| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
119. ඡට්‌ඨසික්‌ඛාපදෙ – පලිබුන්‌ධෙන්‌තීති පඨමතරං ගන්‌ත්‌වා පත්‌තචීවරං අතිහරිත්‌වා රුම්‌භිත්‌වා තිට්‌ඨන්‌ති. ථෙරා භික්‌ඛූ වුට්‌ඨාපෙන්‌තීති ‘‘අම්‌හාකං ආවුසො පාපුණාතී’’ති වස්‌සග්‌ගෙන ගහෙත්‌වා වුට්‌ඨාපෙන්‌ති. අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙන්‌තීති ‘‘තුම්‌හාකං භන්‌තෙ මඤ්‌චට්‌ඨානංයෙව පාපුණාති, න සබ්‌බො විහාරො. අම්‌හාකං දානි ඉදං ඨානං පාපුණාතී’’ති අනුපවිසිත්‌වා මඤ්‌චපීඨං පඤ්‌ඤපෙත්‌වා නිසීදන්‌තිපි නිපජ්‌ජන්‌තිපි සජ්‌ඣායම්‌පි කරොන්‌ති.
119. Chaṭṭhasikkhāpade – palibundhentīti paṭhamataraṃ gantvā pattacīvaraṃ atiharitvā rumbhitvā tiṭṭhanti. Therā bhikkhū vuṭṭhāpentīti ‘‘amhākaṃ āvuso pāpuṇātī’’ti vassaggena gahetvā vuṭṭhāpenti. Anupakhajja seyyaṃ kappentīti ‘‘tumhākaṃ bhante mañcaṭṭhānaṃyeva pāpuṇāti, na sabbo vihāro. Amhākaṃ dāni idaṃ ṭhānaṃ pāpuṇātī’’ti anupavisitvā mañcapīṭhaṃ paññapetvā nisīdantipi nipajjantipi sajjhāyampi karonti.
120. ජානන්‌ති ‘‘අනුට්‌ඨාපනීයො අය’’න්‌ති ජානන්‌තො; තෙනෙවස්‌ස විභඞ්‌ගෙ ‘‘වුඩ්‌ඪොති ජානාතී’’තිආදි වුත්‌තං. වුඩ්‌ඪො හි අත්‌තනො වුඩ්‌ඪතාය අනුට්‌ඨාපනීයො , ගිලානො ගිලානතාය, සඞ්‌ඝො පන භණ්‌ඩාගාරිකස්‌ස වා ධම්‌මකථිකවිනයධරාදීනං වා ගණවාචකආචරියස්‌ස වා බහූපකාරතං ගුණවිසිට්‌ඨතඤ්‌ච සල්‌ලක්‌ඛෙන්‌තො ධුවවාසත්‌ථාය විහාරං සම්‌මන්‌නිත්‌වා දෙති, තස්‌මා යස්‌ස සඞ්‌ඝෙන දින්‌නො, සොපි අනුට්‌ඨාපනීයො. කාමඤ්‌චෙත්‌ථ ගිලානස්‌සාපි සඞ්‌ඝොයෙව අනුච්‌ඡවිකං සෙනාසනං දෙති, ගිලානො පන ‘‘අපලොකෙත්‌වා සඞ්‌ඝෙන අදින්‌නසෙනාසනොපි න පීළෙතබ්‌බො අනුකම්‌පිතබ්‌බො’’ති දස්‌සෙතුං විසුං වුත්‌තො.
120.Jānanti ‘‘anuṭṭhāpanīyo aya’’nti jānanto; tenevassa vibhaṅge ‘‘vuḍḍhoti jānātī’’tiādi vuttaṃ. Vuḍḍho hi attano vuḍḍhatāya anuṭṭhāpanīyo , gilāno gilānatāya, saṅgho pana bhaṇḍāgārikassa vā dhammakathikavinayadharādīnaṃ vā gaṇavācakaācariyassa vā bahūpakārataṃ guṇavisiṭṭhatañca sallakkhento dhuvavāsatthāya vihāraṃ sammannitvā deti, tasmā yassa saṅghena dinno, sopi anuṭṭhāpanīyo. Kāmañcettha gilānassāpi saṅghoyeva anucchavikaṃ senāsanaṃ deti, gilāno pana ‘‘apaloketvā saṅghena adinnasenāsanopi na pīḷetabbo anukampitabbo’’ti dassetuṃ visuṃ vutto.
121. උපචාරෙති එත්‌ථ මඤ්‌චපීඨානං තාව මහල්‌ලකෙ විහාරෙ සමන්‌තා දියඩ්‌ඪො හත්‌ථො උපචාරො, ඛුද්‌දකෙ යතො පහොති තතො දියඩ්‌ඪො හත්‌ථො, පාදෙ ධොවිත්‌වා පවිසන්‌තස්‌ස පස්‌සාවත්‌ථාය නික්‌ඛමන්‌තස්‌ස ච යාව ද්‌වාරෙ නික්‌ඛිත්‌තපාදධොවනපාසාණතො පස්‌සාවට්‌ඨානතො ච මඤ්‌චපීඨං, තාව දියඩ්‌ඪහත්‌ථවිත්‌ථාරො මග්‌ගො උපචාරො නාම. තස්‌මිං මඤ්‌චස්‌ස වා පීඨස්‌ස වා උපචාරෙ ඨිතස්‌ස වා භික්‌ඛුනො පවිසන්‌තස්‌ස වා නික්‌ඛමන්‌තස්‌ස වා උපචාරෙ යො අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙතුකාමො සෙය්‍යං සන්‌ථරති වා සන්‌ථරාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස.
121.Upacāreti ettha mañcapīṭhānaṃ tāva mahallake vihāre samantā diyaḍḍho hattho upacāro, khuddake yato pahoti tato diyaḍḍho hattho, pāde dhovitvā pavisantassa passāvatthāya nikkhamantassa ca yāva dvāre nikkhittapādadhovanapāsāṇato passāvaṭṭhānato ca mañcapīṭhaṃ, tāva diyaḍḍhahatthavitthāro maggo upacāro nāma. Tasmiṃ mañcassa vā pīṭhassa vā upacāre ṭhitassa vā bhikkhuno pavisantassa vā nikkhamantassa vā upacāre yo anupakhajja seyyaṃ kappetukāmo seyyaṃ santharati vā santharāpeti vā, āpatti dukkaṭassa.
අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්‌ජති වාති එත්‌ථ අභිනිසීදනමත්‌තෙන අභිනිපජ්‌ජනමත්‌තෙනෙව වා පාචිත්‌තියං. සචෙ පන ද්‌වෙපි කරොති, ද්‌වෙ පාචිත්‌තියානි. උට්‌ඨායුට්‌ඨාය නිසීදතො වා නිපජ්‌ජතො වා පයොගෙ පයොගෙ පාචිත්‌තියං.
Abhinisīdativā abhinipajjati vāti ettha abhinisīdanamattena abhinipajjanamatteneva vā pācittiyaṃ. Sace pana dvepi karoti, dve pācittiyāni. Uṭṭhāyuṭṭhāya nisīdato vā nipajjato vā payoge payoge pācittiyaṃ.
122. උපචාරං ඨපෙත්‌වා සෙය්‍යං සන්‌ථරති වා සන්‌ථරාපෙති වාති ඉමස්‌මිං ඉතො පරෙ ච ‘‘විහාරස්‌ස උපචාරෙ’’තිආදිකෙ දුක්‌කටවාරෙපි යථා ඉධ අභිනිසීදනමත්‌තෙ අභිනිපජ්‌ජනමත්‌තෙ උභයකරණෙ පයොගභෙදෙ ච පාචිත්‌තියප්‌පභෙදො වුත්‌තො, එවං දුක්‌කටප්‌පභෙදො වෙදිතබ්‌බො. එවරූපෙන හි විසභාගපුග්‌ගලෙන එකවිහාරෙ වා එකපරිවෙණෙ වා වසන්‌තෙන අත්‌ථො නත්‌ථි, තස්‌මා සබ්‌බත්‌ථෙවස්‌ස නිවාසො වාරිතො. අඤ්‌ඤස්‌ස පුග්‌ගලිකෙති ඉධාපි විස්‌සාසිකස්‌ස පුග්‌ගලිකං අත්‌තනො පුග්‌ගලිකසදිසමෙව, තත්‌ථ අනාපත්‌ති.
122.Upacāraṃ ṭhapetvā seyyaṃ santharati vā santharāpeti vāti imasmiṃ ito pare ca ‘‘vihārassa upacāre’’tiādike dukkaṭavārepi yathā idha abhinisīdanamatte abhinipajjanamatte ubhayakaraṇe payogabhede ca pācittiyappabhedo vutto, evaṃ dukkaṭappabhedo veditabbo. Evarūpena hi visabhāgapuggalena ekavihāre vā ekapariveṇe vā vasantena attho natthi, tasmā sabbatthevassa nivāso vārito. Aññassa puggaliketi idhāpi vissāsikassa puggalikaṃ attano puggalikasadisameva, tattha anāpatti.
123. ආපදාසූති සචෙ බහි වසන්‌තස්‌ස ජීවිතබ්‍රහ්‌මචරියන්‌තරායො හොති, එවරූපාසු ආපදාසු යො පවිසති, තස්‌සාපි අනාපත්‌ති. සෙසං උත්‌තානමෙවාති. පඨමපාරාජිකසමුට්‌ඨානං, කිරියං, සඤ්‌ඤාවිමොක්‌ඛං, සචිත්‌තකං, ලොකවජ්‌ජං, කායකම්‌මං, අකුසලචිත්‌තං, දුක්‌ඛවෙදනන්‌ති.
123.Āpadāsūti sace bahi vasantassa jīvitabrahmacariyantarāyo hoti, evarūpāsu āpadāsu yo pavisati, tassāpi anāpatti. Sesaṃ uttānamevāti. Paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.
අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදං ඡට්‌ඨං.
Anupakhajjasikkhāpadaṃ chaṭṭhaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 2. භූතගාමවග්‌ගො • 2. Bhūtagāmavaggo
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදං • 6. Anupakhajjasikkhāpadaṃ
