Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
அனுபஞ்ஞத்திகதா²வண்ணனா
Anupaññattikathāvaṇṇanā
168. இத்தீ²ஸு படிப³த்³த⁴சித்ததா நாம ச²ந்த³ராகே³ன ஸாரத்ததா ஸாபெக்க²பா⁴வோதி ஆஹ ‘‘ஸாரத்தா அபெக்க²வந்தோ’’தி. மரணஸ்ஸ கு³ணகித்தனங் ஜீவிதே ஆதீ³னவத³ஸ்ஸனபுப்³ப³ங்க³மந்தி ஆஹ ‘‘ஜீவிதே ஆதீ³னவங் த³ஸ்ஸெத்வா’’தி. ‘‘கிங் துய்ஹிமினா பாபகேன து³ஜ்ஜீவிதேனா’’தி இத³ங் ஜீவிதே ஆதீ³னவத³ஸ்ஸனங். ‘‘மதங் தே ஜீவிதா ஸெய்யோ’’திஆதி³ பன மரணகு³ணகித்தனந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். லோபா⁴தீ³னங் அதிவிய உஸ்ஸன்னத்தா அனுபபரிக்கி²த்வா கதங் ஸாஹஸிககம்மங் கிப்³பி³ஸந்தி வுச்சதீதி ஆஹ – ‘‘கிப்³பி³ஸங் ஸாஹஸிககம்மங் லோபா⁴தி³கிலேஸுஸ்ஸத³’’ந்தி. கஸ்மா இத³ங் வுச்சதீதி ச²ப்³ப³க்³கி³யானங்யேவேத³ங் வசனங். மத-ஸத்³தோ³ ‘‘க³த’’ந்திஆதீ³ஸு விய பா⁴வவசனோதி ஆஹ ‘‘தவ மரண’’ந்தி. கதகாலோதி கதமரணகாலோ. அத² வா காலோதி மரணஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங், தஸ்மா கதகாலோதி கதமரணோதி அத்தோ². தேனேவாஹ ‘‘காலங் கத்வா, மரித்வா’’தி. தி³வி ப⁴வா தி³ப்³பா³தி ஆஹ ‘‘தே³வலோகே உப்பன்னேஹீ’’தி. ஸமப்பிதோதி யுத்தோ. ஸமங்கீ³பூ⁴தோதி ஸம்மதே³வ ஏகீபா⁴வங் க³தோ.
168. Itthīsu paṭibaddhacittatā nāma chandarāgena sārattatā sāpekkhabhāvoti āha ‘‘sārattā apekkhavanto’’ti. Maraṇassa guṇakittanaṃ jīvite ādīnavadassanapubbaṅgamanti āha ‘‘jīvite ādīnavaṃ dassetvā’’ti. ‘‘Kiṃ tuyhiminā pāpakena dujjīvitenā’’ti idaṃ jīvite ādīnavadassanaṃ. ‘‘Mataṃ te jīvitā seyyo’’tiādi pana maraṇaguṇakittananti daṭṭhabbaṃ. Lobhādīnaṃ ativiya ussannattā anupaparikkhitvā kataṃ sāhasikakammaṃ kibbisanti vuccatīti āha – ‘‘kibbisaṃ sāhasikakammaṃ lobhādikilesussada’’nti. Kasmā idaṃ vuccatīti chabbaggiyānaṃyevedaṃ vacanaṃ. Mata-saddo ‘‘gata’’ntiādīsu viya bhāvavacanoti āha ‘‘tava maraṇa’’nti. Katakāloti katamaraṇakālo. Atha vā kāloti maraṇassetaṃ adhivacanaṃ, tasmā katakāloti katamaraṇoti attho. Tenevāha ‘‘kālaṃ katvā, maritvā’’ti. Divi bhavā dibbāti āha ‘‘devaloke uppannehī’’ti. Samappitoti yutto. Samaṅgībhūtoti sammadeva ekībhāvaṃ gato.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 3. ததியபாராஜிகங் • 3. Tatiyapārājikaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 3. ததியபாராஜிகங் • 3. Tatiyapārājikaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / ஆனாபானஸ்ஸதிஸமாதி⁴கதா²வண்ணனா • Ānāpānassatisamādhikathāvaṇṇanā