Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ಅಞ್ಞತ್ರಪರಿಭೋಗಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ
Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathā
೩೨೪. ನಾತಿಹರನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ಅತಿಸದ್ದೋ ಹರಣತ್ಥೋ, ಹರಸದ್ದೋ ಪರಿಭುಞ್ಜನತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ಅಞ್ಞತ್ರ ಹರಿತ್ವಾ ನ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತೀ’’ತಿ। ಯಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದೀತಿ ಯೋಜನಾ। ತತ್ಥಾತಿ ಉನ್ದ್ರಿಯಮಹಾವಿಹಾರೇ। ತನ್ತಿ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದಿಂ। ತಸ್ಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಅನುಜಾನಾತಿ, ತಸ್ಮಾ। ತನ್ತಿ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದಿಂ। ಅಞ್ಞತ್ರಾತಿ ಅಞ್ಞಂ ವಿಹಾರಂ। ಅರೋಗನ್ತಿ ಅನಟ್ಠಾಜಿಣ್ಣತ್ತಾ ಅರೋಗಂ। ತಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇತಿ ಉನ್ದ್ರಿಯವಿಹಾರೇ। ತಸ್ಮಿನ್ತಿ ಉನ್ದ್ರಿಯವಿಹಾರೇ। ತತೋತಿ ಉನ್ದ್ರಿಯವಿಹಾರತೋ। ಸುಯೋಜಿತಾನೀತಿ ಸುಟ್ಠು ಯೋಜಿತಾನಿ। ಮೂಲದಾನಂ ವಾ ಪಟಿಪಾಕತಿಕಂ ವಾ ನತ್ಥೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಛಡ್ಡಿತವಿಹಾರತೋತಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಅನಪೇಕ್ಖೇನ ಛಡ್ಡಿತಸಙ್ಘಿಕವಿಹಾರತೋ ಚ ಪುಗ್ಗಲೇನ ಸಾಪೇಕ್ಖೇನ ಛಡ್ಡಿತಪುಗ್ಗಲಿಕವಿಹಾರತೋ ಚ। ಆವಾಸಿಕಕಾಲೇತಿ ಆವಾಸಿಕಾನಂ ಠಿತಕಾಲೇ। ತತೋತಿ ಛಡ್ಡಿತವಿಹಾರತೋ।
324.Nātiharantīti ettha atisaddo haraṇattho, harasaddo paribhuñjanatthoti āha ‘‘aññatra haritvā na paribhuñjantī’’ti. Yaṃ mañcapīṭhādīti yojanā. Tatthāti undriyamahāvihāre. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Tasmāti yasmā anujānāti, tasmā. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Aññatrāti aññaṃ vihāraṃ. Aroganti anaṭṭhājiṇṇattā arogaṃ. Tasmiṃ vihāreti undriyavihāre. Tasminti undriyavihāre. Tatoti undriyavihārato. Suyojitānīti suṭṭhu yojitāni. Mūladānaṃ vā paṭipākatikaṃ vā natthīti adhippāyo. Chaḍḍitavihāratoti bhikkhūhi anapekkhena chaḍḍitasaṅghikavihārato ca puggalena sāpekkhena chaḍḍitapuggalikavihārato ca. Āvāsikakāleti āvāsikānaṃ ṭhitakāle. Tatoti chaḍḍitavihārato.
ಫಾತಿಕಮ್ಮತ್ಥಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಫಾತಿಸದ್ದೋ ವಡ್ಢನತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ವಡ್ಢಿಕಮ್ಮತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ‘‘ಫಾತಿಕಮ್ಮತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ ಪಾಠೇ।
Phātikammatthāyāti ettha phātisaddo vaḍḍhanatthoti āha ‘‘vaḍḍhikammatthāyā’’ti. Etthāti ‘‘phātikammatthāyā’’ti pāṭhe.
ಚಕ್ಕಲಿಕನ್ತಿ ಚಕ್ಕಾಕಾರೇನ ಲಾತಿ ಪವತ್ತತಿ, ಚಕ್ಕಾಕಾರಂ ವಾ ಲಾತಿ ಗಣ್ಹಾತೀತಿ ಚಕ್ಕಲಂ, ತದೇವ ಚಕ್ಕಲಿಕಂ, ಪಾದಪುಞ್ಜನಂ, ‘‘ಕಮ್ಬಲಾದೀಹಿ ವೇಠೇತ್ವಾ ಕತ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ತಸ್ಸ ಕರಣಾಕಾರಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಯೇಹೀತಿ ಪಾದೇಹಿ । ಉದಕನ್ತಿ ಸೇನಾಸನಸ್ಸ ತಿನ್ತಕಂ ಉದಕಂ। ಉದಕಂ ನ ಪಞ್ಞಾಯತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಸಉಪಾಹನೇನ ಅಕ್ಕಮಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
Cakkalikanti cakkākārena lāti pavattati, cakkākāraṃ vā lāti gaṇhātīti cakkalaṃ, tadeva cakkalikaṃ, pādapuñjanaṃ, ‘‘kambalādīhi veṭhetvā kata’’nti iminā tassa karaṇākāraṃ dasseti. Yehīti pādehi . Udakanti senāsanassa tintakaṃ udakaṃ. Udakaṃ na paññāyatīti yojanā. Saupāhanena akkamituṃ na vaṭṭatīti yojanā.
ಸುಧಾಭೂಮಿಯನ್ತಿ ಸುಧಾಯ ಲಿತ್ತಾಯಂ ಭೂಮಿಯಂ। ಪರಿಭಣ್ಡಭೂಮಿಯನ್ತಿ ಗೋಮಯಕಸಾವಪರಿಭಣ್ಡಭೂಮಿಯಂ। ಪಾದಾತಿ ಮಞ್ಚಪಾದಾ। ತಸ್ಮಿನ್ತಿ ಚೋಳಕೇ। ಠಪೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಮಞ್ಚಪಾದೇ ಠಪೇನ್ತಸ್ಸ। ತತ್ಥಾತಿ ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು । ನೇವಾಸಿಕಾತಿ ನಿಬದ್ಧಂ ವಸನ್ತೀತಿ ನೇವಾಸಿಕಾ। ಠಪೇನ್ತೀತಿ ಮಞ್ಚಪಾದೇ ಠಪೇನ್ತಿ। ತಥೇವಾತಿ ಯಥಾ ನೇವಾಸಿಕಾ ವಳಞ್ಜನ್ತಿ, ತಥೇವ ಆಗನ್ತುಕೇಹಿ ವಳಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
Sudhābhūmiyanti sudhāya littāyaṃ bhūmiyaṃ. Paribhaṇḍabhūmiyanti gomayakasāvaparibhaṇḍabhūmiyaṃ. Pādāti mañcapādā. Tasminti coḷake. Ṭhapentassāti mañcapāde ṭhapentassa. Tatthāti tesu bhikkhūsu . Nevāsikāti nibaddhaṃ vasantīti nevāsikā. Ṭhapentīti mañcapāde ṭhapenti. Tathevāti yathā nevāsikā vaḷañjanti, tatheva āgantukehi vaḷañjituṃ vaṭṭatīti attho.
ಸೇತಭಿತ್ತಿ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ವಾಸದ್ದೇನ ನೀಲಭಿತ್ತಿಆದಯೋ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತಿ। ‘‘ದ್ವಾರಮ್ಪಿ ವಾತಪಾನಮ್ಪೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಸಾಮಞ್ಞತೋ ವುತ್ತತ್ತಾ ದ್ವಾರವಾತಪಾನಾದಯೋ ಅಪರಿಕಮ್ಮಕತಾಪಿ ನ ಅಪಸ್ಸಯಿತಬ್ಬಾ। ಕೇನಚಿ ವಾ ವತ್ಥಾದಿನಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Setabhitti vāti ettha vāsaddena nīlabhittiādayo sampiṇḍeti. ‘‘Dvārampi vātapānampī’’tiādinā sāmaññato vuttattā dvāravātapānādayo aparikammakatāpi na apassayitabbā. Kenaci vā vatthādināti sambandho.
‘‘ಹುತ್ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಧೋತಪಾದಕಾ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ‘‘ನಿಪಜ್ಜಿತು’’ನ್ತಿ ಪದೇ ಕಿರಿಯಾವಿಸೇಸನಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ‘‘ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ಪದೇ ಕಾರಕವಿಸೇಸನಭಾವಂ ನಿವತ್ತೇತಿ। ಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾಯನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಧೋತೇಹಿ ಪಾದೇಹಿ ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನೇ’’ತಿ। ‘‘ಅಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಧೋತಪಾದಕೇ’’ತಿ ಪಾಠಸ್ಸ ಧೋತೋ ಪಾದೋ ತಿಟ್ಠತಿ ಏತ್ಥ ಠಾನೇತಿ ಧೋತಪಾದಕಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಧೋತಪಾದಕೇತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತನ್ತಿ ‘‘ಧೋತಪಾದಕೇ’’ತಿ ನಾಮಂ। ‘‘ಪಚ್ಚತ್ಥರಿತ್ವಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಕೇನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಿತ್ವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಪಚ್ಚತ್ಥರಣೇನಾ’’ತಿ। ‘‘ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಕೇನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಙ್ಘಿಕೇನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣೇನ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ನಿದ್ದಾಯತೋಪೀತಿ ನಿದ್ದಾಯಕಾರಣಾಪಿ, ಸಂಕುಟಿತೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಥ ವಾ ನಿದ್ದಾಯತೋಪೀತಿ ನಿದ್ದಾಯನ್ತಸ್ಸಪಿ। ‘‘ಸರೀರಾವಯವೋ’’ತಿ ಪದೇ ಸಾಮ್ಯತ್ಥಛಟ್ಠೀ, ‘‘ಆಪತ್ತಿಯೇವಾ’’ತಿ ಪದೇ ಸಮ್ಪದಾನಂ। ಲೋಮೇಸು ಫುಸನ್ತೇಸೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ‘‘ಪರಿಭೋಗಸೀಸೇನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಪರಿಭೋಗಂ ಅಕತ್ವಾ ಕೇನಚಿ ಕಮ್ಮೇನ ಸರೀರಾವಯವೇನ ಫುಸನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಹತ್ಥತಲೇನ ಫುಸಿತುಂ ಪಾದತಲೇನ ಫುಸಿತುಂ ವಾ ಅಕ್ಕಮಿತುಂ ವಾತಿ ಯಥಾಲಾಭಯೋಜನಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ। ‘‘ಪರಿಭೋಗಸೀಸೇನಾ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮಞ್ಚಪೀಠಂ ನೀಹರನ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ।
‘‘Hutvā’’ti iminā ‘‘dhotapādakā’’ti padassa ‘‘nipajjitu’’nti pade kiriyāvisesanabhāvaṃ dasseti, ‘‘bhikkhū’’ti pade kārakavisesanabhāvaṃ nivatteti. Kasmiṃ ṭhāne nipajjituṃ kukkuccāyantīti āha ‘‘dhotehi pādehi akkamitabbaṭṭhāne’’ti. ‘‘Akkamitabbaṭṭhānassetaṃ adhivacana’’nti iminā ‘‘dhotapādake’’ti pāṭhassa dhoto pādo tiṭṭhati ettha ṭhāneti dhotapādakaṃ, tasmiṃ dhotapādaketi atthaṃ dasseti. Etanti ‘‘dhotapādake’’ti nāmaṃ. ‘‘Paccattharitvā’’ti ettha kena paccattharitvāti āha ‘‘paccattharaṇenā’’ti. ‘‘Attano santakenā’’ti iminā saṅghikena paccattharaṇena paccattharaṇaṃ paṭikkhipati. Niddāyatopīti niddāyakāraṇāpi, saṃkuṭiteti sambandho. Atha vā niddāyatopīti niddāyantassapi. ‘‘Sarīrāvayavo’’ti pade sāmyatthachaṭṭhī, ‘‘āpattiyevā’’ti pade sampadānaṃ. Lomesu phusantesūti sambandho. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti iminā paribhogaṃ akatvā kenaci kammena sarīrāvayavena phusantassa anāpattīti dasseti. Hatthatalena phusituṃ pādatalena phusituṃ vā akkamituṃ vāti yathālābhayojanā daṭṭhabbā. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti padassa atthaṃ dassento āha ‘‘mañcapīṭhaṃ nīharantassā’’tiādi.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ಅಞ್ಞತ್ರಪರಿಭೋಗಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿ • Aññatraparibhogapaṭikkhepādi
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಅಞ್ಞತ್ರಪಟಿಭೋಗಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ • Aññatrapaṭibhogapaṭikkhepādikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಅಞ್ಞತ್ರಪರಿಭೋಗಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā