Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဣတိဝုတ္တကပာဠိ • Itivuttakapāḷi |
၉. အန္တရာမလသုတ္တံ
9. Antarāmalasuttaṃ
၈၈. ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ, ဝုတ္တမရဟတာတိ မေ သုတံ –
88. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘တယောမေ, ဘိက္ခဝေ, အန္တရာမလာ အန္တရာအမိတ္တာ အန္တရာသပတ္တာ အန္တရာဝဓကာ အန္တရာပစ္စတ္ထိကာ။ ကတမေ တယော? လောဘော, ဘိက္ခဝေ, အန္တရာမလော အန္တရာအမိတ္တော အန္တရာသပတ္တော အန္တရာဝဓကော အန္တရာပစ္စတ္ထိကော။ ဒောသော, ဘိက္ခဝေ, အန္တရာမလော အန္တရာအမိတ္တော အန္တရာသပတ္တော အန္တရာဝဓကော အန္တရာပစ္စတ္ထိကော။ မောဟော, ဘိက္ခဝေ, အန္တရာမလော အန္တရာအမိတ္တော အန္တရာသပတ္တော အန္တရာဝဓကော အန္တရာပစ္စတ္ထိကော။ ဣမေ ခော, ဘိက္ခဝေ, တယော အန္တရာမလာ အန္တရာအမိတ္တာ အန္တရာသပတ္တာ အန္တရာဝဓကာ အန္တရာပစ္စတ္ထိကာ’’တိ။ ဧတမတ္ထံ ဘဂဝာ အဝောစ။ တတ္ထေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ –
‘‘Tayome, bhikkhave, antarāmalā antarāamittā antarāsapattā antarāvadhakā antarāpaccatthikā. Katame tayo? Lobho, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Doso, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Moho, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Ime kho, bhikkhave, tayo antarāmalā antarāamittā antarāsapattā antarāvadhakā antarāpaccatthikā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘အနတ္ထဇနနော လောဘော၊ လောဘော စိတ္တပ္ပကောပနော။
‘‘Anatthajanano lobho, lobho cittappakopano;
ဘယမန္တရတော ဇာတံ၊ တံ ဇနော နာဝဗုဇ္ဈတိ။
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘လုဒ္ဓော အတ္ထံ န ဇာနာတိ၊ လုဒ္ဓော ဓမ္မံ န ပသ္သတိ။
‘‘Luddho atthaṃ na jānāti, luddho dhammaṃ na passati;
‘‘ယော စ လောဘံ ပဟန္တ္ဝာန၊ လောဘနေယ္ယေ န လုဗ္ဘတိ။
‘‘Yo ca lobhaṃ pahantvāna, lobhaneyye na lubbhati;
လောဘော ပဟီယတေ တမ္ဟာ၊ ဥဒဗိန္ဒူဝ ပောက္ခရာ။
Lobho pahīyate tamhā, udabindūva pokkharā.
‘‘အနတ္ထဇနနော ဒောသော၊ ဒောသော စိတ္တပ္ပကောပနော။
‘‘Anatthajanano doso, doso cittappakopano;
ဘယမန္တရတော ဇာတံ၊ တံ ဇနော နာဝဗုဇ္ဈတိ။
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘ဒုဋ္ဌော အတ္ထံ န ဇာနာတိ၊ ဒုဋ္ဌော ဓမ္မံ န ပသ္သတိ။
‘‘Duṭṭho atthaṃ na jānāti, duṭṭho dhammaṃ na passati;
အန္ဓတမံ တဒာ ဟောတိ၊ ယံ ဒောသော သဟတေ နရံ။
Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ doso sahate naraṃ.
‘‘ယော စ ဒောသံ ပဟန္တ္ဝာန၊ ဒောသနေယ္ယေ န ဒုသ္သတိ။
‘‘Yo ca dosaṃ pahantvāna, dosaneyye na dussati;
ဒောသော ပဟီယတေ တမ္ဟာ၊ တာလပက္ကံဝ ဗန္ဓနာ။
Doso pahīyate tamhā, tālapakkaṃva bandhanā.
‘‘အနတ္ထဇနနော မောဟော၊ မောဟော စိတ္တပ္ပကောပနော။
‘‘Anatthajanano moho, moho cittappakopano;
ဘယမန္တရတော ဇာတံ၊ တံ ဇနော နာဝဗုဇ္ဈတိ။
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘မူဠ္ဟော အတ္ထံ န ဇာနာတိ၊ မူဠ္ဟော ဓမ္မံ န ပသ္သတိ။
‘‘Mūḷho atthaṃ na jānāti, mūḷho dhammaṃ na passati;
အန္ဓတမံ တဒာ ဟောတိ၊ ယံ မောဟော သဟတေ နရံ။
Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ moho sahate naraṃ.
‘‘ယော စ မောဟံ ပဟန္တ္ဝာန၊ မောဟနေယ္ယေ န မုယ္ဟတိ။
‘‘Yo ca mohaṃ pahantvāna, mohaneyye na muyhati;
မောဟံ ဝိဟန္တိ သော သဗ္ဗံ၊ အာဒိစ္စောဝုဒယံ တမ’’န္တိ။
Mohaṃ vihanti so sabbaṃ, ādiccovudayaṃ tama’’nti.
အယမ္ပိ အတ္ထော ဝုတ္တော ဘဂဝတာ, ဣတိ မေ သုတန္တိ။ နဝမံ။
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဣတိဝုတ္တက-အဋ္ဌကထာ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ၉. အန္တရာမလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Antarāmalasuttavaṇṇanā