Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๒. อโนตฺตปฺปีสุตฺตวณฺณนา
2. Anottappīsuttavaṇṇanā
๑๔๕. เตน รหิโตติ เตน สมฺมาวายาเมน รหิโตฯ นิพฺภโยติ ภยรหิโตฯ กุสลานุปฺปาทนมฺปิ หิ สาวชฺชเมว อญฺญาณาลสิยเหตุกตฺตาฯ สมฺพุชฺฌนตฺถายาติ อริยมเคฺคหิ สมฺพุชฺฌนายฯ โยเคหิ เขมํ เตหิ อนุปทฺทุตตฺตาฯ
145.Tena rahitoti tena sammāvāyāmena rahito. Nibbhayoti bhayarahito. Kusalānuppādanampi hi sāvajjameva aññāṇālasiyahetukattā. Sambujjhanatthāyāti ariyamaggehi sambujjhanāya. Yogehi khemaṃ tehi anupaddutattā.
มนุญฺญวตฺถุนฺติ มโนรมํ โลภุปฺปตฺติการณํฯ ยถา วา ตถา วาติ สุภสุขาทิวเสนฯ เตติ โลภาทโยฯ อนุปฺปนฺนาติ เวทิตพฺพา ตถารูเป วตฺถารมฺมเณ ตถา อนุปฺปนฺนปุพฺพตฺตาฯ อญฺญถาติ วุตฺตนเยเนว วตฺถารมฺมเณหิ อโยเชตฺวา คยฺหมาเนฯ วตฺถุมฺหีติ อุปฎฺฐากาทิจีวราทิวตฺถุมฺหิฯ อารมฺมเณติ มนาปิยาทิเภเท อารมฺมเณฯ ตาทิเสน ปจฺจเยนาติ อโยนิโสมนสิการสติโวสฺสคฺคาทิปจฺจเยน ฯ อิเมติ วุตฺตนเยน ปจฺจยลาเภน ปจฺฉา อุปฺปชฺชมานา ปาฬิยํ ตถา วุตฺตาติ ทฎฺฐพฺพํฯ เอวํ อุปฺปชฺชมานตาย นปฺปหียนฺติ นามฯ อนุปฺปาโท หิ ปรมตฺถโต ปหานํ กถิตํ, ตสฺมา ตตฺถ กถิตนเยเนว คเหตพฺพนฺติ อธิปฺปาโยฯ
Manuññavatthunti manoramaṃ lobhuppattikāraṇaṃ. Yathā vā tathā vāti subhasukhādivasena. Teti lobhādayo. Anuppannāti veditabbā tathārūpe vatthārammaṇe tathā anuppannapubbattā. Aññathāti vuttanayeneva vatthārammaṇehi ayojetvā gayhamāne. Vatthumhīti upaṭṭhākādicīvarādivatthumhi. Ārammaṇeti manāpiyādibhede ārammaṇe. Tādisena paccayenāti ayonisomanasikārasativossaggādipaccayena . Imeti vuttanayena paccayalābhena pacchā uppajjamānā pāḷiyaṃ tathā vuttāti daṭṭhabbaṃ. Evaṃ uppajjamānatāya nappahīyanti nāma. Anuppādo hi paramatthato pahānaṃ kathitaṃ, tasmā tattha kathitanayeneva gahetabbanti adhippāyo.
อปฺปฎิลทฺธาติ อนุปฺปตฺติยาฯ เตติ ยถาวุตฺตสีลาทิอนวชฺชธมฺมาฯ ปฎิลทฺธาติ อธิคตาฯ ‘‘สีลาทิธมฺมา’’ติ เอตฺถ ยทิ มคฺคผลานิปิ คหิตานิ, อถ กสฺมา ‘‘ปริหานิวเสนา’’ติ วุตฺตนฺติ อาห ‘‘เอตฺถ จา’’ติอาทิฯ อิมสฺส ปน สมฺมปฺปธานสฺสาติ จตุตฺถสฺส สมฺมปฺปธานสฺส วเสนฯ อยํ เทสนาติ ‘‘อุปฺปนฺนา เม กุสลา ธมฺมา นิรุชฺฌมานา อนตฺถาย สํวเตฺตยฺยุ’’นฺติ อยํ เทสนา กตาฯ ทุติยมโคฺค วา…เป.… สํวเตฺตยฺยาติ อิทํ อายติํ สตฺตสุ อตฺตภาเวสุ อุปฺปชฺชมานทุกฺขสงฺขาตอนตฺถุปฺปตฺติํ สนฺธาย วุตฺตํฯ ‘‘อาตาปี โอตฺตปฺปี ภโพฺพ สโมฺพธายา’’ติอาทิวจนโต ‘‘อิเม จตฺตาโร สมฺมปฺปธานา ปุพฺพภาควิปสฺสนาวเสน กถิตา’’ติ วุตฺตํฯ
Appaṭiladdhāti anuppattiyā. Teti yathāvuttasīlādianavajjadhammā. Paṭiladdhāti adhigatā. ‘‘Sīlādidhammā’’ti ettha yadi maggaphalānipi gahitāni, atha kasmā ‘‘parihānivasenā’’ti vuttanti āha ‘‘ettha cā’’tiādi. Imassa pana sammappadhānassāti catutthassa sammappadhānassa vasena. Ayaṃ desanāti ‘‘uppannā me kusalā dhammā nirujjhamānā anatthāya saṃvatteyyu’’nti ayaṃ desanā katā. Dutiyamaggo vā…pe… saṃvatteyyāti idaṃ āyatiṃ sattasu attabhāvesu uppajjamānadukkhasaṅkhātaanatthuppattiṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Ātāpī ottappī bhabbo sambodhāyā’’tiādivacanato ‘‘ime cattāro sammappadhānā pubbabhāgavipassanāvasena kathitā’’ti vuttaṃ.
อโนตฺตปฺปีสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Anottappīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๒. อโนตฺตปฺปีสุตฺตํ • 2. Anottappīsuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๒. อโนตฺตปฺปีสุตฺตวณฺณนา • 2. Anottappīsuttavaṇṇanā