Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਪਰਿਭੋਗਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਦਿਕਥਾ
Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathā
੩੨੪. ਨਾਤਿਹਰਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤਿਸਦ੍ਦੋ ਹਰਣਤ੍ਥੋ, ਹਰਸਦ੍ਦੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਹਰਿਤ੍વਾ ਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਯਂ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮਹਾવਿਹਾਰੇ। ਤਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦਿਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਅਨੁਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ। ਤਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦਿਂ। ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਾਤਿ ਅਞ੍ਞਂ વਿਹਾਰਂ। ਅਰੋਗਨ੍ਤਿ ਅਨਟ੍ਠਾਜਿਣ੍ਣਤ੍ਤਾ ਅਰੋਗਂ। ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਹਾਰੇਤਿ ਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯવਿਹਾਰੇ। ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯવਿਹਾਰੇ। ਤਤੋਤਿ ਉਨ੍ਦ੍ਰਿਯવਿਹਾਰਤੋ। ਸੁਯੋਜਿਤਾਨੀਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਯੋਜਿਤਾਨਿ। ਮੂਲਦਾਨਂ વਾ ਪਟਿਪਾਕਤਿਕਂ વਾ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਛਡ੍ਡਿਤવਿਹਾਰਤੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਨਪੇਕ੍ਖੇਨ ਛਡ੍ਡਿਤਸਙ੍ਘਿਕવਿਹਾਰਤੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਸਾਪੇਕ੍ਖੇਨ ਛਡ੍ਡਿਤਪੁਗ੍ਗਲਿਕવਿਹਾਰਤੋ ਚ। ਆવਾਸਿਕਕਾਲੇਤਿ ਆવਾਸਿਕਾਨਂ ਠਿਤਕਾਲੇ। ਤਤੋਤਿ ਛਡ੍ਡਿਤવਿਹਾਰਤੋ।
324.Nātiharantīti ettha atisaddo haraṇattho, harasaddo paribhuñjanatthoti āha ‘‘aññatra haritvā na paribhuñjantī’’ti. Yaṃ mañcapīṭhādīti yojanā. Tatthāti undriyamahāvihāre. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Tasmāti yasmā anujānāti, tasmā. Tanti mañcapīṭhādiṃ. Aññatrāti aññaṃ vihāraṃ. Aroganti anaṭṭhājiṇṇattā arogaṃ. Tasmiṃ vihāreti undriyavihāre. Tasminti undriyavihāre. Tatoti undriyavihārato. Suyojitānīti suṭṭhu yojitāni. Mūladānaṃ vā paṭipākatikaṃ vā natthīti adhippāyo. Chaḍḍitavihāratoti bhikkhūhi anapekkhena chaḍḍitasaṅghikavihārato ca puggalena sāpekkhena chaḍḍitapuggalikavihārato ca. Āvāsikakāleti āvāsikānaṃ ṭhitakāle. Tatoti chaḍḍitavihārato.
ਫਾਤਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਫਾਤਿਸਦ੍ਦੋ વਡ੍ਢਨਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘વਡ੍ਢਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ‘‘ਫਾਤਿਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਪਾਠੇ।
Phātikammatthāyāti ettha phātisaddo vaḍḍhanatthoti āha ‘‘vaḍḍhikammatthāyā’’ti. Etthāti ‘‘phātikammatthāyā’’ti pāṭhe.
ਚਕ੍ਕਲਿਕਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਕਾਕਾਰੇਨ ਲਾਤਿ ਪવਤ੍ਤਤਿ, ਚਕ੍ਕਾਕਾਰਂ વਾ ਲਾਤਿ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਚਕ੍ਕਲਂ, ਤਦੇવ ਚਕ੍ਕਲਿਕਂ, ਪਾਦਪੁਞ੍ਜਨਂ, ‘‘ਕਮ੍ਬਲਾਦੀਹਿ વੇਠੇਤ੍વਾ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਸ੍ਸ ਕਰਣਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਯੇਹੀਤਿ ਪਾਦੇਹਿ । ਉਦਕਨ੍ਤਿ ਸੇਨਾਸਨਸ੍ਸ ਤਿਨ੍ਤਕਂ ਉਦਕਂ। ਉਦਕਂ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸਉਪਾਹਨੇਨ ਅਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Cakkalikanti cakkākārena lāti pavattati, cakkākāraṃ vā lāti gaṇhātīti cakkalaṃ, tadeva cakkalikaṃ, pādapuñjanaṃ, ‘‘kambalādīhi veṭhetvā kata’’nti iminā tassa karaṇākāraṃ dasseti. Yehīti pādehi . Udakanti senāsanassa tintakaṃ udakaṃ. Udakaṃ na paññāyatīti yojanā. Saupāhanena akkamituṃ na vaṭṭatīti yojanā.
ਸੁਧਾਭੂਮਿਯਨ੍ਤਿ ਸੁਧਾਯ ਲਿਤ੍ਤਾਯਂ ਭੂਮਿਯਂ। ਪਰਿਭਣ੍ਡਭੂਮਿਯਨ੍ਤਿ ਗੋਮਯਕਸਾવਪਰਿਭਣ੍ਡਭੂਮਿਯਂ। ਪਾਦਾਤਿ ਮਞ੍ਚਪਾਦਾ। ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਚੋਲ਼ਕੇ। ਠਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਮਞ੍ਚਪਾਦੇ ਠਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ । ਨੇવਾਸਿਕਾਤਿ ਨਿਬਦ੍ਧਂ વਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇવਾਸਿਕਾ। ਠਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਮਞ੍ਚਪਾਦੇ ਠਪੇਨ੍ਤਿ। ਤਥੇવਾਤਿ ਯਥਾ ਨੇવਾਸਿਕਾ વਲ਼ਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਥੇવ ਆਗਨ੍ਤੁਕੇਹਿ વਲ਼ਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Sudhābhūmiyanti sudhāya littāyaṃ bhūmiyaṃ. Paribhaṇḍabhūmiyanti gomayakasāvaparibhaṇḍabhūmiyaṃ. Pādāti mañcapādā. Tasminti coḷake. Ṭhapentassāti mañcapāde ṭhapentassa. Tatthāti tesu bhikkhūsu . Nevāsikāti nibaddhaṃ vasantīti nevāsikā. Ṭhapentīti mañcapāde ṭhapenti. Tathevāti yathā nevāsikā vaḷañjanti, tatheva āgantukehi vaḷañjituṃ vaṭṭatīti attho.
ਸੇਤਭਿਤ੍ਤਿ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾਸਦ੍ਦੇਨ ਨੀਲਭਿਤ੍ਤਿਆਦਯੋ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤਿ। ‘‘ਦ੍વਾਰਮ੍ਪਿ વਾਤਪਾਨਮ੍ਪੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦ੍વਾਰવਾਤਪਾਨਾਦਯੋ ਅਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਾਪਿ ਨ ਅਪਸ੍ਸਯਿਤਬ੍ਬਾ। ਕੇਨਚਿ વਾ વਤ੍ਥਾਦਿਨਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
Setabhitti vāti ettha vāsaddena nīlabhittiādayo sampiṇḍeti. ‘‘Dvārampi vātapānampī’’tiādinā sāmaññato vuttattā dvāravātapānādayo aparikammakatāpi na apassayitabbā. Kenaci vā vatthādināti sambandho.
‘‘ਹੁਤ੍વਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਧੋਤਪਾਦਕਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ‘‘ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦੇ ਕਿਰਿਯਾવਿਸੇਸਨਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪਦੇ ਕਾਰਕવਿਸੇਸਨਭਾવਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਨਿਪਜ੍ਜਿਤੁਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਧੋਤੇਹਿ ਪਾਦੇਹਿ ਅਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ’’ਤਿ। ‘‘ਅਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਧੋਤਪਾਦਕੇ’’ਤਿ ਪਾਠਸ੍ਸ ਧੋਤੋ ਪਾਦੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਏਤ੍ਥ ਠਾਨੇਤਿ ਧੋਤਪਾਦਕਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਧੋਤਪਾਦਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਧੋਤਪਾਦਕੇ’’ਤਿ ਨਾਮਂ। ‘‘ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕੇਨ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣੇਨਾ’’ਤਿ। ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਙ੍ਘਿਕੇਨ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣੇਨ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਨਿਦ੍ਦਾਯਤੋਪੀਤਿ ਨਿਦ੍ਦਾਯਕਾਰਣਾਪਿ, ਸਂਕੁਟਿਤੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਅਥ વਾ ਨਿਦ੍ਦਾਯਤੋਪੀਤਿ ਨਿਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ। ‘‘ਸਰੀਰਾવਯવੋ’’ਤਿ ਪਦੇ ਸਾਮ੍ਯਤ੍ਥਛਟ੍ਠੀ, ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવਾ’’ਤਿ ਪਦੇ ਸਮ੍ਪਦਾਨਂ। ਲੋਮੇਸੁ ਫੁਸਨ੍ਤੇਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ‘‘ਪਰਿਭੋਗਸੀਸੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਰਿਭੋਗਂ ਅਕਤ੍વਾ ਕੇਨਚਿ ਕਮ੍ਮੇਨ ਸਰੀਰਾવਯવੇਨ ਫੁਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਹਤ੍ਥਤਲੇਨ ਫੁਸਿਤੁਂ ਪਾਦਤਲੇਨ ਫੁਸਿਤੁਂ વਾ ਅਕ੍ਕਮਿਤੁਂ વਾਤਿ ਯਥਾਲਾਭਯੋਜਨਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ। ‘‘ਪਰਿਭੋਗਸੀਸੇਨਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਮਞ੍ਚਪੀਠਂ ਨੀਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ।
‘‘Hutvā’’ti iminā ‘‘dhotapādakā’’ti padassa ‘‘nipajjitu’’nti pade kiriyāvisesanabhāvaṃ dasseti, ‘‘bhikkhū’’ti pade kārakavisesanabhāvaṃ nivatteti. Kasmiṃ ṭhāne nipajjituṃ kukkuccāyantīti āha ‘‘dhotehi pādehi akkamitabbaṭṭhāne’’ti. ‘‘Akkamitabbaṭṭhānassetaṃ adhivacana’’nti iminā ‘‘dhotapādake’’ti pāṭhassa dhoto pādo tiṭṭhati ettha ṭhāneti dhotapādakaṃ, tasmiṃ dhotapādaketi atthaṃ dasseti. Etanti ‘‘dhotapādake’’ti nāmaṃ. ‘‘Paccattharitvā’’ti ettha kena paccattharitvāti āha ‘‘paccattharaṇenā’’ti. ‘‘Attano santakenā’’ti iminā saṅghikena paccattharaṇena paccattharaṇaṃ paṭikkhipati. Niddāyatopīti niddāyakāraṇāpi, saṃkuṭiteti sambandho. Atha vā niddāyatopīti niddāyantassapi. ‘‘Sarīrāvayavo’’ti pade sāmyatthachaṭṭhī, ‘‘āpattiyevā’’ti pade sampadānaṃ. Lomesu phusantesūti sambandho. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti iminā paribhogaṃ akatvā kenaci kammena sarīrāvayavena phusantassa anāpattīti dasseti. Hatthatalena phusituṃ pādatalena phusituṃ vā akkamituṃ vāti yathālābhayojanā daṭṭhabbā. ‘‘Paribhogasīsenā’’ti padassa atthaṃ dassento āha ‘‘mañcapīṭhaṃ nīharantassā’’tiādi.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi / ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਪਰਿਭੋਗਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਦਿ • Aññatraparibhogapaṭikkhepādi
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਪਟਿਭੋਗਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਦਿਕਥਾ • Aññatrapaṭibhogapaṭikkhepādikathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਪਰਿਭੋਗਪਟਿਕ੍ਖੇਪਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Aññatraparibhogapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā