Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā

    ༦. ཨཉྙཱཏཀཝིཉྙཏྟིསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ

    6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā

    ༥༡༥. པརིཀྑཱརཱནནྟི ཨུཔཡོགཏྠེ སཱམིཝཙནཾ། ཨེཀསཱཊཀནྟི བྷཱཝནཔུཾསཀཾ, ‘‘ཨཉྙཱཏཀོ མོགྷཔུརིསཱ’’ཏི ཝཙནེན པཝཱརིཏོཔི ཨདཱཏུཀཱམོ ཨཉྙཱཏཀོ ཨཔྤཝཱརིཏཊྛཱནེ ཏིཊྛཏཱིཏི དཱིཔིཏཾ ཧོཏི། ཨཉྙཐཱ ‘‘ཨནཱཔཏྟི པཝཱརིཏཱན’’ནྟི ཨིམིནཱ ཝིརུཛ྄ཛྷཏི།

    515.Parikkhārānanti upayogatthe sāmivacanaṃ. Ekasāṭakanti bhāvanapuṃsakaṃ, ‘‘aññātako moghapurisā’’ti vacanena pavāritopi adātukāmo aññātako appavāritaṭṭhāne tiṭṭhatīti dīpitaṃ hoti. Aññathā ‘‘anāpatti pavāritāna’’nti iminā virujjhati.

    ༥༡༧. ནེཝ ཏཱཝ ཝིཉྙཱཔེཏབྦཾ, ན བྷཉྫིཏབྦནྟི ཨནཙྪིནྣཱནཾ ཙཱིཝརཱནཾ ཨཏྟནོ སནྟཀཱནཾ ཨཏྠིཏཱཡ, ཏཏྠ པཙྩཱསཱསབྦྷཱཝཏོ ཙ། པཙྩཱསཱ ཀིཏྟཀཾ ཀཱལཾ རཀྑཏཱིཏི? ཡཱཝ གཱམནྟརཱ, ཡཱཝ ཨདྡྷཡོཛནཱཏི ཨེཀེ། ཡཱཝ དསྶནསཝནཱུཔཙཱརཱཏི ཨེཀེ། ཡཱཝ ཨཉྙེ ན པསྶནྟཱིཏི ཨེཀེ། ཡཱཝ པཙྩཱསཱ ཚིཛྫཏཱིཏི ཨེཀེ། ཡཱཝ སཱཁཱཔལཱསཔརིཡེསནབྷཉྫནསཛྫནཀཱལཔརིཙྪེདཱཏི ཨེཀེ། ཨིདཾ སབྦཾ ཡཐཱསམྦྷཝཾ ཡུཛྫཏི། ཀཐཾ པཉྙཱཡཏཱིཏི ཙེ? ‘‘སཙེ པན ཨེཏེསཾ ཝུཏྟཔྤཀཱརཱནཾ གིཧིཝཏྠཱདཱིནཾ བྷིསིཚཝིཔརིཡནྟཱནཾ ཀིཉྩི ན ལབྦྷཏི, ཏེན ཏིཎེན ཝཱ པཎྞེན ཝཱ པཊིཙྪཱདེཏྭཱ ཨཱགནྟབྦ’’ནྟི ཨཊྛཀཐཱཝཙནཏོ།

    517.Neva tāva viññāpetabbaṃ, na bhañjitabbanti anacchinnānaṃ cīvarānaṃ attano santakānaṃ atthitāya, tattha paccāsāsabbhāvato ca. Paccāsā kittakaṃ kālaṃ rakkhatīti? Yāva gāmantarā, yāva addhayojanāti eke. Yāva dassanasavanūpacārāti eke. Yāva aññe na passantīti eke. Yāva paccāsā chijjatīti eke. Yāva sākhāpalāsapariyesanabhañjanasajjanakālaparicchedāti eke. Idaṃ sabbaṃ yathāsambhavaṃ yujjati. Kathaṃ paññāyatīti ce? ‘‘Sace pana etesaṃ vuttappakārānaṃ gihivatthādīnaṃ bhisichavipariyantānaṃ kiñci na labbhati, tena tiṇena vā paṇṇena vā paṭicchādetvā āgantabba’’nti aṭṭhakathāvacanato.

    ན ཏཱཝ ཐེརཱནཾ དཱཏབྦཱནཱིཏི ན ཏཱཝ ཨཏྟནོ རུཙིཡཱ དཱཏབྦཱནི, ཡདཱ ཐེརཱ ‘‘དེཐཱཝུསོ’’ཏི ཝདནྟི, ཏདཱ དཱཏབྦཱནི། ‘‘ཨེཝཾ སཏི དཧརཱཔི ཨཙྪིནྣཙཱིཝརཊྛཱནེ ཏིཊྛནྟི, སཱཁཱཔལཱསཾ བྷཉྫིཏུཾ ཝཊྚཏི, ན ཨཉྙཐཱ། ‘ཡེཧི ཀེཧིཙི ཝཱ ཨཙྪིནྣཾ ཧོཏཱི’ཏི ཧི ཝུཏྟ’’ནྟི ཝུཏྟཾ། ཨཱཙརིཡོ པན ཨེཝཾ ཝདཏི ‘‘ཨཏྟནོ རུཙིཡཱཔི དཱཏུཾ ལབྷནྟཱི’’ཏི། ཏཐཱ ཧི ཨཊྛཀཐཱཡཾ ‘‘པརིབྷོགཛིཎྞཾ ཝཱ’ཏི ཨེཏྠ ཙ ‘ཨཙྪིནྣཙཱིཝརཱནཾ ཨཱཙརིཡུཔཛ྄ཛྷཱཡཱདཱིནཾ ཨཏྟནཱ ཏིཎཔཎྞེཧི པཊིཙྪཱདེཏྭཱ དིནྣཙཱིཝརམྤི སངྒཧཾ གཙྪཏཱི’ཏི ཝཏྟུཾ ཡུཛྫཏཱི’’ཏི ཝུཏྟཾ། ཨཐཱཔི སིཡཱ ཨཱཙརིཡཱདཱིཧི ‘‘ཨཱཧརཱཝུསོ’’ཏི ཝུཏྟེཡེཝ, ནཱཝུཏྟེཏི, ན, ‘‘ཀེཧིཙི ཝཱ ཨཙྪིནྣ’’ནྟི ཨེཏྠ ཝུཏྟལེསཏོ དུཏིཡལེསསྶ ཨཝིསེསབྷཱཝཔྤསངྒཏོཏི། ཨཐ ཀིམཏྠཾ ‘‘ན ཏཱཝ ཐེརཱནཾ དཱཏབྦཱནཱི’’ཏི ཝུཏྟནྟི ཙེ? ཡཱཝ ཐེརཱནཾ ཨཏྠཱཡ སཱཁཱཔལཱསཱནི བྷཉྫཏི, ཏཱཝ ན དཱཏབྦཱནི, ཏཏོ ཏཱནི ཐེརུདྡིསྶཀཱནི སཱཁཱཔལཱསཱནི སཡཾ པརིདཧིཏྭཱ ཝིནཱཔི ཐེརཱཎཏྟིཡཱ ཨཏྟནོ རུཙིཡཱ དཱཏབྦཱནི, བྷཱུཏགཱམཔཱཏབྱཏཱཡ པཱཙིཏྟིཡཾ ན ཧོཏི སཏྠུནཱཔི ཨནུཉྙཱཏཏྟཱ། ‘‘ཏིཎེན ཝཱ པཎྞེན ཝཱ’’ཏི ཧི ཝུཏྟཾ, ཏཾ ཀཔྤིཡམེཝ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟནྟི ཙེ? ན, ‘‘ཏདལཱབྷེ ན ཏྭེཝ…པེ॰… དུཀྐཊསྶཱ’’ཏི ཝཙནཝིརོདྷཏོ། ཨེཏྠཱཧ – དུཀྐཊབྷཡཱ པཱཙིཏྟིཡཝཏྠུ ཙེ ཨཏིཀྐམིཏབྦཾ, ཏདལཱབྷེ ཐུལླཙྩཡཝཏྠུ སངྒྷིཀཾ, ཏདལཱབྷེ པཱརཱཛིཀཝཏྠུཔི ཨཏིཀྐམིཏབྦཾ སིཡཱཏི? ན, པཱརཱཛིཀསྶ ལོཀཝཛྫཏྟཱ། ཨཔིཙ ན སབྦཾ བྷཱུཏགཱམཾ པཱཙིཏྟིཡཝཏྠུམེཝ, ཏཏོ དུཀྐཊཱདིཝཏྠུཔི ཨཏྠི, ཨནཱཔཏྟིཝཏྠུཔི ཀཱལོདིསཀཾ, ཏསྨཱ ཨིདཾ ཏདཱ ཨནཱཔཏྟིཝཏྠུཀནྟི ཝེདིཏབྦཾ། ཀིཏྟཱཝཏཱ བྷིཀྑུ ཨཙྪིནྣཙཱིཝརོ ནཊྛཙཱིཝརོ ཧོཏཱིཏི? ཨེཏྟཱཝཏཱ ནགྒོ ཧོཏཱིཏི ཨེཀེ། ཝིཀཔྤནུཔགཔཙྪིམབྷཱཝེན, ཝིཀཔྤནུཔགཔཙྪིམམཱདིཾ ཀཏྭཱ ཝིཉྙཱཔེནྟསྶ ཨཱཔཏྟཱིཏི ཨེཀེ། ནིཝཱསནཔཱརུཔནུཔགཱབྷཱཝེནཱཏི ཨེཀེ། ཏིཙཱིཝརཱབྷཱཝེནཱཏི ཨེཀེ། སནྟརུཏྟརཔརམཱབྷཱཝེནཱཏི ཨེཀེ། ཨཡཾ ཨེཀེཝཱདོ ཡུཏྟོ ‘‘སནྟརུཏྟརཔརམཾ ཏཏོ ཙཱིཝརཾ སཱདིཏབྦ’’ནྟི ཧི ཝཙནཏོ, ཏསྨཱ སནྟརུཏྟརེ སཏི ཝིཀཔྤནུཔགཔཙྪིམཾ ཝིཉྙཱཔེནྟསྶ པཊིལཱབྷེན ནིསྶགྒིཡཾ། ཡདི ཨེཝཾ ‘‘ཝིཉྙཱཔེཏྭཱ པཊིལབྷེཡྻ ནིསྶགྒིཡ’’ནྟི སིཀྑཱཔདེན བྷཝིཏབྦནྟི ཙེ? ཏནྣ, ཏདཏྠསིདྡྷིཏོ ནཱནཏྠཏྟཱ དྷཱཏཱུནཾ། ཀིཾ ཝུཏྟཾ ཧོཏི? ཡཐཱ ཧི ‘‘ཏིཀྑཏྟུཾ མེཐུནཾ དྷམྨཾ ཨབྷིཝིཉྙཱཔེསཱི’’ཏི (པཱརཱ॰ ༣༦) ཝུཏྟེ པཝཏྟེསཱིཏི ཨཏྠོ, ཏཐཱ ཨིདྷཱཔི ‘‘ཙཱིཝརཾ ཝིཉྙཱཔེཡྻཱ’’ཏི ཝིཉྙཏྟིཡཱ པཝཏྟེཡྻ ཨུཔྤཱདེཡྻཱཏི ཨཏྠོ།

    Na tāva therānaṃ dātabbānīti na tāva attano ruciyā dātabbāni, yadā therā ‘‘dethāvuso’’ti vadanti, tadā dātabbāni. ‘‘Evaṃ sati daharāpi acchinnacīvaraṭṭhāne tiṭṭhanti, sākhāpalāsaṃ bhañjituṃ vaṭṭati, na aññathā. ‘Yehi kehici vā acchinnaṃ hotī’ti hi vutta’’nti vuttaṃ. Ācariyo pana evaṃ vadati ‘‘attano ruciyāpi dātuṃ labhantī’’ti. Tathā hi aṭṭhakathāyaṃ ‘‘paribhogajiṇṇaṃ vā’ti ettha ca ‘acchinnacīvarānaṃ ācariyupajjhāyādīnaṃ attanā tiṇapaṇṇehi paṭicchādetvā dinnacīvarampi saṅgahaṃ gacchatī’ti vattuṃ yujjatī’’ti vuttaṃ. Athāpi siyā ācariyādīhi ‘‘āharāvuso’’ti vutteyeva, nāvutteti, na, ‘‘kehici vā acchinna’’nti ettha vuttalesato dutiyalesassa avisesabhāvappasaṅgatoti. Atha kimatthaṃ ‘‘na tāva therānaṃ dātabbānī’’ti vuttanti ce? Yāva therānaṃ atthāya sākhāpalāsāni bhañjati, tāva na dātabbāni, tato tāni theruddissakāni sākhāpalāsāni sayaṃ paridahitvā vināpi therāṇattiyā attano ruciyā dātabbāni, bhūtagāmapātabyatāya pācittiyaṃ na hoti satthunāpi anuññātattā. ‘‘Tiṇena vā paṇṇena vā’’ti hi vuttaṃ, taṃ kappiyameva sandhāya vuttanti ce? Na, ‘‘tadalābhe na tveva…pe… dukkaṭassā’’ti vacanavirodhato. Etthāha – dukkaṭabhayā pācittiyavatthu ce atikkamitabbaṃ, tadalābhe thullaccayavatthu saṅghikaṃ, tadalābhe pārājikavatthupi atikkamitabbaṃ siyāti? Na, pārājikassa lokavajjattā. Apica na sabbaṃ bhūtagāmaṃ pācittiyavatthumeva, tato dukkaṭādivatthupi atthi, anāpattivatthupi kālodisakaṃ, tasmā idaṃ tadā anāpattivatthukanti veditabbaṃ. Kittāvatā bhikkhu acchinnacīvaro naṭṭhacīvaro hotīti? Ettāvatā naggo hotīti eke. Vikappanupagapacchimabhāvena, vikappanupagapacchimamādiṃ katvā viññāpentassa āpattīti eke. Nivāsanapārupanupagābhāvenāti eke. Ticīvarābhāvenāti eke. Santaruttaraparamābhāvenāti eke. Ayaṃ ekevādo yutto ‘‘santaruttaraparamaṃ tato cīvaraṃ sāditabba’’nti hi vacanato, tasmā santaruttare sati vikappanupagapacchimaṃ viññāpentassa paṭilābhena nissaggiyaṃ. Yadi evaṃ ‘‘viññāpetvā paṭilabheyya nissaggiya’’nti sikkhāpadena bhavitabbanti ce? Tanna, tadatthasiddhito nānatthattā dhātūnaṃ. Kiṃ vuttaṃ hoti? Yathā hi ‘‘tikkhattuṃ methunaṃ dhammaṃ abhiviññāpesī’’ti (pārā. 36) vutte pavattesīti attho, tathā idhāpi ‘‘cīvaraṃ viññāpeyyā’’ti viññattiyā pavatteyya uppādeyyāti attho.

    ཏེན ནིཝཏྠོཏི ཏཾནིཝཏྠོ། ཨཉྙསྶ ཨལཱབྷེན ཏམེཝ པརིབྷུཉྫཏོ ཛིརཏི, ན ལེསེན། ཨཏྟནཱཏི སཡམེཝ ཝཏྟུཾ ཡུཛྫཏི, ཏསྨཱ ཨཡུཏྟཔརིབྷོགེན ཨཔརིབྷུཉྫིཏྭཱ ཡུཏྟཔརིབྷོགཝསེན པརིབྷུཉྫཏོ ཛིཎྞཾ པརིབྷོགཛིཎྞཾ ནཱམ། ཏསྶ སབྷཱགཱནཾ ཨཙྪིནྣཀཱལེ དཱནམྤི ཡུཏྟཔརིབྷོགེ ཨེཝ སངྒཧཾ གཙྪཏཱིཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ‘‘ཨིམེ ཀིར དྭེ ལེསཱ ཨཊྛཀཐཱཡོ, ཝཱཙེནྟཱནཾ ཨཱཙརིཡཱནཾ མཏནྟི དྷམྨསིརིཏྠེརོ ཨཱཧཱ’’ཏི ཝུཏྟཾ།

    Tena nivatthoti taṃnivattho. Aññassa alābhena tameva paribhuñjato jirati, na lesena. Attanāti sayameva vattuṃ yujjati, tasmā ayuttaparibhogena aparibhuñjitvā yuttaparibhogavasena paribhuñjato jiṇṇaṃ paribhogajiṇṇaṃ nāma. Tassa sabhāgānaṃ acchinnakāle dānampi yuttaparibhoge eva saṅgahaṃ gacchatīti adhippāyo. ‘‘Ime kira dve lesā aṭṭhakathāyo, vācentānaṃ ācariyānaṃ matanti dhammasiritthero āhā’’ti vuttaṃ.

    ༥༢༡. ནིསཱིདིཏུཾ ཝཱ ནིཔཛྫིཏུཾ ཝཱ ན ལབྷཏཱིཏི ཡཐཱསུཁཾ ན ལབྷཏཱིཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ‘‘ཨཉྙསྶཏྠཱཡཱ’’ཏི ཨེཏྠཱཔི ‘‘ཉཱཏཀཱནཾ པཝཱརིཏཱན’’ནྟི ཨནུཝཏྟཏི ཨེཝ། ཨཏྠཱཡ ཀསྶ? ཏསྶེཝ ཨཉྙསྶ། ཡཐཱ ཨཉྙཱཏཀེ ཏིཀཔཱཙིཏྟིཡཾ, ཏཐཱ ཨཔྤཝཱརིཏེཔཱིཏི དསྶནཏྠཾ ‘‘ཉཱཏཀཱནཾ པཝཱརིཏཱན’’ནྟི ཝུཏྟཾ། ཨཉྙཐཱ ‘‘ཉཱཏཀེ ཉཱཏཀསཉྙཱི’’ཏི ཨིམིནཱ སིདྡྷཏྟཱ ན ནིཙྩཾ སེསཾ ཨཱཔཛྫཏི། ཨཔིཙེཏྠ ཨཉྙཱཏཀགྒཧཎེན ཨཔྤཝཱརིཏགྒཧཎཾ ཧོཏི , ཨཔྤཝཱརིཏགྒཧཎེན ཨཉྙཱཏཀགྒཧཎཾ, ཨཉྙཱཏཀཱ ཧི ཨཔྤཝཱརིཏཱ ཧོནྟི། ཏཐཱ ཉཱཏཀགྒཧཎེན པཝཱརིཏགྒཧཎཾ ཧོཏི, ཀཏྠཙི ན ཧོཏི། ན པཝཱརིཏགྒཧཎེན ཉཱཏཀགྒཧཎཾ ཧོཏཱིཏི ཨིམསྶ ཨཏྠཝིསེསསྶ དསྶནཏྠཾ ‘‘ཉཱཏཀཱནཾ པཝཱརིཏཱན’’ནྟི ཝུཏྟཾ། ཏཐཱ ཧི ཨཉྙཱཏིཀཱཡ བྷིཀྑུནིཡཱ ཨཔྤཝཱརིཏཱཡ ཙ ཙཱིཝརཾ ཨཉྙཏྲ པཱརིཝཏྟཀཱ པཊིགྒཎྷནྟསྶ ཨཱཔཏྟི། ཉཱཏིཀཱཡ པན པཝཱརིཏཱཡ ཙ ཝིསྶཱསཾ གཎྷཱཏི, ཨནཱཔཏྟི། ཏཐཱ པུརཱཎཙཱིཝརཾ ཉཱཏིཀཱཡ ཨནཱཔཏྟི, པཝཱརིཏཱཡ པན ཏིཀཔཱཙིཏྟིཡམེཝ། ཉཱཏཀཱནཉྩ ཨེཀཙྩཱནཾ པུརཱཎཙཱིཝརཾ ནཱམ དཱཏུཾ ཝཊྚཏི, ན པཝཱརིཏཱནཾ། ཏིཀཙྪེདོ ཙ མཱཏིཀཱཔདེནེཝ ཧོཏི, ན ཨཉྙེན། ཏཏྠཱཔི ཨེཀེནེཝ, ན དུཏིཡཱདཱིཧཱིཏི ཨཡཾ ཝིནཡེ དྷམྨཏཱ ཝེདིཏབྦཱ།

    521.Nisīdituṃ vā nipajjituṃ vā na labhatīti yathāsukhaṃ na labhatīti adhippāyo. ‘‘Aññassatthāyā’’ti etthāpi ‘‘ñātakānaṃ pavāritāna’’nti anuvattati eva. Atthāya kassa? Tasseva aññassa. Yathā aññātake tikapācittiyaṃ, tathā appavāritepīti dassanatthaṃ ‘‘ñātakānaṃ pavāritāna’’nti vuttaṃ. Aññathā ‘‘ñātake ñātakasaññī’’ti iminā siddhattā na niccaṃ sesaṃ āpajjati. Apicettha aññātakaggahaṇena appavāritaggahaṇaṃ hoti , appavāritaggahaṇena aññātakaggahaṇaṃ, aññātakā hi appavāritā honti. Tathā ñātakaggahaṇena pavāritaggahaṇaṃ hoti, katthaci na hoti. Na pavāritaggahaṇena ñātakaggahaṇaṃ hotīti imassa atthavisesassa dassanatthaṃ ‘‘ñātakānaṃ pavāritāna’’nti vuttaṃ. Tathā hi aññātikāya bhikkhuniyā appavāritāya ca cīvaraṃ aññatra pārivattakā paṭiggaṇhantassa āpatti. Ñātikāya pana pavāritāya ca vissāsaṃ gaṇhāti, anāpatti. Tathā purāṇacīvaraṃ ñātikāya anāpatti, pavāritāya pana tikapācittiyameva. Ñātakānañca ekaccānaṃ purāṇacīvaraṃ nāma dātuṃ vaṭṭati, na pavāritānaṃ. Tikacchedo ca mātikāpadeneva hoti, na aññena. Tatthāpi ekeneva, na dutiyādīhīti ayaṃ vinaye dhammatā veditabbā.

    ཨཉྙཱཏཀཝིཉྙཏྟིསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།

    Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝིབྷངྒ • Mahāvibhaṅga / ༦. ཨཉྙཱཏཀཝིཉྙཏྟིསིཀྑཱཔདཾ • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadaṃ

    ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝིབྷངྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ༦. ཨཉྙཱཏཀཝིཉྙཏྟིསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā

    ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ༦. ཨཉྙཱཏཀཝིཉྙཏྟིསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā

    ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ༦. ཨཉྙཱཏཀཝིཉྙཏྟིསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 6. Aññātakaviññattisikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact