| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
२. अनोत्तप्पीसुत्तवण्णना
2. Anottappīsuttavaṇṇanā
१४५. तेन रहितोति तेन सम्मावायामेन रहितो। निब्भयोति भयरहितो। कुसलानुप्पादनम्पि हि सावज्जमेव अञ्ञाणालसियहेतुकत्ता। सम्बुज्झनत्थायाति अरियमग्गेहि सम्बुज्झनाय। योगेहि खेमं तेहि अनुपद्दुतत्ता।
145.Tena rahitoti tena sammāvāyāmena rahito. Nibbhayoti bhayarahito. Kusalānuppādanampi hi sāvajjameva aññāṇālasiyahetukattā. Sambujjhanatthāyāti ariyamaggehi sambujjhanāya. Yogehi khemaṃ tehi anupaddutattā.
मनुञ्ञवत्थुन्ति मनोरमं लोभुप्पत्तिकारणं। यथा वा तथा वाति सुभसुखादिवसेन। तेति लोभादयो। अनुप्पन्नाति वेदितब्बा तथारूपे वत्थारम्मणे तथा अनुप्पन्नपुब्बत्ता। अञ्ञथाति वुत्तनयेनेव वत्थारम्मणेहि अयोजेत्वा गय्हमाने। वत्थुम्हीति उपट्ठाकादिचीवरादिवत्थुम्हि। आरम्मणेति मनापियादिभेदे आरम्मणे। तादिसेन पच्चयेनाति अयोनिसोमनसिकारसतिवोस्सग्गादिपच्चयेन । इमेति वुत्तनयेन पच्चयलाभेन पच्छा उप्पज्जमाना पाळियं तथा वुत्ताति दट्ठब्बं। एवं उप्पज्जमानताय नप्पहीयन्ति नाम। अनुप्पादो हि परमत्थतो पहानं कथितं, तस्मा तत्थ कथितनयेनेव गहेतब्बन्ति अधिप्पायो।
Manuññavatthunti manoramaṃ lobhuppattikāraṇaṃ. Yathā vā tathā vāti subhasukhādivasena. Teti lobhādayo. Anuppannāti veditabbā tathārūpe vatthārammaṇe tathā anuppannapubbattā. Aññathāti vuttanayeneva vatthārammaṇehi ayojetvā gayhamāne. Vatthumhīti upaṭṭhākādicīvarādivatthumhi. Ārammaṇeti manāpiyādibhede ārammaṇe. Tādisena paccayenāti ayonisomanasikārasativossaggādipaccayena . Imeti vuttanayena paccayalābhena pacchā uppajjamānā pāḷiyaṃ tathā vuttāti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ uppajjamānatāya nappahīyanti nāma. Anuppādo hi paramatthato pahānaṃ kathitaṃ, tasmā tattha kathitanayeneva gahetabbanti adhippāyo.
अप्पटिलद्धाति अनुप्पत्तिया। तेति यथावुत्तसीलादिअनवज्जधम्मा। पटिलद्धाति अधिगता। ‘‘सीलादिधम्मा’’ति एत्थ यदि मग्गफलानिपि गहितानि, अथ कस्मा ‘‘परिहानिवसेना’’ति वुत्तन्ति आह ‘‘एत्थ चा’’तिआदि। इमस्स पन सम्मप्पधानस्साति चतुत्थस्स सम्मप्पधानस्स वसेन। अयं देसनाति ‘‘उप्पन्ना मे कुसला धम्मा निरुज्झमाना अनत्थाय संवत्तेय्यु’’न्ति अयं देसना कता। दुतियमग्गो वा…पे॰… संवत्तेय्याति इदं आयतिं सत्तसु अत्तभावेसु उप्पज्जमानदुक्खसङ्खातअनत्थुप्पत्तिं सन्धाय वुत्तं। ‘‘आतापी ओत्तप्पी भब्बो सम्बोधाया’’तिआदिवचनतो ‘‘इमे चत्तारो सम्मप्पधाना पुब्बभागविपस्सनावसेन कथिता’’ति वुत्तं।
Appaṭiladdhāti anuppattiyā. Teti yathāvuttasīlādianavajjadhammā. Paṭiladdhāti adhigatā. ‘‘Sīlādidhammā’’ti ettha yadi maggaphalānipi gahitāni, atha kasmā ‘‘parihānivasenā’’ti vuttanti āha ‘‘ettha cā’’tiādi. Imassa pana sammappadhānassāti catutthassa sammappadhānassa vasena. Ayaṃ desanāti ‘‘uppannā me kusalā dhammā nirujjhamānā anatthāya saṃvatteyyu’’nti ayaṃ desanā katā. Dutiyamaggo vā…pe… saṃvatteyyāti idaṃ āyatiṃ sattasu attabhāvesu uppajjamānadukkhasaṅkhātaanatthuppattiṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Ātāpī ottappī bhabbo sambodhāyā’’tiādivacanato ‘‘ime cattāro sammappadhānā pubbabhāgavipassanāvasena kathitā’’ti vuttaṃ.
अनोत्तप्पीसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Anottappīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / २. अनोत्तप्पीसुत्तं • 2. Anottappīsuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / २. अनोत्तप्पीसुत्तवण्णना • 2. Anottappīsuttavaṇṇanā
