| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
६. अनुपखज्जसिक्खापदं
6. Anupakhajjasikkhāpadaṃ
११९. छट्ठे रूम्भित्वाति निवारेत्वा, आवरणं कत्वाति अत्थो। वस्सग्गेनाति वस्सगणनाय। अनुपखज्जाति एत्थ खद हिंसायन्ति धातुपाठेसु (सद्दनीतिधातुमालायं १५ दकारन्तधातु) वुत्तत्ता खदसद्दो हिंसत्थो होति। अनुसमीपं उपगन्त्वा खदनं हिं सनं नाम अनुसमीपं पविसनमेवाति दस्सेन्तो आह ‘‘अनुपविसित्वा’’ति।
119. Chaṭṭhe rūmbhitvāti nivāretvā, āvaraṇaṃ katvāti attho. Vassaggenāti vassagaṇanāya. Anupakhajjāti ettha khada hiṃsāyanti dhātupāṭhesu (saddanītidhātumālāyaṃ 15 dakārantadhātu) vuttattā khadasaddo hiṃsattho hoti. Anusamīpaṃ upagantvā khadanaṃ hiṃ sanaṃ nāma anusamīpaṃ pavisanamevāti dassento āha ‘‘anupavisitvā’’ti.
१२०. ‘‘जान’’न्ति एत्थ जाननाकारं दस्सेतुं वुत्तं ‘‘अनुट्ठापनीयो अय’’न्ति। तेनेवाति जाननहेतुना एव। अस्साति ‘‘जान’’न्तिपदस्स। हीति वित्थारजोतको। सङ्घो पन देतीति सम्बन्धो। यस्साति वुड्ढादीसु अञ्ञतरस्स। एत्थाति वुड्ढगिलानादीसु। गिलानस्सपि देतीति योजना। ‘‘गिलानो’’ति पदं ‘‘न पीळेतब्बो, अनुकम्पितब्बो’’तिपदद्वये वुत्तकम्मं। ‘‘कामञ्चा’’ति पदस्स अनुग्गहत्थजोतकत्ता पनसद्दो गरहत्थजोतको।
120. ‘‘Jāna’’nti ettha jānanākāraṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘anuṭṭhāpanīyo aya’’nti. Tenevāti jānanahetunā eva. Assāti ‘‘jāna’’ntipadassa. Hīti vitthārajotako. Saṅgho pana detīti sambandho. Yassāti vuḍḍhādīsu aññatarassa. Etthāti vuḍḍhagilānādīsu. Gilānassapi detīti yojanā. ‘‘Gilāno’’ti padaṃ ‘‘na pīḷetabbo, anukampitabbo’’tipadadvaye vuttakammaṃ. ‘‘Kāmañcā’’ti padassa anuggahatthajotakattā panasaddo garahatthajotako.
१२१. मञ्चपीठानं उपचारो नामाति सम्बन्धो। यतोति यतो कुतोचि ठानतो। याव मञ्चपीठं अत्थि, ताव उपचारो नामाति योजना। तस्मिं उपचारे ठितस्स भिक्खुनो उपचारेति सम्बन्धो।
121. Mañcapīṭhānaṃ upacāro nāmāti sambandho. Yatoti yato kutoci ṭhānato. Yāva mañcapīṭhaṃ atthi, tāva upacāro nāmāti yojanā. Tasmiṃ upacāre ṭhitassa bhikkhuno upacāreti sambandho.
‘‘अभिनिसीदति वा अभिनिपज्जति वा’’ति एत्थ वासद्दस्स अनियमविकप्पत्थं दस्सेतुं वुत्तं ‘‘अभिनिसीदनमत्तेना’’तिआदि।
‘‘Abhinisīdati vā abhinipajjati vā’’ti ettha vāsaddassa aniyamavikappatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘abhinisīdanamattenā’’tiādi.
१२२. इतोति वारतो। इधाति इमस्मिं पाचित्तियवारे। यथा वुत्तो, एवन्ति सम्बन्धो। सब्बत्थेवाति सब्बेसु एव विहारपरिवेणेसु। अस्साति विसभागपुग्गलस्स। इधापीति इमस्मिम्पि सिक्खापदे। तत्थाति विस्सासिकपुग्गले।
122.Itoti vārato. Idhāti imasmiṃ pācittiyavāre. Yathā vutto, evanti sambandho. Sabbatthevāti sabbesu eva vihārapariveṇesu. Assāti visabhāgapuggalassa. Idhāpīti imasmimpi sikkhāpade. Tatthāti vissāsikapuggale.
१२३. पाळियं ‘‘आपदासू’’तिपदं ‘‘पविसती’’ति अज्झाहारपदेन सम्बन्धितब्बन्ति आह ‘‘आपदासूतिआदी’’ति। छट्ठं।
123. Pāḷiyaṃ ‘‘āpadāsū’’tipadaṃ ‘‘pavisatī’’ti ajjhāhārapadena sambandhitabbanti āha ‘‘āpadāsūtiādī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / २. भूतगामवग्गो • 2. Bhūtagāmavaggo
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ६. अनुपखज्जसिक्खापदवण्णना • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ६. अनुपखज्जसिक्खापदवण्णना • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ६. अनुपखज्जसिक्खापदवण्णना • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ६. अनुपखज्जसिक्खापदवण्णना • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
