Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ཨཉྙཏྲཔརིབྷོགཔཊིཀྑེཔཱདིཀཐཱ
Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathā
༣༢༤. ནཱཏིཧརནྟཱིཏི ཨེཏྠ ཨཏིསདྡོ ཧརཎཏྠོ, ཧརསདྡོ པརིབྷུཉྫནཏྠོཏི ཨཱཧ ‘‘ཨཉྙཏྲ ཧརིཏྭཱ ན པརིབྷུཉྫནྟཱི’’ཏི། ཡཾ མཉྩཔཱིཋཱདཱིཏི ཡོཛནཱ། ཏཏྠཱཏི ཨུནྡྲིཡམཧཱཝིཧཱརེ། ཏནྟི མཉྩཔཱིཋཱདིཾ། ཏསྨཱཏི ཡསྨཱ ཨནུཛཱནཱཏི, ཏསྨཱ། ཏནྟི མཉྩཔཱིཋཱདིཾ། ཨཉྙཏྲཱཏི ཨཉྙཾ ཝིཧཱརཾ། ཨརོགནྟི ཨནཊྛཱཛིཎྞཏྟཱ ཨརོགཾ། ཏསྨིཾ ཝིཧཱརེཏི ཨུནྡྲིཡཝིཧཱརེ། ཏསྨིནྟི ཨུནྡྲིཡཝིཧཱརེ། ཏཏོཏི ཨུནྡྲིཡཝིཧཱརཏོ། སུཡོཛིཏཱནཱིཏི སུཊྛུ ཡོཛིཏཱནི། མཱུལདཱནཾ ཝཱ པཊིཔཱཀཏིཀཾ ཝཱ ནཏྠཱིཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ཚཌྜིཏཝིཧཱརཏོཏི བྷིཀྑཱུཧི ཨནཔེཀྑེན ཚཌྜིཏསངྒྷིཀཝིཧཱརཏོ ཙ པུགྒལེན སཱཔེཀྑེན ཚཌྜིཏཔུགྒལིཀཝིཧཱརཏོ ཙ། ཨཱཝཱསིཀཀཱལེཏི ཨཱཝཱསིཀཱནཾ ཋིཏཀཱལེ། ཏཏོཏི ཚཌྜིཏཝིཧཱརཏོ།
324.Nātiharantīti ettha atisaddo haraṇattho, harasaddo paribhuñjanatthoti āha ‘‘aññatra haritvā na paribhuñjantī’’ti. Yaṃ mañcapīṭhādīti yojanā. Tatthāti undriyamahāvihāre. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Tasmāti yasmā anujānāti, tasmā. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Aññatrāti aññaṃ vihāraṃ. Aroganti anaṭṭhājiṇṇattā arogaṃ. Tasmiṃ vihāreti undriyavihāre. Tasminti undriyavihāre. Tatoti undriyavihārato. Suyojitānīti suṭṭhu yojitāni. Mūladānaṃ vā paṭipākatikaṃ vā natthīti adhippāyo. Chaḍḍitavihāratoti bhikkhūhi anapekkhena chaḍḍitasaṅghikavihārato ca puggalena sāpekkhena chaḍḍitapuggalikavihārato ca. Āvāsikakāleti āvāsikānaṃ ṭhitakāle. Tatoti chaḍḍitavihārato.
ཕཱཏིཀམྨཏྠཱཡཱཏི ཨེཏྠ ཕཱཏིསདྡོ ཝཌྜྷནཏྠོཏི ཨཱཧ ‘‘ཝཌྜྷིཀམྨཏྠཱཡཱ’’ཏི། ཨེཏྠཱཏི ‘‘ཕཱཏིཀམྨཏྠཱཡཱ’’ཏི པཱཋེ།
Phātikammatthāyāti ettha phātisaddo vaḍḍhanatthoti āha ‘‘vaḍḍhikammatthāyā’’ti. Etthāti ‘‘phātikammatthāyā’’ti pāṭhe.
ཙཀྐལིཀནྟི ཙཀྐཱཀཱརེན ལཱཏི པཝཏྟཏི, ཙཀྐཱཀཱརཾ ཝཱ ལཱཏི གཎྷཱཏཱིཏི ཙཀྐལཾ, ཏདེཝ ཙཀྐལིཀཾ, པཱདཔུཉྫནཾ, ‘‘ཀམྦལཱདཱིཧི ཝེཋེཏྭཱ ཀཏ’’ནྟི ཨིམིནཱ ཏསྶ ཀརཎཱཀཱརཾ དསྶེཏི། ཡེཧཱིཏི པཱདེཧི ། ཨུདཀནྟི སེནཱསནསྶ ཏིནྟཀཾ ཨུདཀཾ། ཨུདཀཾ ན པཉྙཱཡཏཱིཏི ཡོཛནཱ། སཨུཔཱཧནེན ཨཀྐམིཏུཾ ན ཝཊྚཏཱིཏི ཡོཛནཱ།
Cakkalikanti cakkākārena lāti pavattati, cakkākāraṃ vā lāti gaṇhātīti cakkalaṃ, tadeva cakkalikaṃ, pādapuñjanaṃ, ‘‘kambalādīhi veṭhetvā kata’’nti iminā tassa karaṇākāraṃ dasseti. Yehīti pādehi . Udakanti senāsanassa tintakaṃ udakaṃ. Udakaṃ na paññāyatīti yojanā. Saupāhanena akkamituṃ na vaṭṭatīti yojanā.
སུདྷཱབྷཱུམིཡནྟི སུདྷཱཡ ལིཏྟཱཡཾ བྷཱུམིཡཾ། པརིབྷཎྜབྷཱུམིཡནྟི གོམཡཀསཱཝཔརིབྷཎྜབྷཱུམིཡཾ། པཱདཱཏི མཉྩཔཱདཱ། ཏསྨིནྟི ཙོལ༹ཀེ། ཋཔེནྟསྶཱཏི མཉྩཔཱདེ ཋཔེནྟསྶ། ཏཏྠཱཏི ཏེསུ བྷིཀྑཱུསུ ། ནེཝཱསིཀཱཏི ནིབདྡྷཾ ཝསནྟཱིཏི ནེཝཱསིཀཱ། ཋཔེནྟཱིཏི མཉྩཔཱདེ ཋཔེནྟི། ཏཐེཝཱཏི ཡཐཱ ནེཝཱསིཀཱ ཝལ༹ཉྫནྟི, ཏཐེཝ ཨཱགནྟུཀེཧི ཝལ༹ཉྫིཏུཾ ཝཊྚཏཱིཏི ཨཏྠོ།
Sudhābhūmiyanti sudhāya littāyaṃ bhūmiyaṃ. Paribhaṇḍabhūmiyanti gomayakasāvaparibhaṇḍabhūmiyaṃ. Pādāti mañcapādā. Tasminti coḷake. Ṭhapentassāti mañcapāde ṭhapentassa. Tatthāti tesu bhikkhūsu . Nevāsikāti nibaddhaṃ vasantīti nevāsikā. Ṭhapentīti mañcapāde ṭhapenti. Tathevāti yathā nevāsikā vaḷañjanti, tatheva āgantukehi vaḷañjituṃ vaṭṭatīti attho.
སེཏབྷིཏྟི ཝཱཏི ཨེཏྠ ཝཱསདྡེན ནཱིལབྷིཏྟིཨཱདཡོ སམྤིཎྜེཏི། ‘‘དྭཱརམྤི ཝཱཏཔཱནམྤཱི’’ཏིཨཱདིནཱ སཱམཉྙཏོ ཝུཏྟཏྟཱ དྭཱརཝཱཏཔཱནཱདཡོ ཨཔརིཀམྨཀཏཱཔི ན ཨཔསྶཡིཏབྦཱ། ཀེནཙི ཝཱ ཝཏྠཱདིནཱཏི སམྦནྡྷོ།
Setabhitti vāti ettha vāsaddena nīlabhittiādayo sampiṇḍeti. ‘‘Dvārampi vātapānampī’’tiādinā sāmaññato vuttattā dvāravātapānādayo aparikammakatāpi na apassayitabbā. Kenaci vā vatthādināti sambandho.
‘‘ཧུཏྭཱ’’ཏི ཨིམིནཱ ‘‘དྷོཏཔཱདཀཱ’’ཏི པདསྶ ‘‘ནིཔཛྫིཏུ’’ནྟི པདེ ཀིརིཡཱཝིསེསནབྷཱཝཾ དསྶེཏི, ‘‘བྷིཀྑཱུ’’ཏི པདེ ཀཱརཀཝིསེསནབྷཱཝཾ ནིཝཏྟེཏི། ཀསྨིཾ ཋཱནེ ནིཔཛྫིཏུཾ ཀུཀྐུཙྩཱཡནྟཱིཏི ཨཱཧ ‘‘དྷོཏེཧི པཱདེཧི ཨཀྐམིཏབྦཊྛཱནེ’’ཏི། ‘‘ཨཀྐམིཏབྦཊྛཱནསྶེཏཾ ཨདྷིཝཙན’’ནྟི ཨིམིནཱ ‘‘དྷོཏཔཱདཀེ’’ཏི པཱཋསྶ དྷོཏོ པཱདོ ཏིཊྛཏི ཨེཏྠ ཋཱནེཏི དྷོཏཔཱདཀཾ, ཏསྨིཾ དྷོཏཔཱདཀེཏི ཨཏྠཾ དསྶེཏི། ཨེཏནྟི ‘‘དྷོཏཔཱདཀེ’’ཏི ནཱམཾ། ‘‘པཙྩཏྠརིཏྭཱ’’ཏི ཨེཏྠ ཀེན པཙྩཏྠརིཏྭཱཏི ཨཱཧ ‘‘པཙྩཏྠརཎེནཱ’’ཏི། ‘‘ཨཏྟནོ སནྟཀེནཱ’’ཏི ཨིམིནཱ སངྒྷིཀེན པཙྩཏྠརཎེན པཙྩཏྠརཎཾ པཊིཀྑིཔཏི། ནིདྡཱཡཏོཔཱིཏི ནིདྡཱཡཀཱརཎཱཔི, སཾཀུཊིཏེཏི སམྦནྡྷོ། ཨཐ ཝཱ ནིདྡཱཡཏོཔཱིཏི ནིདྡཱཡནྟསྶཔི། ‘‘སརཱིརཱཝཡཝོ’’ཏི པདེ སཱམྱཏྠཚཊྛཱི, ‘‘ཨཱཔཏྟིཡེཝཱ’’ཏི པདེ སམྤདཱནཾ། ལོམེསུ ཕུསནྟེསཱུཏི སམྦནྡྷོ། ‘‘པརིབྷོགསཱིསེནཱ’’ཏི ཨིམིནཱ པརིབྷོགཾ ཨཀཏྭཱ ཀེནཙི ཀམྨེན སརཱིརཱཝཡཝེན ཕུསནྟསྶ ཨནཱཔཏྟཱིཏི དསྶེཏི། ཧཏྠཏལེན ཕུསིཏུཾ པཱདཏལེན ཕུསིཏུཾ ཝཱ ཨཀྐམིཏུཾ ཝཱཏི ཡཐཱལཱབྷཡོཛནཱ དཊྛབྦཱ། ‘‘པརིབྷོགསཱིསེནཱ’’ཏི པདསྶ ཨཏྠཾ དསྶེནྟོ ཨཱཧ ‘‘མཉྩཔཱིཋཾ ནཱིཧརནྟསྶཱ’’ཏིཨཱདི།
‘‘Hutvā’’ti iminā ‘‘dhotapādakā’’ti padassa ‘‘nipajjitu’’nti pade kiriyāvisesanabhāvaṃ dasseti, ‘‘bhikkhū’’ti pade kārakavisesanabhāvaṃ nivatteti. Kasmiṃ ṭhāne nipajjituṃ kukkuccāyantīti āha ‘‘dhotehi pādehi akkamitabbaṭṭhāne’’ti. ‘‘Akkamitabbaṭṭhānassetaṃ adhivacana’’nti iminā ‘‘dhotapādake’’ti pāṭhassa dhoto pādo tiṭṭhati ettha ṭhāneti dhotapādakaṃ, tasmiṃ dhotapādaketi atthaṃ dasseti. Etanti ‘‘dhotapādake’’ti nāmaṃ. ‘‘Paccattharitvā’’ti ettha kena paccattharitvāti āha ‘‘paccattharaṇenā’’ti. ‘‘Attano santakenā’’ti iminā saṅghikena paccattharaṇena paccattharaṇaṃ paṭikkhipati. Niddāyatopīti niddāyakāraṇāpi, saṃkuṭiteti sambandho. Atha vā niddāyatopīti niddāyantassapi. ‘‘Sarīrāvayavo’’ti pade sāmyatthachaṭṭhī, ‘‘āpattiyevā’’ti pade sampadānaṃ. Lomesu phusantesūti sambandho. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti iminā paribhogaṃ akatvā kenaci kammena sarīrāvayavena phusantassa anāpattīti dasseti. Hatthatalena phusituṃ pādatalena phusituṃ vā akkamituṃ vāti yathālābhayojanā daṭṭhabbā. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti padassa atthaṃ dassento āha ‘‘mañcapīṭhaṃ nīharantassā’’tiādi.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / ཙཱུལ༹ཝགྒཔཱལི༹ • Cūḷavaggapāḷi / ཨཉྙཏྲཔརིབྷོགཔཊིཀྑེཔཱདི • Aññatraparibhogapaṭikkhepādi
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཙཱུལ༹ཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ཨཉྙཏྲཔཊིབྷོགཔཊིཀྑེཔཱདིཀཐཱ • Aññatrapaṭibhogapaṭikkhepādikathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ཨཉྙཏྲཔརིབྷོགཔཊིཀྑེཔཱདིཀཐཱཝཎྞནཱ • Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā