Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కఙ్ఖావితరణీ-అభినవ-టీకా • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
౬. అనుపఖజ్జసిక్ఖాపదవణ్ణనా
6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘జాన’’న్తి వుత్తే ‘‘అనుట్ఠాపనీయో ‘అయ’న్తి జానన్తో’’తి అయం విసేసో కుతో లబ్భతీతి ఆహ ‘‘తేనేవస్సా’’తిఆది. నను పదభాజనేపి వుడ్ఢభావాదిజాననమేవ వుత్తం, న తు అనుట్ఠాపనీయభావన్తి అనుయోగం సన్ధాయాహ ‘‘వుడ్ఢో హీ’’తిఆది. బహూపకారతన్తి ‘‘భణ్డాగారికత్తాదిబహుఉపకారభావం’’. న కేవలం ఇదమేవాతి ఆహ ‘‘గుణవిసిట్ఠతఞ్చా’’తిఆది, తేన బహూపకారత్తేపి గుణవిసిట్ఠత్తాభావే, గుణవిసిట్ఠత్తేపి బహూపకారత్తాభావే దాతుం న వట్టతీతి దస్సేతి. ‘‘భణ్డాగారికస్స బహూపకారతం, ధమ్మకథికాదీనం గుణవిసిట్ఠతఞ్చ సల్లక్ఖేత్వా’’తి (సారత్థ॰ టీ॰ పాచిత్తియ ౩.౧౧౯-౧౨౧) కేచి. ధువవాసత్థాయాతి నిచ్చవాసత్థాయ. సమ్మన్నిత్వాతి అపలోకనేన కమ్మేన సమ్మన్నిత్వా. కామఞ్చేత్థ గిలానస్సాపి సఙ్ఘోయేవ అనుచ్ఛవికం సేనాసనం దేతి, గిలానో పన అపలోకేత్వా సఙ్ఘేన అదిన్నసేనాసనోపి న పీళేతబ్బో అనుకమ్పితబ్బోతి దస్సేతుం విసుం వుత్తో.
‘‘Jāna’’nti vutte ‘‘anuṭṭhāpanīyo ‘aya’nti jānanto’’ti ayaṃ viseso kuto labbhatīti āha ‘‘tenevassā’’tiādi. Nanu padabhājanepi vuḍḍhabhāvādijānanameva vuttaṃ, na tu anuṭṭhāpanīyabhāvanti anuyogaṃ sandhāyāha ‘‘vuḍḍho hī’’tiādi. Bahūpakāratanti ‘‘bhaṇḍāgārikattādibahuupakārabhāvaṃ’’. Na kevalaṃ idamevāti āha ‘‘guṇavisiṭṭhatañcā’’tiādi, tena bahūpakārattepi guṇavisiṭṭhattābhāve, guṇavisiṭṭhattepi bahūpakārattābhāve dātuṃ na vaṭṭatīti dasseti. ‘‘Bhaṇḍāgārikassa bahūpakārataṃ, dhammakathikādīnaṃ guṇavisiṭṭhatañca sallakkhetvā’’ti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.119-121) keci. Dhuvavāsatthāyāti niccavāsatthāya. Sammannitvāti apalokanena kammena sammannitvā. Kāmañcettha gilānassāpi saṅghoyeva anucchavikaṃ senāsanaṃ deti, gilāno pana apaloketvā saṅghena adinnasenāsanopi na pīḷetabbo anukampitabboti dassetuṃ visuṃ vutto.
సమన్తా దియడ్ఢో హత్థోతి మజ్ఝే పఞ్ఞత్తం మఞ్చపీఠం సన్ధాయ వుత్తం. ఏకపస్సేన చే పహోనకదిసా దిస్సతి, తతో గహేతబ్బం. పాదధోవనపాసాణతోతి ద్వారే నిక్ఖిత్తపాదధోవనపాసాణతో. నిసీదన్తస్స వా నిపజ్జన్తస్స వా పాచిత్తియన్తి ఏత్థ నిసీదనమత్తేన, నిపజ్జనమత్తేనేవ వా పాచిత్తియం. పునప్పునం కరోన్తస్సాతి ఉట్ఠాయుట్ఠాయ నిసీదతో వా నిపజ్జతో వా.
Samantā diyaḍḍho hatthoti majjhe paññattaṃ mañcapīṭhaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekapassena ce pahonakadisā dissati, tato gahetabbaṃ. Pādadhovanapāsāṇatoti dvāre nikkhittapādadhovanapāsāṇato. Nisīdantassa vā nipajjantassa vā pācittiyanti ettha nisīdanamattena, nipajjanamatteneva vā pācittiyaṃ. Punappunaṃ karontassāti uṭṭhāyuṭṭhāya nisīdato vā nipajjato vā.
సఙ్ఘికే సఙ్ఘికసఞ్ఞివేమతికపుగ్గలికసఞ్ఞీనం వసేన తికపాచిత్తియం వేదితబ్బం. తికదుక్కటం పన పుగ్గలికే సఙ్ఘికసఞ్ఞివేమతికఅఞ్ఞపుగ్గలికసఞ్ఞీనం వసేన. విహారస్స ఉపచారేతి తస్స బహి ఆసన్నప్పదేసే.
Saṅghike saṅghikasaññivematikapuggalikasaññīnaṃ vasena tikapācittiyaṃ veditabbaṃ. Tikadukkaṭaṃ pana puggalike saṅghikasaññivematikaaññapuggalikasaññīnaṃ vasena. Vihārassa upacāreti tassa bahi āsannappadese.
అనుపఖజ్జసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.