Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
੧੧੭. ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਾਦਿવਤ੍ਥੂਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕੋ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਇਧੇવ ਪਞ੍ਞਾਪਿਯਮਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਨ ਕੁਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਭਾવੇਪਿ ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖੋ, ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੇਨ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨਾ’’ਤਿ ਮਤਸ੍ਸ વਾ વਿਬ੍ਭਮਨ੍ਤਸ੍ਸ વਾ ਪੁਰਾਣਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ વਾ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅવਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਸਾਪਿ ਨਾਮੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਉਪਜ੍ਝਾਯਕਿਤ੍ਤਨਸ੍ਸ ਕਤਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਦਿ ਹਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਕਿਤ੍ਤਨਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯ, ‘‘ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਨ ਪਰਾਮਸਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਕਮ੍ਮવਿਪਤ੍ਤਿ ਏવ ਸਿਯਾ। ਤੇਨੇવ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਅਕਿਤ੍ਤੇਤ੍વਾ’’ਤਿ ਅવਤ੍વਾ ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਅਗਾਹਾਪੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯવਿਰਹਿਤਂ’’ਇਚ੍ਚੇવ ਅਤ੍ਥੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨਾਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖੋ, ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਸਙ੍ਘਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਯਾਚਤਿ ਸਙ੍ਘੇਨ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਸਙ੍ਘਮੇવ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਕਿਤ੍ਤੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਂ ਗਣੇਨ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਅਯਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਗਣਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਯੋਜਨਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ, ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕੁਪ੍ਪਤਿ ਏવ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸੇવ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਅਞ੍ਞਥਾ ‘‘ਸੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਙ੍ਘੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਪਣ੍ਡਕਾਦੀਹਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਹਿ ਕਰਿਯਮਾਨੇਸੁ ਕਮ੍ਮੇਸੁ ਪਣ੍ਡਕਾਦਿਕੇ વਿਨਾવ ਯਦਿ ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਾਦਿਗਣੋ ਪੂਰਤਿ, ਕਮ੍ਮਂ ਨ ਕੁਪ੍ਪਤਿ, ਇਤਰਥਾ ਕੁਪ੍ਪਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
117. Anupajjhāyādivatthūsu sikkhāpadaṃ apaññattanti ‘‘na, bhikkhave, anupajjhāyako upasampādetabbo’’ti idheva paññāpiyamānasikkhāpadaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Kammaṃ pana na kuppatī’’ti idaṃ upajjhāyābhāvepi ‘‘itthannāmassa upasampadāpekkho, itthannāmena upajjhāyenā’’ti matassa vā vibbhamantassa vā purāṇaupajjhāyassa, aññassa vā yassa kassaci avijjamānassāpi nāmena sabbattha upajjhāyakittanassa katattā vuttaṃ. Yadi hi upajjhāyakittanaṃ na kareyya, ‘‘puggalaṃ na parāmasatī’’ti vuttakammavipatti eva siyā. Teneva pāḷiyaṃ ‘‘anupajjhāyaka’’nti vuttaṃ. Aṭṭhakathāyampissa ‘‘upajjhāyaṃ akittetvā’’ti avatvā ‘‘upajjhāyaṃ agāhāpetvā sabbena sabbaṃ upajjhāyavirahitaṃ’’icceva atthoti vutto. Pāḷiyaṃ saṅghena upajjhāyenāti ‘‘ayaṃ itthannāmo saṅghassa upasampadāpekkho, itthannāmo saṅghaṃ upasampadaṃ yācati saṅghena upajjhāyenā’’ti evaṃ kammavācāya saṅghameva upajjhāyaṃ kittetvāti attho. Evaṃ gaṇena upajjhāyenāti etthāpi ‘‘ayaṃ itthannāmo gaṇassa upasampadāpekkho’’tiādinā yojanā veditabbā, evaṃ vuttepi kammaṃ na kuppati eva dukkaṭasseva vuttattā. Aññathā ‘‘so ca puggalo anupasampanno’’ti vadeyya. Tenāha ‘‘saṅghenā’’tiādi. Tattha paṇḍakādīhi upajjhāyehi kariyamānesu kammesu paṇḍakādike vināva yadi pañcavaggādigaṇo pūrati, kammaṃ na kuppati, itarathā kuppatīti veditabbaṃ.
ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੫੫. ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦਿવਤ੍ਥੂਨਿ • 55. Anupajjhāyakādivatthūni
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Anupajjhāyakādivatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Anupajjhāyakādivatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੫੫. ਅਨੁਪਜ੍ਝਾਯਕਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 55. Anupajjhāyakādivatthukathā