| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ขุทฺทสิกฺขา-มูลสิกฺขา • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
๒๔. อญฺชนีนิเทฺทสวณฺณนา
24. Añjanīniddesavaṇṇanā
๑๘๒. วฎฺฎา วา อฎฺฐโสฬสํสา วา มฎฺฐา อญฺชนี วฎฺฎตีติ โยชนาฯ อฎฺฐ จ โสฬส จ อํสา โกณา ยสฺสา สาติ วิคฺคโหฯ โสฬสํสปเทสวิภตฺตาย อฎฺฐํสาสุติยา อฎฺฐํสปเทสวิภตฺตา จตุรํสาปิ สามตฺถิยา คยฺหตีติ ญาตพฺพํฯ ‘‘อุชุกเมว ปน จตุรํสาวา’’ติ หิ อฎฺฐกถายํ (ปารา. อฎฺฐ. ๑.๘๕) วุตฺตํฯ อญฺชนีติ อญฺชนนาฬิฯ มูเล ติโสฺสปิ เลขา วฎฺฎนฺตีติ โยชนาฯ มูเลติ พุเนฺท, เหฎฺฐโตติ วุตฺตํ โหติฯ เลขาติ วฎฺฎเลขาฯ พนฺธิตุํ คีวายํ เอกา เอว เลขา วฎฺฎตีติ สมฺพโนฺธฯ พนฺธิตุนฺติ ปิธานพนฺธนตฺถํฯ
182. Vaṭṭā vā aṭṭhasoḷasaṃsā vā maṭṭhā añjanī vaṭṭatīti yojanā. Aṭṭha ca soḷasa ca aṃsā koṇā yassā sāti viggaho. Soḷasaṃsapadesavibhattāya aṭṭhaṃsāsutiyā aṭṭhaṃsapadesavibhattā caturaṃsāpi sāmatthiyā gayhatīti ñātabbaṃ. ‘‘Ujukameva pana caturaṃsāvā’’ti hi aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.85) vuttaṃ. Añjanīti añjananāḷi. Mūle tissopi lekhā vaṭṭantīti yojanā. Mūleti bunde, heṭṭhatoti vuttaṃ hoti. Lekhāti vaṭṭalekhā. Bandhituṃ gīvāyaṃ ekā eva lekhā vaṭṭatīti sambandho. Bandhitunti pidhānabandhanatthaṃ.
๑๘๓. ยํ กิญฺจิ รูปนฺติ อิตฺถิรูปาทิ ยํ กิญฺจิ รูปํฯ มาลาทิกมฺมนฺติ มาลากมฺมํ ลตากมฺมํฯ อฑฺฒจนฺทาทีติ เอตฺถ อาทิ-สเทฺทน อคฺฆิยาทิกํ คหิตํฯ เอตฺถาติ อญฺชนิยํฯ
183.Yaṃ kiñci rūpanti itthirūpādi yaṃ kiñci rūpaṃ. Mālādikammanti mālākammaṃ latākammaṃ. Aḍḍhacandādīti ettha ādi-saddena agghiyādikaṃ gahitaṃ. Etthāti añjaniyaṃ.
๑๘๔. ถวิกาติ อญฺชนิถวิกาฯ สิปาฎีติ ขุรสิปาฎิกาฯ สลากาปิ อจิตฺตกา ลพฺภาติ สมฺพโนฺธฯ สลากาติ อญฺชนิสลากาฯ นตฺถิ จิตฺตเมติสฺสาติ อจิตฺตกาฯ ตาทิสํ ปน ลภิตฺวา อุปาหนาโย วิย นาเสตฺวา ปริภุญฺชิตพฺพํฯ
184.Thavikāti añjanithavikā. Sipāṭīti khurasipāṭikā. Salākāpi acittakā labbhāti sambandho. Salākāti añjanisalākā. Natthi cittametissāti acittakā. Tādisaṃ pana labhitvā upāhanāyo viya nāsetvā paribhuñjitabbaṃ.
๑๘๕. อฎฺฐิ-สเทฺทน มนุสฺสฎฺฐิํ ฐเปตฺวา ยํ กิญฺจิ อฎฺฐิ คหิตํฯ
185.Aṭṭhi-saddena manussaṭṭhiṃ ṭhapetvā yaṃ kiñci aṭṭhi gahitaṃ.
๑๘๖. ธูมเนตฺตาติ ธูมนาฬิกา, นิสฺส อา-การาเทสวเสน วุตฺตํฯ สตฺถกทณฺฑานีติ สตฺถทณฺฑา ฯ นตฺถุํ เทนฺติ เอตายาติ นตฺถุทานาฯ อนิยเมน หิ นทาทิโต วา อีฯ เตหิ สงฺขนาภิอาทีหิ นิพฺพตฺตา ตมฺมยาฯ
186.Dhūmanettāti dhūmanāḷikā, nissa ā-kārādesavasena vuttaṃ. Satthakadaṇḍānīti satthadaṇḍā . Natthuṃ denti etāyāti natthudānā. Aniyamena hi nadādito vā ī. Tehi saṅkhanābhiādīhi nibbattā tammayā.
อญฺชนีนิเทฺทสวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Añjanīniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
