Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
೧೧೭. ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ಹೋತೀತಿ ಇಧೇವ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಉಪಜ್ಝಂ ಅಗ್ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾತಿ ‘‘ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಹೋಹೀ’’ತಿ ಏವಂ ಉಪಜ್ಝಂ ಅಗ್ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ। ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಪನ ಉಪಜ್ಝಾಯಕಿತ್ತನಂ ಕತಂಯೇವಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಅಞ್ಞಥಾ ‘‘ಪುಗ್ಗಲಂ ನ ಪರಾಮಸತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಕಮ್ಮವಿಪತ್ತಿಸಮ್ಭವತೋ ಕಮ್ಮಂ ಕುಪ್ಪೇಯ್ಯ, ತೇನೇವ ‘‘ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ಅಕಿತ್ತೇತ್ವಾ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಉಪಜ್ಝಂ ಅಗ್ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ’’ಇಚ್ಚೇವ ವುತ್ತಂ। ಯಥಾ ಚ ಅಪರಿಪುಣ್ಣಪತ್ತಚೀವರಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪಾದನಕಾಲೇ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ‘‘ಪರಿಪುಣ್ಣಸ್ಸ ಪತ್ತಚೀವರ’’ನ್ತಿ ಅಸನ್ತವತ್ಥುಂ ಕಿತ್ತೇತ್ವಾ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಕತಾಯಪಿ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ರುಹತಿ, ಏವಂ ‘‘ಅಯಂ ಬುದ್ಧರಕ್ಖಿತೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಧಮ್ಮರಕ್ಖಿತಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ’’ತಿ ಅಸನ್ತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಕಿತ್ತೇತ್ವಾ ಕೇವಲಂ ಸನ್ತಪದನೀಹಾರೇನ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಕತಾಯ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ರುಹತಿಯೇವಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ಕಮ್ಮಂ ಪನ ನ ಕುಪ್ಪತೀ’’ತಿ। ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ಏತ್ತಕಮೇವ ವತ್ವಾ ‘‘ಸೋ ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ ಅವುತ್ತತ್ತಾ ಕಮ್ಮವಿಪತ್ತಿಲಕ್ಖಣಸ್ಸ ಚ ಅಸಮ್ಭವತೋ ‘‘ತಂ ನ ಗಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಪಞ್ಚವಗ್ಗಕರಣಞ್ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಮ್ಮಂ ಪಣ್ಡಕಪಞ್ಚಮೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೇಯ್ಯ, ಅಕಮ್ಮಂ ನ ಚ ಕರಣೀಯ’’ನ್ತಿಆದಿವಚನತೋ (ಮಹಾವ॰ ೩೯೦) ಪಣ್ಡಕಾದೀನಮ್ಪಿ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕಪರಿಯನ್ತಾನಂ ಗಣಪೂರಕಭಾವೇಯೇವ ಕಮ್ಮಂ ಕುಪ್ಪತಿ, ನ ಅಞ್ಞಥಾತಿ ಆಹ ‘‘ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕುಪಜ್ಝಾಯಪರಿಯೋಸಾನೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ’’ತಿ।
117.Sikkhāpadaṃapaññattaṃ hotīti idheva paññattaṃ sikkhāpadaṃ sandhāya vuttaṃ. Upajjhaṃ aggāhāpetvāti ‘‘upajjhāyo me, bhante, hohī’’ti evaṃ upajjhaṃ aggāhāpetvā. Kammavācāya pana upajjhāyakittanaṃ kataṃyevāti daṭṭhabbaṃ. Aññathā ‘‘puggalaṃ na parāmasatī’’ti vuttakammavipattisambhavato kammaṃ kuppeyya, teneva ‘‘upajjhāyaṃ akittetvā’’ti avatvā ‘‘upajjhaṃ aggāhāpetvā’’icceva vuttaṃ. Yathā ca aparipuṇṇapattacīvarassa upasampādanakāle kammavācāya ‘‘paripuṇṇassa pattacīvara’’nti asantavatthuṃ kittetvā kammavācāya katāyapi upasampadā ruhati, evaṃ ‘‘ayaṃ buddharakkhito āyasmato dhammarakkhitassa upasampadāpekkho’’ti asantaṃ puggalaṃ kittetvā kevalaṃ santapadanīhārena kammavācāya katāya upasampadā ruhatiyevāti daṭṭhabbaṃ. Tenevāha ‘‘kammaṃ pana na kuppatī’’ti. ‘‘Na, bhikkhave, anupajjhāyako upasampādetabbo, yo upasampādeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti ettakameva vatvā ‘‘so ca puggalo anupasampanno’’ti avuttattā kammavipattilakkhaṇassa ca asambhavato ‘‘taṃ na gahetabba’’nti vuttaṃ. ‘‘Pañcavaggakaraṇañce, bhikkhave, kammaṃ paṇḍakapañcamo kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīya’’ntiādivacanato (mahāva. 390) paṇḍakādīnampi ubhatobyañjanakapariyantānaṃ gaṇapūrakabhāveyeva kammaṃ kuppati, na aññathāti āha ‘‘ubhatobyañjanakupajjhāyapariyosānesupi eseva nayo’’ti.
ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೫೫. ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥೂನಿ • 55. Anupajjhāyakādivatthūni
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥುಕಥಾ • Anupajjhāyakādivatthukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೫೫. ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥುಕಥಾ • 55. Anupajjhāyakādivatthukathā