| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๗-๑๐. อนุธมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา
7-10. Anudhammasuttādivaṇṇanā
๓๙-๔๒. อปายทุเกฺข สกลสํสารทุเกฺข จ ปติตุํ อทตฺวา ธารณเฎฺฐน ธโมฺม, มคฺคผลนิพฺพานานิฯ ตทนุโลมิกา จสฺส ปุพฺพภาคปฎิปทาติ อาห ‘‘ธมฺมานุธมฺมปฎิปนฺนสฺสา’’ติอาทิฯ ‘‘นิพฺพิทาพหุโล’’ติ อฎฺฐกถายํ ปทุทฺธาโร กโต, ปาฬิยํ ปน ‘‘นิพฺพิทาพหุลํ วิหเรยฺยา’’ติ อาคตํฯ อุกฺกณฺฐนพหุโลติ สพฺพภเวสุ อุกฺกณฺฐนพหุโลฯ ตีหิ ปริญฺญาหีติ ญาตตีรณปฺปหานปริญฺญาหิฯ ปริชานาตีติ เตภูมกธเมฺม ปริจฺฉิชฺช ชานาติ, วิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปติฯ ปริมุจฺจติ สพฺพสํกิเลสโต ‘‘มโคฺค ปวตฺติโต ปริมุจฺจตี’’ติ วุตฺตตฺตาฯ ตถาติ อิมินา อิโต ปเรสุ ตีสุ มโคฺค โหตีติ ทเสฺสติฯ อิธาติ อิมสฺมิํ สุเตฺตฯ อนิยมิตาติ อคฺคหิตาฯ เตสุ นิยมิตา ‘‘อนิจฺจานุปสฺสี’’ติอาทิวจนโตฯ สาติ อนุปสฺสนาฯ ตตฺถ นิยมิตวเสเนวาติ อิทํ ลกฺขณวจนํ ยถา ‘‘ยทิ เม พฺยาธโย ภเวยฺยุํ , ทาตพฺพมิทโมสธ’’นฺติฯ น หิ สกฺกา เอติสฺสา เอว อนุปสฺสนาย วเสน สมฺมสนาจารํ มตฺถกํ ปาเปตุนฺติฯ
39-42. Apāyadukkhe sakalasaṃsāradukkhe ca patituṃ adatvā dhāraṇaṭṭhena dhammo, maggaphalanibbānāni. Tadanulomikā cassa pubbabhāgapaṭipadāti āha ‘‘dhammānudhammapaṭipannassā’’tiādi. ‘‘Nibbidābahulo’’ti aṭṭhakathāyaṃ paduddhāro kato, pāḷiyaṃ pana ‘‘nibbidābahulaṃ vihareyyā’’ti āgataṃ. Ukkaṇṭhanabahuloti sabbabhavesu ukkaṇṭhanabahulo. Tīhi pariññāhīti ñātatīraṇappahānapariññāhi. Parijānātīti tebhūmakadhamme paricchijja jānāti, vipassanaṃ ussukkāpeti. Parimuccati sabbasaṃkilesato ‘‘maggo pavattito parimuccatī’’ti vuttattā. Tathāti iminā ito paresu tīsu maggo hotīti dasseti. Idhāti imasmiṃ sutte. Aniyamitāti aggahitā. Tesu niyamitā ‘‘aniccānupassī’’tiādivacanato. Sāti anupassanā. Tattha niyamitavasenevāti idaṃ lakkhaṇavacanaṃ yathā ‘‘yadi me byādhayo bhaveyyuṃ , dātabbamidamosadha’’nti. Na hi sakkā etissā eva anupassanāya vasena sammasanācāraṃ matthakaṃ pāpetunti.
อนุธมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Anudhammasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
นตุมฺหากํวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Natumhākaṃvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya
๗. อนุธมฺมสุตฺตํ • 7. Anudhammasuttaṃ
๘. ทุติยอนุธมฺมสุตฺตํ • 8. Dutiyaanudhammasuttaṃ
๙. ตติยอนุธมฺมสุตฺตํ • 9. Tatiyaanudhammasuttaṃ
๑๐. จตุตฺถอนุธมฺมสุตฺตํ • 10. Catutthaanudhammasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๗-๑๐. อนุธมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา • 7-10. Anudhammasuttādivaṇṇanā
