| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
නමො තස්‌ස භගවතො අරහතො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
අඞ්‌ගුත්‌තරනිකායෙ
Aṅguttaranikāye
චතුක්‌කනිපාත-ටීකා
Catukkanipāta-ṭīkā
1. පඨමපණ්‌ණාසකං
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
1. භණ්‌ඩගාමවග්‌ගො
1. Bhaṇḍagāmavaggo
1-2. අනුබුද්‌ධසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා
1-2. Anubuddhasuttādivaṇṇanā
1-2. චතුක්‌කනිපාතස්‌ස පඨමෙ අනුබොධො පුබ්‌බභාගියං ඤාණං, පටිවෙධො අනුබොධෙන අභිසමයො. තත්‌ථ යස්‌මා අනුබොධපුබ්‌බකො පටිවෙධො අනුබොධෙන විනා න හොති. අනුබොධො හි එකච්‌චො පටිවෙධසම්‌බද්‌ධො, තදුභයාභාවහෙතුකඤ්‌ච වට්‌ටෙ සංසරණං, තස්‌මා වුත්‌තං පාළියං ‘‘අනනුබොධා…පෙ.… තුම්‌හාකඤ්‌චා’’ති. පටිසන්‌ධිග්‌ගහණවසෙන භවතො භවන්‌තරූපගමනං සන්‌ධාවනං, අපරාපරං චවනූපපජ්‌ජනවසෙන සඤ්‌චරණං සංසරණන්‌ති ආහ ‘‘භවතො’’තිආදි. සන්‌ධාවිතසංසරිතපදානං කම්‌මසාධනතං සන්‌ධායාහ ‘‘මයා ච තුම්‌හෙහි චා’’ති පඨමවිකප්‌පෙ. දුතියවිකප්‌පෙ පන භාවසාධනතං හදයෙ කත්‌වා ‘‘මමඤ්‌චෙව තුම්‌හාකඤ්‌චා’’ති යථාරුතවසෙනෙව වුත්‌තං . දීඝරජ්‌ජුනා බද්‌ධසකුණං විය රජ්‌ජුහත්‌ථො පුරිසො දෙසන්‌තරං තණ්‌හාරජ්‌ජුනා බද්‌ධං සත්‌තසන්‌තානං අභිසඞ්‌ඛාරො භවන්‌තරං නෙති එතායාති භවනෙත්‌ති. තෙනාහ ‘‘භවරජ්‌ජූ’’තිආදී.
1-2. Catukkanipātassa paṭhame anubodho pubbabhāgiyaṃ ñāṇaṃ, paṭivedho anubodhena abhisamayo. Tattha yasmā anubodhapubbako paṭivedho anubodhena vinā na hoti. Anubodho hi ekacco paṭivedhasambaddho, tadubhayābhāvahetukañca vaṭṭe saṃsaraṇaṃ, tasmā vuttaṃ pāḷiyaṃ ‘‘ananubodhā…pe… tumhākañcā’’ti. Paṭisandhiggahaṇavasena bhavato bhavantarūpagamanaṃ sandhāvanaṃ, aparāparaṃ cavanūpapajjanavasena sañcaraṇaṃ saṃsaraṇanti āha ‘‘bhavato’’tiādi. Sandhāvitasaṃsaritapadānaṃ kammasādhanataṃ sandhāyāha ‘‘mayā ca tumhehi cā’’ti paṭhamavikappe. Dutiyavikappe pana bhāvasādhanataṃ hadaye katvā ‘‘mamañceva tumhākañcā’’ti yathārutavaseneva vuttaṃ . Dīgharajjunā baddhasakuṇaṃ viya rajjuhattho puriso desantaraṃ taṇhārajjunā baddhaṃ sattasantānaṃ abhisaṅkhāro bhavantaraṃ neti etāyāti bhavanetti. Tenāha ‘‘bhavarajjū’’tiādī.
වට්‌ටදුක්‌ඛස්‌ස අන්‌තකරොති සකලවට්‌ටදුක්‌ඛස්‌ස සකසන්‌තානෙ පරසන්‌තානෙ ච විනාසකරො අභාවකරො. බුද්‌ධචක්‌ඛුධම්‌මචක්‌ඛුදිබ්‌බචක්‌ඛුමංසචක්‌ඛුසමන්‌තචක්‌ඛුසඞ්‌ඛාතෙහි පඤ්‌චහි චක්‌ඛූහි චක්‌ඛුමා. සවාසනානං කිලෙසානං සමුච්‌ඡින්‌නත්‌තා සාතිසයං කිලෙසපරිනිබ්‌බානෙන පරිනිබ්‌බුතො. දුතියං උත්‌තානමෙව.
Vaṭṭadukkhassa antakaroti sakalavaṭṭadukkhassa sakasantāne parasantāne ca vināsakaro abhāvakaro. Buddhacakkhudhammacakkhudibbacakkhumaṃsacakkhusamantacakkhusaṅkhātehi pañcahi cakkhūhi cakkhumā. Savāsanānaṃ kilesānaṃ samucchinnattā sātisayaṃ kilesaparinibbānena parinibbuto. Dutiyaṃ uttānameva.
අනුබුද්‌ධසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Anubuddhasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya
1. අනුබුද්‌ධසුත්‌තං • 1. Anubuddhasuttaṃ
2. පපතිතසුත්‌තං • 2. Papatitasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
1. අනුබුද්‌ධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Anubuddhasuttavaṇṇanā
2. පපතිතසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Papatitasuttavaṇṇanā
