Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi |
๒. ทุติยวโคฺค
2. Dutiyavaggo
(๑๘) ๙. อนุปุพฺพาภิสมยกถา
(18) 9. Anupubbābhisamayakathā
๓๓๙. อนุปุพฺพาภิสมโยติ ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน โสตาปตฺติมคฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ อนุปุเพฺพน โสตาปตฺติมคฺคํ ภาเวตีติ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกโรตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ
339. Anupubbābhisamayoti ? Āmantā. Anupubbena sotāpattimaggaṃ bhāvetīti? Na hevaṃ vattabbe. Anupubbena sotāpattimaggaṃ bhāvetīti? Āmantā. Anupubbena sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti? Na hevaṃ vattabbe.
อนุปุพฺพาภิสมโยติ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน สกทาคามิมคฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ อนุปุเพฺพน สกทาคามิมคฺคํ ภาเวตีติ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน สกทาคามิผลํ สจฺฉิกโรตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ
Anupubbābhisamayoti? Āmantā. Anupubbena sakadāgāmimaggaṃ bhāvetīti? Na hevaṃ vattabbe. Anupubbena sakadāgāmimaggaṃ bhāvetīti? Āmantā. Anupubbena sakadāgāmiphalaṃ sacchikarotīti? Na hevaṃ vattabbe.
อนุปุพฺพาภิสมโยติ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน อนาคามิมคฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ อนุปุเพฺพน อนาคามิมคฺคํ ภาเวตีติ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน อนาคามิผลํ สจฺฉิกโรตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ
Anupubbābhisamayoti? Āmantā. Anupubbena anāgāmimaggaṃ bhāvetīti? Na hevaṃ vattabbe. Anupubbena anāgāmimaggaṃ bhāvetīti? Āmantā. Anupubbena anāgāmiphalaṃ sacchikarotīti? Na hevaṃ vattabbe.
อนุปุพฺพาภิสมโยติ ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน อรหตฺตมคฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ อนุปุเพฺพน อรหตฺตมคฺคํ ภาเวตีติ? อามนฺตาฯ อนุปุเพฺพน อรหตฺตผลํ สจฺฉิกโรตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ
Anupubbābhisamayoti ? Āmantā. Anupubbena arahattamaggaṃ bhāvetīti? Na hevaṃ vattabbe. Anupubbena arahattamaggaṃ bhāvetīti? Āmantā. Anupubbena arahattaphalaṃ sacchikarotīti? Na hevaṃ vattabbe.
๓๔๐. โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล ทุกฺขทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? สกฺกายทิฎฺฐิํ, วิจิกิจฺฉํ, สีลพฺพตปรามาสํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ โสตาปโนฺน, จตุภาคํ น โสตาปโนฺน, จตุภาคํ โสตาปตฺติผลปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ, กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ สตฺตกฺขตฺตุปรโม โกลโงฺกโล เอกพีชี พุเทฺธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต, ธเมฺม…เป.… สเงฺฆ…เป.… อริยกเนฺตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต จตุภาคํ น อริยกเนฺตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโตติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ
340. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti? Sakkāyadiṭṭhiṃ, vicikicchaṃ, sīlabbataparāmāsaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ sotāpanno, catubhāgaṃ na sotāpanno, catubhāgaṃ sotāpattiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ sattakkhattuparamo kolaṅkolo ekabījī buddhe aveccappasādena samannāgato, dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato catubhāgaṃ na ariyakantehi sīlehi samannāgatoti? Na hevaṃ vattabbe.
สมุทยทสฺสเนน…เป.… นิโรธทสฺสเนน…เป.… มคฺคทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? สกฺกายทิฎฺฐิํ, วิจิกิจฺฉํ, สีลพฺพตปรามาสํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ โสตาปโนฺน, จตุภาคํ น โสตาปโนฺน, จตุภาคํ โสตาปตฺติผลปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ, กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ สตฺตกฺขตฺตุปรโม โกลโงฺกโล เอกพีชี พุเทฺธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต, ธเมฺม…เป.… สเงฺฆ…เป.… อริยกเนฺตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต, จตุภาคํ น อริยกเนฺตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโตติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Samudayadassanena…pe… nirodhadassanena…pe… maggadassanena kiṃ jahatīti? Sakkāyadiṭṭhiṃ, vicikicchaṃ, sīlabbataparāmāsaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ sotāpanno, catubhāgaṃ na sotāpanno, catubhāgaṃ sotāpattiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ sattakkhattuparamo kolaṅkolo ekabījī buddhe aveccappasādena samannāgato, dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato, catubhāgaṃ na ariyakantehi sīlehi samannāgatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๔๑. สกทาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล ทุกฺขทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? โอฬาริกํ กามราคํ, โอฬาริกํ พฺยาปาทํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ สกทาคามี, จตุภาคํ น สกทาคามี, จตุภาคํ สกทาคามิผลปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ, กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สมุทยทสฺสเนน…เป.… นิโรธทสฺสเนน…เป.… มคฺคทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? โอฬาริกํ กามราคํ, โอฬาริกํ พฺยาปาทํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ สกทาคามี, จตุภาคํ น สกทาคามี, จตุภาคํ สกทาคามิผลปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ , กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
341. Sakadāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti? Oḷārikaṃ kāmarāgaṃ, oḷārikaṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ sakadāgāmī, catubhāgaṃ na sakadāgāmī, catubhāgaṃ sakadāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… samudayadassanena…pe… nirodhadassanena…pe… maggadassanena kiṃ jahatīti? Oḷārikaṃ kāmarāgaṃ, oḷārikaṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ sakadāgāmī, catubhāgaṃ na sakadāgāmī, catubhāgaṃ sakadāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati , kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๔๒. อนาคามิผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล ทุกฺขทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? อณุสหคตํ กามราคํ, อณุสหคตํ พฺยาปาทํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ อนาคามี, จตุภาคํ น อนาคามี, จตุภาคํ อนาคามิผลปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ, กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ อนฺตราปรินิพฺพายี…เป.… อุปหจฺจปรินิพฺพายี… อสงฺขารปรินิพฺพายี… สสงฺขารปรินิพฺพายี… อุทฺธํโสโต อกนิฎฺฐคามี, จตุภาคํ น อุทฺธํโสโต น อกนิฎฺฐคามีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
342. Anāgāmiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti? Aṇusahagataṃ kāmarāgaṃ, aṇusahagataṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ anāgāmī, catubhāgaṃ na anāgāmī, catubhāgaṃ anāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ antarāparinibbāyī…pe… upahaccaparinibbāyī… asaṅkhāraparinibbāyī… sasaṅkhāraparinibbāyī… uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, catubhāgaṃ na uddhaṃsoto na akaniṭṭhagāmīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สมุทยทสฺสเนน…เป.… นิโรธทสฺสเนน…เป.… มคฺคทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? อณุสหคตํ กามราคํ, อณุสหคตํ พฺยาปาทํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ อนาคามี, จตุภาคํ น อนาคามี, จตุภาคํ อนาคามิผลปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ, กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ อนฺตราปรินิพฺพายี…เป.… อุปหจฺจปรินิพฺพายี… อสงฺขารปรินิพฺพายี… สสงฺขารปรินิพฺพายี… อุทฺธํโสโต อกนิฎฺฐคามี, จตุภาคํ น อุทฺธํโสโต อกนิฎฺฐคามีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Samudayadassanena…pe… nirodhadassanena…pe… maggadassanena kiṃ jahatīti? Aṇusahagataṃ kāmarāgaṃ, aṇusahagataṃ byāpādaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ anāgāmī, catubhāgaṃ na anāgāmī, catubhāgaṃ anāgāmiphalappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ antarāparinibbāyī…pe… upahaccaparinibbāyī… asaṅkhāraparinibbāyī… sasaṅkhāraparinibbāyī… uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmī, catubhāgaṃ na uddhaṃsoto akaniṭṭhagāmīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๔๓. อรหตฺตสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล ทุกฺขทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? รูปราคํ, อรูปราคํ, มานํ, อุทฺธจฺจํ, อวิชฺชํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ อรหา, จตุภาคํ น อรหา, จตุภาคํ อรหตฺตปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ, กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ วีตราโค…เป.… วีตโทโส… วีตโมโห…เป.… กตกรณีโย โอหิตภาโร อนุปฺปตฺตสทโตฺถ ปริกฺขีณภวสํโยชโน สมฺมทญฺญาวิมุโตฺต อุกฺขิตฺตปลิโฆ สงฺกิณฺณปริโข อพฺพูเฬฺหสิโก นิรคฺคโฬ อริโย ปนฺนทฺธโช ปนฺนภาโร วิสญฺญุโตฺต สุวิชิตวิชโย, ทุกฺขํ ตสฺส ปริญฺญาตํ, สมุทโย ปหีโน, นิโรโธ สจฺฉิกโต, มโคฺค ภาวิโต, อภิเญฺญยฺยํ อภิญฺญาตํ, ปริเญฺญยฺยํ ปริญฺญาตํ, ปหาตพฺพํ ปหีนํ, ภาเวตพฺพํ ภาวิตํ…เป.… สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตํ, จตุภาคํ สจฺฉิกาตพฺพํ น สจฺฉิกตนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
343. Arahattasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhadassanena kiṃ jahatīti? Rūparāgaṃ, arūparāgaṃ, mānaṃ, uddhaccaṃ, avijjaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ arahā, catubhāgaṃ na arahā, catubhāgaṃ arahattappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ vītarāgo…pe… vītadoso… vītamoho…pe… katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññāvimutto ukkhittapaligho saṅkiṇṇaparikho abbūḷhesiko niraggaḷo ariyo pannaddhajo pannabhāro visaññutto suvijitavijayo, dukkhaṃ tassa pariññātaṃ, samudayo pahīno, nirodho sacchikato, maggo bhāvito, abhiññeyyaṃ abhiññātaṃ, pariññeyyaṃ pariññātaṃ, pahātabbaṃ pahīnaṃ, bhāvetabbaṃ bhāvitaṃ…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, catubhāgaṃ sacchikātabbaṃ na sacchikatanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สมุทยทสฺสเนน … นิโรธทสฺสเนน… มคฺคทสฺสเนน กิํ ชหตีติ? รูปราคํ, อรูปราคํ, มานํ, อุทฺธจฺจํ, อวิชฺชํ, ตเทกเฎฺฐ จ กิเลเส จตุภาคํ ชหตีติฯ จตุภาคํ อรหา, จตุภาคํ น อรหา, จตุภาคํ อรหตฺตปฺปโตฺต ปฎิลโทฺธ อธิคโต สจฺฉิกโต อุปสมฺปชฺช วิหรติ, กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ น กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, จตุภาคํ วีตราโค… วีตโทโส… วีตโมโห… กตกรณีโย โอหิตภาโร อนุปฺปตฺตสทโตฺถ ปริกฺขีณภวสํโยชโน สมฺมทญฺญาวิมุโตฺต อุกฺขิตฺตปลิโฆ สงฺกิณฺณปริโข อพฺพูเฬฺหสิโก นิรคฺคโฬ อริโย ปนฺนทฺธโช ปนฺนภาโร วิสญฺญุโตฺต สุวิชิตวิชโย, ทุกฺขํ ตสฺส ปริญฺญาตํ, สมุทโย ปหีโน, นิโรโธ สจฺฉิกโต, มโคฺค ภาวิโต, อภิเญฺญยฺยํ อภิญฺญาตํ, ปริเญฺญยฺยํ ปริญฺญาตํ, ปหาตพฺพํ ปหีนํ, ภาเวตพฺพํ ภาวิตํ…เป.… สจฺฉิกาตพฺพํ สจฺฉิกตํ, จตุภาคํ สจฺฉิกาตพฺพํ น สจฺฉิกตนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Samudayadassanena … nirodhadassanena… maggadassanena kiṃ jahatīti? Rūparāgaṃ, arūparāgaṃ, mānaṃ, uddhaccaṃ, avijjaṃ, tadekaṭṭhe ca kilese catubhāgaṃ jahatīti. Catubhāgaṃ arahā, catubhāgaṃ na arahā, catubhāgaṃ arahattappatto paṭiladdho adhigato sacchikato upasampajja viharati, kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ na kāyena phusitvā viharati, catubhāgaṃ vītarāgo… vītadoso… vītamoho… katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññāvimutto ukkhittapaligho saṅkiṇṇaparikho abbūḷhesiko niraggaḷo ariyo pannaddhajo pannabhāro visaññutto suvijitavijayo, dukkhaṃ tassa pariññātaṃ, samudayo pahīno, nirodho sacchikato, maggo bhāvito, abhiññeyyaṃ abhiññātaṃ, pariññeyyaṃ pariññātaṃ, pahātabbaṃ pahīnaṃ, bhāvetabbaṃ bhāvitaṃ…pe… sacchikātabbaṃ sacchikataṃ, catubhāgaṃ sacchikātabbaṃ na sacchikatanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๔๔. โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล ทุกฺขํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพติ? อามนฺตาฯ ทุเกฺข ทิเฎฺฐ ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ สมุทยํ ทกฺขโนฺต…เป.… นิโรธํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพติ? อามนฺตา ฯ นิโรเธ ทิเฎฺฐ ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพติ? น เหวํ วตฺตเพฺพฯ
344. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabboti? Āmantā. Dukkhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe. Samudayaṃ dakkhanto…pe… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabboti? Āmantā . Nirodhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe.
โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล มคฺคํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, มเคฺค ทิเฎฺฐ ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพติ? อามนฺตาฯ ทุกฺขํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, ทุเกฺข ทิเฎฺฐ ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… มคฺคํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, มเคฺค ทิเฎฺฐ ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพติ? อามนฺตาฯ สมุทยํ ทกฺขโนฺต…เป.… นิโรธํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, นิโรเธ ทิเฎฺฐ ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo maggaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, magge diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti? Āmantā. Dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, dukkhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe…pe… maggaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, magge diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti? Āmantā. Samudayaṃ dakkhanto…pe… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, nirodhe diṭṭhe phale ṭhitoti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล ทุกฺขํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, ทุเกฺข ทิเฎฺฐ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพ’’ติ? อามนฺตาฯ มคฺคํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, มเคฺค ทิเฎฺฐ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพ’’ติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สมุทยํ ทกฺขโนฺต… นิโรธํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, นิโรเธ ทิเฎฺฐ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพ’’ติ? อามนฺตาฯ มคฺคํ ทกฺขโนฺต ‘‘ปฎิปนฺนโก’’ติ วตฺตโพฺพ, มเคฺค ทิเฎฺฐ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพ’’ติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, dukkhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti? Āmantā. Maggaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, magge diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti? Na hevaṃ vattabbe…pe… samudayaṃ dakkhanto… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, nirodhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti? Āmantā. Maggaṃ dakkhanto ‘‘paṭipannako’’ti vattabbo, magge diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
1 โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฎิปโนฺน ปุคฺคโล ทุกฺขํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, ทุเกฺข ทิเฎฺฐ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพ’’ติ? อามนฺตาฯ นิรตฺถิยํ ทุกฺขทสฺสนนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สมุทยํ ทกฺขโนฺต…เป.… นิโรธํ ทกฺขโนฺต ปฎิปนฺนโกติ วตฺตโพฺพ, นิโรเธ ทิเฎฺฐ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ผเล ฐิโตติ วตฺตโพฺพ’’ติ? อามนฺตาฯ นิรตฺถิยํ นิโรธทสฺสนนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
2 Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo dukkhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, dukkhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti? Āmantā. Niratthiyaṃ dukkhadassananti? Na hevaṃ vattabbe…pe… samudayaṃ dakkhanto…pe… nirodhaṃ dakkhanto paṭipannakoti vattabbo, nirodhe diṭṭhe na vattabbaṃ – ‘‘phale ṭhitoti vattabbo’’ti? Āmantā. Niratthiyaṃ nirodhadassananti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๔๕. 3 ทุเกฺข ทิเฎฺฐ จตฺตาริ สจฺจานิ ทิฎฺฐานิ โหนฺตีติ? อามนฺตาฯ ทุกฺขสจฺจํ จตฺตาริ สจฺจานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
345. 4 Dukkhe diṭṭhe cattāri saccāni diṭṭhāni hontīti? Āmantā. Dukkhasaccaṃ cattāri saccānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
5 รูปกฺขเนฺธ อนิจฺจโต ทิเฎฺฐ ปญฺจกฺขนฺธา อนิจฺจโต ทิฎฺฐา โหนฺตีติ? อามนฺตาฯ รูปกฺขโนฺธ ปญฺจกฺขนฺธาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
6 Rūpakkhandhe aniccato diṭṭhe pañcakkhandhā aniccato diṭṭhā hontīti? Āmantā. Rūpakkhandho pañcakkhandhāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
7 จกฺขายตเน อนิจฺจโต ทิเฎฺฐ ทฺวาทสายตนานิ อนิจฺจโต ทิฎฺฐานิ โหนฺตีติ? อามนฺตาฯ จกฺขายตนํ ทฺวาทสายตนานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
8 Cakkhāyatane aniccato diṭṭhe dvādasāyatanāni aniccato diṭṭhāni hontīti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ dvādasāyatanānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
9 จกฺขุธาตุยา อนิจฺจโต ทิฎฺฐาย อฎฺฐารส ธาตุโย อนิจฺจโต ทิฎฺฐา โหนฺตีติ? อามนฺตาฯ จกฺขุธาตุ อฎฺฐารส ธาตุโยติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
10 Cakkhudhātuyā aniccato diṭṭhāya aṭṭhārasa dhātuyo aniccato diṭṭhā hontīti? Āmantā. Cakkhudhātu aṭṭhārasa dhātuyoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
11 จกฺขุนฺทฺริเย อนิจฺจโต ทิเฎฺฐ พาวีสตินฺทฺริยานิ อนิจฺจโต ทิฎฺฐานิ โหนฺตีติ? อามนฺตาฯ จกฺขุนฺทฺริยํ พาวีสตินฺทฺริยานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
12 Cakkhundriye aniccato diṭṭhe bāvīsatindriyāni aniccato diṭṭhāni hontīti? Āmantā. Cakkhundriyaṃ bāvīsatindriyānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
13 จตูหิ ญาเณหิ โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกโรตีติ? อามนฺตาฯ จตฺตาริ โสตาปตฺติผลานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อฎฺฐหิ ญาเณหิ โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกโรตีติ? อามนฺตา ฯ อฎฺฐ โสตาปตฺติผลานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… ทฺวาทสหิ ญาเณหิ โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกโรตีติ? อามนฺตาฯ ทฺวาทส โสตาปตฺติผลานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… จตุจตฺตารีสาย ญาเณหิ โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกโรตีติ ? อามนฺตาฯ จตุจตฺตารีสํ โสตาปตฺติผลานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สตฺตสตฺตติยา ญาเณหิ โสตาปตฺติผลํ สจฺฉิกโรตีติ? อามนฺตาฯ สตฺตสตฺตติ โสตาปตฺติผลานีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
14 Catūhi ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti? Āmantā. Cattāri sotāpattiphalānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aṭṭhahi ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti? Āmantā . Aṭṭha sotāpattiphalānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dvādasahi ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti? Āmantā. Dvādasa sotāpattiphalānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… catucattārīsāya ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti ? Āmantā. Catucattārīsaṃ sotāpattiphalānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sattasattatiyā ñāṇehi sotāpattiphalaṃ sacchikarotīti? Āmantā. Sattasattati sotāpattiphalānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๔๖. น วตฺตพฺพํ – ‘‘อนุปุพฺพาภิสมโย’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, มหาสมุโทฺท อนุปุพฺพนิโนฺน อนุปุพฺพโปโณ อนุปุพฺพปพฺภาโร, น อายตเกเนว ปปาโต; เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิมสฺมิํ ธมฺมวินเย อนุปุพฺพสิกฺขา อนุปุพฺพกิริยา อนุปุพฺพปฎิปทา, น อายตเกเนว อญฺญาปฎิเวโธ’’ติ 15ฯ อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ อนุปุพฺพาภิสมโยติฯ
346. Na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘seyyathāpi, bhikkhave, mahāsamuddo anupubbaninno anupubbapoṇo anupubbapabbhāro, na āyatakeneva papāto; evameva kho, bhikkhave, imasmiṃ dhammavinaye anupubbasikkhā anupubbakiriyā anupubbapaṭipadā, na āyatakeneva aññāpaṭivedho’’ti 16. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi anupubbābhisamayoti.
น วตฺตพฺพํ – ‘‘อนุปุพฺพาภิสมโย’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา –
Na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘อนุปุเพฺพน เมธาวี, โถกํ โถกํ ขเณ ขเณ;
‘‘Anupubbena medhāvī, thokaṃ thokaṃ khaṇe khaṇe;
อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ อนุปุพฺพาภิสมโยติฯ
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi anupubbābhisamayoti.
อนุปุพฺพาภิสมโยติ ? อามนฺตาฯ นนฺวายสฺมา ควมฺปติ เถโร ภิกฺขู เอตทโวจ – ‘‘สมฺมุขา เมตํ, อาวุโส, ภควโต สุตํ สมฺมุขา ปฎิคฺคหิตํ – ‘โย, ภิกฺขเว, ทุกฺขํ ปสฺสติ ทุกฺขสมุทยมฺปิ โส ปสฺสติ, ทุกฺขนิโรธมฺปิ ปสฺสติ, ทุกฺขนิโรธคามินิํ ปฎิปทมฺปิ ปสฺสติ; โย ทุกฺขสมุทยํ ปสฺสติ ทุกฺขมฺปิ โส ปสฺสติ, ทุกฺขนิโรธมฺปิ ปสฺสติ, ทุกฺขนิโรธคามินิํ ปฎิปทมฺปิ ปสฺสติ; โย ทุกฺขนิโรธํ ปสฺสติ ทุกฺขมฺปิ โส ปสฺสติ, ทุกฺขสมุทยมฺปิ ปสฺสติ, ทุกฺขนิโรธคามินิํ ปฎิปทมฺปิ ปสฺสติ; โย ทุกฺขนิโรธคามินิํ ปฎิปทํ ปสฺสติ ทุกฺขมฺปิ โส ปสฺสติ, ทุกฺขสมุทยมฺปิ ปสฺสติ, ทุกฺขนิโรธมฺปิ ปสฺสตี’’’ติ 19! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อนุปุพฺพาภิสมโย’’ติฯ
Anupubbābhisamayoti ? Āmantā. Nanvāyasmā gavampati thero bhikkhū etadavoca – ‘‘sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘yo, bhikkhave, dukkhaṃ passati dukkhasamudayampi so passati, dukkhanirodhampi passati, dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadampi passati; yo dukkhasamudayaṃ passati dukkhampi so passati, dukkhanirodhampi passati, dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadampi passati; yo dukkhanirodhaṃ passati dukkhampi so passati, dukkhasamudayampi passati, dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadampi passati; yo dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ passati dukkhampi so passati, dukkhasamudayampi passati, dukkhanirodhampi passatī’’’ti 20! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti.
อนุปุพฺพาภิสมโยติ ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา –
Anupubbābhisamayoti ? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘สหาวสฺส ทสฺสนสมฺปทาย,
‘‘Sahāvassa dassanasampadāya,
ตยสฺสุ ธมฺมา ชหิตา ภวนฺติ;
Tayassu dhammā jahitā bhavanti;
สกฺกายทิฎฺฐี วิจิกิจฺฉิตญฺจ,
Sakkāyadiṭṭhī vicikicchitañca,
สีลพฺพตํ วาปิ ยทตฺถิ กิญฺจิ;
Sīlabbataṃ vāpi yadatthi kiñci;
จตูหปาเยหิ จ วิปฺปมุโตฺต,
Catūhapāyehi ca vippamutto,
ฉจฺจาภิฐานานิ อภพฺพ กาตุ’’นฺติฯ
Chaccābhiṭhānāni abhabba kātu’’nti.
อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อนุปุพฺพาภิสมโย’’ติฯ
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti.
อนุปุพฺพาภิสมโยติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘ยสฺมิํ, ภิกฺขเว, สมเย อริยสาวกสฺส วิรชํ วีตมลํ ธมฺมจกฺขุํ อุทปาทิ – ‘ยํ กิญฺจิ สมุทยธมฺมํ สพฺพํ ตํ นิโรธธมฺม’นฺติ, สห ทสฺสนุปฺปาทา, ภิกฺขเว, อริยสาวกสฺส ตีณิ สํโยชนานิ ปหียนฺติ – สกฺกายทิฎฺฐิ, วิจิกิจฺฉา, สีลพฺพตปรามาโส’’ติ! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘อนุปุพฺพาภิสมโย’’ติฯ
Anupubbābhisamayoti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘yasmiṃ, bhikkhave, samaye ariyasāvakassa virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’nti, saha dassanuppādā, bhikkhave, ariyasāvakassa tīṇi saṃyojanāni pahīyanti – sakkāyadiṭṭhi, vicikicchā, sīlabbataparāmāso’’ti! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘anupubbābhisamayo’’ti.
อนุปุพฺพาภิสมยกถา นิฎฺฐิตาฯ
Anupubbābhisamayakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๙. อนุปุพฺพาภิสมยกถาวณฺณนา • 9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๙. อนุปุพฺพาภิสมยกถาวณฺณนา • 9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๙. อนุปุพฺพาภิสมยกถาวณฺณนา • 9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā