Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
အနုပဇ္ဈာယကာဒိဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ
Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
၁၁၇. သိက္ခာပဒံ အပညတ္တံ ဟောတီတိ ဣဓေဝ ပညတ္တံ သိက္ခာပဒံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဥပဇ္ဈံ အဂ္ဂာဟာပေတ္ဝာတိ ‘‘ဥပဇ္ဈာယော မေ, ဘန္တေ, ဟောဟီ’’တိ ဧဝံ ဥပဇ္ဈံ အဂ္ဂာဟာပေတ္ဝာ။ ကမ္မဝာစာယ ပန ဥပဇ္ဈာယကိတ္တနံ ကတံယေဝာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အညထာ ‘‘ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတီ’’တိ ဝုတ္တကမ္မဝိပတ္တိသမ္ဘဝတော ကမ္မံ ကုပ္ပေယ္ယ, တေနေဝ ‘‘ဥပဇ္ဈာယံ အကိတ္တေတ္ဝာ’’တိ အဝတ္ဝာ ‘‘ဥပဇ္ဈံ အဂ္ဂာဟာပေတ္ဝာ’’ဣစ္စေဝ ဝုတ္တံ။ ယထာ စ အပရိပုဏ္ဏပတ္တစီဝရသ္သ ဥပသမ္ပာဒနကာလေ ကမ္မဝာစာယ ‘‘ပရိပုဏ္ဏသ္သ ပတ္တစီဝရ’’န္တိ အသန္တဝတ္ထုံ ကိတ္တေတ္ဝာ ကမ္မဝာစာယ ကတာယပိ ဥပသမ္ပဒာ ရုဟတိ, ဧဝံ ‘‘အယံ ဗုဒ္ဓရက္ခိတော အာယသ္မတော ဓမ္မရက္ခိတသ္သ ဥပသမ္ပဒာပေက္ခော’’တိ အသန္တံ ပုဂ္ဂလံ ကိတ္တေတ္ဝာ ကေဝလံ သန္တပဒနီဟာရေန ကမ္မဝာစာယ ကတာယ ဥပသမ္ပဒာ ရုဟတိယေဝာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တေနေဝာဟ ‘‘ကမ္မံ ပန န ကုပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အနုပဇ္ဈာယကော ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗော, ယော ဥပသမ္ပာဒေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ ဧတ္တကမေဝ ဝတ္ဝာ ‘‘သော စ ပုဂ္ဂလော အနုပသမ္ပန္နော’’တိ အဝုတ္တတ္တာ ကမ္မဝိပတ္တိလက္ခဏသ္သ စ အသမ္ဘဝတော ‘‘တံ န ဂဟေတဗ္ဗ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ‘‘ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏဉ္စေ, ဘိက္ခဝေ, ကမ္မံ ပဏ္ဍကပဉ္စမော ကမ္မံ ကရေယ္ယ, အကမ္မံ န စ ကရဏီယ’’န္တိအာဒိဝစနတော (မဟာဝ. ၃၉၀) ပဏ္ဍကာဒီနမ္ပိ ဥဘတောဗ္ယဉ္ဇနကပရိယန္တာနံ ဂဏပူရကဘာဝေယေဝ ကမ္မံ ကုပ္ပတိ, န အညထာတိ အာဟ ‘‘ဥဘတောဗ္ယဉ္ဇနကုပဇ္ဈာယပရိယောသာနေသုပိ ဧသေဝ နယော’’တိ။
117.Sikkhāpadaṃapaññattaṃ hotīti idheva paññattaṃ sikkhāpadaṃ sandhāya vuttaṃ. Upajjhaṃ aggāhāpetvāti ‘‘upajjhāyo me, bhante, hohī’’ti evaṃ upajjhaṃ aggāhāpetvā. Kammavācāya pana upajjhāyakittanaṃ kataṃyevāti daṭṭhabbaṃ. Aññathā ‘‘puggalaṃ na parāmasatī’’ti vuttakammavipattisambhavato kammaṃ kuppeyya, teneva ‘‘upajjhāyaṃ akittetvā’’ti avatvā ‘‘upajjhaṃ aggāhāpetvā’’icceva vuttaṃ. Yathā ca aparipuṇṇapattacīvarassa upasampādanakāle kammavācāya ‘‘paripuṇṇassa pattacīvara’’nti asantavatthuṃ kittetvā kammavācāya katāyapi upasampadā ruhati, evaṃ ‘‘ayaṃ buddharakkhito āyasmato dhammarakkhitassa upasampadāpekkho’’ti asantaṃ puggalaṃ kittetvā kevalaṃ santapadanīhārena kammavācāya katāya upasampadā ruhatiyevāti daṭṭhabbaṃ. Tenevāha ‘‘kammaṃ pana na kuppatī’’ti. ‘‘Na, bhikkhave, anupajjhāyako upasampādetabbo, yo upasampādeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti ettakameva vatvā ‘‘so ca puggalo anupasampanno’’ti avuttattā kammavipattilakkhaṇassa ca asambhavato ‘‘taṃ na gahetabba’’nti vuttaṃ. ‘‘Pañcavaggakaraṇañce, bhikkhave, kammaṃ paṇḍakapañcamo kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīya’’ntiādivacanato (mahāva. 390) paṇḍakādīnampi ubhatobyañjanakapariyantānaṃ gaṇapūrakabhāveyeva kammaṃ kuppati, na aññathāti āha ‘‘ubhatobyañjanakupajjhāyapariyosānesupi eseva nayo’’ti.
အနုပဇ္ဈာယကာဒိဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi / ၅၅. အနုပဇ္ဈာယကာဒိဝတ္ထူနိ • 55. Anupajjhāyakādivatthūni
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / အနုပဇ္ဈာယကာဒိဝတ္ထုကထာ • Anupajjhāyakādivatthukathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / အနုပဇ္ဈာယကာဒိဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / အနုပဇ္ဈာယကာဒိဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၅၅. အနုပဇ္ဈာယကာဒိဝတ္ထုကထာ • 55. Anupajjhāyakādivatthukathā