Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ • Itivuttakapāḷi |
੯. ਅਨ੍ਤਰਾਮਲਸੁਤ੍ਤਂ
9. Antarāmalasuttaṃ
੮੮. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
88. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ਤਯੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਲਾ ਅਨ੍ਤਰਾਅਮਿਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾਸਪਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾવਧਕਾ ਅਨ੍ਤਰਾਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ। ਕਤਮੇ ਤਯੋ? ਲੋਭੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਲੋ ਅਨ੍ਤਰਾਅਮਿਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਸਪਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾવਧਕੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੋ। ਦੋਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਲੋ ਅਨ੍ਤਰਾਅਮਿਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਸਪਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾવਧਕੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੋ। ਮੋਹੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨ੍ਤਰਾਮਲੋ ਅਨ੍ਤਰਾਅਮਿਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਸਪਤ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾવਧਕੋ ਅਨ੍ਤਰਾਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਯੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਲਾ ਅਨ੍ਤਰਾਅਮਿਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾਸਪਤ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਾવਧਕਾ ਅਨ੍ਤਰਾਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘Tayome, bhikkhave, antarāmalā antarāamittā antarāsapattā antarāvadhakā antarāpaccatthikā. Katame tayo? Lobho, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Doso, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Moho, bhikkhave, antarāmalo antarāamitto antarāsapatto antarāvadhako antarāpaccatthiko. Ime kho, bhikkhave, tayo antarāmalā antarāamittā antarāsapattā antarāvadhakā antarāpaccatthikā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘ਅਨਤ੍ਥਜਨਨੋ ਲੋਭੋ, ਲੋਭੋ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਕੋਪਨੋ।
‘‘Anatthajanano lobho, lobho cittappakopano;
ਭਯਮਨ੍ਤਰਤੋ ਜਾਤਂ, ਤਂ ਜਨੋ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਤਿ॥
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘ਲੁਦ੍ਧੋ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਲੁਦ੍ਧੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ।
‘‘Luddho atthaṃ na jānāti, luddho dhammaṃ na passati;
‘‘ਯੋ ਚ ਲੋਭਂ ਪਹਨ੍ਤ੍વਾਨ, ਲੋਭਨੇਯ੍ਯੇ ਨ ਲੁਬ੍ਭਤਿ।
‘‘Yo ca lobhaṃ pahantvāna, lobhaneyye na lubbhati;
ਲੋਭੋ ਪਹੀਯਤੇ ਤਮ੍ਹਾ, ਉਦਬਿਨ੍ਦੂવ ਪੋਕ੍ਖਰਾ॥
Lobho pahīyate tamhā, udabindūva pokkharā.
‘‘ਅਨਤ੍ਥਜਨਨੋ ਦੋਸੋ, ਦੋਸੋ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਕੋਪਨੋ।
‘‘Anatthajanano doso, doso cittappakopano;
ਭਯਮਨ੍ਤਰਤੋ ਜਾਤਂ, ਤਂ ਜਨੋ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਤਿ॥
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘ਦੁਟ੍ਠੋ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਦੁਟ੍ਠੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ।
‘‘Duṭṭho atthaṃ na jānāti, duṭṭho dhammaṃ na passati;
ਅਨ੍ਧਤਮਂ ਤਦਾ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਦੋਸੋ ਸਹਤੇ ਨਰਂ॥
Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ doso sahate naraṃ.
‘‘ਯੋ ਚ ਦੋਸਂ ਪਹਨ੍ਤ੍વਾਨ, ਦੋਸਨੇਯ੍ਯੇ ਨ ਦੁਸ੍ਸਤਿ।
‘‘Yo ca dosaṃ pahantvāna, dosaneyye na dussati;
ਦੋਸੋ ਪਹੀਯਤੇ ਤਮ੍ਹਾ, ਤਾਲਪਕ੍ਕਂવ ਬਨ੍ਧਨਾ॥
Doso pahīyate tamhā, tālapakkaṃva bandhanā.
‘‘ਅਨਤ੍ਥਜਨਨੋ ਮੋਹੋ, ਮੋਹੋ ਚਿਤ੍ਤਪ੍ਪਕੋਪਨੋ।
‘‘Anatthajanano moho, moho cittappakopano;
ਭਯਮਨ੍ਤਰਤੋ ਜਾਤਂ, ਤਂ ਜਨੋ ਨਾવਬੁਜ੍ਝਤਿ॥
Bhayamantarato jātaṃ, taṃ jano nāvabujjhati.
‘‘ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਅਤ੍ਥਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਮੂਲ਼੍ਹੋ ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ।
‘‘Mūḷho atthaṃ na jānāti, mūḷho dhammaṃ na passati;
ਅਨ੍ਧਤਮਂ ਤਦਾ ਹੋਤਿ, ਯਂ ਮੋਹੋ ਸਹਤੇ ਨਰਂ॥
Andhatamaṃ tadā hoti, yaṃ moho sahate naraṃ.
‘‘ਯੋ ਚ ਮੋਹਂ ਪਹਨ੍ਤ੍વਾਨ, ਮੋਹਨੇਯ੍ਯੇ ਨ ਮੁਯ੍ਹਤਿ।
‘‘Yo ca mohaṃ pahantvāna, mohaneyye na muyhati;
ਮੋਹਂ વਿਹਨ੍ਤਿ ਸੋ ਸਬ੍ਬਂ, ਆਦਿਚ੍ਚੋવੁਦਯਂ ਤਮ’’ਨ੍ਤਿ॥
Mohaṃ vihanti so sabbaṃ, ādiccovudayaṃ tama’’nti.
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਨવਮਂ।
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ੯. ਅਨ੍ਤਰਾਮਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Antarāmalasuttavaṇṇanā