| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๕. อญฺญติตฺถิยเปยฺยาลวคฺควณฺณนา
5. Aññatitthiyapeyyālavaggavaṇṇanā
๔๑-๔๘. อปราปรํ ปริวตฺตมาเนน วตฺตสมฺปเนฺนน สํสารทฺธานปริญฺญาวเสเนว นิพฺพานสฺส ปตฺตพฺพตฺตา วุตฺตํ – ‘‘นิพฺพานํ ปตฺวา ปริญฺญาตํ นาม โหตี’’ติฯ นิพฺพานํ ปตฺวาติ นิพฺพานปฺปตฺติเหตุฯ เหตุอโตฺถ หิ อยํ ตฺวา-สโทฺท ยถา – ‘‘ฆตํ ปิวิตฺวา พลํ โหติ, สีหํ ทิสฺวา ภยํ โหตี’’ติฯ ตสฺมาติ ยสฺมา อปริเญฺญยฺยปริชานนกิเจฺจน นิพฺพานสฺส ปตฺติยา อทฺธานปริญฺญาสิทฺธิ ญายติ, ตสฺมา อุปจารวเสน นิพฺพานํ ‘‘อทฺธานปริญฺญา’’ติ วุจฺจติ ยถา ‘‘หิมสนฺติ สูริยํ อุคฺคเมตี’’ติฯ วิชฺชาวิมุตฺติผลสจฺฉิกิริยตฺถนฺติ เอตฺถ วิชฺชาติ อคฺคมคฺควิชฺชาฯ วิมุตฺตีติ อคฺคมคฺคสมาธิ อธิเปฺปโต ฯ เตสํ ผลํ อญฺญาติ อาห – ‘‘วิชฺชาวิมุตฺติผเลน อรหตฺตํ กถิต’’นฺติฯ ยาถาวโต ชานนโต ปจฺจกฺขโต ทสฺสนโต จ ญาณทสฺสนนฺติ อิธ ผลนิพฺพานปจฺจเวกฺขณา อธิเปฺปตาติ อาห – ‘‘ญาณทสฺสเนน ปจฺจเวกฺขณา กถิตา’’ติฯ เสเสหีติ ราค-วิราค-สํโยชนปฺปหาน-อนุสยสมุคฺฆาต-อทฺธานปริญฺญา- อาสวกฺขย-วิชฺชา-วิมุตฺติ-ผลสจฺฉิกิริยา-ญาณทสฺสน-อนุปาทาปรินิพฺพานปเทหิฯ
41-48. Aparāparaṃ parivattamānena vattasampannena saṃsāraddhānapariññāvaseneva nibbānassa pattabbattā vuttaṃ – ‘‘nibbānaṃ patvā pariññātaṃ nāma hotī’’ti. Nibbānaṃ patvāti nibbānappattihetu. Hetuattho hi ayaṃ tvā-saddo yathā – ‘‘ghataṃ pivitvā balaṃ hoti, sīhaṃ disvā bhayaṃ hotī’’ti. Tasmāti yasmā apariññeyyaparijānanakiccena nibbānassa pattiyā addhānapariññāsiddhi ñāyati, tasmā upacāravasena nibbānaṃ ‘‘addhānapariññā’’ti vuccati yathā ‘‘himasanti sūriyaṃ uggametī’’ti. Vijjāvimuttiphalasacchikiriyatthanti ettha vijjāti aggamaggavijjā. Vimuttīti aggamaggasamādhi adhippeto . Tesaṃ phalaṃ aññāti āha – ‘‘vijjāvimuttiphalena arahattaṃ kathita’’nti. Yāthāvato jānanato paccakkhato dassanato ca ñāṇadassananti idha phalanibbānapaccavekkhaṇā adhippetāti āha – ‘‘ñāṇadassanena paccavekkhaṇā kathitā’’ti. Sesehīti rāga-virāga-saṃyojanappahāna-anusayasamugghāta-addhānapariññā- āsavakkhaya-vijjā-vimutti-phalasacchikiriyā-ñāṇadassana-anupādāparinibbānapadehi.
อญฺญติตฺถิยเปยฺยาลวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Aññatitthiyapeyyālavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya
๑. ราควิราคสุตฺตํ • 1. Rāgavirāgasuttaṃ
๒-๗. สํโยชนปฺปหานาทิสุตฺตฉกฺกํ • 2-7. Saṃyojanappahānādisuttachakkaṃ
๘. อนุปาทาปรินิพฺพานสุตฺตํ • 8. Anupādāparinibbānasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๕. อญฺญติตฺถิยเปยฺยาลวคฺควณฺณนา • 5. Aññatitthiyapeyyālavaggavaṇṇanā
