| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
२. अनोत्तप्पीसुत्तवण्णना
2. Anottappīsuttavaṇṇanā
१४५. दुतिये अनातापीति यं वीरियं किलेसे आतपति, तेन रहितो। अनोत्तप्पीति निब्भयो किलेसुप्पत्तितो कुसलानुप्पत्तितो च भयरहितो। सम्बोधायाति सम्बुज्झनत्थाय। निब्बानायाति निब्बानसच्छिकिरियाय। अनुत्तरस्स योगक्खेमस्साति अरहत्तस्स तञ्हि अनुत्तरञ्चेव चतूहि च योगेहि खेमं।
145. Dutiye anātāpīti yaṃ vīriyaṃ kilese ātapati, tena rahito. Anottappīti nibbhayo kilesuppattito kusalānuppattito ca bhayarahito. Sambodhāyāti sambujjhanatthāya. Nibbānāyāti nibbānasacchikiriyāya. Anuttarassa yogakkhemassāti arahattassa tañhi anuttarañceva catūhi ca yogehi khemaṃ.
अनुप्पन्नातिआदीसु ये पुब्बे अप्पटिलद्धपुब्बं चीवरादिं वा पच्चयं उपट्ठाकसद्धिविहारिक-अन्तेवासीनं वा अञ्ञतरतो मनुञ्ञवत्थुं पटिलभित्वा तं सुभं सुखन्ति अयोनिसो गण्हन्तस्स अञ्ञतरं वा पन अननुभूतपुब्बं आरम्मणं यथा तथा वा अयोनिसो आवज्जेन्तस्स लोभादयो पापका अकुसला धम्मा उप्पज्जन्ति, ते अनुप्पन्नाति वेदितब्बा। अञ्ञथा हि अनमतग्गे संसारे अनुप्पन्ना नाम पापका धम्मा नत्थि। अनुभूतपुब्बेपि च वत्थुम्हि आरम्मणे वा यस्स पकतिबुद्धिया वा उद्देसपरिपुच्छाय वा परियत्तिनवकम्मयोनिसोमनसिकारानं वा अञ्ञतरवसेन पुब्बे अनुप्पज्जित्वा पच्छा तादिसेन पच्चयेन सहसा उप्पज्जन्ति, इमेपि ‘‘अनुप्पन्ना उप्पज्जमाना अनत्थाय संवत्तेय्यु’’न्ति वेदितब्बा। तेसुयेव पन वत्थारम्मणेसु पुनप्पुनं उप्पज्जमाना नप्पहीयन्ति नाम, ते ‘‘उप्पन्ना अप्पहीयमाना अनत्थाय संवत्तेय्यु’’न्ति वेदितब्बा। अयमेत्थ सङ्खेपो, वित्थारतो पन उप्पन्नानुप्पन्नभेदो च पहानप्पहानविधानञ्च सब्बं विसुद्धिमग्गे ञाणदस्सनविसुद्धिनिद्देसे कथितं।
Anuppannātiādīsu ye pubbe appaṭiladdhapubbaṃ cīvarādiṃ vā paccayaṃ upaṭṭhākasaddhivihārika-antevāsīnaṃ vā aññatarato manuññavatthuṃ paṭilabhitvā taṃ subhaṃ sukhanti ayoniso gaṇhantassa aññataraṃ vā pana ananubhūtapubbaṃ ārammaṇaṃ yathā tathā vā ayoniso āvajjentassa lobhādayo pāpakā akusalā dhammā uppajjanti, te anuppannāti veditabbā. Aññathā hi anamatagge saṃsāre anuppannā nāma pāpakā dhammā natthi. Anubhūtapubbepi ca vatthumhi ārammaṇe vā yassa pakatibuddhiyā vā uddesaparipucchāya vā pariyattinavakammayonisomanasikārānaṃ vā aññataravasena pubbe anuppajjitvā pacchā tādisena paccayena sahasā uppajjanti, imepi ‘‘anuppannā uppajjamānā anatthāya saṃvatteyyu’’nti veditabbā. Tesuyeva pana vatthārammaṇesu punappunaṃ uppajjamānā nappahīyanti nāma, te ‘‘uppannā appahīyamānā anatthāya saṃvatteyyu’’nti veditabbā. Ayamettha saṅkhepo, vitthārato pana uppannānuppannabhedo ca pahānappahānavidhānañca sabbaṃ visuddhimagge ñāṇadassanavisuddhiniddese kathitaṃ.
अनुप्पन्ना मे कुसला धम्माति अप्पटिलद्धापि सीलसमाधिमग्गफलसङ्खाता अनवज्जधम्मा। उप्पन्नाति तेयेव पटिलद्धा। निरुज्झमाना अनत्थाय संवत्तेय्युन्ति ते सीलादिधम्मा परिहानिवसेन पुन अनुप्पत्तिया निरुज्झमाना अनत्थाय संवत्तेय्युन्ति वेदितब्बा। एत्थ च लोकिया परिहायन्ति, लोकुत्तरानं परिहानि नत्थीति। ‘‘उप्पन्नानं कुसलानं धम्मानं ठितिया’’ति इमस्स पन सम्मप्पधानस्स वसेनायं देसना कता। दुतियमग्गो वा सीघं अनुप्पज्जमानो, पठममग्गो निरुज्झमानो अनत्थाय संवत्तेय्याति एवम्पेत्थ अत्थो दट्ठब्बो। इति इमस्मिं सुत्ते इमे चत्तारो सम्मप्पधाना पुब्बभागविपस्सनावसेन कथिताति। दुतियं।
Anuppannāme kusalā dhammāti appaṭiladdhāpi sīlasamādhimaggaphalasaṅkhātā anavajjadhammā. Uppannāti teyeva paṭiladdhā. Nirujjhamānā anatthāya saṃvatteyyunti te sīlādidhammā parihānivasena puna anuppattiyā nirujjhamānā anatthāya saṃvatteyyunti veditabbā. Ettha ca lokiyā parihāyanti, lokuttarānaṃ parihāni natthīti. ‘‘Uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā’’ti imassa pana sammappadhānassa vasenāyaṃ desanā katā. Dutiyamaggo vā sīghaṃ anuppajjamāno, paṭhamamaggo nirujjhamāno anatthāya saṃvatteyyāti evampettha attho daṭṭhabbo. Iti imasmiṃ sutte ime cattāro sammappadhānā pubbabhāgavipassanāvasena kathitāti. Dutiyaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / २. अनोत्तप्पीसुत्तं • 2. Anottappīsuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / २. अनोत्तप्पीसुत्तवण्णना • 2. Anottappīsuttavaṇṇanā
