| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၇. အန္တဂ္ဂာဟိကာဒိဋ္ဌိနိဒ္ဒေသော
7. Antaggāhikādiṭṭhiniddeso
၁၄၀. အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပညာသာယ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ‘‘သသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတိဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ‘‘အသသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတိဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ‘‘အန္တဝာ လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ။ ‘‘အနန္တဝာ လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ။ ‘‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ။ ‘‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ။ ‘‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ။ပေ.။ န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ။ ‘‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ။ ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတိဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ?
140. Antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi paññāsāya ākārehi abhiniveso hoti? ‘‘Sassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katihākārehi abhiniveso hoti? ‘‘Asassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katihākārehi abhiniveso hoti? ‘‘Antavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā… ‘‘anantavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā… ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā… ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā… ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti…pe… na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti… ‘‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti… ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katihākārehi abhiniveso hoti?
‘‘သသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
‘‘Sassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso hoti…pe… ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[က] ‘‘သသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ လောကော စေဝ သသ္သတံ စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘သသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Ka] ‘‘sassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ loko ceva sassataṃ cāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘sassato loko’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi …pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ လောကော စေဝ သသ္သတာ စာတိ။ပေ.။ သညာ လောကော စေဝ သသ္သတာ စာတိ။ပေ.။ သင္ခာရာ လောကော စေဝ သသ္သတာ စာတိ။ပေ.။ ဝိညာဏံ လောကော စေဝ သသ္သတဉ္စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဉ္စမီ သသ္သတော လောကောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘သသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā loko ceva sassatā cāti…pe… saññā loko ceva sassatā cāti…pe… saṅkhārā loko ceva sassatā cāti…pe… viññāṇaṃ loko ceva sassatañcāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ pañcamī sassato lokoti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo. ‘‘Sassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[ခ] ‘‘အသသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ လောကော စေဝ အသသ္သတဉ္စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အယံ ပဌမာ ‘‘အသသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Kha] ‘‘asassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ loko ceva asassatañcāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… ayaṃ paṭhamā ‘‘asassato loko’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi diṭṭhivipatti…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ လောကော စေဝ အသသ္သတာ စာတိ။ပေ.။ သညာ လောကော စေဝ အသသ္သတာ စာတိ။ပေ.။ သင္ခာရာ လောကော စေဝ အသသ္သတာ စာတိ။ပေ.။ ဝိညာဏံ လောကော စေဝ အသသ္သတဉ္စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော ။ ‘‘အသသ္သတော လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā loko ceva asassatā cāti…pe… saññā loko ceva asassatā cāti…pe… saṅkhārā loko ceva asassatā cāti…pe… viññāṇaṃ loko ceva asassatañcāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo . ‘‘Asassato loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[ဂ] ‘‘အန္တဝာ လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ဣဓေကစ္စော ပရိတ္တံ ဩကာသံ နီလကတော ဖရတိ။ တသ္သ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘အန္တဝာ အယံ လောကော ပရိဝဋုမော’’တိ။ အန္တသညီ ဟောတိ။ ယံ ဖရတိ, တံ ဝတ္ထု စေဝ လောကော စ။ ယေန ဖရတိ, သော အတ္တာ စေဝ လောကော စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘အန္တဝာ လောကော’’တိ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Ga] ‘‘antavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Idhekacco parittaṃ okāsaṃ nīlakato pharati. Tassa evaṃ hoti – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti. Antasaññī hoti. Yaṃ pharati, taṃ vatthu ceva loko ca. Yena pharati, so attā ceva loko cāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘antavā loko’’ti antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဣဓေကစ္စော ပရိတ္တံ ဩကာသံ ပီတကတော ဖရတိ။ လောဟိတကတော ဖရတိ။ ဩဒာတကတော ဖရတိ။ ဩဘာသကတော ဖရတိ။ တသ္သ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘အန္တဝာ အယံ လောကော ပရိဝဋုမော’’တိ။ အန္တသညီ ဟောတိ။ ယံ ဖရတိ တံ ဝတ္ထု စေဝ လောကော စ။ ယေန ဖရတိ သော အတ္တာ စေဝ လောကော စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အန္တဝာ လောကောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Idhekacco parittaṃ okāsaṃ pītakato pharati… lohitakato pharati… odātakato pharati… obhāsakato pharati. Tassa evaṃ hoti – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti. Antasaññī hoti. Yaṃ pharati taṃ vatthu ceva loko ca. Yena pharati so attā ceva loko cāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… antavā lokoti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[ဃ] ‘‘အနန္တဝာ လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ဣဓေကစ္စော ဝိပုလံ ဩကာသံ နီလကတော ဖရတိ။ တသ္သ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘အနန္တဝာ အယံ လောကော အပရိယန္တော’’တိ။ အနန္တသညီ ဟောတိ။ ယံ ဖရတိ တံ ဝတ္ထု စေဝ လောကော စ; ယေန ဖရတိ သော အတ္တာ စေဝ လောကော စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘အနန္တဝာ လောကော’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Gha] ‘‘anantavā loko’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Idhekacco vipulaṃ okāsaṃ nīlakato pharati. Tassa evaṃ hoti – ‘‘anantavā ayaṃ loko apariyanto’’ti. Anantasaññī hoti. Yaṃ pharati taṃ vatthu ceva loko ca; yena pharati so attā ceva loko cāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘anantavā loko’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဣဓေကစ္စော ဝိပုလံ ဩကာသံ ပီတကတော ဖရတိ။ လောဟိတကတော ဖရတိ။ ဩဒာတကတော ဖရတိ။ ဩဘာသကတော ဖရတိ။ တသ္သ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘အနန္တဝာ အယံ လောကော အပရိယန္တော’’တိ။ အနန္တသညီ ဟောတိ။ ယံ ဖရတိ တံ ဝတ္ထု စေဝ လောကော စ; ယေန ဖရတိ သော အတ္တာ စေဝ လောကော စာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အနန္တဝာ လောကောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Idhekacco vipulaṃ okāsaṃ pītakato pharati… lohitakato pharati… odātakato pharati… obhāsakato pharati. Tassa evaṃ hoti – ‘‘anantavā ayaṃ loko apariyanto’’ti. Anantasaññī hoti. Yaṃ pharati taṃ vatthu ceva loko ca; yena pharati so attā ceva loko cāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… anantavā lokoti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[င] ‘‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ ဇီဝဉ္စေဝ သရီရဉ္စ; ယံ ဇီဝံ တံ သရီရံ, ယံ သရီရံ တံ ဇီဝန္တိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Ṅa] ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ jīvañceva sarīrañca; yaṃ jīvaṃ taṃ sarīraṃ, yaṃ sarīraṃ taṃ jīvanti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ ဇီဝာ စေဝ သရီရံ စ။ သညာ ဇီဝာ စေဝ သရီရံ စ။ သင္ခာရာ ဇီဝာ စေဝ သရီရံ စ။ ဝိညာဏံ ဇီဝဉ္စေဝ သရီရဉ္စ; ယံ ဇီဝံ တံ သရီရံ, ယံ သရီရံ တံ ဇီဝန္တိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ‘‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā jīvā ceva sarīraṃ ca… saññā jīvā ceva sarīraṃ ca… saṅkhārā jīvā ceva sarīraṃ ca… viññāṇaṃ jīvañceva sarīrañca; yaṃ jīvaṃ taṃ sarīraṃ, yaṃ sarīraṃ taṃ jīvanti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… ‘‘taṃ jīvaṃ taṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[စ] ‘‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ သရီရံ, န ဇီဝံ; ဇီဝံ န သရီရံ။ အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရန္တိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’’န္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Ca] ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ sarīraṃ, na jīvaṃ; jīvaṃ na sarīraṃ. Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ သရီရံ, န ဇီဝံ။ သညာ သရီရံ, န ဇီဝံ။ သင္ခာရာ သရီရံ, န ဇီဝံ။ ဝိညာဏံ သရီရံ, န ဇီဝံ; ဇီဝံ န သရီရံ။ အညံ ဇီဝံ, အညံ သရီရန္တိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ အညံ ဇီဝံ, အညံ သရီရန္တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā sarīraṃ, na jīvaṃ… saññā sarīraṃ, na jīvaṃ… saṅkhārā sarīraṃ, na jīvaṃ… viññāṇaṃ sarīraṃ, na jīvaṃ; jīvaṃ na sarīraṃ. Aññaṃ jīvaṃ, aññaṃ sarīranti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… aññaṃ jīvaṃ, aññaṃ sarīranti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[ဆ] ‘‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတော ကာယသ္သ ဘေဒာ ဟောတိပိ တိဋ္ဌတိပိ ဥပ္ပဇ္ဇတိပိ နိဗ္ဗတ္တတိပီတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Cha] ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgato kāyassa bhedā hotipi tiṭṭhatipi uppajjatipi nibbattatipīti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ပေ.။ သညာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ သင္ခာရာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ ဝိညာဏံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတော ကာယသ္သ ဘေဒာ ဟောတိပိ တိဋ္ဌတိပိ ဥပ္ပဇ္ဇတိပိ နိဗ္ဗတ္တတိပီတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ‘‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā idheva maraṇadhammā…pe… saññā idheva maraṇadhammā… saṅkhārā idheva maraṇadhammā… viññāṇaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgato kāyassa bhedā hotipi tiṭṭhatipi uppajjatipi nibbattatipīti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… ‘‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[ဇ] ‘‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတောပိ ကာယသ္သ ဘေဒာ ဥစ္ဆိဇ္ဇတိ ဝိနသ္သတိ; န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Ja] ‘‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgatopi kāyassa bhedā ucchijjati vinassati; na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ပေ.။ သညာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ သင္ခာရာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ ဝိညာဏံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတောပိ ကာယသ္သ ဘေဒာ ဥစ္ဆိဇ္ဇတိ ဝိနသ္သတိ။ ‘‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ‘‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā idheva maraṇadhammā…pe… saññā idheva maraṇadhammā… saṅkhārā idheva maraṇadhammā… viññāṇaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgatopi kāyassa bhedā ucchijjati vinassati. ‘‘Na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… ‘‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[ဈ] ‘‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတော ကာယသ္သ ဘေဒာ ဟောတိ စ န စ ဟောတီတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Jha] ‘‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgato kāyassa bhedā hoti ca na ca hotīti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ပေ.။ သညာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ သင္ခာရာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ ဝိညာဏံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတော ကာယသ္သ ဘေဒာ ဟောတိ စ န စ ဟောတီတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ‘‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā idheva maraṇadhammā…pe… saññā idheva maraṇadhammā… saṅkhārā idheva maraṇadhammā… viññāṇaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgato kāyassa bhedā hoti ca na ca hotīti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi…pe… ‘‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti.
[ဉ] ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ကတမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ? ရူပံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတော ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတီတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ, အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဌမာ ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။
[Ña] ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā katamehi pañcahākārehi abhiniveso hoti? Rūpaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgato kāyassa bhedā paraṃ maraṇā neva hoti na na hotīti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi, aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ paṭhamā ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo.
ဝေဒနာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ပေ.။ သညာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ သင္ခာရာ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မာ။ ဝိညာဏံ ဣဓေဝ မရဏဓမ္မံ။ တထာဂတော ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတီတိ – အဘိနိဝေသပရာမာသော ဒိဋ္ဌိ။ တာယ ဒိဋ္ဌိယာ သော အန္တော ဂဟိတောတိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ ဒိဋ္ဌိ န ဝတ္ထု, ဝတ္ထု န ဒိဋ္ဌိ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ, အညံ ဝတ္ထု။ ယာ စ ဒိဋ္ဌိ ယဉ္စ ဝတ္ထု – အယံ ပဉ္စမီ ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာ ဒိဋ္ဌိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ။ပေ.။ ဣမာနိ သညောဇနာနိ, န စ ဒိဋ္ဌိယော။ ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ – အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။ အန္တဂ္ဂာဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမေဟိ ပညာသာယ အာကာရေဟိ အဘိနိဝေသော ဟောတိ။
Vedanā idheva maraṇadhammā…pe… saññā idheva maraṇadhammā… saṅkhārā idheva maraṇadhammā… viññāṇaṃ idheva maraṇadhammaṃ. Tathāgato kāyassa bhedā paraṃ maraṇā neva hoti na na hotīti – abhinivesaparāmāso diṭṭhi. Tāya diṭṭhiyā so anto gahitoti – antaggāhikā diṭṭhi. Diṭṭhi na vatthu, vatthu na diṭṭhi. Aññā diṭṭhi, aññaṃ vatthu. Yā ca diṭṭhi yañca vatthu – ayaṃ pañcamī ‘‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikā diṭṭhi. Antaggāhikā diṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo. ‘‘Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti – antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi pañcahākārehi abhiniveso hoti. Antaggāhikāya diṭṭhiyā imehi paññāsāya ākārehi abhiniveso hoti.
အန္တဂ္ဂာဟိကာဒိဋ္ဌိနိဒ္ဒေသော သတ္တမော။
Antaggāhikādiṭṭhiniddeso sattamo.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ၇. အန္တဂ္ဂာဟိကာဒိဋ္ဌိနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ • 7. Antaggāhikādiṭṭhiniddesavaṇṇanā
