| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
5. அனுமானஸுத்தவண்ணனா
5. Anumānasuttavaṇṇanā
181. வுத்தானுஸாரேனாதி ‘‘குரூஸு, ஸக்கேஸூ’’தி ச எத்த² வுத்தனயானுஸாரேன, ‘‘ப⁴க்³கா³ நாம ஜானபதி³னோ ராஜகுமாரா’’திஆதி³னா நயேன வசனத்தோ² வேதி³தப்³போ³தி அத்தோ². வத்து²பரிக்³க³ஹதி³வஸேதி நக³ரமாபனத்த²ங் வத்து²விஜ்ஜாசரியேன நக³ரட்டா²னஸ்ஸ பரிக்³க³ண்ஹனதி³வஸே. அதா²தி பச்சா². நக³ரே நிம்மிதேதி தத்த² அனந்தராயேன நக³ரே மாபிதே. தமேவ ஸுஸுமாரகி³ரணங் ஸுப⁴னிமித்தங் கத்வா ‘‘ஸுஸுமாரகி³ரி’’த்வேவஸ்ஸ நாமங் அகங்ஸு. ஸுஸுமாரஸண்டா²னத்தா ஸுஸுமாரோ நாம ஏகோ கி³ரி, ஸோ தஸ்ஸ நக³ரஸ்ஸ ஸமீபே, தஸ்மா தங் ஸுஸுமாரகி³ரி ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி ‘‘ஸுஸுமாரகி³ரீ’’தி வுச்சதீதி கேசி. பே⁴ஸகளாதி வுச்சதி க⁴ம்மண்ட³க³ச்ச²ங், கேசி ‘‘ஸேதருக்க²’’ந்தி வத³ந்தி, தேஸங் ப³ஹுலதாய பன தங் வனங் பே⁴ஸகளாவனந்தேவ பஞ்ஞாயித்த². பே⁴ஸோ நாம ஏகோ யக்கோ² அயுத்தகாரீ, தஸ்ஸ ததோ க³ளிதட்டா²னதாய தங் வனங் பே⁴ஸக³ளாவனங் நாம ஜாதந்தி கேசி. அப⁴யதி³ன்னட்டா²னே ஜாதங் விரூள்ஹங், ஸங்வத்³த⁴ந்தி அத்தோ².
181.Vuttānusārenāti ‘‘kurūsu, sakkesū’’ti ca ettha vuttanayānusārena, ‘‘bhaggā nāma jānapadino rājakumārā’’tiādinā nayena vacanattho veditabboti attho. Vatthupariggahadivaseti nagaramāpanatthaṃ vatthuvijjācariyena nagaraṭṭhānassa pariggaṇhanadivase. Athāti pacchā. Nagare nimmiteti tattha anantarāyena nagare māpite. Tameva susumāragiraṇaṃ subhanimittaṃ katvā ‘‘susumāragiri’’tvevassa nāmaṃ akaṃsu. Susumārasaṇṭhānattā susumāro nāma eko giri, so tassa nagarassa samīpe, tasmā taṃ susumāragiri etassa atthīti ‘‘susumāragirī’’ti vuccatīti keci. Bhesakaḷāti vuccati ghammaṇḍagacchaṃ, keci ‘‘setarukkha’’nti vadanti, tesaṃ bahulatāya pana taṃ vanaṃ bhesakaḷāvananteva paññāyittha. Bheso nāma eko yakkho ayuttakārī, tassa tato gaḷitaṭṭhānatāya taṃ vanaṃ bhesagaḷāvanaṃ nāma jātanti keci. Abhayadinnaṭṭhāne jātaṃ virūḷhaṃ, saṃvaddhanti attho.
இச்சா²பேதீதி யங் கிஞ்சி அத்தனி க³ரஹிதப்³ப³ங் வத்துங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் இச்ச²ங் உப்பாதே³தி, தத³த்தா²ய தேஸங் அத்தானங் விஸ்ஸஜ்ஜேதீதி அத்தோ². பட²மங் தி³ன்னோ ஹிதூபதே³ஸோ ஓவாதோ³, அபராபரங் தி³ன்னோ அனுஸாஸனீ. பச்சுப்பன்னாதீதவிஸயோ வா ஓவாதோ³, அனாக³தவிஸயோ அனுஸாஸனீ. ஓதிண்ணவத்து²கோ ஓவாதோ³, இதரோ அனுஸாஸனீ. ஸோ சாதி ஏவங் பவாரேதா ஸோ பி⁴க்கு². து³க்க²ங் வசோ ஏதஸ்மிங் விப்படிகூலக்³கா³ஹே விபச்சனீகஸாதே அனாத³ரே புக்³க³லேதி து³ப்³ப³சோ. தேனாஹ ‘‘து³க்கே²ன வத்தப்³போ³’’தி. உபரி ஆக³தேஹீதி ‘‘பாபிச்சோ² ஹோதீ’’திஆதி³னா (ம॰ நி॰ 1.181) ஆக³தேஹி ஸோளஸஹி பாபத⁴ம்மேஹி. பகாரேஹி ஆவஹங் பத³க்கி²ணங், ததோ பத³க்கி²ணதோ க³ஹணஸீலோ பத³க்கி²ணக்³கா³ஹீ, ந பத³க்கி²ணக்³கா³ஹீ அப்பத³க்கி²ணக்³கா³ஹீ. வாமதோதி அபஸப்³யதோ, வுத்தவிபரியாயதோதி அதி⁴ப்பாயோ.
Icchāpetīti yaṃ kiñci attani garahitabbaṃ vattuṃ sabrahmacārīnaṃ icchaṃ uppādeti, tadatthāya tesaṃ attānaṃ vissajjetīti attho. Paṭhamaṃ dinno hitūpadeso ovādo, aparāparaṃ dinno anusāsanī. Paccuppannātītavisayo vā ovādo, anāgatavisayo anusāsanī. Otiṇṇavatthuko ovādo, itaro anusāsanī. So cāti evaṃ pavāretā so bhikkhu. Dukkhaṃ vaco etasmiṃ vippaṭikūlaggāhe vipaccanīkasāte anādare puggaleti dubbaco. Tenāha ‘‘dukkhena vattabbo’’ti. Upari āgatehīti ‘‘pāpiccho hotī’’tiādinā (ma. ni. 1.181) āgatehi soḷasahi pāpadhammehi. Pakārehi āvahaṃ padakkhiṇaṃ, tato padakkhiṇato gahaṇasīlo padakkhiṇaggāhī, na padakkhiṇaggāhī appadakkhiṇaggāhī. Vāmatoti apasabyato, vuttavipariyāyatoti adhippāyo.
அஸந்தஸம்பா⁴வனபத்த²னானந்தி அஸந்தேஹி அவிஜ்ஜமானேஹி கு³ணேஹி ஸம்பா⁴வனஸ்ஸ பத்த²னாபூ⁴தானங். படி-ஸத்³தோ³ பச்சத்திகபரியாயோ, ப²ரணங் வாயமனங் இத⁴ ததா²வட்டா²னந்தி ஆஹ ‘‘படிப்ப²ரதீதி படிவிருத்³தோ⁴ பச்சனீகோ ஹுத்வா திட்ட²தீ’’தி. அபஸாதே³தீதி கி²பேதி தஜ்ஜேதி. ததா²பூ⁴தோ ச பரங் க⁴ட்டெந்தோ நாம ஹோதீதி ஆஹ ‘‘க⁴ட்டேதீ’’தி. படிஆரோபேதீதி யாதி³ஸேன வுத்தோ, தஸ்ஸ படிபா⁴க³பூ⁴தங் தோ³ஸங் சோத³கஸ்ஸ உபரி ஆரோபேதி.
Asantasambhāvanapatthanānanti asantehi avijjamānehi guṇehi sambhāvanassa patthanābhūtānaṃ. Paṭi-saddo paccattikapariyāyo, pharaṇaṃ vāyamanaṃ idha tathāvaṭṭhānanti āha ‘‘paṭippharatīti paṭiviruddho paccanīko hutvā tiṭṭhatī’’ti. Apasādetīti khipeti tajjeti. Tathābhūto ca paraṃ ghaṭṭento nāma hotīti āha ‘‘ghaṭṭetī’’ti. Paṭiāropetīti yādisena vutto, tassa paṭibhāgabhūtaṃ dosaṃ codakassa upari āropeti.
படிசரதீதி (அ॰ நி॰ டீ॰ 2.3.68) படிச்சா²த³னவஸேன சரதி பவத்ததி, படிச்சா²த³னத்தோ² ஏவ வா சரதி-ஸத்³தோ³ அனேகத்த²த்தா தா⁴தூனந்தி ஆஹ ‘‘படிச்சா²தே³தீ’’தி. அஞ்ஞேனஞ்ஞந்தி படிச்சா²த³னாகாரத³ஸ்ஸனந்தி ஆஹ ‘‘அஞ்ஞேன காரணேனா’’திஆதி³. தத்த² அஞ்ஞங் காரணங் வசனங் வாதி யங் சோத³கேன சுதி³தகஸ்ஸ தோ³ஸவிபா⁴வனங் காரணங், வசனங் வா வுத்தங், ததோ அஞ்ஞேனேவ காரணேன, வசனேன வா படிச்சா²தே³தி. காரணேனாதி சோத³னாய அமூலிகபா⁴வதீ³பனியா யுத்தியா. வசனேனாதி தத³த்த²போ³த⁴னேன. கோ ஆபன்னோதிஆதி³னா சோத³னங் அவிஸ்ஸஜ்ஜெத்வா விக்கே²பாபஜ்ஜனங் அஞ்ஞேனஞ்ஞங் படிசரணந்தி த³ஸ்ஸேதி, ப³ஹித்³தா⁴ கதா²அபனாமனங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வாதி அயமேவ தேஸங் விஸேஸோ. தேனாஹ ‘‘இத்த²ன்னாம’’ந்திஆதி³.
Paṭicaratīti (a. ni. ṭī. 2.3.68) paṭicchādanavasena carati pavattati, paṭicchādanattho eva vā carati-saddo anekatthattā dhātūnanti āha ‘‘paṭicchādetī’’ti. Aññenaññanti paṭicchādanākāradassananti āha ‘‘aññena kāraṇenā’’tiādi. Tattha aññaṃ kāraṇaṃ vacanaṃ vāti yaṃ codakena cuditakassa dosavibhāvanaṃ kāraṇaṃ, vacanaṃ vā vuttaṃ, tato aññeneva kāraṇena, vacanena vā paṭicchādeti. Kāraṇenāti codanāya amūlikabhāvadīpaniyā yuttiyā. Vacanenāti tadatthabodhanena. Ko āpannotiādinā codanaṃ avissajjetvā vikkhepāpajjanaṃ aññenaññaṃ paṭicaraṇanti dasseti, bahiddhā kathāapanāmanaṃ vissajjetvāti ayameva tesaṃ viseso. Tenāha ‘‘itthannāma’’ntiādi.
அபதீ³யந்தி தோ³ஸா ஏதேன ரக்கீ²யந்தி, லூயந்தி, சி²ஜ்ஜந்தீதி வா அபதா³னங், (அ॰ நி॰ டீ॰ 2.3.2) ஸத்தானங் ஸம்மா, மிச்சா² வா பவத்தபயோகோ³. தேனாஹ ‘‘அத்தனோ சரியாயா’’தி.
Apadīyanti dosā etena rakkhīyanti, lūyanti, chijjantīti vā apadānaṃ, (a. ni. ṭī. 2.3.2) sattānaṃ sammā, micchā vā pavattapayogo. Tenāha ‘‘attano cariyāyā’’ti.
183. அனுமினிதப்³ப³ந்தி அனு அனு மினிதப்³போ³ ஜானிதப்³போ³. அத்தானங் அனுமினிதப்³ப³ந்தி ச இத³ங் பச்சத்தே உபயோக³வசனங். தேனாஹ ‘‘அனுமினிதப்³போ³ துலேதப்³போ³ தீரேதப்³போ³’’தி. அத்தானங் அனுமினிதப்³ப³ந்தி வா அத்தனி அனுமானஞாணங் பவத்தேதப்³ப³ங். தத்ராயங் நயோ – அப்பியபா⁴வாவஹா மயி பவத்தா பாபிச்ச²தா பாபிச்சா²பா⁴வதோ பரஸ்மிங் பவத்தபாபிச்ச²தா விய. ஏஸ நயோ ஸேஸத⁴ம்மேஸுபி. அபரோ நயோ – ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் பியபா⁴வங் இச்ச²ந்தேன பாபிச்ச²தா பஹாதப்³பா³ ஸீலவிஸுத்³தி⁴ஹேதுபா⁴வதோ அத்துக்கங்ஸனாதி³ப்பஹானங் விய. ஸேஸத⁴ம்மேஸுபி ஏஸேவ நயோ.
183.Anuminitabbanti anu anu minitabbo jānitabbo. Attānaṃ anuminitabbanti ca idaṃ paccatte upayogavacanaṃ. Tenāha ‘‘anuminitabbo tuletabbo tīretabbo’’ti. Attānaṃ anuminitabbanti vā attani anumānañāṇaṃ pavattetabbaṃ. Tatrāyaṃ nayo – appiyabhāvāvahā mayi pavattā pāpicchatā pāpicchābhāvato parasmiṃ pavattapāpicchatā viya. Esa nayo sesadhammesupi. Aparo nayo – sabrahmacārīnaṃ piyabhāvaṃ icchantena pāpicchatā pahātabbā sīlavisuddhihetubhāvato attukkaṃsanādippahānaṃ viya. Sesadhammesupi eseva nayo.
184. பச்சவெக்கி²தப்³போ³தி ‘‘ந பாபிச்சோ² ப⁴விஸ்ஸாமி, ந பாபிகானங் இச்சா²னங் வஸங் க³தோ’’திஆதி³னா பதி பதி தி³வஸஸ்ஸ திக்க²த்துங் வா ஞாணசக்கு²னா அவெக்கி²தப்³ப³ங், ஞாணங் பவத்தேதப்³ப³ந்தி அத்தோ². பாபிச்ச²தாதீ³னங் பஹானங் பதி அவெக்கி²தப்³ப³ங், அயஞ்ச அத்தோ² தப்³ப³-ஸத்³த³ஸ்ஸ பா⁴வத்த²தாவஸேன வேதி³தப்³போ³, கம்மத்த²தாவஸேன பன அட்ட²கதா²யங் ‘‘அத்தான’’ந்தி பச்சத்தே உபயோக³வசனங் கத்வா வுத்தங். ஸிக்க²ந்தேனாதி திஸ்ஸோபி ஸிக்கா² ஸிக்க²ந்தேன. தேனாஹ ‘‘குஸலேஸு த⁴ம்மேஸூ’’தி.
184.Paccavekkhitabboti ‘‘na pāpiccho bhavissāmi, na pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gato’’tiādinā pati pati divasassa tikkhattuṃ vā ñāṇacakkhunā avekkhitabbaṃ, ñāṇaṃ pavattetabbanti attho. Pāpicchatādīnaṃ pahānaṃ pati avekkhitabbaṃ, ayañca attho tabba-saddassa bhāvatthatāvasena veditabbo, kammatthatāvasena pana aṭṭhakathāyaṃ ‘‘attāna’’nti paccatte upayogavacanaṃ katvā vuttaṃ. Sikkhantenāti tissopi sikkhā sikkhantena. Tenāha ‘‘kusalesu dhammesū’’ti.
திலகந்தி காளதிலஸேததிலாதி³திலகங். ஸப்³ப³ப்பஹானந்தி ஸப்³ப³ப்பகாரப்பஹானங். ப²லே ஆக³தேதி ப²லே உப்பன்னே. நிப்³பா³னே ஆக³தேதி நிப்³பா³னஸ்ஸ அதி⁴க³தத்தா. பி⁴க்கு²பாதிமொக்க²ந்தி ‘‘ஸோ ஸமணோ, ஸ பி⁴க்கூ²’’தி ஏவங் வுத்தபி⁴க்கூ²னங் பாதிமொக்க²ங், ந உபஸம்பன்னானங் ஏவ ந பப்³ப³ஜிதானங் ஏவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். யஸ்மா சித³ங் பி⁴க்கு²பாதிமொக்க²ங், தஸ்மா வுத்தங் ‘‘இத³ங் தி³வஸஸ்ஸ திக்க²த்து’’ந்திஆதி³. அபச்சவெக்கி²துங் ந வட்டதி அத்தவிஸுத்³தி⁴யா ஏகந்தஹேதுபா⁴வதோ.
Tilakanti kāḷatilasetatilāditilakaṃ. Sabbappahānanti sabbappakārappahānaṃ. Phale āgateti phale uppanne. Nibbāne āgateti nibbānassa adhigatattā. Bhikkhupātimokkhanti ‘‘so samaṇo, sa bhikkhū’’ti evaṃ vuttabhikkhūnaṃ pātimokkhaṃ, na upasampannānaṃ eva na pabbajitānaṃ evāti daṭṭhabbaṃ. Yasmā cidaṃ bhikkhupātimokkhaṃ, tasmā vuttaṃ ‘‘idaṃ divasassa tikkhattu’’ntiādi. Apaccavekkhituṃ na vaṭṭati attavisuddhiyā ekantahetubhāvato.
அனுமானஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா ஸமத்தா.
Anumānasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 5. அனுமானஸுத்தங் • 5. Anumānasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 5. அனுமானஸுத்தவண்ணனா • 5. Anumānasuttavaṇṇanā
