Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៩. នវមវគ្គោ
9. Navamavaggo
១. អានិសំសទស្សាវីកថាវណ្ណនា
1. Ānisaṃsadassāvīkathāvaṇṇanā
៥៤៧. ឥទានិ អានិសំសទស្សាវីកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ សកសមយេ សង្ខារេ អាទីនវតោ និព្ពានញ្ច អានិសំសតោ បស្សន្តស្ស សំយោជនប្បហានំ ហោតីតិ និច្ឆយោ។ យេសំ បន តេសុ ទ្វីសុបិ ឯកំសិកវាទំ គហេត្វា ‘‘អានិសំសទស្សាវិនោវ សំយោជនប្បហានំ ហោតី’’តិ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ អន្ធកានំ; តេ សន្ធាយ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អថស្ស ‘‘ឯកំសិកវាទោ តយា គហិតោ, អាទីនវោបិ ទដ្ឋព្ពោយេវា’’តិ វិភាគទស្សនត្ថំ សកវាទី សង្ខារេតិអាទិមាហ។
547. Idāni ānisaṃsadassāvīkathā nāma hoti. Tattha sakasamaye saṅkhāre ādīnavato nibbānañca ānisaṃsato passantassa saṃyojanappahānaṃ hotīti nicchayo. Yesaṃ pana tesu dvīsupi ekaṃsikavādaṃ gahetvā ‘‘ānisaṃsadassāvinova saṃyojanappahānaṃ hotī’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Athassa ‘‘ekaṃsikavādo tayā gahito, ādīnavopi daṭṭhabboyevā’’ti vibhāgadassanatthaṃ sakavādī saṅkhāretiādimāha.
សង្ខារេ ច អនិច្ចតោ មនសិករោតិ, និព្ពានេ ច អានិសំសទស្សាវី ហោតីតិ បញ្ហស្មិំ អយមធិប្បាយោ – អានិសំសទស្សាវិស្ស សំយោជនានំ បហានំ ហោតីតិ តេសំ លទ្ធិ។ ននុ សង្ខារេ អនិច្ចតោ មនសិករោតោ សំយោជនា បហីយន្តីតិ ច បុដ្ឋោ អាមន្តាតិ បដិជានាតិ។ តេន តេ សង្ខារេ ច អនិច្ចតោ មនសិករោតិ, និព្ពានេ ច អានិសំសទស្សាវី ហោតីតិ ឥទំ អាបជ្ជតិ, កិំ សម្បដិច្ឆសិ ឯតន្តិ។ តតោ បរវាទី ឯកចិត្តក្ខណំ សន្ធាយ បដិក្ខិបតិ, ទុតិយំ បុដ្ឋោ នានាចិត្តវសេន បដិជានាតិ។ សកវាទី បនស្ស អធិប្បាយំ មទ្ទិត្វា អនិច្ចមនសិការស្ស អានិសំសទស្សាវិតាយ ច ឯកតោ បដិញ្ញាតត្តា ទ្វិន្នំ ផស្សានំ ទ្វិន្នំ ចិត្តានំ សមោធានំ ហោតីតិ បុច្ឆតិ។ ឥតរោ ទ្វិន្នំ សមោធានំ អបស្សន្តោ បដិក្ខិបតិ។ ទុក្ខតោតិអាទិបញ្ហេសុបិ ឯសេវ នយោ។ កិំ បនេត្ថ សន្និដ្ឋានំ, កិំ អនិច្ចាទិតោ មនសិករោតោ សំយោជនា បហីយន្តិ, ឧទាហុ និព្ពានេ អានិសំសទស្សាវិស្ស, ឧទាហុ ទ្វេបិ ឯកតោ ករោន្តស្សាតិ។ យទិ តាវ អនិច្ចាទិតោ មនសិករោតោ បហានំ ភវេយ្យ, វិបស្សនាចិត្តេនេវ ភវេយ្យ។ អថ អានិសំសទស្សាវិនោ, អនុស្សវវសេន និព្ពានេ អានិសំសំ បស្សន្តស្ស វិបស្សនាចិត្តេនេវ ភវេយ្យ, អថ ទ្វេបិ ឯកតោ ករោន្តស្ស ភវេយ្យ, ទ្វិន្នំ ផស្សាទីនំ សមោធានំ ភវេយ្យ។ យស្មា បន អរិយមគ្គក្ខណេ អនិច្ចាទិមនសិការស្ស កិច្ចំ និប្ផត្តិំ គច្ឆតិ បុន និច្ចតោតិអាទិគហណស្ស អនុប្បត្តិធម្មភាវតោ, និព្ពានេ ច បច្ចក្ខតោវ អានិសំសទស្សនំ ឥជ្ឈតិ, តស្មា កិច្ចនិប្ផត្តិវសេន អនិច្ចាទិតោ មនសិករោតោ អារម្មណំ កត្វា បវត្តិវសេន ច និព្ពានេ អានិសំសទស្សាវិស្ស សំយោជនានំ បហានំ ហោតីតិ វេទិតព្ពំ។
Saṅkhāreca aniccato manasikaroti, nibbāne ca ānisaṃsadassāvī hotīti pañhasmiṃ ayamadhippāyo – ānisaṃsadassāvissa saṃyojanānaṃ pahānaṃ hotīti tesaṃ laddhi. Nanu saṅkhāre aniccato manasikaroto saṃyojanā pahīyantīti ca puṭṭho āmantāti paṭijānāti. Tena te saṅkhāre ca aniccato manasikaroti, nibbāne ca ānisaṃsadassāvī hotīti idaṃ āpajjati, kiṃ sampaṭicchasi etanti. Tato paravādī ekacittakkhaṇaṃ sandhāya paṭikkhipati, dutiyaṃ puṭṭho nānācittavasena paṭijānāti. Sakavādī panassa adhippāyaṃ madditvā aniccamanasikārassa ānisaṃsadassāvitāya ca ekato paṭiññātattā dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotīti pucchati. Itaro dvinnaṃ samodhānaṃ apassanto paṭikkhipati. Dukkhatotiādipañhesupi eseva nayo. Kiṃ panettha sanniṭṭhānaṃ, kiṃ aniccādito manasikaroto saṃyojanā pahīyanti, udāhu nibbāne ānisaṃsadassāvissa, udāhu dvepi ekato karontassāti. Yadi tāva aniccādito manasikaroto pahānaṃ bhaveyya, vipassanācitteneva bhaveyya. Atha ānisaṃsadassāvino, anussavavasena nibbāne ānisaṃsaṃ passantassa vipassanācitteneva bhaveyya, atha dvepi ekato karontassa bhaveyya, dvinnaṃ phassādīnaṃ samodhānaṃ bhaveyya. Yasmā pana ariyamaggakkhaṇe aniccādimanasikārassa kiccaṃ nipphattiṃ gacchati puna niccatotiādigahaṇassa anuppattidhammabhāvato, nibbāne ca paccakkhatova ānisaṃsadassanaṃ ijjhati, tasmā kiccanipphattivasena aniccādito manasikaroto ārammaṇaṃ katvā pavattivasena ca nibbāne ānisaṃsadassāvissa saṃyojanānaṃ pahānaṃ hotīti veditabbaṃ.
៥៤៨. និព្ពានេ សុខានុបស្សីតិ សុត្តំ និព្ពានេ សុខានុបស្សនាទិភាវមេវ សាធេតិ, ន អានិសំសទស្សាវិតាមត្តេន សំយោជនានំ បហានំ។ តស្មា អាភតម្បិ អនាភតសទិសមេវាតិ។
548. Nibbāne sukhānupassīti suttaṃ nibbāne sukhānupassanādibhāvameva sādheti, na ānisaṃsadassāvitāmattena saṃyojanānaṃ pahānaṃ. Tasmā ābhatampi anābhatasadisamevāti.
អានិសំសទស្សាវីកថាវណ្ណនា។
Ānisaṃsadassāvīkathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៨៤) ១. អានិសំសទស្សាវីកថា • (84) 1. Ānisaṃsadassāvīkathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ១. អានិសំសទស្សាវីកថាវណ្ណនា • 1. Ānisaṃsadassāvīkathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ១. អានិសំសទស្សាវីកថាវណ្ណនា • 1. Ānisaṃsadassāvīkathāvaṇṇanā