Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཛཱཏཀ-ཨཊྛཀཐཱ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[༢༩༥] ༥. ཨནྟཛཱཏཀཝཎྞནཱ
[295] 5. Antajātakavaṇṇanā
ཨུསབྷསྶེཝ ཏེ ཁནྡྷོཏི ཨིདཾ སཏྠཱ ཛེཏཝནེ ཝིཧརནྟོ ཏེཡེཝ དྭེ ཛནེ ཨཱརབྦྷ ཀཐེསི། པཙྩུཔྤནྣཝཏྠུ པུརིམསདིསམེཝ།
Usabhasseva te khandhoti idaṃ satthā jetavane viharanto teyeva dve jane ārabbha kathesi. Paccuppannavatthu purimasadisameva.
ཨཏཱིཏེ བཱརཱཎསིཡཾ བྲཧྨདཏྟེ རཛྫཾ ཀཱརེནྟེ བོདྷིསཏྟོ ཨེཀསྨིཾ གཱམཱུཔཙཱརེ ཨེརཎྜརུཀྑདེཝཏཱ ཧུཏྭཱ ནིབྦཏྟི། ཏདཱ ཨེཀསྨིཾ གཱམཀེ མཏཾ ཛརགྒཝཾ ནིཀྐཌྜྷིཏྭཱ གཱམདྭཱརེ ཨེརཎྜཝནེ ཚཌྜེསུཾ། ཨེཀོ སིངྒཱལོ ཨཱགནྟྭཱ ཏསྶ མཾསཾ ཁཱདི། ཨེཀོ ཀཱཀོ ཨཱགནྟྭཱ ཨེརཎྜེ ནིལཱིནོ ཏཾ དིསྭཱ ‘‘ཡཾནཱུནཱཧཾ ཨེཏསྶ ཨབྷཱུཏགུཎཀཐཾ ཀཐེཏྭཱ མཾསཾ ཁཱདེཡྻ’’ནྟི ཙིནྟེཏྭཱ པཋམཾ གཱཐམཱཧ –
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto ekasmiṃ gāmūpacāre eraṇḍarukkhadevatā hutvā nibbatti. Tadā ekasmiṃ gāmake mataṃ jaraggavaṃ nikkaḍḍhitvā gāmadvāre eraṇḍavane chaḍḍesuṃ. Eko siṅgālo āgantvā tassa maṃsaṃ khādi. Eko kāko āgantvā eraṇḍe nilīno taṃ disvā ‘‘yaṃnūnāhaṃ etassa abhūtaguṇakathaṃ kathetvā maṃsaṃ khādeyya’’nti cintetvā paṭhamaṃ gāthamāha –
༡༣༣.
133.
‘‘ཨུསབྷསྶེཝ ཏེ ཁནྡྷོ, སཱིཧསྶེཝ ཝིཛམྦྷིཏཾ།
‘‘Usabhasseva te khandho, sīhasseva vijambhitaṃ;
མིགརཱཛ ནམོ ཏྱཏྠུ, ཨཔི ཀིཉྩི ལབྷཱམསེ’’ཏི༎
Migarāja namo tyatthu, api kiñci labhāmase’’ti.
ཏཏྠ ནམོ ཏྱཏྠཱུཏི ནམོ ཏེ ཨཏྠུ།
Tattha namo tyatthūti namo te atthu.
ཏཾ སུཏྭཱ སིངྒཱལོ དུཏིཡཾ གཱཐམཱཧ –
Taṃ sutvā siṅgālo dutiyaṃ gāthamāha –
༡༣༤.
134.
‘‘ཀུལཔུཏྟོཝ ཛཱནཱཏི, ཀུལཔུཏྟཾ པསཾསིཏུཾ།
‘‘Kulaputtova jānāti, kulaputtaṃ pasaṃsituṃ;
མཡཱུརགཱིཝསངྐཱས, ཨིཏོ པརིཡཱཧི ཝཱཡསཱ’’ཏི༎
Mayūragīvasaṅkāsa, ito pariyāhi vāyasā’’ti.
ཏཏྠ ཨིཏོ པརིཡཱཧཱིཏི ཨེརཎྜཏོ ཨོཏརིཏྭཱ ཨིཏོ ཡེནཱཧཾ, ཏེནཱགནྟྭཱ མཾསཾ ཁཱདཱཏི ཝདཏི།
Tattha ito pariyāhīti eraṇḍato otaritvā ito yenāhaṃ, tenāgantvā maṃsaṃ khādāti vadati.
ཏཾ ཏེསཾ ཀིརིཡཾ དིསྭཱ རུཀྑདེཝཏཱ ཏཏིཡཾ གཱཐམཱཧ –
Taṃ tesaṃ kiriyaṃ disvā rukkhadevatā tatiyaṃ gāthamāha –
༡༣༥.
135.
‘‘མིགཱནཾ སིངྒཱལོ ཨནྟོ, པཀྑཱིནཾ པན ཝཱཡསོ།
‘‘Migānaṃ siṅgālo anto, pakkhīnaṃ pana vāyaso;
ཨེརཎྜོ ཨནྟོ རུཀྑཱནཾ, ཏཡོ ཨནྟཱ སམཱགཏཱ’’ཏི༎
Eraṇḍo anto rukkhānaṃ, tayo antā samāgatā’’ti.
ཏཏྠ ཨནྟོཏི ཧཱིནོ ལཱམཀོ།
Tattha antoti hīno lāmako.
སཏྠཱ ཨིམཾ དྷམྨདེསནཾ ཨཱཧརིཏྭཱ ཛཱཏཀཾ སམོདྷཱནེསི – ‘‘ཏདཱ སིངྒཱལོ དེཝདཏྟོ ཨཧོསི, ཀཱཀོ ཀོཀཱལིཀོ, རུཀྑདེཝཏཱ པན ཨཧམེཝ ཨཧོསི’’ནྟི།
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā siṅgālo devadatto ahosi, kāko kokāliko, rukkhadevatā pana ahameva ahosi’’nti.
ཨནྟཛཱཏཀཝཎྞནཱ པཉྩམཱ།
Antajātakavaṇṇanā pañcamā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཁུདྡཀནིཀཱཡ • Khuddakanikāya / ཛཱཏཀཔཱལི༹ • Jātakapāḷi / ༢༩༥. ཨནྟཛཱཏཀཾ • 295. Antajātakaṃ