Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៤. អញ្ញតិត្ថិយសុត្តវណ្ណនា
4. Aññatitthiyasuttavaṇṇanā
២៤. សោតិ សារិបុត្តត្ថេរោ។ យទិ ន តាវ បវិដ្ឋោ, កស្មា ‘‘បាវិសី’’តិ វុត្តន្តិ អាហ ‘‘បវិសិស្សាមី’’តិអាទិ។ តេន អវស្សម្ភាវិនិ ភូតេ វិយ ឧបចារោ ហោតីតិ ទស្សេតិ។ ឥទានិ តមត្ថំ ឧបមាយ វិភាវេន្តោ ‘‘យថា កិ’’ន្តិអាទិមាហ។ អតិប្បគោយេវ និក្ខន្តទិវសោតិ បកតិយា ភិក្ខាចរណវេលាយ អតិវិយ បាតោ ឯវ វិហារតោ និក្ខន្តទិវសភាគោ។ ឯតទហោសីតិ ឯតំ ‘‘អតិប្បគោ ខោ’’តិអាទិកំ ចិន្តនំ អហោសិ។ ទក្ខិណទ្វារស្សាតិ រាជគហនគរេ ទក្ខិណទ្វារស្ស វេឡុវនស្ស ច អន្តរា អហោសិ, តស្មា ‘‘តេនុបសង្កមិស្ស’’ន្តិ ចិន្តនា អហោសីតិ អធិប្បាយោ។ កិំ វាទីតិ ចតូសុ វាទេសុ កតរំ វាទំ វទសិ។ កិមក្ខាយីតិ តស្សេវ វេវចនំ។ កិំ វទតីតិ បន ចត្តារោ វាទេ សាមញ្ញតោ គហេត្វា នបុំសកលិង្គេន វទតិ យថា កិំ តេ ជាតលិង្គំ។ សព្ពនាមញ្ហេតំ, យទិទំ នបុំសកលិង្គំ។ វទតិ ឯតេនាតិ វាទោ, ទស្សនំ។ តំ សន្ធាយាហ ‘‘កិំ ឯត្ថ…បេ.… ទស្សនន្តិ បុច្ឆន្តី’’តិ។ ‘‘ធម្មបដិសម្ភិទា’’តិអាទីសុ វិយ ធម្ម-សទ្ទោ ហេតុអត្ថោតិ អាហ ‘‘យំ វុត្តំ ការណំ, តស្ស អនុការណ’’ន្តិ។ វាទស្ស វចនស្ស អនុប្បត្តិ វាទប្បវត្តិ។
24.Soti sāriputtatthero. Yadi na tāva paviṭṭho, kasmā ‘‘pāvisī’’ti vuttanti āha ‘‘pavisissāmī’’tiādi. Tena avassambhāvini bhūte viya upacāro hotīti dasseti. Idāni tamatthaṃ upamāya vibhāvento ‘‘yathā ki’’ntiādimāha. Atippagoyeva nikkhantadivasoti pakatiyā bhikkhācaraṇavelāya ativiya pāto eva vihārato nikkhantadivasabhāgo. Etadahosīti etaṃ ‘‘atippago kho’’tiādikaṃ cintanaṃ ahosi. Dakkhiṇadvārassāti rājagahanagare dakkhiṇadvārassa veḷuvanassa ca antarā ahosi, tasmā ‘‘tenupasaṅkamissa’’nti cintanā ahosīti adhippāyo. Kiṃ vādīti catūsu vādesu kataraṃ vādaṃ vadasi. Kimakkhāyīti tasseva vevacanaṃ. Kiṃ vadatīti pana cattāro vāde sāmaññato gahetvā napuṃsakaliṅgena vadati yathā kiṃ te jātaliṅgaṃ. Sabbanāmañhetaṃ, yadidaṃ napuṃsakaliṅgaṃ. Vadati etenāti vādo, dassanaṃ. Taṃ sandhāyāha ‘‘kiṃ ettha…pe… dassananti pucchantī’’ti. ‘‘Dhammapaṭisambhidā’’tiādīsu viya dhamma-saddo hetuatthoti āha ‘‘yaṃ vuttaṃ kāraṇaṃ, tassa anukāraṇa’’nti. Vādassa vacanassa anuppatti vādappavatti.
ឥទំ វចនន្តិ ‘‘ឯកមិទាហ’’ន្តិអាទិវចនំ។ សាតិ ‘‘ឯកេ សមណព្រាហ្មណា កម្មវាទា’’តិ ឯវំ បវត្តកថា។ អច្ឆរំ អង្គុលិផោដនំ អរហតីតិ អច្ឆរិយំ។ អព្ភុតន្តិ និរុត្តិនយេន បទសិទ្ធិ ទដ្ឋព្ពា។ សព្ពវាទានន្តិ សព្ពេសំ ចតុព្ពិធវាទានំ។ បឋមោ ហេត្ថ សស្សតវាទោ, ទុតិយោ ឧច្ឆេទវាទោ, តតិយោ ឯកច្ចសស្សតវាទោ, ចតុត្ថោ អធិច្ចសមុប្បន្នវាទោ, តេសំ សព្ពេសំ បដិក្ខេបតោ បដិក្ខេបការណំ វុត្តំ។ បដិច្ចសមុប្បាទកិត្តនំ វា បចុរជនញាណស្ស អលព្ភនេយ្យបតិដ្ឋតាយ គម្ភីរញ្ចេវ, តថា អវភាសនតោ ចេតសិ ឧបដ្ឋានតោ គម្ភីរាវភាសញ្ច ករោន្តោ។ តទេវ បទន្តិ ផស្សបទំយេវ អាទិភូតំ គហេត្វា។
Idaṃ vacananti ‘‘ekamidāha’’ntiādivacanaṃ. Sāti ‘‘eke samaṇabrāhmaṇā kammavādā’’ti evaṃ pavattakathā. Accharaṃ aṅguliphoṭanaṃ arahatīti acchariyaṃ. Abbhutanti niruttinayena padasiddhi daṭṭhabbā. Sabbavādānanti sabbesaṃ catubbidhavādānaṃ. Paṭhamo hettha sassatavādo, dutiyo ucchedavādo, tatiyo ekaccasassatavādo, catuttho adhiccasamuppannavādo, tesaṃ sabbesaṃ paṭikkhepato paṭikkhepakāraṇaṃ vuttaṃ. Paṭiccasamuppādakittanaṃ vā pacurajanañāṇassa alabbhaneyyapatiṭṭhatāya gambhīrañceva, tathā avabhāsanato cetasi upaṭṭhānato gambhīrāvabhāsañca karonto. Tadeva padanti phassapadaṃyeva ādibhūtaṃ gahetvā.
អញ្ញតិត្ថិយសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Aññatitthiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៤. អញ្ញតិត្ថិយសុត្តំ • 4. Aññatitthiyasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. អញ្ញតិត្ថិយសុត្តវណ្ណនា • 4. Aññatitthiyasuttavaṇṇanā