| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ကင္ခာဝိတရဏီ-ပုရာဏ-ဋီကာ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
၉. အညဘာဂိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
9. Aññabhāgiyasikkhāpadavaṇṇanā
အညဘာဂော ဝာ အသ္သ အတ္ထီတိ ယထာ သုဝဏ္ဏသ္သေဒံ သောဝဏ္ဏမိတ္ယတ္ရ သုဝဏ္ဏဝာ အနေန သုဝဏ္ဏော ဣတ္ယုစ္စတေ။ တံ ပဋိမာယ သရီရံ, သိလာပုတ္တကသ္သ သရီရန္တိ စ နိဒသ္သနံ။ ဆဂလကသ္သ ‘‘ဒဗ္ဗော’’တိ ဒိန္နံ နာမံ ‘‘ဒေသော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ကသ္မာ? ထေရံ အနုဒ္ဓံသေတုံ ထေရသ္သာပိ အပဒိသိတဗ္ဗတ္တာ။ အညမ္ပိ ဝတ္ထုံ န ထေရံယေဝ။ လိသ္သတိ သိလိသ္သတိ ဝောဟာရမတ္တေနေဝန အတ္ထတော။ ဤသကံ အလ္လီယတီတိ လေသောတိ အဓိပ္ပာယော။ လိသသေလဆကောလအလ္လီဘာဝေ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဤသကံ အလ္လီယတီတိ လေသော’’တိ။ ယသ္မာ ဒေသလေသာ အတ္ထတော နိန္နာနာကရဏံ, တသ္မာ ‘‘ကိဉ္စိဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပာဒာယာ’’တိ ပဒံ ဥဒ္ဓရိတ္ဝာ ‘‘ဒသ လေသာ ဇာတိလေသော’’တိအာဒိ (ပာရာ. ၃၉၄) ပဒဘာဇနေ ဝုတ္တံ။
Aññabhāgovā assa atthīti yathā suvaṇṇassedaṃ sovaṇṇamityatra suvaṇṇavā anena suvaṇṇo ityuccate. Taṃ paṭimāya sarīraṃ, silāputtakassa sarīranti ca nidassanaṃ. Chagalakassa ‘‘dabbo’’ti dinnaṃ nāmaṃ ‘‘deso’’ti vuccati. Kasmā? Theraṃ anuddhaṃsetuṃ therassāpi apadisitabbattā. Aññampi vatthuṃ na theraṃyeva. Lissati silissati vohāramattenevana atthato. Īsakaṃ allīyatīti lesoti adhippāyo. Lisaselachakolaallībhāve. Tena vuttaṃ ‘‘īsakaṃ allīyatīti leso’’ti. Yasmā desalesā atthato ninnānākaraṇaṃ, tasmā ‘‘kiñcidesaṃ lesamattaṃ upādāyā’’ti padaṃ uddharitvā ‘‘dasa lesā jātileso’’tiādi (pārā. 394) padabhājane vuttaṃ.
အဋ္ဌုပ္ပတ္တိဝသေနေဝ အာဝိဘူတန္တိ ဧတ္ထ ကိဉ္စ ဘိယ္ယော အနိယမတ္တာ။ န ဟိ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဝိယ အညေသံ သဗ္ဗေသမ္ပိ ‘‘ဆဂလကမေဝေတ္ထ အညဘာဂိယံ အဓိကရဏံ ဟောတိ, အညံ ဂောမဟိံသာဒိကမ္ပိ ဟောတိ, န စ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဝိယ သဗ္ဗေပိ နာမလေသမတ္တမေဝ ဥပာဒိယန္တိ, အညမ္ပိ ဇာတိလေသာဒိံ ဥပာဒိယန္တိ, တသ္မာ အနိယမတ္တာ န ဝိဘတ္တံ။ ကိဉ္စ ဘိယ္ယော တထာဝုတ္တေ ဆဂလကသ္သေဝ အညဘာဂိယတာ သမ္ဘဝတိ, န အညသ္သ, ယေန သောဝ ဒသ္သိတော။ လေသော စ နာမ လေသောဝ, န ဇာတိအာဒိ, ယေန သောဝ ဒသ္သိတောတိ ဧဝံ မိစ္ဆာဂာဟပ္ပသင္ဂတောတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣဓ စ။ပေ.။ သညိနောပီတိ ဣမသ္မိံ သိက္ခာပဒေ စ အမူလကသိက္ခာပဒေ စာတိ အတ္ထော။
Aṭṭhuppattivaseneva āvibhūtanti ettha kiñca bhiyyo aniyamattā. Na hi mettiyabhūmajakānaṃ viya aññesaṃ sabbesampi ‘‘chagalakamevettha aññabhāgiyaṃ adhikaraṇaṃ hoti, aññaṃ gomahiṃsādikampi hoti, na ca mettiyabhūmajakā viya sabbepi nāmalesamattameva upādiyanti, aññampi jātilesādiṃ upādiyanti, tasmā aniyamattā na vibhattaṃ. Kiñca bhiyyo tathāvutte chagalakasseva aññabhāgiyatā sambhavati, na aññassa, yena sova dassito. Leso ca nāma lesova, na jātiādi, yena sova dassitoti evaṃ micchāgāhappasaṅgatoti veditabbaṃ. Idha ca…pe… saññinopīti imasmiṃ sikkhāpade ca amūlakasikkhāpade cāti attho.
အညဘာဂိယသိက္ခံ ယော၊ နေဝ သိက္ခတိ ယုတ္တိတော။
Aññabhāgiyasikkhaṃ yo, neva sikkhati yuttito;
ဂစ္ဆေ ဝိနယဝိညူဟိ၊ အညဘာဂိယတံဝ သော။ (ဝဇိရ. ဋီ. ပာရာဇိက ၄၀၈)။
Gacche vinayaviññūhi, aññabhāgiyataṃva so. (vajira. ṭī. pārājika 408);
အညဘာဂိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Aññabhāgiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
