Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
६. अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदवण्णना
6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā
५१५. छट्ठे पटु एव पट्टो। पाळियं धम्मनिमन्तनाति समणेसु वत्तब्बाचारधम्ममत्तवसेन निमन्तना, दातुकामताय कतनिमन्तना न होतीति अत्थो। तेनेव ‘‘विञ्ञापेस्सती’’ति वुत्तं। अञ्ञातकअप्पवारिततो हि विञ्ञत्ति नाम होति।
515. Chaṭṭhe paṭu eva paṭṭo. Pāḷiyaṃ dhammanimantanāti samaṇesu vattabbācāradhammamattavasena nimantanā, dātukāmatāya katanimantanā na hotīti attho. Teneva ‘‘viññāpessatī’’ti vuttaṃ. Aññātakaappavāritato hi viññatti nāma hoti.
५१७. ‘‘तिणेन वा पण्णेन वा पटिच्छादेत्वा आगन्तब्ब’’न्ति इमिना भूतगामविकोपनं अनुञ्ञातन्ति आह ‘‘नेव भूतगामपातब्यताया’’तिआदि। पठमं सुद्धचित्तेन लिङ्गं गहेत्वा पच्छा लद्धिं गण्हन्तोपि तित्थियपक्कन्तको एवाति आह ‘‘निवासेत्वापि लद्धि न गहेतब्बा’’ति।
517. ‘‘Tiṇena vā paṇṇena vā paṭicchādetvā āgantabba’’nti iminā bhūtagāmavikopanaṃ anuññātanti āha ‘‘neva bhūtagāmapātabyatāyā’’tiādi. Paṭhamaṃ suddhacittena liṅgaṃ gahetvā pacchā laddhiṃ gaṇhantopi titthiyapakkantako evāti āha ‘‘nivāsetvāpi laddhi na gahetabbā’’ti.
यं आवासं पठमं उपगच्छतीति एत्थापि विहारचीवरादिअत्थाय पविसन्तेनपि तिणादीहि पटिच्छादेत्वाव गन्तब्बं, न त्वेव नग्गेन आगन्तब्बन्ति सामञ्ञतो दुक्कटस्स वुत्तत्ता। चिमिलिकाहीति पटपिलोतिकाहि। परिभोगेनेवाति अञ्ञं चीवरं अलभित्वा परिभुञ्जनेन। परिभोगजिण्णन्ति यथा तं चीवरं परिभुञ्जियमानं ओभग्गविभग्गताय असारुप्पं होति, एवं जिण्णं।
Yaṃ āvāsaṃ paṭhamaṃ upagacchatīti etthāpi vihāracīvarādiatthāya pavisantenapi tiṇādīhi paṭicchādetvāva gantabbaṃ, na tveva naggena āgantabbanti sāmaññato dukkaṭassa vuttattā. Cimilikāhīti paṭapilotikāhi. Paribhogenevāti aññaṃ cīvaraṃ alabhitvā paribhuñjanena. Paribhogajiṇṇanti yathā taṃ cīvaraṃ paribhuñjiyamānaṃ obhaggavibhaggatāya asāruppaṃ hoti, evaṃ jiṇṇaṃ.
५२१. अञ्ञस्सत्थायाति एत्थापि ‘‘ञातकानं पवारितान’’न्ति इदं अनुवत्तति एवाति आह ‘‘अत्तनो ञातकपवारिते’’तिआदि। इध पन अञ्ञस्स अच्छिन्ननट्ठचीवरस्स अत्थाय अञ्ञातकअप्पवारिते विञ्ञापेन्तस्स निस्सग्गियेन अनापत्तीति अत्थो गहेतब्बो, इतरथा ‘‘ञातकानं पवारितान’’न्ति इमिना विसेसो न भवेय्य। तेनेव अनन्तरसिक्खापदे वक्खति ‘‘अट्ठकथासु पन ञातकपरिवातट्ठाने…पे॰… पमाणमेव वट्टतीति वुत्तं, तं पाळिया न समेती’’ति (पारा॰ अट्ठ॰ २.५२६) च ‘‘यस्मा पनिदं सिक्खापदं अञ्ञस्सत्थाय विञ्ञापनवत्थुस्मिंयेव पञ्ञत्तं, तस्मा इध ‘अञ्ञस्सत्थाया’ति न वुत्त’’न्ति (पारा॰ अट्ठ॰ २.५२६) च। विकप्पनुपगचीवरता, समयाभावो, अञ्ञातकविञ्ञत्ति, ताय पटिलाभोति इमानेत्थ चत्तारि अङ्गानि।
521.Aññassatthāyāti etthāpi ‘‘ñātakānaṃ pavāritāna’’nti idaṃ anuvattati evāti āha ‘‘attano ñātakapavārite’’tiādi. Idha pana aññassa acchinnanaṭṭhacīvarassa atthāya aññātakaappavārite viññāpentassa nissaggiyena anāpattīti attho gahetabbo, itarathā ‘‘ñātakānaṃ pavāritāna’’nti iminā viseso na bhaveyya. Teneva anantarasikkhāpade vakkhati ‘‘aṭṭhakathāsu pana ñātakaparivātaṭṭhāne…pe… pamāṇameva vaṭṭatīti vuttaṃ, taṃ pāḷiyā na sametī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.526) ca ‘‘yasmā panidaṃ sikkhāpadaṃ aññassatthāya viññāpanavatthusmiṃyeva paññattaṃ, tasmā idha ‘aññassatthāyā’ti na vutta’’nti (pārā. aṭṭha. 2.526) ca. Vikappanupagacīvaratā, samayābhāvo, aññātakaviññatti, tāya paṭilābhoti imānettha cattāri aṅgāni.
अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / ६. अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदं • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ६. अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदवण्णना • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ६. अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदवण्णना • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ६. अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदवण्णना • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā