| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อิติวุตฺตกปาฬิ • Itivuttakapāḷi |
๙. อนฺตรามลสุตฺตํ
9. Antarāmalasuttaṃ
๘๘. วุตฺตเญฺหตํ ภควตา, วุตฺตมรหตาติ เม สุตํ –
88. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ตโยเม, ภิกฺขเว, อนฺตรามลา อนฺตราอมิตฺตา อนฺตราสปตฺตา อนฺตราวธกา อนฺตราปจฺจตฺถิกาฯ กตเม ตโย? โลโภ, ภิกฺขเว, อนฺตรามโล อนฺตราอมิโตฺต อนฺตราสปโตฺต อนฺตราวธโก อนฺตราปจฺจตฺถิโกฯ โทโส, ภิกฺขเว, อนฺตรามโล อนฺตราอมิโตฺต อนฺตราสปโตฺต อนฺตราวธโก อนฺตราปจฺจตฺถิโกฯ โมโห, ภิกฺขเว, อนฺตรามโล อนฺตราอมิโตฺต อนฺตราสปโตฺต อนฺตราวธโก อนฺตราปจฺจตฺถิโกฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย อนฺตรามลา อนฺตราอมิตฺตา อนฺตราสปตฺตา อนฺตราวธกา อนฺตราปจฺจตฺถิกา’’ติฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ ตเตฺถตํ อิติ วุจฺจติ –
‘‘Tayome, bhikkhave, antarāmalā antarāamittā antarāsapattā antarāvadhakā antarāpaccatthikā. Katame tayo? Lobho, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Doso, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Moho, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Ime kho, bhikkhave, tayo antarāmalā antarāamittā antarāsapattā antarāvadhakā antarāpaccatthikā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘อนตฺถชนโน โลโภ, โลโภ จิตฺตปฺปโกปโน;
‘‘Anatthajanano lobho, lobho cittappakopano;
ภยมนฺตรโต ชาตํ, ตํ ชโน นาวพุชฺฌติฯ
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘ลุโทฺธ อตฺถํ น ชานาติ, ลุโทฺธ ธมฺมํ น ปสฺสติ;
‘‘Luddho atthaṃ na jānāti, luddho dhammaṃ na passati;
‘‘โย จ โลภํ ปหนฺตฺวาน, โลภเนเยฺย น ลุพฺภติ;
‘‘Yo ca lobhaṃ pahantvāna, lobhaneyye na lubbhati;
โลโภ ปหียเต ตมฺหา, อุทพินฺทูว โปกฺขราฯ
Lobho pahīyate tamhā, udabindūva pokkharā.
‘‘อนตฺถชนโน โทโส, โทโส จิตฺตปฺปโกปโน;
‘‘Anatthajanano doso, doso cittappakopano;
ภยมนฺตรโต ชาตํ, ตํ ชโน นาวพุชฺฌติฯ
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘ทุโฎฺฐ อตฺถํ น ชานาติ, ทุโฎฺฐ ธมฺมํ น ปสฺสติ;
‘‘Duṭṭho atthaṃ na jānāti, duṭṭho dhammaṃ na passati;
อนฺธตมํ ตทา โหติ, ยํ โทโส สหเต นรํฯ
Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ doso sahate naraṃ.
‘‘โย จ โทสํ ปหนฺตฺวาน, โทสเนเยฺย น ทุสฺสติ;
‘‘Yo ca dosaṃ pahantvāna, dosaneyye na dussati;
โทโส ปหียเต ตมฺหา, ตาลปกฺกํว พนฺธนาฯ
Doso pahīyate tamhā, tālapakkaṃva bandhanā.
‘‘อนตฺถชนโน โมโห, โมโห จิตฺตปฺปโกปโน;
‘‘Anatthajanano moho, moho cittappakopano;
ภยมนฺตรโต ชาตํ, ตํ ชโน นาวพุชฺฌติฯ
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘มูโฬฺห อตฺถํ น ชานาติ, มูโฬฺห ธมฺมํ น ปสฺสติ;
‘‘Mūḷho atthaṃ na jānāti, mūḷho dhammaṃ na passati;
อนฺธตมํ ตทา โหติ, ยํ โมโห สหเต นรํฯ
Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ moho sahate naraṃ.
‘‘โย จ โมหํ ปหนฺตฺวาน, โมหเนเยฺย น มุยฺหติ;
‘‘Yo ca mohaṃ pahantvāna, mohaneyye na muyhati;
โมหํ วิหนฺติ โส สพฺพํ, อาทิโจฺจวุทยํ ตม’’นฺติฯ
Mohaṃ vihanti so sabbaṃ, ādiccovudayaṃ tama’’nti.
อยมฺปิ อโตฺถ วุโตฺต ภควตา, อิติ เม สุตนฺติฯ นวมํฯ
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อิติวุตฺตก-อฎฺฐกถา • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ๙. อนฺตรามลสุตฺตวณฺณนา • 9. Antarāmalasuttavaṇṇanā
