| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi |
೧೬೪. ಅನ್ತೋವುಟ್ಠಾದಿಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ
164. Antovuṭṭhādipaṭikkhepakathā
೨೭೪. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ರಾಜಗಹಂ ತದವಸರಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವತೋ ಉದರವಾತಾಬಾಧೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ – ‘ಪುಬ್ಬೇಪಿ ಭಗವತೋ ಉದರವಾತಾಬಾಧೋ ತೇಕಟುಲಯಾಗುಯಾ ಫಾಸು ಹೋತೀ’ತಿ – ಸಾಮಂ ತಿಲಮ್ಪಿ, ತಣ್ಡುಲಮ್ಪಿ, ಮುಗ್ಗಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ, ಅನ್ತೋ ವಾಸೇತ್ವಾ, ಅನ್ತೋ ಸಾಮಂ ಪಚಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಉಪನಾಮೇಸಿ – ‘‘ಪಿವತು ಭಗವಾ ತೇಕಟುಲಯಾಗು’’ನ್ತಿ। ಜಾನನ್ತಾಪಿ ತಥಾಗತಾ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ಜಾನನ್ತಾಪಿ ನ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ; ಕಾಲಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ಕಾಲಂ ವಿದಿತ್ವಾ ನ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ; ಅತ್ಥಸಂಹಿತಂ ತಥಾಗತಾ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ನೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ। ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೇ ಸೇತುಘಾತೋ ತಥಾಗತಾನಂ। ದ್ವೀಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಬುದ್ಧಾ ಭಗವನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಟಿಪುಚ್ಛನ್ತಿ – ಧಮ್ಮಂ ವಾ ದೇಸೇಸ್ಸಾಮ, ಸಾವಕಾನಂ ವಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮಾತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕುತಾಯಂ, ಆನನ್ದ , ಯಾಗೂ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ – ‘ಅನನುಚ್ಛವಿಕಂ, ಆನನ್ದ, ಅನನುಲೋಮಿಕಂ, ಅಪ್ಪತಿರೂಪಂ, ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ, ಅಕಪ್ಪಿಯಂ, ಅಕರಣೀಯಂ। ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತ್ವಂ, ಆನನ್ದ, ಏವರೂಪಾಯ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ ಚೇತೇಸ್ಸಸಿ। ಯದಪಿ, ಆನನ್ದ, ಅನ್ತೋ ವುಟ್ಠಂ 1 ತದಪಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ; ಯದಪಿ ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಕಂ ತದಪಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ; ಯದಪಿ ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕಂ, ತದಪಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ। ನೇತಂ, ಆನನ್ದ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ…ಪೇ॰… ವಿಗರಹಿತ್ವಾ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ತೋ ವುಟ್ಠಂ, ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಕಂ, ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನ್ತೋ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಕಂ, ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕಂ ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ತಿಣ್ಣಂ ದುಕ್ಕಟಾನಂ। ಅನ್ತೋ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಕಂ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಪಕ್ಕಂ, ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ದುಕ್ಕಟಾನಂ। ಅನ್ತೋ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಬಹಿ ಪಕ್ಕಂ, ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕಂ, ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ದುಕ್ಕಟಾನಂ। ಬಹಿ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಕಂ, ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕಂ, ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ದುಕ್ಕಟಾನಂ। ಅನ್ತೋ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಬಹಿ ಪಕ್ಕಂ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಪಕ್ಕಂ, ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಬಹಿ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಕಂ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಪಕ್ಕಂ, ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಬಹಿ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಬಹಿ ಪಕ್ಕಂ, ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕಂ, ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಬಹಿ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವುಟ್ಠಂ, ಬಹಿ ಪಕ್ಕಂ , ಅಞ್ಞೇಹಿ ಪಕ್ಕಂ, ತಞ್ಚೇ ಪರಿಭುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಅನಾಪತ್ತೀ’’’ತಿ।
274. Atha kho bhagavā anupubbena cārikaṃ caramāno yena rājagahaṃ tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena bhagavato udaravātābādho hoti. Atha kho āyasmā ānando – ‘pubbepi bhagavato udaravātābādho tekaṭulayāguyā phāsu hotī’ti – sāmaṃ tilampi, taṇḍulampi, muggampi viññāpetvā, anto vāsetvā, anto sāmaṃ pacitvā bhagavato upanāmesi – ‘‘pivatu bhagavā tekaṭulayāgu’’nti. Jānantāpi tathāgatā pucchanti, jānantāpi na pucchanti; kālaṃ viditvā pucchanti, kālaṃ viditvā na pucchanti; atthasaṃhitaṃ tathāgatā pucchanti, no anatthasaṃhitaṃ. Anatthasaṃhite setughāto tathāgatānaṃ. Dvīhi ākārehi buddhā bhagavanto bhikkhū paṭipucchanti – dhammaṃ vā desessāma, sāvakānaṃ vā sikkhāpadaṃ paññapessāmāti. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘kutāyaṃ, ānanda , yāgū’’ti? Atha kho āyasmā ānando bhagavato etamatthaṃ ārocesi. Vigarahi buddho bhagavā – ‘ananucchavikaṃ, ānanda, ananulomikaṃ, appatirūpaṃ, assāmaṇakaṃ, akappiyaṃ, akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma tvaṃ, ānanda, evarūpāya bāhullāya cetessasi. Yadapi, ānanda, anto vuṭṭhaṃ 2 tadapi akappiyaṃ; yadapi anto pakkaṃ tadapi akappiyaṃ; yadapi sāmaṃ pakkaṃ, tadapi akappiyaṃ. Netaṃ, ānanda, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, anto vuṭṭhaṃ, anto pakkaṃ, sāmaṃ pakkaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeya, āpatti dukkaṭassa. Anto ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, anto pakkaṃ, sāmaṃ pakkaṃ tañce paribhuñjeyya, āpatti tiṇṇaṃ dukkaṭānaṃ. Anto ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, anto pakkaṃ, aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ. Anto ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, bahi pakkaṃ, sāmaṃ pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ. Bahi ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, anto pakkaṃ, sāmaṃ pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ. Anto ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, bahi pakkaṃ, aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Bahi ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, anto pakkaṃ, aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Bahi ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, bahi pakkaṃ, sāmaṃ pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Bahi ce, bhikkhave, vuṭṭhaṃ, bahi pakkaṃ , aññehi pakkaṃ, tañce paribhuñjeyya, anāpattī’’’ti.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಭಗವತಾ ಸಾಮಂಪಾಕೋ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ’’ತಿ ಪುನ ಪಾಕೇ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾಯನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುನ ಪಾಕಂ ಪಚಿತುನ್ತಿ।
Tena kho pana samayena bhikkhū ‘‘bhagavatā sāmaṃpāko paṭikkhitto’’ti puna pāke kukkuccāyanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, puna pākaṃ pacitunti.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಾಜಗಹಂ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಂ ಹೋತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಲೋಣಮ್ಪಿ, ತೇಲಮ್ಪಿ, ತಣ್ಡುಲಮ್ಪಿ, ಖಾದನೀಯಮ್ಪಿ ಆರಾಮಂ ಆಹರನ್ತಿ। ತಾನಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಹಿ ವಾಸೇನ್ತಿ; ಉಕ್ಕಪಿಣ್ಡಕಾಪಿ ಖಾದನ್ತಿ, ಚೋರಾಪಿ ಹರನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ತೋ ವಾಸೇತುನ್ತಿ। ಅನ್ತೋ ವಾಸೇತ್ವಾ ಬಹಿ ಪಾಚೇನ್ತಿ। ದಮಕಾ ಪರಿವಾರೇನ್ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಅವಿಸ್ಸಟ್ಠಾ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ತೋ ಪಚಿತುನ್ತಿ। ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾ ಬಹುತರಂ ಹರನ್ತಿ, ಅಪ್ಪತರಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾಮಂ ಪಚಿತುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ತೋ ವುಟ್ಠಂ, ಅನ್ತೋ ಪಕ್ಕಂ, ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕನ್ತಿ।
Tena kho pana samayena rājagahaṃ dubbhikkhaṃ hoti. Manussā loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi ārāmaṃ āharanti. Tāni bhikkhū bahi vāsenti; ukkapiṇḍakāpi khādanti, corāpi haranti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, anto vāsetunti. Anto vāsetvā bahi pācenti. Damakā parivārenti. Bhikkhū avissaṭṭhā paribhuñjanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, anto pacitunti. Dubbhikkhe kappiyakārakā bahutaraṃ haranti, appataraṃ bhikkhūnaṃ denti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, sāmaṃ pacituṃ. Anujānāmi, bhikkhave, anto vuṭṭhaṃ, anto pakkaṃ, sāmaṃ pakkanti.
ಅನ್ತೋವುಟ್ಠಾದಿಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Antovuṭṭhādipaṭikkhepakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾ • Guḷādianujānanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೬೩. ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾ • 163. Guḷādianujānanakathā
