Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౯. అనుపుబ్బాభిసమయకథావణ్ణనా
9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā
౩౩౯. ఇదాని అనుపుబ్బాభిసమయకథా నామ హోతి. తత్థ యేసం –
339. Idāni anupubbābhisamayakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ –
‘‘అనుపుబ్బేన మేధావీ, థోకం థోకం ఖణే ఖణే;
‘‘Anupubbena medhāvī, thokaṃ thokaṃ khaṇe khaṇe;
కమ్మారో రజతస్సేవ, నిద్ధమే మలమత్తనో’’తి. (ధ॰ ప॰ ౨౩౯) –
Kammāro rajatasseva, niddhame malamattano’’ti. (dha. pa. 239) –
ఆదీని సుత్తాని అయోనిసో గహేత్వా ‘‘సోతాపత్తిఫలసచ్ఛికిరియాయ పటిపన్నో ఏకచ్చే కిలేసే దుక్ఖదస్సనేన పజహతి, ఏకచ్చే సముదయనిరోధమగ్గదస్సనేన, తథా సేసాపీతి ఏవం సోళసహి కోట్ఠాసేహి అనుపుబ్బేన కిలేసప్పహానం కత్వా అరహత్తపటిలాభో హోతీ’’తి ఏవరూపా నానాభిసమయలద్ధి ఉప్పన్నా, సేయ్యథాపి ఏతరహి అన్ధకసబ్బత్థికసమ్మితియభద్రయానికానం; తేసం లద్ధివివేచనత్థం అనుపుబ్బాభిసమయోతి పుచ్ఛా సకవాదిస్స, పటిఞ్ఞా ఇతరస్స. అనుపుబ్బేన సోతాపత్తిమగ్గన్తి పుట్ఠో పన ఏకస్స మగ్గస్స బహుభావాపత్తిభయేన పటిక్ఖిపతి. దుతియం పుట్ఠో దుక్ఖదస్సనాదివసేన పటిజానాతి. తాని వా చత్తారిపి ఞాణాని ఏకో సోతాపత్తిమగ్గోయేవాతి పటిజానాతి, ఫలం పన ఏకమేవ ఇచ్ఛతి, తస్మా పటిక్ఖిపతి. సకదాగామిమగ్గాదీసుపి ఏసేవ నయో.
Ādīni suttāni ayoniso gahetvā ‘‘sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno ekacce kilese dukkhadassanena pajahati, ekacce samudayanirodhamaggadassanena, tathā sesāpīti evaṃ soḷasahi koṭṭhāsehi anupubbena kilesappahānaṃ katvā arahattapaṭilābho hotī’’ti evarūpā nānābhisamayaladdhi uppannā, seyyathāpi etarahi andhakasabbatthikasammitiyabhadrayānikānaṃ; tesaṃ laddhivivecanatthaṃ anupubbābhisamayoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Anupubbena sotāpattimagganti puṭṭho pana ekassa maggassa bahubhāvāpattibhayena paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho dukkhadassanādivasena paṭijānāti. Tāni vā cattāripi ñāṇāni eko sotāpattimaggoyevāti paṭijānāti, phalaṃ pana ekameva icchati, tasmā paṭikkhipati. Sakadāgāmimaggādīsupi eseva nayo.
౩౪౪. మగ్గే దిట్ఠే ఫలే ఠితోతి పఞ్హే యస్మా దుక్ఖదస్సనాదీహి దస్సనం అపరినిట్ఠితం, మగ్గదస్సనేన పరినిట్ఠితం నామ హోతి, తదా సో ఫలే ఠితోతి సఙ్ఖం గచ్ఛతి, తస్మా పటిజానాతి.
344. Magge diṭṭhe phale ṭhitoti pañhe yasmā dukkhadassanādīhi dassanaṃ apariniṭṭhitaṃ, maggadassanena pariniṭṭhitaṃ nāma hoti, tadā so phale ṭhitoti saṅkhaṃ gacchati, tasmā paṭijānāti.
౩౪౫. దుక్ఖే దిట్ఠే చత్తారి సచ్చానీతి పుచ్ఛా పరవాదిస్స, ఏకాభిసమయవసేన పటిఞ్ఞా సకవాదిస్స. పున దుక్ఖసచ్చం చత్తారి సచ్చానీతి అనుయోగే చతున్నమ్పి నానాసభావత్తా పటిక్ఖేపో తస్సేవ.
345. Dukkhediṭṭhe cattāri saccānīti pucchā paravādissa, ekābhisamayavasena paṭiññā sakavādissa. Puna dukkhasaccaṃ cattāri saccānīti anuyoge catunnampi nānāsabhāvattā paṭikkhepo tasseva.
రూపక్ఖన్ధే అనిచ్చతో దిట్ఠేతి పుచ్ఛా సకవాదిస్స, సముద్దతో ఏకబిన్దుస్స రసే పటివిద్ధే సేసఉదకస్స పటివేధో వియ ఏకధమ్మే అనిచ్చాదితో పటివిద్ధే సబ్బేపి పటివిద్ధా హోన్తీతి లద్ధియా పటిఞ్ఞా పరవాదిస్స.
Rūpakkhandhe aniccato diṭṭheti pucchā sakavādissa, samuddato ekabindussa rase paṭividdhe sesaudakassa paṭivedho viya ekadhamme aniccādito paṭividdhe sabbepi paṭividdhā hontīti laddhiyā paṭiññā paravādissa.
చతూహి ఞాణేహీతి దుక్ఖే ఞాణాదీహి. అట్ఠహి ఞాణేహీతి సావకానం సాధారణేహి సచ్చఞాణేహి చేవ పటిసమ్భిదాఞాణేహి చ. ద్వాదసహి ఞాణేహీతి ద్వాదసఙ్గపటిచ్చసముప్పాదఞాణేహి. చతుచత్తారీసాయ ఞాణేహీతి ‘‘జరామరణే ఞాణం, జరామరణసముదయే ఞాణ’’న్తి ఏవం నిదానవగ్గే వుత్తఞాణేహి. సత్తసత్తతియా ఞాణేహీతి ‘‘జరామరణం, భిక్ఖవే, అనిచ్చం సఙ్ఖతం పటిచ్చసముప్పన్నం ఖయధమ్మం వయధమ్మం విరాగధమ్మం నిరోధధమ్మ’’న్తి (సం॰ ని॰ ౨.౨౦) ఏవం తత్థేవ వుత్తఞాణేహి. సేసమేత్థ పాళినయేనేవ వేదితబ్బం సద్ధిం సుత్తసాధనేనాతి.
Catūhi ñāṇehīti dukkhe ñāṇādīhi. Aṭṭhahi ñāṇehīti sāvakānaṃ sādhāraṇehi saccañāṇehi ceva paṭisambhidāñāṇehi ca. Dvādasahi ñāṇehīti dvādasaṅgapaṭiccasamuppādañāṇehi. Catucattārīsāya ñāṇehīti ‘‘jarāmaraṇe ñāṇaṃ, jarāmaraṇasamudaye ñāṇa’’nti evaṃ nidānavagge vuttañāṇehi. Sattasattatiyā ñāṇehīti ‘‘jarāmaraṇaṃ, bhikkhave, aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhamma’’nti (saṃ. ni. 2.20) evaṃ tattheva vuttañāṇehi. Sesamettha pāḷinayeneva veditabbaṃ saddhiṃ suttasādhanenāti.
అనుపుబ్బాభిసమయకథావణ్ణనా.
Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౧౮) ౯. అనుపుబ్బాభిసమయకథా • (18) 9. Anupubbābhisamayakathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౯. అనుపుబ్బాభిసమయకథావణ్ణనా • 9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౯. అనుపుబ్బాభిసమయకథావణ్ణనా • 9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā