Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
9. රතනවග්ගො
9. Ratanavaggo
1. අන්තෙපුරසික්ඛාපදවණ්ණනා
1. Antepurasikkhāpadavaṇṇanā
494. රාජවග්ගස්ස පඨමසික්ඛාපදෙ – ඔරකොති පරිත්තකො. උපරිපාසාදවරගතොති පාසාදවරස්ස උපරිගතො. අය්යානං වාහසාති අය්යානං කාරණා; තෙහි ජානාපිතත්තා ජානාමීති වුත්තං හොති.
494. Rājavaggassa paṭhamasikkhāpade – orakoti parittako. Uparipāsādavaragatoti pāsādavarassa uparigato. Ayyānaṃ vāhasāti ayyānaṃ kāraṇā; tehi jānāpitattā jānāmīti vuttaṃ hoti.
497. පිතරං පත්ථෙතීති අන්තරං පස්සිත්වා ඝාතෙතුං ඉච්ඡති. රාජන්තෙපුරං හත්ථිසම්මද්දන්තිආදීසු හත්ථීහි සම්මද්දො එත්ථාති හත්ථිසම්මද්දං; හත්ථිසම්බාධන්ති අත්ථො. අස්සරථසම්මද්දපදෙපි එසෙව නයො. ‘‘සම්මත්ත’’න්ති කෙචි පඨන්ති, තං න ගහෙතබ්බං. ‘‘රඤ්ඤො අන්තෙපුරෙ හත්ථිසම්මද්ද’’න්තිපි පාඨො, තත්ථ හත්ථීනං සම්මද්දං හත්ථිසම්මද්දන්ති අත්ථො, රඤ්ඤො අන්තෙපුරෙ හත්ථිසම්මද්දො අත්ථීති වුත්තං හොති. එස නයො සෙසපදෙසුපි. රජනීයානීති තස්මිං අන්තෙපුරෙ එදිසානි රූපාදීනි.
497.Pitaraṃ patthetīti antaraṃ passitvā ghātetuṃ icchati. Rājantepuraṃ hatthisammaddantiādīsu hatthīhi sammaddo etthāti hatthisammaddaṃ; hatthisambādhanti attho. Assarathasammaddapadepi eseva nayo. ‘‘Sammatta’’nti keci paṭhanti, taṃ na gahetabbaṃ. ‘‘Rañño antepure hatthisammadda’’ntipi pāṭho, tattha hatthīnaṃ sammaddaṃ hatthisammaddanti attho, rañño antepure hatthisammaddo atthīti vuttaṃ hoti. Esa nayo sesapadesupi. Rajanīyānīti tasmiṃ antepure edisāni rūpādīni.
498. මුද්ධාවසිත්තස්සාති මුද්ධනි අවසිත්තස්ස. අනික්ඛන්තො රාජා ඉතොති අනික්ඛන්තරාජකං, තස්මිං අනික්ඛන්තරාජකෙ; සයනිඝරෙති අත්ථො. රතනං වුච්චති මහෙසී, නිග්ගතන්ති නික්ඛන්තං, අනිග්ගතං රතනං ඉතොති අනිග්ගතරතනකං, තස්මිං අනිග්ගතරතනකෙ; සයනිඝරෙති අත්ථො. සෙසමෙත්ථ උත්තානමෙව.
498.Muddhāvasittassāti muddhani avasittassa. Anikkhanto rājā itoti anikkhantarājakaṃ, tasmiṃ anikkhantarājake; sayanighareti attho. Ratanaṃ vuccati mahesī, niggatanti nikkhantaṃ, aniggataṃ ratanaṃ itoti aniggataratanakaṃ, tasmiṃ aniggataratanake; sayanighareti attho. Sesamettha uttānameva.
කථිනසමුට්ඨානං – කායවාචතො කායවාචාචිත්තතො ච සමුට්ඨාති, කිරියාකිරියං, නොසඤ්ඤාවිමොක්ඛං, අචිත්තකං, පණ්ණත්තිවජ්ජං, කායකම්මං, වචීකම්මං, තිචිත්තං, තිවෙදනන්ති.
Kathinasamuṭṭhānaṃ – kāyavācato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyākiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
අන්තෙපුරසික්ඛාපදං පඨමං.
Antepurasikkhāpadaṃ paṭhamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 9. රතනවග්ගො • 9. Ratanavaggo
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 1. අන්තෙපුරසික්ඛාපදවණ්ණනා • 1. Antepurasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 1. අන්තෙපුරසික්ඛාපදවණ්ණනා • 1. Antepurasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 1. අන්තෙපුරසික්ඛාපද-අත්ථයොජනා • 1. Antepurasikkhāpada-atthayojanā