Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi |
9. ரதனவக்³கோ³
9. Ratanavaggo
1. அந்தேபுரஸிக்கா²பத³-அத்த²யோஜனா
1. Antepurasikkhāpada-atthayojanā
494. ராஜவக்³க³ஸ்ஸ பட²மே பரித்தகோதி கு³ணேன கு²த்³த³கோ. பாஸாத³வரஸத்³த³ஸ்ஸ உபரிஸத்³தே³ன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘பாஸாத³வரஸ்ஸ உபரி க³தோ’’தி. இமினா பாஸாத³வரஸ்ஸ உபரி உபரிபாஸாத³வரங், தங் க³தோ உபக³தோதி உபரிபாஸாத³வரக³தோதி வசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. அய்யானந்தி பி⁴க்கூ²னங். ‘‘காரணா’’தி இமினா ‘‘வாஹஸா’’தி பத³ஸ்ஸத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தேஹீதி அய்யேஹி.
494. Rājavaggassa paṭhame parittakoti guṇena khuddako. Pāsādavarasaddassa uparisaddena sambandhitabbabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘pāsādavarassa upari gato’’ti. Iminā pāsādavarassa upari uparipāsādavaraṃ, taṃ gato upagatoti uparipāsādavaragatoti vacanatthaṃ dasseti. Ayyānanti bhikkhūnaṃ. ‘‘Kāraṇā’’ti iminā ‘‘vāhasā’’ti padassatthaṃ dasseti. Tehīti ayyehi.
497. அந்தரந்தி க²ணங், ஓகாஸங் வா விவரங் வா. கா⁴தேதுந்தி ஹனிதுங். இச்ச²தீதி இமினா பத்த²தா⁴துயா யாசனத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘ராஜந்தேபுரங் ஹத்தி²ஸம்மத்³த³’’ந்திஆதீ³ஸு வசனத்தோ² ஏவங் வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. ஹத்தி²ஸம்மத்³த³ந்தி ஹத்தி²ஸம்பா³த⁴ட்டா²னங். அஸ்ஸேஹி ஸம்மத்³தோ³ எத்தா²தி அஸ்ஸஸம்மத்³தோ³. ரதே²ஹி ஸம்மத்³தோ³ எத்தா²தி ரத²ஸம்மத்³தோ³தி வசனத்த²ங் அதிதி³ஸந்தோ ஆஹ ‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி. ‘‘ஸம்மத்த’’ந்தி பட²மக்க²ரேன பாட²ஸ்ஸ ஸம்பா³த⁴ஸ்ஸ அவாசகத்தா வுத்தங் ‘‘தங் ந க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி. தத்தா²தி பாடே². ‘‘ஹத்தீ²னங் ஸம்மத்³த³’’ந்தி இமினா உத்தரபத³ஸ்ஸ ஸம்மத்³த³னங் ஸம்மத்³த³ந்தி பா⁴வத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, புரிமபதே³ன ச²ட்டீ²ஸமாஸஞ்ச. புரிமபாடே² பன உத்தரபத³ஸ்ஸ அதி⁴கரணத்த²ஞ்ச புப்³ப³பதே³ன ததியாஸமாஸஞ்ச த³ஸ்ஸேதி. பா³ஹிரத்த²ஸமாஸோதிபி வுச்சதி. பச்சி²மபாடே² ‘‘ஹத்தி²ஸம்மத்³த³’’ந்திஆதி³பத³ஸ்ஸ லிங்க³விபல்லாஸஞ்ச ‘‘அத்தீ²’’தி பாட²ஸேஸேன யோஜேதப்³ப³தஞ்ச த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘ஹத்தி²ஸம்மத்³தோ³ அத்தீ²’’தி. ரஜிதப்³பா³னீதி ரஜனீயானி, ரஜிதுங் அரஹானீதி அத்தோ². இமினா ஸம்ப³ந்த⁴காலே புரிமபாடே² ரஞ்ஞோ அந்தேபுரேதி விப⁴த்திவிபல்லாஸோ காதப்³போ³தி. பச்சி²மபாடே² பன முக்²யதோவ யுஜ்ஜதி. தேன வுத்தங் ‘‘தஸ்மிங் அந்தேபுரே’’தி.
497.Antaranti khaṇaṃ, okāsaṃ vā vivaraṃ vā. Ghātetunti hanituṃ. Icchatīti iminā patthadhātuyā yācanatthaṃ dasseti. ‘‘Rājantepuraṃ hatthisammadda’’ntiādīsu vacanattho evaṃ veditabboti yojanā. Hatthisammaddanti hatthisambādhaṭṭhānaṃ. Assehi sammaddo etthāti assasammaddo. Rathehi sammaddo etthāti rathasammaddoti vacanatthaṃ atidisanto āha ‘‘eseva nayo’’ti. ‘‘Sammatta’’nti paṭhamakkharena pāṭhassa sambādhassa avācakattā vuttaṃ ‘‘taṃ na gahetabba’’nti. Tatthāti pāṭhe. ‘‘Hatthīnaṃ sammadda’’nti iminā uttarapadassa sammaddanaṃ sammaddanti bhāvatthaṃ dasseti, purimapadena chaṭṭhīsamāsañca. Purimapāṭhe pana uttarapadassa adhikaraṇatthañca pubbapadena tatiyāsamāsañca dasseti. Bāhiratthasamāsotipi vuccati. Pacchimapāṭhe ‘‘hatthisammadda’’ntiādipadassa liṅgavipallāsañca ‘‘atthī’’ti pāṭhasesena yojetabbatañca dassetuṃ vuttaṃ ‘‘hatthisammaddo atthī’’ti. Rajitabbānīti rajanīyāni, rajituṃ arahānīti attho. Iminā sambandhakāle purimapāṭhe rañño antepureti vibhattivipallāso kātabboti. Pacchimapāṭhe pana mukhyatova yujjati. Tena vuttaṃ ‘‘tasmiṃ antepure’’ti.
498. அவஸித்தஸ்ஸாதி க²த்தியாபி⁴ஸேகேன அபி⁴ஸித்தஸ்ஸ. இதோதி ஸயனிக⁴ரதோ. இமினா பஞ்சமீபா³ஹிரஸமாஸங் த³ஸ்ஸேதி. ரஞ்ஞோ ரதிஜனநட்டே²ன ரதனங் வுச்சதி மஹேஸீ. மஹேஸீதி ச ஸாபி⁴ஸேகா தே³வீ. நிபுப்³ப³ க³முதா⁴துஸ்ஸ நிபுப்³ப³கமுதா⁴துயா பரியாயபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங் ‘‘நிக்³க³தந்தி நிக்க²ந்த’’ந்தி. பட²மங்.
498.Avasittassāti khattiyābhisekena abhisittassa. Itoti sayanigharato. Iminā pañcamībāhirasamāsaṃ dasseti. Rañño ratijananaṭṭhena ratanaṃ vuccati mahesī. Mahesīti ca sābhisekā devī. Nipubba gamudhātussa nipubbakamudhātuyā pariyāyabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘niggatanti nikkhanta’’nti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 9. ரதனவக்³கோ³ • 9. Ratanavaggo
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 1. அந்தேபுரஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 1. Antepurasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 1. அந்தேபுரஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 1. Antepurasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / 1. அந்தேபுரஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 1. Antepurasikkhāpadavaṇṇanā