Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi |
ਉਪਾਲਿਪਞ੍ਚਕਂ
Upālipañcakaṃ
੧. ਅਨਿਸ੍ਸਿਤવਗ੍ਗੋ
1. Anissitavaggo
੪੧੭. ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਾਲਿ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਪਾਲਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਤਿਹਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ?
417. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho āyasmā upāli yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā upāli bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘katihi nu kho, bhante, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ nānissitena vatthabba’’nti?
‘‘ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। 1 ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਉਪੋਸਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਊਨਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਉਪੋਸਥਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ વਾ ਹੋਤਿ ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ વਾ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ।
‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ nānissitena vatthabbaṃ. 2 Katamehi pañcahi? Uposathaṃ na jānāti, uposathakammaṃ na jānāti, pātimokkhaṃ na jānāti, pātimokkhuddesaṃ na jānāti, ūnapañcavasso hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ nānissitena vatthabbaṃ. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ anissitena vatthabbaṃ. Katamehi pañcahi? Uposathaṃ jānāti, uposathakammaṃ jānāti, pātimokkhaṃ jānāti, pātimokkhuddesaṃ jānāti, pañcavasso vā hoti atirekapañcavasso vā – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ anissitena vatthabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਪવਾਰਣਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪવਾਰਣਾਕਮ੍ਮਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਊਨਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਪવਾਰਣਂ ਜਾਨਾਤਿ , ਪવਾਰਣਾਕਮ੍ਮਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ વਾ ਹੋਤਿ ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ વਾ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ nānissitena vatthabbaṃ. Katamehi pañcahi? Pavāraṇaṃ na jānāti, pavāraṇākammaṃ na jānāti, pātimokkhaṃ na jānāti, pātimokkhuddesaṃ na jānāti, ūnapañcavasso hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ nānissitena vatthabbaṃ. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ anissitena vatthabbaṃ. Katamehi pañcahi? Pavāraṇaṃ jānāti , pavāraṇākammaṃ jānāti, pātimokkhaṃ jānāti, pātimokkhuddesaṃ jānāti, pañcavasso vā hoti atirekapañcavasso vā – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ anissitena vatthabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਲਹੁਕਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਸਾવਸੇਸਾਨવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਊਨਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਨਾਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਲਹੁਕਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਸਾવਸੇਸਾਨવਸੇਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ વਾ ਹੋਤਿ ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚવਸ੍ਸੋ વਾ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯਾવਜੀવਂ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੇਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ’’।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ nānissitena vatthabbaṃ. Katamehi pañcahi? Āpattānāpattiṃ na jānāti, lahukagarukaṃ āpattiṃ na jānāti, sāvasesānavasesaṃ āpattiṃ na jānāti, duṭṭhullāduṭṭhullaṃ āpattiṃ na jānāti, ūnapañcavasso hoti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ nānissitena vatthabbaṃ. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ anissitena vatthabbaṃ. Katamehi pañcahi? Āpattānāpattiṃ jānāti, lahukagarukaṃ āpattiṃ jānāti, sāvasesānavasesaṃ āpattiṃ jānāti, duṭṭhullāduṭṭhullaṃ āpattiṃ jānāti, pañcavasso vā hoti atirekapañcavasso vā – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā yāvajīvaṃ anissitena vatthabbaṃ’’.
੪੧੮. ‘‘ਕਤਿਹਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ?
418. ‘‘Katihi nu kho, bhante, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo, na sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo’’ti?
3 ‘‘ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਨ ਪਟਿਬਲੋ ਹੋਤਿ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਂ વਾ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਂ વਾ ਗਿਲਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਂ વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ વਾ, ਅਨਭਿਰਤਂ વੂਪਕਾਸੇਤੁਂ વਾ વੂਪਕਾਸਾਪੇਤੁਂ વਾ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਧਮ੍ਮਤੋ વਿਨੋਦੇਤੁਂ 4, ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਭਿવਿਨਯੇ વਿਨੇਤੁਂ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਪਟਿਬਲੋ ਹੋਤਿ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਂ વਾ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਂ વਾ ਗਿਲਾਨਂ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਂ વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤੁਂ વਾ, ਅਨਭਿਰਤਂ વੂਪਕਾਸੇਤੁਂ વਾ વੂਪਕਾਸਾਪੇਤੁਂ વਾ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਧਮ੍ਮਤੋ વਿਨੋਦੇਤੁਂ, ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਭਿવਿਨਯੇ વਿਨੇਤੁਂ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ।
5 ‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo, na sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo. Katamehi pañcahi? Na paṭibalo hoti antevāsiṃ vā saddhivihāriṃ vā gilānaṃ upaṭṭhātuṃ vā upaṭṭhāpetuṃ vā, anabhirataṃ vūpakāsetuṃ vā vūpakāsāpetuṃ vā, uppannaṃ kukkuccaṃ dhammato vinodetuṃ 6, abhidhamme vinetuṃ, abhivinaye vinetuṃ – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo, na sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā upasampādetabbaṃ, nissayo dātabbo, sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo. Katamehi pañcahi? Paṭibalo hoti antevāsiṃ vā saddhivihāriṃ vā gilānaṃ upaṭṭhātuṃ vā upaṭṭhāpetuṃ vā, anabhirataṃ vūpakāsetuṃ vā vūpakāsāpetuṃ vā, uppannaṃ kukkuccaṃ dhammato vinodetuṃ, abhidhamme vinetuṃ, abhivinaye vinetuṃ – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā upasampādetabbaṃ, nissayo dātabbo, sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ? ਨ ਪਟਿਬਲੋ ਹੋਤਿ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਂ વਾ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਂ વਾ ਅਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੁਂ, ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਯਕਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਯ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਧਿਸੀਲੇ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਧਿਚਿਤ੍ਤੇ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਯ વਿਨੇਤੁਂ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਨ ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਪਟਿਬਲੋ ਹੋਤਿ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਂ વਾ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਂ વਾ ਅਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੁਂ, ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਯਕਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਯ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਧਿਸੀਲੇ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਧਿਚਿਤ੍ਤੇ વਿਨੇਤੁਂ, ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਯ વਿਨੇਤੁਂ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo, na sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo. Katamehi pañcahi ? Na paṭibalo hoti antevāsiṃ vā saddhivihāriṃ vā abhisamācārikāya sikkhāya sikkhāpetuṃ, ādibrahmacāriyakāya sikkhāya vinetuṃ, adhisīle vinetuṃ, adhicitte vinetuṃ, adhipaññāya vinetuṃ – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo, na sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo. Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā upasampādetabbaṃ, nissayo dātabbo, sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo. Katamehi pañcahi? Paṭibalo hoti antevāsiṃ vā saddhivihāriṃ vā abhisamācārikāya sikkhāya sikkhāpetuṃ, ādibrahmacāriyakāya sikkhāya vinetuṃ, adhisīle vinetuṃ, adhicitte vinetuṃ, adhipaññāya vinetuṃ – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā upasampādetabbaṃ, nissayo dātabbo, sāmaṇero upaṭṭhāpetabbo’’ti.
੪੧੯. ‘‘ਕਤਿਹਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ?
419. ‘‘Katihi nu kho, bhante, aṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabba’’nti?
ਪਞ੍ਚਹੁਪਾਲਿ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਅਲਜ੍ਜੀ ਚ ਹੋਤਿ, ਬਾਲੋ ਚ, ਅਪਕਤਤ੍ਤੋ ਚ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਆਜੀવવਿਪਨ੍ਨੋ ਚ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca, micchādiṭṭhiko ca hoti, ājīvavipanno ca – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਅਧਿਸੀਲੇ ਸੀਲવਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੇ ਆਚਾਰવਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਅਤਿਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ , ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਆਜੀવવਿਪਨ੍ਨੋ ਚ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Adhisīle sīlavipanno hoti, ajjhācāre ācāravipanno hoti, atidiṭṭhiyā diṭṭhivipanno hoti , micchādiṭṭhiko ca hoti, ājīvavipanno ca – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਕਾਯਿਕੇਨ ਦવੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, વਾਚਸਿਕੇਨ ਦવੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੇਨ ਦવੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਆਜੀવવਿਪਨ੍ਨੋ ਚ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Kāyikena davena samannāgato hoti, vācasikena davena samannāgato hoti, kāyikavācasikena davena samannāgato hoti, micchādiṭṭhiko ca hoti, ājīvavipanno ca – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ , ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਕਾਯਿਕੇਨ ਅਨਾਚਾਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ , વਾਚਸਿਕੇਨ ਅਨਾਚਾਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੇਨ ਅਨਾਚਾਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਆਜੀવવਿਪਨ੍ਨੋ ਚ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi , upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Kāyikena anācārena samannāgato hoti , vācasikena anācārena samannāgato hoti, kāyikavācasikena anācārena samannāgato hoti, micchādiṭṭhiko ca hoti, ājīvavipanno ca – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਕਾਯਿਕੇਨ ਉਪਘਾਤਿਕੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, વਾਚਸਿਕੇਨ ਉਪਘਾਤਿਕੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੇਨ ਉਪਘਾਤਿਕੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਆਜੀવવਿਪਨ੍ਨੋ ਚ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Kāyikena upaghātikena samannāgato hoti, vācasikena upaghātikena samannāgato hoti, kāyikavācasikena upaghātikena samannāgato hoti, micchādiṭṭhiko ca hoti, ājīvavipanno ca – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਕਾਯਿਕੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, વਾਚਸਿਕੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਕਾਯਿਕવਾਚਸਿਕੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਆਜੀવવਿਪਨ੍ਨੋ ਚ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Kāyikena micchājīvena samannāgato hoti, vācasikena micchājīvena samannāgato hoti, kāyikavācasikena micchājīvena samannāgato hoti, micchādiṭṭhiko ca hoti, ājīvavipanno ca – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਕਮ੍ਮਕਤੋ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਦੇਤਿ, ਸਾਮਣੇਰਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋવਾਦਕਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਸਾਦਿਯਤਿ, ਸਮ੍ਮਤੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਓવਦਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Āpattiṃ āpanno kammakato upasampādeti, nissayaṃ deti, sāmaṇeraṃ upaṭṭhāpeti, bhikkhunovādakasammutiṃ sādiyati, sammatopi bhikkhuniyo ovadati – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਯਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਘੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ ਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਞ੍ਞਂ વਾ ਤਾਦਿਸਿਕਂ, ਤਤੋ વਾ ਪਾਪਿਟ੍ਠਤਰਂ, ਕਮ੍ਮਂ ਗਰਹਤਿ, ਕਮ੍ਮਿਕੇ ਗਰਹਤਿ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aparehipi, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Yāya āpattiyā saṅghena kammaṃ kataṃ hoti taṃ āpattiṃ āpajjati, aññaṃ vā tādisikaṃ, tato vā pāpiṭṭhataraṃ, kammaṃ garahati, kammike garahati – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ.
‘‘ਅਪਰੇਹਿਪਿ , ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ? ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਚ ਹੋਤਿ, ਆਜੀવવਿਪਨ੍ਨੋ ਚ – ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਉਪਾਲਿ, ਪਞ੍ਚਹਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Aparehipi , upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabbaṃ. Katamehi pañcahi? Buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati, micchādiṭṭhiko ca hoti, ājīvavipanno ca – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno kammaṃ kātabba’’nti.
ਅਨਿਸ੍ਸਿਤવਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਠਮੋ।
Anissitavaggo niṭṭhito paṭhamo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਉਪੋਸਥਂ ਪવਾਰਣਂ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਚ ਗਿਲਾਨਕਂ।
Uposathaṃ pavāraṇaṃ, āpatti ca gilānakaṃ;
ਅਭਿਸਮਾਚਾਰਲਜ੍ਜੀ ਚ, ਅਧਿਸੀਲੇ ਦવੇਨ ਚ॥
Abhisamācāralajjī ca, adhisīle davena ca.
ਅਨਾਚਾਰਂ ਉਪਘਾਤਿ, ਮਿਚ੍ਛਾ ਆਪਤ੍ਤਿਮੇવ ਚ।
Anācāraṃ upaghāti, micchā āpattimeva ca;
ਯਾਯਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ, ਪਠਮੋ વਗ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋਤਿ॥
Yāyāpattiyā buddhassa, paṭhamo vaggasaṅgahoti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ਅਨਿਸ੍ਸਿਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Anissitavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਨਿਸ੍ਸਿਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Anissitavaggavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਅਨਿਸ੍ਸਿਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • Anissitavaggavaṇṇanā