| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Aññatitthiyasuttavaṇṇanā
೨೪. ಚತುತ್ಥೇ ಪಾವಿಸೀತಿ ಪವಿಟ್ಠೋ। ಸೋ ಚ ನ ತಾವ ಪವಿಟ್ಠೋ, ‘‘ಪವಿಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ನಿಕ್ಖನ್ತತ್ತಾ ಪನ ಏವಂ ವುತ್ತೋ। ಯಥಾ ಕಿಂ? ಯಥಾ ‘‘ಗಾಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ನಿಕ್ಖನ್ತಪುರಿಸೋ ತಂ ಗಾಮಂ ಅಪ್ಪತ್ತೋಪಿ ‘‘ಕಹಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಗಾಮಂ ಗತೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಏವಂ। ಅತಿಪ್ಪಗೋತಿ ತದಾ ಕಿರ ಥೇರಸ್ಸ ಅತಿಪ್ಪಗೋಯೇವ ನಿಕ್ಖನ್ತದಿವಸೋ ಅಹೋಸಿ, ಅತಿಪ್ಪಗೋಯೇವ ನಿಕ್ಖನ್ತಭಿಕ್ಖೂ ಬೋಧಿಯಙ್ಗಣೇ ಚೇತಿಯಙ್ಗಣೇ ನಿವಾಸನಪಾರುಪನಟ್ಠಾನೇತಿ ಇಮೇಸು ಠಾನೇಸು ಯಾವ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವೇಲಾ ಹೋತಿ, ತಾವ ಪಪಞ್ಚಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಥೇರಸ್ಸ ಪನ ‘‘ಯಾವ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವೇಲಾ ಹೋತಿ, ತಾವ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕದ್ವೇಕಥಾವಾರೇ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತಯತೋ ಯಂನೂನಾಹನ್ತಿ ಏತದಹೋಸಿ। ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾನಂ ಆರಾಮೋತಿ ಸೋ ಕಿರ ಆರಾಮೋ ದಕ್ಖಿಣದ್ವಾರಸ್ಸ ಚ ವೇಳುವನಸ್ಸ ಚ ಅನ್ತರಾ ಅಹೋಸಿ। ಇಧಾತಿ ಇಮೇಸು ಚತೂಸು ವಾದೇಸು। ಕಿಂವಾದೀ ಕಿಮಕ್ಖಾಯೀತಿ ಕಿಂ ವದತಿ ಕಿಂ ಆಚಿಕ್ಖತಿ, ಕಿಂ ಏತ್ಥ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ದಸ್ಸನನ್ತಿ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ। ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಚಾನುಧಮ್ಮಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಾಮಾತಿ, ಭೋತಾ ಗೋತಮೇನ ಯಂ ವುತ್ತಂ ಕಾರಣಂ, ತಸ್ಸ ಅನುಕಾರಣಂ ಕಥೇಯ್ಯಾಮ। ಸಹಧಮ್ಮಿಕೋ ವಾದಾನುಪಾತೋತಿ ಪರೇಹಿ ವುತ್ತಕಾರಣೇನ ಸಕಾರಣೋ ಹುತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ವಾದಾನುಪಾತೋ ವಾದಪ್ಪವತ್ತಿ ವಿಞ್ಞೂಹಿ ಗರಹಿತಬ್ಬಂ ಕಾರಣಂ ಕೋಚಿ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೋಪಿ ಕಥಂ ನಾಗಚ್ಛೇಯ್ಯ? ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಕಥಂ ಸಬ್ಬಾಕಾರೇನಪಿ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ವಾದೇ ಗಾರಯ್ಹಂ ಕಾರಣಂ ನ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ?
24. Catutthe pāvisīti paviṭṭho. So ca na tāva paviṭṭho, ‘‘pavisissāmī’’ti nikkhantattā pana evaṃ vutto. Yathā kiṃ? Yathā ‘‘gāmaṃ gamissāmī’’ti nikkhantapuriso taṃ gāmaṃ appattopi ‘‘kahaṃ itthannāmo’’ti vutte ‘‘gāmaṃ gato’’ti vuccati, evaṃ. Atippagoti tadā kira therassa atippagoyeva nikkhantadivaso ahosi, atippagoyeva nikkhantabhikkhū bodhiyaṅgaṇe cetiyaṅgaṇe nivāsanapārupanaṭṭhāneti imesu ṭhānesu yāva bhikkhācāravelā hoti, tāva papañcaṃ karonti. Therassa pana ‘‘yāva bhikkhācāravelā hoti, tāva paribbājakehi saddhiṃ ekadvekathāvāre karissāmī’’ti cintayato yaṃnūnāhanti etadahosi. Paribbājakānaṃ ārāmoti so kira ārāmo dakkhiṇadvārassa ca veḷuvanassa ca antarā ahosi. Idhāti imesu catūsu vādesu. Kiṃvādī kimakkhāyīti kiṃ vadati kiṃ ācikkhati, kiṃ ettha samaṇassa gotamassa dassananti pucchanti. Dhammassa cānudhammaṃ byākareyyāmāti, bhotā gotamena yaṃ vuttaṃ kāraṇaṃ, tassa anukāraṇaṃ katheyyāma. Sahadhammiko vādānupātoti parehi vuttakāraṇena sakāraṇo hutvā samaṇassa gotamassa vādānupāto vādappavatti viññūhi garahitabbaṃ kāraṇaṃ koci appamattakopi kathaṃ nāgaccheyya? Idaṃ vuttaṃ hoti – kathaṃ sabbākārenapi samaṇassa gotamassa vāde gārayhaṃ kāraṇaṃ na bhaveyyāti?
ಇತಿ ವದನ್ತಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಏವಂ ವದನ್ತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ರಾತಿ ತೇಸು ಚತೂಸು ವಾದೇಸು। ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾತಿ ಇದಂ ‘‘ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ’’ತಿ ಪಟಿಞ್ಞಾಯ ಸಾಧಕವಚನಂ। ಯಸ್ಮಾ ಹಿ ನ ವಿನಾ ಫಸ್ಸೇನ ದುಕ್ಖಪಟಿಸಂವೇದನಾ ಅತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ಜಾನಿತಬ್ಬಮೇತಂ ಯಥಾ ‘‘ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ’’ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Itivadanti phassapaccayā dukkhanti evaṃ vadantoti attho. Tatrāti tesu catūsu vādesu. Te vata aññatra phassāti idaṃ ‘‘tadapi phassapaccayā’’ti paṭiññāya sādhakavacanaṃ. Yasmā hi na vinā phassena dukkhapaṭisaṃvedanā atthi, tasmā jānitabbametaṃ yathā ‘‘tadapi phassapaccayā’’ti ayamettha adhippāyo.
ಸಾಧು , ಸಾಧು, ಆನನ್ದಾತಿ ಅಯಂ ಸಾಧುಕಾರೋ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಸ್ಸ ದಿನ್ನೋ, ಆನನ್ದತ್ಥೇರೇನ ಪನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಗವಾ ಆಮನ್ತೇಸಿ। ಏಕಮಿದಾಹನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಇಧಾತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ, ಏಕಂ ಸಮಯನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇದಂ ವಚನಂ ‘‘ನ ಕೇವಲಂ ಸಾರಿಪುತ್ತೋವ ರಾಜಗಹಂ ಪವಿಟ್ಠೋ, ಅಹಮ್ಪಿ ಪಾವಿಸಿಂ। ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ತಸ್ಸೇವಾಯಂ ವಿತಕ್ಕೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ತಸ್ಸೇವ ಸಾ ತಿತ್ಥಿಯೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಕಥಾ ಜಾತಾ, ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ ಜಾತಪುಬ್ಬಾ’’ತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ವುತ್ತಂ।
Sādhu, sādhu, ānandāti ayaṃ sādhukāro sāriputtattherassa dinno, ānandattherena pana saddhiṃ bhagavā āmantesi. Ekamidāhanti ettha idhāti nipātamattaṃ, ekaṃ samayanti attho. Idaṃ vacanaṃ ‘‘na kevalaṃ sāriputtova rājagahaṃ paviṭṭho, ahampi pāvisiṃ. Na kevalañca tassevāyaṃ vitakko uppanno, mayhampi uppajji. Na kevalañca tasseva sā titthiyehi saddhiṃ kathā jātā, mayhampi jātapubbā’’ti dassanatthaṃ vuttaṃ.
ಅಚ್ಛರಿಯಂ ಅಬ್ಭುತನ್ತಿ ಉಭಯಮ್ಪೇತಂ ವಿಮ್ಹಯದೀಪನಮೇವ। ವಚನತ್ಥೋ ಪನೇತ್ಥ ಅಚ್ಛರಂ ಪಹರಿತುಂ ಯುತ್ತನ್ತಿ ಅಚ್ಛರಿಯಂ। ಅಭೂತಪುಬ್ಬಂ ಭೂತನ್ತಿ ಅಬ್ಭುತಂ। ಏಕೇನ ಪದೇನಾತಿ ‘‘ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಖ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಏಕೇನ ಪದೇನ। ಏತೇನ ಹಿ ಸಬ್ಬವಾದಾನಂ ಪಟಿಕ್ಖೇಪತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ। ಏಸೇವತ್ಥೋತಿ ಏಸೋಯೇವ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದತ್ಥೋ। ತಞ್ಞೇವೇತ್ಥ ಪಟಿಭಾತೂತಿ ತಞ್ಞೇವೇತ್ಥ ಉಪಟ್ಠಾತು। ಇದಾನಿ ಥೇರೋ ಜರಾಮರಣಾದಿಕಾಯ ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದಕಥಾಯ ತಂ ಅತ್ಥಗಮ್ಭೀರಞ್ಚೇವ ಗಮ್ಭೀರಾವಭಾಸಞ್ಚ ಕರೋನ್ತೋ ಸಚೇ ಮಂ, ಭನ್ತೇತಿಆದಿಂ ವತ್ವಾ ಯಂಮೂಲಕಾ ಕಥಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ತದೇವ ಪದಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿವಟ್ಟಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಛನ್ನಂತ್ವೇವಾತಿಆದಿಮಾಹ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
Acchariyaṃabbhutanti ubhayampetaṃ vimhayadīpanameva. Vacanattho panettha accharaṃ paharituṃ yuttanti acchariyaṃ. Abhūtapubbaṃ bhūtanti abbhutaṃ. Ekena padenāti ‘‘phassapaccayā dukkha’’nti iminā ekena padena. Etena hi sabbavādānaṃ paṭikkhepattho vutto. Esevatthoti esoyeva phassapaccayā dukkhanti paṭiccasamuppādattho. Taññevettha paṭibhātūti taññevettha upaṭṭhātu. Idāni thero jarāmaraṇādikāya paṭiccasamuppādakathāya taṃ atthagambhīrañceva gambhīrāvabhāsañca karonto sace maṃ, bhantetiādiṃ vatvā yaṃmūlakā kathā uppannā, tadeva padaṃ gahetvā vivaṭṭaṃ dassento channaṃtvevātiādimāha. Sesaṃ uttānamevāti. Catutthaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಸುತ್ತಂ • 4. Aññatitthiyasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Aññatitthiyasuttavaṇṇanā
