Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā

    ౩-౭. అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞత్థేరఅపదానవణ్ణనా

    3-7. Aññāsikoṇḍaññattheraapadānavaṇṇanā

    పదుముత్తరసమ్బుద్ధన్తిఆదికం ఆయస్మతో అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞత్థేరస్స అపదానం. అయం కిర పురిమబుద్ధేసు కతాధికారో తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయాని పుఞ్ఞాని ఉపచినన్తో పదుముత్తరస్స భగవతో కాలే హంసవతీనగరే గహపతిమహాసాలకులే నిబ్బత్తిత్వా విఞ్ఞుతం పత్వా ఏకదివసం సత్థు సన్తికే ధమ్మం సుణన్తో సత్థారం ఏకం భిక్ఖుం అత్తనో సాసనే పఠమం పటివిద్ధధమ్మరత్తఞ్ఞూనం అగ్గట్ఠానే ఠపేన్తం దిస్వా సయమ్పి తం ఠానన్తరం పత్థేన్తో సతసహస్సభిక్ఖుపరివారస్స భగవతో సత్తాహం మహాదానం పవత్తేత్వా పణిధానం అకాసి. సత్థాపిస్స అనన్తరాయతం దిస్వా భావినిం సమ్పత్తిం బ్యాకాసి. సో యావజీవం పుఞ్ఞాని కరోన్తో సత్థరి పరినిబ్బుతే చేతియే పతిట్ఠాపియమానే అన్తోచేతియే రతనఘరం కారాపేసి, చేతియం పరివారేత్వా సహస్సరతనగ్ఘికాని చ కారేసి.

    Padumuttarasambuddhantiādikaṃ āyasmato aññāsikoṇḍaññattherassa apadānaṃ. Ayaṃ kira purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare gahapatimahāsālakule nibbattitvā viññutaṃ patvā ekadivasaṃ satthu santike dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ attano sāsane paṭhamaṃ paṭividdhadhammarattaññūnaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayampi taṃ ṭhānantaraṃ patthento satasahassabhikkhuparivārassa bhagavato sattāhaṃ mahādānaṃ pavattetvā paṇidhānaṃ akāsi. Satthāpissa anantarāyataṃ disvā bhāviniṃ sampattiṃ byākāsi. So yāvajīvaṃ puññāni karonto satthari parinibbute cetiye patiṭṭhāpiyamāne antocetiye ratanagharaṃ kārāpesi, cetiyaṃ parivāretvā sahassaratanagghikāni ca kāresi.

    సో ఏవం పుఞ్ఞాని కత్వా తతో చవిత్వా దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో విపస్సిస్స భగవతో కాలే మహాకాలో నామ కుటుమ్బికో హుత్వా అట్ఠకరీసమత్తే ఖేత్తే సాలిగబ్భం ఫాలేత్వా గహితసాలితణ్డులేహి అసమ్భిన్నఖీరపాయాసం సమ్పాదేత్వా తత్థ మధుసప్పిసక్కరాదయో పక్ఖిపిత్వా బుద్ధప్పముఖస్స సఙ్ఘస్స అదాసి. సాలిగబ్భం ఫాలేత్వా గహితగహితట్ఠానం పున పూరతి. పుథుకకాలే పుథుకగ్గం నామ అదాసి. లాయనే లాయనగ్గం, వేణికరణే వేణగ్గం, కలాపాదికరణే కలాపగ్గం, ఖలగ్గం, భణ్డగ్గం, మినగ్గం కోట్ఠగ్గన్తి ఏవం ఏకసస్సే నవ వారే అగ్గదానం అదాసి, తమ్పి సస్సం అతిరేకతరం సమ్పన్నం అహోసి.

    So evaṃ puññāni katvā tato cavitvā devamanussesu saṃsaranto vipassissa bhagavato kāle mahākālo nāma kuṭumbiko hutvā aṭṭhakarīsamatte khette sāligabbhaṃ phāletvā gahitasālitaṇḍulehi asambhinnakhīrapāyāsaṃ sampādetvā tattha madhusappisakkarādayo pakkhipitvā buddhappamukhassa saṅghassa adāsi. Sāligabbhaṃ phāletvā gahitagahitaṭṭhānaṃ puna pūrati. Puthukakāle puthukaggaṃ nāma adāsi. Lāyane lāyanaggaṃ, veṇikaraṇe veṇaggaṃ, kalāpādikaraṇe kalāpaggaṃ, khalaggaṃ, bhaṇḍaggaṃ, minaggaṃ koṭṭhagganti evaṃ ekasasse nava vāre aggadānaṃ adāsi, tampi sassaṃ atirekataraṃ sampannaṃ ahosi.

    ఏవం యావజీవం పుఞ్ఞాని కత్వా తతో చుతో దేవలోకే నిబ్బత్తిత్వా దేవేసు చ మనుస్సేసు చ సంసరన్తో అమ్హాకం భగవతో ఉప్పత్తితో పురేతరమేవ కపిలవత్థునగరస్స అవిదూరే దోణవత్థునామకే బ్రాహ్మణగామే బ్రాహ్మణమహాసాలకులే నిబ్బత్తి. తస్స కోణ్డఞ్ఞోతి గోత్తతో ఆగతం నామం అహోసి. సో వయప్పత్తో తయో వేదే ఉగ్గహేత్వా లక్ఖణమన్తేసు చ పారం అగమాసి. తేన సమయేన అమ్హాకం బోధిసత్తో తుసితపురతో చవిత్వా కపిలవత్థుపురే సుద్ధోదనమహారాజస్స గేహే నిబ్బత్తి. తస్స నామగ్గహణదివసే అట్ఠుత్తరసతేసు బ్రాహ్మణేసు ఉపనీతేసు యే అట్ఠ బ్రాహ్మణా లక్ఖణపరిగ్గహణత్థం మహాతలం ఉపనీతా. సో తేసు సబ్బనవకో హుత్వా మహాపురిసస్స లక్ఖణనిప్ఫత్తిం దిస్వా ‘‘ఏకంసేన అయం బుద్ధో భవిస్సతీ’’తి నిట్ఠం గన్త్వా మహాసత్తస్స అభినిక్ఖమనం ఉదిక్ఖన్తో విచరతి.

    Evaṃ yāvajīvaṃ puññāni katvā tato cuto devaloke nibbattitvā devesu ca manussesu ca saṃsaranto amhākaṃ bhagavato uppattito puretarameva kapilavatthunagarassa avidūre doṇavatthunāmake brāhmaṇagāme brāhmaṇamahāsālakule nibbatti. Tassa koṇḍaññoti gottato āgataṃ nāmaṃ ahosi. So vayappatto tayo vede uggahetvā lakkhaṇamantesu ca pāraṃ agamāsi. Tena samayena amhākaṃ bodhisatto tusitapurato cavitvā kapilavatthupure suddhodanamahārājassa gehe nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase aṭṭhuttarasatesu brāhmaṇesu upanītesu ye aṭṭha brāhmaṇā lakkhaṇapariggahaṇatthaṃ mahātalaṃ upanītā. So tesu sabbanavako hutvā mahāpurisassa lakkhaṇanipphattiṃ disvā ‘‘ekaṃsena ayaṃ buddho bhavissatī’’ti niṭṭhaṃ gantvā mahāsattassa abhinikkhamanaṃ udikkhanto vicarati.

    బోధిసత్తోపి ఖో మహతా పరివారేన వడ్ఢమానో అనుక్కమేన వుద్ధిప్పత్తో ఞాణపరిపాకం గన్త్వా ఏకూనతింసతిమే వస్సే మహాభినిక్ఖమనం నిక్ఖమన్తో అనోమానదీతీరే పబ్బజిత్వా అనుక్కమేన ఉరువేలం గన్త్వా పధానం పదహి. తదా కోణ్డఞ్ఞో మాణవో మహాసత్తస్స పబ్బజితభావం సుత్వా లక్ఖణపరిగ్గాహకబ్రాహ్మణానం పుత్తేహి వప్పమాణవాదీహి సద్ధిం అత్తపఞ్చమో పబ్బజిత్వా అనుక్కమేన బోధిసత్తస్స సన్తికం ఉపసఙ్కమిత్వా ఛబ్బస్సాని తం ఉపట్ఠహన్తో తస్స ఓళారికాహారపరిభోగేన నిబ్బిన్నో అపక్కమిత్వా ఇసిపతనం అగమాసి. అథ ఖో బోధిసత్తో ఓళారికాహారపరిభోగేన లద్ధకాయబలో వేసాఖపుణ్ణమాయం బోధిరుక్ఖమూలే అపరాజితపల్లఙ్కే నిసిన్నో తిణ్ణం మారానం మత్థకం మద్దిత్వా అభిసమ్బుద్ధో హుత్వా సత్తసత్తాహం బోధిమణ్డేయేవ వీతినామేత్వా పఞ్చవగ్గియానం ఞాణపరిపాకం ఞత్వా ఆసాళ్హీపుణ్ణమాయం ఇసిపతనం గన్త్వా తేసం ధమ్మచక్కపవత్తనసుత్తన్తం (మహావ॰ ౧౩ ఆదయో; సం॰ ని॰ ౫.౧౦౮౧) కథేసి. దేసనాపరియోసానే కోణ్డఞ్ఞత్థేరో అట్ఠారసహి బ్రహ్మకోటీహి సద్ధిం సోతాపత్తిఫలే పతిట్ఠాసి. అథ పఞ్చమియం పక్ఖస్స అనత్తలక్ఖణసుత్తన్తదేసనాయ (మహావ॰ ౨౦ ఆదయో; సం॰ ని॰ ౩.౫౯) అరహత్తం సచ్ఛాకాసి.

    Bodhisattopi kho mahatā parivārena vaḍḍhamāno anukkamena vuddhippatto ñāṇaparipākaṃ gantvā ekūnatiṃsatime vasse mahābhinikkhamanaṃ nikkhamanto anomānadītīre pabbajitvā anukkamena uruvelaṃ gantvā padhānaṃ padahi. Tadā koṇḍañño māṇavo mahāsattassa pabbajitabhāvaṃ sutvā lakkhaṇapariggāhakabrāhmaṇānaṃ puttehi vappamāṇavādīhi saddhiṃ attapañcamo pabbajitvā anukkamena bodhisattassa santikaṃ upasaṅkamitvā chabbassāni taṃ upaṭṭhahanto tassa oḷārikāhāraparibhogena nibbinno apakkamitvā isipatanaṃ agamāsi. Atha kho bodhisatto oḷārikāhāraparibhogena laddhakāyabalo vesākhapuṇṇamāyaṃ bodhirukkhamūle aparājitapallaṅke nisinno tiṇṇaṃ mārānaṃ matthakaṃ madditvā abhisambuddho hutvā sattasattāhaṃ bodhimaṇḍeyeva vītināmetvā pañcavaggiyānaṃ ñāṇaparipākaṃ ñatvā āsāḷhīpuṇṇamāyaṃ isipatanaṃ gantvā tesaṃ dhammacakkapavattanasuttantaṃ (mahāva. 13 ādayo; saṃ. ni. 5.1081) kathesi. Desanāpariyosāne koṇḍaññatthero aṭṭhārasahi brahmakoṭīhi saddhiṃ sotāpattiphale patiṭṭhāsi. Atha pañcamiyaṃ pakkhassa anattalakkhaṇasuttantadesanāya (mahāva. 20 ādayo; saṃ. ni. 3.59) arahattaṃ sacchākāsi.

    ౫౯౬. ఏవం సో అరహత్తం పత్వా ‘‘కిం కమ్మం కత్వా అహం లోకుత్తరసుఖం అధిగతోమ్హీ’’తి ఉపధారేన్తో అత్తనో పుబ్బకమ్మం పచ్చక్ఖతో ఞత్వా సోమనస్సవసేన పుబ్బచరితాపదానం ఉదానవసేన దస్సేన్తో పదుముత్తరసమ్బుద్ధన్తిఆదిమాహ. తస్సత్థో హేట్ఠా వుత్తోయేవ. లోకజేట్ఠం వినాయకన్తి సకలస్స సత్తలోకస్స జేట్ఠం పధానన్తి అత్థో. విసేసేన వేనేయ్యసత్తే సంసారసాగరస్స పరతీరం అమతమహానిబ్బానం నేతి సమ్పాపేతీతి వినాయకో, తం వినాయకం. బుద్ధభూమిమనుప్పత్తన్తి బుద్ధస్స భూమి పతిట్ఠానట్ఠానన్తి బుద్ధభూమి, సబ్బఞ్ఞుతఞ్ఞాణం, తం అనుప్పత్తో పటివిద్ధోతి బుద్ధభూమిమనుప్పత్తో, తం బుద్ధభూమిమనుప్పత్తం, సబ్బఞ్ఞుతప్పత్తం బుద్ధభూతన్తి అత్థో. పఠమం అద్దసం అహన్తి పఠమం వేసాఖపుణ్ణమియా రత్తియా పచ్చూససమయే బుద్ధభూతం పదుముత్తరసమ్బుద్ధం అహం అద్దక్ఖిన్తి అత్థో.

    596. Evaṃ so arahattaṃ patvā ‘‘kiṃ kammaṃ katvā ahaṃ lokuttarasukhaṃ adhigatomhī’’ti upadhārento attano pubbakammaṃ paccakkhato ñatvā somanassavasena pubbacaritāpadānaṃ udānavasena dassento padumuttarasambuddhantiādimāha. Tassattho heṭṭhā vuttoyeva. Lokajeṭṭhaṃ vināyakanti sakalassa sattalokassa jeṭṭhaṃ padhānanti attho. Visesena veneyyasatte saṃsārasāgarassa paratīraṃ amatamahānibbānaṃ neti sampāpetīti vināyako, taṃ vināyakaṃ. Buddhabhūmimanuppattanti buddhassa bhūmi patiṭṭhānaṭṭhānanti buddhabhūmi, sabbaññutaññāṇaṃ, taṃ anuppatto paṭividdhoti buddhabhūmimanuppatto, taṃ buddhabhūmimanuppattaṃ, sabbaññutappattaṃ buddhabhūtanti attho. Paṭhamaṃ addasaṃ ahanti paṭhamaṃ vesākhapuṇṇamiyā rattiyā paccūsasamaye buddhabhūtaṃ padumuttarasambuddhaṃ ahaṃ addakkhinti attho.

    ౫౯౭. యావతా బోధియా మూలేతి యత్తకా బోధిరుక్ఖసమీపే యక్ఖా సమాగతా రాసిభూతా సమ్బుద్ధం బుద్ధభూతం తం బుద్ధం పఞ్జలీకతా దసఙ్గులిసమోధానం అఞ్జలిపుటం సిరసి ఠపేత్వా వన్దన్తి నమస్సన్తీతి సమ్బన్ధో.

    597.Yāvatā bodhiyā mūleti yattakā bodhirukkhasamīpe yakkhā samāgatā rāsibhūtā sambuddhaṃ buddhabhūtaṃ taṃ buddhaṃ pañjalīkatā dasaṅgulisamodhānaṃ añjalipuṭaṃ sirasi ṭhapetvā vandanti namassantīti sambandho.

    ౫౯౮. సబ్బే దేవా తుట్ఠమనాతి బుద్ధభూతట్ఠానం ఆగతా తే సబ్బే దేవా తుట్ఠచిత్తా ఆకాసే సఞ్చరన్తీతి సమ్బన్ధో. అన్ధకారతమోనుదోతి అతివియ అన్ధకారం మోహం నుదో ఖేపనో అయం బుద్ధో అనుప్పత్తోతి అత్థో.

    598.Sabbe devā tuṭṭhamanāti buddhabhūtaṭṭhānaṃ āgatā te sabbe devā tuṭṭhacittā ākāse sañcarantīti sambandho. Andhakāratamonudoti ativiya andhakāraṃ mohaṃ nudo khepano ayaṃ buddho anuppattoti attho.

    ౫౯౯. తేసం హాసపరేతానన్తి హాసేహి పీతిసోమనస్సేహి సమన్నాగతానం తేసం దేవానం మహానాదో మహాఘోసో అవత్తథ పవత్తతి, సమ్మాసమ్బుద్ధసాసనే కిలేసే సంకిలేసే ధమ్మే ఝాపయిస్సామాతి సమ్బన్ధో.

    599.Tesaṃ hāsaparetānanti hāsehi pītisomanassehi samannāgatānaṃ tesaṃ devānaṃ mahānādo mahāghoso avattatha pavattati, sammāsambuddhasāsane kilese saṃkilese dhamme jhāpayissāmāti sambandho.

    ౬౦౦. దేవానం గిరమఞ్ఞాయాతి వాచాయ థుతివచనేన సహ ఉదీరితం దేవానం సద్దం జానిత్వా హట్ఠో హట్ఠేన చిత్తేన సోమనస్ససహగతేన చిత్తేన ఆదిభిక్ఖం పఠమం ఆహారం బుద్ధభూతస్స అహం అదాసిన్తి సమ్బన్ధో.

    600.Devānaṃ giramaññāyāti vācāya thutivacanena saha udīritaṃ devānaṃ saddaṃ jānitvā haṭṭho haṭṭhena cittena somanassasahagatena cittena ādibhikkhaṃ paṭhamaṃ āhāraṃ buddhabhūtassa ahaṃ adāsinti sambandho.

    ౬౦౨. సత్తాహం అభినిక్ఖమ్మాతి మహాభినిక్ఖమనం నిక్ఖమిత్వా సత్తాహం పధానం కత్వా సబ్బఞ్ఞుతఞ్ఞాణపదట్ఠానం అరహత్తమగ్గఞాణసఙ్ఖాతం బోధిం అజ్ఝగమం అధిగఞ్ఛిం అహన్తి అత్థో. ఇదం మే పఠమం భత్తన్తి ఇదం భత్తం సరీరయాపనం బ్రహ్మచారిస్స ఉత్తమచారిస్స మే మయ్హం ఇమినా దేవపుత్తేన పఠమం దిన్నం అహోసీతి అత్థో.

    602.Sattāhaṃabhinikkhammāti mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā sattāhaṃ padhānaṃ katvā sabbaññutaññāṇapadaṭṭhānaṃ arahattamaggañāṇasaṅkhātaṃ bodhiṃ ajjhagamaṃ adhigañchiṃ ahanti attho. Idaṃ me paṭhamaṃ bhattanti idaṃ bhattaṃ sarīrayāpanaṃ brahmacārissa uttamacārissa me mayhaṃ iminā devaputtena paṭhamaṃ dinnaṃ ahosīti attho.

    ౬౦౩. తుసితా హి ఇధాగన్త్వాతి తుసితభవనతో ఇధ మనుస్సలోకే ఆగన్త్వా యో దేవపుత్తో మే మమ భిక్ఖం ఉపానయి అదాసి, తం దేవపుత్తం కిత్తయిస్సామి కథేస్సామి పాకటం కరిస్సామి. భాసతో భాసన్తస్స మమ వచనం సుణాథాతి సమ్బన్ధో. ఇతో పరం అనుత్తానపదమేవ వణ్ణయిస్సామ.

    603.Tusitā hi idhāgantvāti tusitabhavanato idha manussaloke āgantvā yo devaputto me mama bhikkhaṃ upānayi adāsi, taṃ devaputtaṃ kittayissāmi kathessāmi pākaṭaṃ karissāmi. Bhāsato bhāsantassa mama vacanaṃ suṇāthāti sambandho. Ito paraṃ anuttānapadameva vaṇṇayissāma.

    ౬౦౭. తిదసాతి తావతింసభవనా. అగారాతి అత్తనో ఉప్పన్నబ్రాహ్మణగేహతో నిక్ఖమిత్వా పబ్బజిత్వా ఛ సంవచ్ఛరాని దుక్కరకారికం కరోన్తేన బోధిసత్తేన సహ వసిస్సతీతి సమ్బన్ధో.

    607.Tidasāti tāvatiṃsabhavanā. Agārāti attano uppannabrāhmaṇagehato nikkhamitvā pabbajitvā cha saṃvaccharāni dukkarakārikaṃ karontena bodhisattena saha vasissatīti sambandho.

    ౬౦౮. తతో సత్తమకే వస్సేతి తతో పబ్బజితకాలతో పట్ఠాయ సత్తమే సంవచ్ఛరే. బుద్ధో సచ్చం కథేస్సతీతి ఛబ్బస్సాని దుక్కరకారికం కత్వా సత్తమసంవచ్ఛరే బుద్ధో హుత్వా బారాణసియం ఇసిపతనే మిగదాయే ధమ్మచక్కపవత్తనసుత్తన్తదేసనాయ దుక్ఖసముదయనిరోధమగ్గసచ్చసఙ్ఖాతం చతుసచ్చం కథేస్సతీతి అత్థో. కోణ్డఞ్ఞో నామ నామేనాతి నామేన గోత్తనామవసేన కోణ్డఞ్ఞో నామ. పఠమం సచ్ఛికాహితీతి పఞ్చవగ్గియానమన్తరే పఠమం ఆదితో ఏవ సోతాపత్తిమగ్గఞాణం సచ్ఛికాహితి పచ్చక్ఖం కరిస్సతీతి అత్థో.

    608.Tato sattamake vasseti tato pabbajitakālato paṭṭhāya sattame saṃvacchare. Buddho saccaṃ kathessatīti chabbassāni dukkarakārikaṃ katvā sattamasaṃvacchare buddho hutvā bārāṇasiyaṃ isipatane migadāye dhammacakkapavattanasuttantadesanāya dukkhasamudayanirodhamaggasaccasaṅkhātaṃ catusaccaṃ kathessatīti attho. Koṇḍañño nāma nāmenāti nāmena gottanāmavasena koṇḍañño nāma. Paṭhamaṃ sacchikāhitīti pañcavaggiyānamantare paṭhamaṃ ādito eva sotāpattimaggañāṇaṃ sacchikāhiti paccakkhaṃ karissatīti attho.

    ౬౦౯. నిక్ఖన్తేనానుపబ్బజిన్తి నిక్ఖన్తేన బోధిసత్తేన సహ నిక్ఖమిత్వా అనుపబ్బజిన్తి అత్థో. తథా అనుపబ్బజిత్వా మయా పధానం వీరియం సుకతం సుట్ఠు కతం దళ్హం కత్వా కతన్తి అత్థో. కిలేసే ఝాపనత్థాయాతి కిలేసే సోసనత్థాయ విద్ధంసనత్థాయ అనగారియం అగారస్స అహితం కసివణిజ్జాదికమ్మవిరహితం సాసనం పబ్బజిం పటిపజ్జిన్తి అత్థో.

    609.Nikkhantenānupabbajinti nikkhantena bodhisattena saha nikkhamitvā anupabbajinti attho. Tathā anupabbajitvā mayā padhānaṃ vīriyaṃ sukataṃ suṭṭhu kataṃ daḷhaṃ katvā katanti attho. Kilese jhāpanatthāyāti kilese sosanatthāya viddhaṃsanatthāya anagāriyaṃ agārassa ahitaṃ kasivaṇijjādikammavirahitaṃ sāsanaṃ pabbajiṃ paṭipajjinti attho.

    ౬౧౦. అభిగన్త్వాన సబ్బఞ్ఞూతి సబ్బం అతీతానాగతపచ్చుప్పన్నం వా సఙ్ఖారవికారలక్ఖణనిబ్బానపఞ్ఞత్తిసఙ్ఖాతం ఞేయ్యం వా జానన్తో దేవేహి సహ వత్తమానే సత్త లోకే బుద్ధో మిగారఞ్ఞం మిగదాయ విహారం అభిగన్త్వా ఉపసఙ్కమిత్వా మే మయా సచ్ఛికతేన ఇమినా సోతాపత్తిమగ్గఞాణేన అమతభేరిం అమతమహానిబ్బానభేరిం అహరి పహరి దస్సేసీతి అత్థో.

    610.Abhigantvānasabbaññūti sabbaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ vā saṅkhāravikāralakkhaṇanibbānapaññattisaṅkhātaṃ ñeyyaṃ vā jānanto devehi saha vattamāne satta loke buddho migāraññaṃ migadāya vihāraṃ abhigantvā upasaṅkamitvā me mayā sacchikatena iminā sotāpattimaggañāṇena amatabheriṃ amatamahānibbānabheriṃ ahari pahari dassesīti attho.

    ౬౧౧. సో దానీతి సో అహం పఠమం సోతాపన్నో ఇదాని అరహత్తమగ్గఞాణేన అమతం సన్తం వూపసన్తసభావం పదం పజ్జితబ్బం పాపుణితబ్బం, అనుత్తరం ఉత్తరవిరహితం నిబ్బానం పత్తో అధిగతోతి అత్థో. సబ్బాసవే పరిఞ్ఞాయాతి కామాసవాదయో సబ్బే ఆసవే పరిఞ్ఞాయ పహానపరిఞ్ఞాయ పజహిత్వా అనాసవో నిక్కిలేసో విహరామి ఇరియాపథవిహారేన వాసం కప్పేమి. పటిసమ్భిదా చతస్సోత్యాదయో గాథాయో వుత్తత్థాయేవ.

    611.So dānīti so ahaṃ paṭhamaṃ sotāpanno idāni arahattamaggañāṇena amataṃ santaṃ vūpasantasabhāvaṃ padaṃ pajjitabbaṃ pāpuṇitabbaṃ, anuttaraṃ uttaravirahitaṃ nibbānaṃ patto adhigatoti attho. Sabbāsave pariññāyāti kāmāsavādayo sabbe āsave pariññāya pahānapariññāya pajahitvā anāsavo nikkileso viharāmi iriyāpathavihārena vāsaṃ kappemi. Paṭisambhidā catassotyādayo gāthāyo vuttatthāyeva.

    అథ నం సత్థా అపరభాగే జేతవనమహావిహారే భిక్ఖుసఙ్ఘమజ్ఝే పఞ్ఞత్తవరబుద్ధాసనే నిసిన్నో పఠమం పటివిద్ధధమ్మభావం దీపేన్తో ‘‘ఏతదగ్గం, భిక్ఖవే, మమ సావకానం భిక్ఖూనం రత్తఞ్ఞూనం యదిదం అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞో’’తి (అ॰ ని॰ ౧.౧౮౮) ఏతదగ్గే ఠపేసి. సో ద్వీహి అగ్గసావకేహి అత్తని కరియమానం పరమనిపచ్చకారం, గామన్తసేనాసనే ఆకిణ్ణవిహారఞ్చ పరిహరితుకామో, వివేకాభిరతియా విహరితుకామో చ అత్తనో సన్తికం ఉపగతానం గహట్ఠపబ్బజితానం పటిసన్థారకరణమ్పి పపఞ్చం మఞ్ఞమానో సత్థారం ఆపుచ్ఛిత్వా హిమవన్తం పవిసిత్వా ఛద్దన్తేహి నాగేహి ఉపట్ఠియమానో ఛద్దన్తదహతీరే ద్వాదస వస్సాని వసి. ఏవం తత్థ వసన్తం థేరం ఏకదివసం సక్కో దేవరాజా ఉపసఙ్కమిత్వా వన్దిత్వా ఠితో ఏవమాహ ‘‘సాధు మే, భన్తే, అయ్యో ధమ్మం దేసేతూ’’తి. థేరో తస్స చతుసచ్చగబ్భం తిలక్ఖణాహతం సుఞ్ఞతాపటిసంయుత్తం నానానయవిచిత్తం అమతోగధం బుద్ధలీలాయ ధమ్మం దేసేసి. తం సుత్వా సక్కో అత్తనో పసాదం పవేదేన్తో –

    Atha naṃ satthā aparabhāge jetavanamahāvihāre bhikkhusaṅghamajjhe paññattavarabuddhāsane nisinno paṭhamaṃ paṭividdhadhammabhāvaṃ dīpento ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ rattaññūnaṃ yadidaṃ aññāsikoṇḍañño’’ti (a. ni. 1.188) etadagge ṭhapesi. So dvīhi aggasāvakehi attani kariyamānaṃ paramanipaccakāraṃ, gāmantasenāsane ākiṇṇavihārañca pariharitukāmo, vivekābhiratiyā viharitukāmo ca attano santikaṃ upagatānaṃ gahaṭṭhapabbajitānaṃ paṭisanthārakaraṇampi papañcaṃ maññamāno satthāraṃ āpucchitvā himavantaṃ pavisitvā chaddantehi nāgehi upaṭṭhiyamāno chaddantadahatīre dvādasa vassāni vasi. Evaṃ tattha vasantaṃ theraṃ ekadivasaṃ sakko devarājā upasaṅkamitvā vanditvā ṭhito evamāha ‘‘sādhu me, bhante, ayyo dhammaṃ desetū’’ti. Thero tassa catusaccagabbhaṃ tilakkhaṇāhataṃ suññatāpaṭisaṃyuttaṃ nānānayavicittaṃ amatogadhaṃ buddhalīlāya dhammaṃ desesi. Taṃ sutvā sakko attano pasādaṃ pavedento –

    ‘‘ఏస భియ్యో పసీదామి, సుత్వా ధమ్మం మహారసం;

    ‘‘Esa bhiyyo pasīdāmi, sutvā dhammaṃ mahārasaṃ;

    విరాగో దేసితో ధమ్మో, అనుపాదాయ సబ్బసో’’తి. (థేరగా॰ ౬౭౩) –

    Virāgo desito dhammo, anupādāya sabbaso’’ti. (theragā. 673) –

    థుతిం అకాసి. థేరో ఛద్దన్తదహతీరే ద్వాదస వస్సాని వసిత్వా ఉపకట్ఠే పరినిబ్బానే సత్థారం ఉపసఙ్కమిత్వా పరినిబ్బానం అనుజానాపేత్వా తత్థేవ గన్త్వా పరినిబ్బాయీతి.

    Thutiṃ akāsi. Thero chaddantadahatīre dvādasa vassāni vasitvā upakaṭṭhe parinibbāne satthāraṃ upasaṅkamitvā parinibbānaṃ anujānāpetvā tattheva gantvā parinibbāyīti.

    అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞత్థేరఅపదానవణ్ణనా సమత్తా.

    Aññāsikoṇḍaññattheraapadānavaṇṇanā samattā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / అపదానపాళి • Apadānapāḷi / ౩-౭. అఞ్ఞాసికోణ్డఞ్ఞత్థేరఅపదానం • 3-7. Aññāsikoṇḍaññattheraapadānaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact