Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៧. អាណិសុត្តវណ្ណនា
7. Āṇisuttavaṇṇanā
២២៩. អញ្ញេ រាជានោ ច ភាគំ គណ្ហន្តា ឥមេ វិយ ទសភាគំ គណ្ហន្តីតិ តេសមយំ អនុគតិ បញ្ញាយតិ។ មហាជនស្ស អានយនតោ អានកោតិ អាហ ‘‘ឯវំលទ្ធនាមោ’’តិ។ ឥទានិ តំ អាទិតោ បដ្ឋាយ អាគមនានុក្កមំ ទស្សេតុំ ‘‘ហិមវន្តេ កិរា’’តិអាទិមាហ។ ករេណុន្តិ ករេណុកំ, ហត្ថិនិន្តិ អត្ថោ។ សក្ករិំសូតិ អនត្ថបរិហរណវសេន បសត្ថូបហារវសេន ច បូជេសុំ។ ឱតរីតិ កុឡីរទហំ បាវិសិ។ បដិក្កមិត្វា ឋបនវសេន អបក្កមិត្វា បតិ។
229. Aññe rājāno ca bhāgaṃ gaṇhantā ime viya dasabhāgaṃ gaṇhantīti tesamayaṃ anugati paññāyati. Mahājanassa ānayanato ānakoti āha ‘‘evaṃladdhanāmo’’ti. Idāni taṃ ādito paṭṭhāya āgamanānukkamaṃ dassetuṃ ‘‘himavante kirā’’tiādimāha. Kareṇunti kareṇukaṃ, hatthininti attho. Sakkariṃsūti anatthapariharaṇavasena pasatthūpahāravasena ca pūjesuṃ. Otarīti kuḷīradahaṃ pāvisi. Paṭikkamitvā ṭhapanavasena apakkamitvā pati.
សុវណ្ណរជតាទិមយន្តិ កិស្មិញ្ចិ ឆិទ្ទេ សុវណ្ណមយំ, កិស្មិញ្ចិ រជតមយំ, កិស្មិញ្ចិ ផលិកមយំ អាណិំ ឃដយិំសុ ពន្ធិំសុ។ បុព្ពេ ផរិត្វា តិដ្ឋន្តស្ស ទ្វាទស យោជនានិ បមាណោ ឯតស្សាតិ ទ្វាទសយោជនប្បមាណោ, សទ្ទោ។ អថស្ស អនេកសតកាលេ គច្ឆន្តេ អន្តោសាលាយម្បិ ទុក្ខេន សុយ្យិត្ថ អាណិសង្ឃាដមត្តត្តា។
Suvaṇṇarajatādimayanti kismiñci chidde suvaṇṇamayaṃ, kismiñci rajatamayaṃ, kismiñci phalikamayaṃ āṇiṃ ghaṭayiṃsu bandhiṃsu. Pubbe pharitvā tiṭṭhantassa dvādasa yojanāni pamāṇo etassāti dvādasayojanappamāṇo, saddo. Athassa anekasatakāle gacchante antosālāyampi dukkhena suyyittha āṇisaṅghāṭamattattā.
គម្ភីរាតិ អគាធា ទុក្ខោគាឡ្ហា។ សល្លសុត្តញ្ហិ ‘‘អនិមិត្តមនញ្ញាត’’ន្តិអាទិនា បាឡិវសេន គម្ភីរំ, ន អត្ថគម្ភីរំ។ តថា ហិ តត្ថ តា តា គាថា ទុវិញ្ញេយ្យរូបា តិដ្ឋន្តិ, ទុវិញ្ញេយ្យំ ញាណេន ទុក្ខោគាហន្តិ កត្វា ‘‘គម្ភីរ’’ន្តិ វុច្ចតិ។ បុព្ពាបរម្បេត្ថ កាសញ្ចិ គាថានំ ទុវិញ្ញេយ្យតាយ ទុក្ខោគាហមេវ, តស្មា តំ បាឡិវសេន ‘‘គម្ភីរ’’ន្តិ វុត្តំ ‘‘បាឡិវសេន គម្ភីរា សល្លសុត្តសទិសា’’តិ។ ឥមិនា នយេន ‘‘អត្ថវសេន គម្ភីរា’’តិ ឯត្ថ អត្ថោ វេទិតព្ពោ។ មហាវេទល្លសុត្តស្ស អត្ថវសេន គម្ភីរតា បាកដាយេវ។ លោកំ ឧត្តរតីតិ លោកុត្តរោ, នវវិធអប្បមាណធម្មោ, សោ អត្ថភូតោ ឯតេសំ អត្ថីតិ លោកុត្តរា។ តេនាហ ‘‘លោកុត្តរអត្ថទីបកា’’តិ។ សត្តសុញ្ញតធម្មមត្តមេវាតិ សត្តេន អត្តនា សុញ្ញតំ កេវលំ ធម្មមត្តមេវ។ ឧគ្គហេតព្ពំ បរិយាបុណិតព្ពន្តិ ច លិង្គវចនវិបល្លាសេន វុត្តន្តិ អាហ ‘‘ឧគ្គហេតព្ពេ ច បរិយាបុណិតព្ពេ ចា’’តិ។ កវិតាតិ កវិនោ កម្មំ កវិកតា។ យស្ស បន យំ កម្មំ, តំ តេន កតន្តិ វុច្ចតីតិ អាហ ‘‘កវិតាតិ កវីហិ កតា’’តិ។ ឥតរំ ‘‘កាវេយ្យា’’តិ បទំ, កព្ពន្តិ វុត្តំ ហោតិ។ ‘‘កព្ព’’ន្តិ ច កវិនា វុត្តន្តិ អត្ថោ។ តេនាហ ‘‘តស្សេវ វេវចន’’ន្តិ។ ចិត្តក្ខរាតិ វិចិត្រាការអក្ខរា។ សាសនតោ ពហិភូតាតិ ន សាសនាវចរា។ តេសំ សាវកេហីតិ ‘‘ពុទ្ធានំ សាវកា’’តិ អបញ្ញាតានំ យេសំ កេសញ្ចិ សាវកេហិ។ អនុគ្គយ្ហមានាតិ ន ឧគ្គយ្ហមានា សវនធារណបរិចយអត្ថូបបរិក្ខាទិវសេន អនុគ្គយ្ហមានា។ អន្តរធាយន្តិ អទស្សនំ គច្ឆន្តិ។
Gambhīrāti agādhā dukkhogāḷhā. Sallasuttañhi ‘‘animittamanaññāta’’ntiādinā pāḷivasena gambhīraṃ, na atthagambhīraṃ. Tathā hi tattha tā tā gāthā duviññeyyarūpā tiṭṭhanti, duviññeyyaṃ ñāṇena dukkhogāhanti katvā ‘‘gambhīra’’nti vuccati. Pubbāparampettha kāsañci gāthānaṃ duviññeyyatāya dukkhogāhameva, tasmā taṃ pāḷivasena ‘‘gambhīra’’nti vuttaṃ ‘‘pāḷivasena gambhīrā sallasuttasadisā’’ti. Iminā nayena ‘‘atthavasena gambhīrā’’ti ettha attho veditabbo. Mahāvedallasuttassa atthavasena gambhīratā pākaṭāyeva. Lokaṃ uttaratīti lokuttaro, navavidhaappamāṇadhammo, so atthabhūto etesaṃ atthīti lokuttarā. Tenāha ‘‘lokuttaraatthadīpakā’’ti. Sattasuññatadhammamattamevāti sattena attanā suññataṃ kevalaṃ dhammamattameva. Uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbanti ca liṅgavacanavipallāsena vuttanti āha ‘‘uggahetabbe ca pariyāpuṇitabbe cā’’ti. Kavitāti kavino kammaṃ kavikatā. Yassa pana yaṃ kammaṃ, taṃ tena katanti vuccatīti āha ‘‘kavitāti kavīhi katā’’ti. Itaraṃ ‘‘kāveyyā’’ti padaṃ, kabbanti vuttaṃ hoti. ‘‘Kabba’’nti ca kavinā vuttanti attho. Tenāha ‘‘tasseva vevacana’’nti. Cittakkharāti vicitrākāraakkharā. Sāsanato bahibhūtāti na sāsanāvacarā. Tesaṃ sāvakehīti ‘‘buddhānaṃ sāvakā’’ti apaññātānaṃ yesaṃ kesañci sāvakehi. Anuggayhamānāti na uggayhamānā savanadhāraṇaparicayaatthūpaparikkhādivasena anuggayhamānā. Antaradhāyanti adassanaṃ gacchanti.
អាណិសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Āṇisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៧. អាណិសុត្តំ • 7. Āṇisuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៧. អាណិសុត្តវណ្ណនា • 7. Āṇisuttavaṇṇanā