| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
॥ नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
अङ्गुत्तरनिकाये
Aṅguttaranikāye
चतुक्कनिपात-टीका
Catukkanipāta-ṭīkā
१. पठमपण्णासकं
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
१. भण्डगामवग्गो
1. Bhaṇḍagāmavaggo
१-२. अनुबुद्धसुत्तादिवण्णना
1-2. Anubuddhasuttādivaṇṇanā
१-२. चतुक्कनिपातस्स पठमे अनुबोधो पुब्बभागियं ञाणं, पटिवेधो अनुबोधेन अभिसमयो। तत्थ यस्मा अनुबोधपुब्बको पटिवेधो अनुबोधेन विना न होति। अनुबोधो हि एकच्चो पटिवेधसम्बद्धो, तदुभयाभावहेतुकञ्च वट्टे संसरणं, तस्मा वुत्तं पाळियं ‘‘अननुबोधा…पे॰… तुम्हाकञ्चा’’ति। पटिसन्धिग्गहणवसेन भवतो भवन्तरूपगमनं सन्धावनं, अपरापरं चवनूपपज्जनवसेन सञ्चरणं संसरणन्ति आह ‘‘भवतो’’तिआदि। सन्धावितसंसरितपदानं कम्मसाधनतं सन्धायाह ‘‘मया च तुम्हेहि चा’’ति पठमविकप्पे। दुतियविकप्पे पन भावसाधनतं हदये कत्वा ‘‘ममञ्चेव तुम्हाकञ्चा’’ति यथारुतवसेनेव वुत्तं । दीघरज्जुना बद्धसकुणं विय रज्जुहत्थो पुरिसो देसन्तरं तण्हारज्जुना बद्धं सत्तसन्तानं अभिसङ्खारो भवन्तरं नेति एतायाति भवनेत्ति। तेनाह ‘‘भवरज्जू’’तिआदी।
1-2. Catukkanipātassa paṭhame anubodho pubbabhāgiyaṃ ñāṇaṃ, paṭivedho anubodhena abhisamayo. Tattha yasmā anubodhapubbako paṭivedho anubodhena vinā na hoti. Anubodho hi ekacco paṭivedhasambaddho, tadubhayābhāvahetukañca vaṭṭe saṃsaraṇaṃ, tasmā vuttaṃ pāḷiyaṃ ‘‘ananubodhā…pe… tumhākañcā’’ti. Paṭisandhiggahaṇavasena bhavato bhavantarūpagamanaṃ sandhāvanaṃ, aparāparaṃ cavanūpapajjanavasena sañcaraṇaṃ saṃsaraṇanti āha ‘‘bhavato’’tiādi. Sandhāvitasaṃsaritapadānaṃ kammasādhanataṃ sandhāyāha ‘‘mayā ca tumhehi cā’’ti paṭhamavikappe. Dutiyavikappe pana bhāvasādhanataṃ hadaye katvā ‘‘mamañceva tumhākañcā’’ti yathārutavaseneva vuttaṃ . Dīgharajjunā baddhasakuṇaṃ viya rajjuhattho puriso desantaraṃ taṇhārajjunā baddhaṃ sattasantānaṃ abhisaṅkhāro bhavantaraṃ neti etāyāti bhavanetti. Tenāha ‘‘bhavarajjū’’tiādī.
वट्टदुक्खस्स अन्तकरोति सकलवट्टदुक्खस्स सकसन्ताने परसन्ताने च विनासकरो अभावकरो। बुद्धचक्खुधम्मचक्खुदिब्बचक्खुमंसचक्खुसमन्तचक्खुसङ्खातेहि पञ्चहि चक्खूहि चक्खुमा। सवासनानं किलेसानं समुच्छिन्नत्ता सातिसयं किलेसपरिनिब्बानेन परिनिब्बुतो। दुतियं उत्तानमेव।
Vaṭṭadukkhassa antakaroti sakalavaṭṭadukkhassa sakasantāne parasantāne ca vināsakaro abhāvakaro. Buddhacakkhudhammacakkhudibbacakkhumaṃsacakkhusamantacakkhusaṅkhātehi pañcahi cakkhūhi cakkhumā. Savāsanānaṃ kilesānaṃ samucchinnattā sātisayaṃ kilesaparinibbānena parinibbuto. Dutiyaṃ uttānameva.
अनुबुद्धसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Anubuddhasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
१. अनुबुद्धसुत्तं • 1. Anubuddhasuttaṃ
२. पपतितसुत्तं • 2. Papatitasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
१. अनुबुद्धसुत्तवण्णना • 1. Anubuddhasuttavaṇṇanā
२. पपतितसुत्तवण्णना • 2. Papatitasuttavaṇṇanā
