Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੭. ਆਣਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
7. Āṇisuttavaṇṇanā
੨੨੯. ਅਞ੍ਞੇ ਰਾਜਾਨੋ ਚ ਭਾਗਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਇਮੇ વਿਯ ਦਸਭਾਗਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਤੇਸਮਯਂ ਅਨੁਗਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਆਨਯਨਤੋ ਆਨਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਏવਂਲਦ੍ਧਨਾਮੋ’’ਤਿ। ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਗਮਨਾਨੁਕ੍ਕਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਹਿਮવਨ੍ਤੇ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਕਰੇਣੁਨ੍ਤਿ ਕਰੇਣੁਕਂ, ਹਤ੍ਥਿਨਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਕ੍ਕਰਿਂਸੂਤਿ ਅਨਤ੍ਥਪਰਿਹਰਣવਸੇਨ ਪਸਤ੍ਥੂਪਹਾਰવਸੇਨ ਚ ਪੂਜੇਸੁਂ। ਓਤਰੀਤਿ ਕੁਲ਼ੀਰਦਹਂ ਪਾવਿਸਿ। ਪਟਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਠਪਨવਸੇਨ ਅਪਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਤਿ।
229. Aññe rājāno ca bhāgaṃ gaṇhantā ime viya dasabhāgaṃ gaṇhantīti tesamayaṃ anugati paññāyati. Mahājanassa ānayanato ānakoti āha ‘‘evaṃladdhanāmo’’ti. Idāni taṃ ādito paṭṭhāya āgamanānukkamaṃ dassetuṃ ‘‘himavante kirā’’tiādimāha. Kareṇunti kareṇukaṃ, hatthininti attho. Sakkariṃsūti anatthapariharaṇavasena pasatthūpahāravasena ca pūjesuṃ. Otarīti kuḷīradahaṃ pāvisi. Paṭikkamitvā ṭhapanavasena apakkamitvā pati.
ਸੁવਣ੍ਣਰਜਤਾਦਿਮਯਨ੍ਤਿ ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਛਿਦ੍ਦੇ ਸੁવਣ੍ਣਮਯਂ, ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਰਜਤਮਯਂ, ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿ ਫਲਿਕਮਯਂ ਆਣਿਂ ਘਟਯਿਂਸੁ ਬਨ੍ਧਿਂਸੁ। ਪੁਬ੍ਬੇ ਫਰਿਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦ੍વਾਦਸ ਯੋਜਨਾਨਿ ਪਮਾਣੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਪ੍ਪਮਾਣੋ, ਸਦ੍ਦੋ। ਅਥਸ੍ਸ ਅਨੇਕਸਤਕਾਲੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ ਅਨ੍ਤੋਸਾਲਾਯਮ੍ਪਿ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਸੁਯ੍ਯਿਤ੍ਥ ਆਣਿਸਙ੍ਘਾਟਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ।
Suvaṇṇarajatādimayanti kismiñci chidde suvaṇṇamayaṃ, kismiñci rajatamayaṃ, kismiñci phalikamayaṃ āṇiṃ ghaṭayiṃsu bandhiṃsu. Pubbe pharitvā tiṭṭhantassa dvādasa yojanāni pamāṇo etassāti dvādasayojanappamāṇo, saddo. Athassa anekasatakāle gacchante antosālāyampi dukkhena suyyittha āṇisaṅghāṭamattattā.
ਗਮ੍ਭੀਰਾਤਿ ਅਗਾਧਾ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਲ਼੍ਹਾ। ਸਲ੍ਲਸੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਮਨਞ੍ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿવਸੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਂ, ਨ ਅਤ੍ਥਗਮ੍ਭੀਰਂ। ਤਥਾ ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਤਾ ਤਾ ਗਾਥਾ ਦੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਰੂਪਾ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਦੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ਞਾਣੇਨ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਮ੍ਪੇਤ੍ਥ ਕਾਸਞ੍ਚਿ ਗਾਥਾਨਂ ਦੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖੋਗਾਹਮੇવ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪਾਲ਼ਿવਸੇਨ ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਾਲ਼ਿવਸੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਸਲ੍ਲਸੁਤ੍ਤਸਦਿਸਾ’’ਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ‘‘ਅਤ੍ਥવਸੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਮਹਾવੇਦਲ੍ਲਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥવਸੇਨ ਗਮ੍ਭੀਰਤਾ ਪਾਕਟਾਯੇવ। ਲੋਕਂ ਉਤ੍ਤਰਤੀਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੋ, ਨવવਿਧਅਪ੍ਪਮਾਣਧਮ੍ਮੋ, ਸੋ ਅਤ੍ਥਭੂਤੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਅਤ੍ਥਦੀਪਕਾ’’ਤਿ। ਸਤ੍ਤਸੁਞ੍ਞਤਧਮ੍ਮਮਤ੍ਤਮੇવਾਤਿ ਸਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਸੁਞ੍ਞਤਂ ਕੇવਲਂ ਧਮ੍ਮਮਤ੍ਤਮੇવ। ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚ ਲਿਙ੍ਗવਚਨવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬੇ ਚ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤਬ੍ਬੇ ਚਾ’’ਤਿ। ਕવਿਤਾਤਿ ਕવਿਨੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕવਿਕਤਾ। ਯਸ੍ਸ ਪਨ ਯਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਤਂ ਤੇਨ ਕਤਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਕવਿਤਾਤਿ ਕવੀਹਿ ਕਤਾ’’ਤਿ। ਇਤਰਂ ‘‘ਕਾવੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਪਦਂ, ਕਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ‘‘ਕਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਕવਿਨਾ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਕ੍ਖਰਾਤਿ વਿਚਿਤ੍ਰਾਕਾਰਅਕ੍ਖਰਾ। ਸਾਸਨਤੋ ਬਹਿਭੂਤਾਤਿ ਨ ਸਾਸਨਾવਚਰਾ। ਤੇਸਂ ਸਾવਕੇਹੀਤਿ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾવਕਾ’’ਤਿ ਅਪਞ੍ਞਾਤਾਨਂ ਯੇਸਂ ਕੇਸਞ੍ਚਿ ਸਾવਕੇਹਿ। ਅਨੁਗ੍ਗਯ੍ਹਮਾਨਾਤਿ ਨ ਉਗ੍ਗਯ੍ਹਮਾਨਾ ਸવਨਧਾਰਣਪਰਿਚਯਅਤ੍ਥੂਪਪਰਿਕ੍ਖਾਦਿવਸੇਨ ਅਨੁਗ੍ਗਯ੍ਹਮਾਨਾ। ਅਨ੍ਤਰਧਾਯਨ੍ਤਿ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ।
Gambhīrāti agādhā dukkhogāḷhā. Sallasuttañhi ‘‘animittamanaññāta’’ntiādinā pāḷivasena gambhīraṃ, na atthagambhīraṃ. Tathā hi tattha tā tā gāthā duviññeyyarūpā tiṭṭhanti, duviññeyyaṃ ñāṇena dukkhogāhanti katvā ‘‘gambhīra’’nti vuccati. Pubbāparampettha kāsañci gāthānaṃ duviññeyyatāya dukkhogāhameva, tasmā taṃ pāḷivasena ‘‘gambhīra’’nti vuttaṃ ‘‘pāḷivasena gambhīrā sallasuttasadisā’’ti. Iminā nayena ‘‘atthavasena gambhīrā’’ti ettha attho veditabbo. Mahāvedallasuttassa atthavasena gambhīratā pākaṭāyeva. Lokaṃ uttaratīti lokuttaro, navavidhaappamāṇadhammo, so atthabhūto etesaṃ atthīti lokuttarā. Tenāha ‘‘lokuttaraatthadīpakā’’ti. Sattasuññatadhammamattamevāti sattena attanā suññataṃ kevalaṃ dhammamattameva. Uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbanti ca liṅgavacanavipallāsena vuttanti āha ‘‘uggahetabbe ca pariyāpuṇitabbe cā’’ti. Kavitāti kavino kammaṃ kavikatā. Yassa pana yaṃ kammaṃ, taṃ tena katanti vuccatīti āha ‘‘kavitāti kavīhi katā’’ti. Itaraṃ ‘‘kāveyyā’’ti padaṃ, kabbanti vuttaṃ hoti. ‘‘Kabba’’nti ca kavinā vuttanti attho. Tenāha ‘‘tasseva vevacana’’nti. Cittakkharāti vicitrākāraakkharā. Sāsanato bahibhūtāti na sāsanāvacarā. Tesaṃ sāvakehīti ‘‘buddhānaṃ sāvakā’’ti apaññātānaṃ yesaṃ kesañci sāvakehi. Anuggayhamānāti na uggayhamānā savanadhāraṇaparicayaatthūpaparikkhādivasena anuggayhamānā. Antaradhāyanti adassanaṃ gacchanti.
ਆਣਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Āṇisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੭. ਆਣਿਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Āṇisuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੭. ਆਣਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Āṇisuttavaṇṇanā