| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៩. អនុបុព្ពាភិសមយកថាវណ្ណនា
9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā
៣៣៩. ឥទានិ អនុបុព្ពាភិសមយកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ យេសំ –
339. Idāni anupubbābhisamayakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ –
‘‘អនុបុព្ពេន មេធាវី, ថោកំ ថោកំ ខណេ ខណេ;
‘‘Anupubbena medhāvī, thokaṃ thokaṃ khaṇe khaṇe;
កម្មារោ រជតស្សេវ, និទ្ធមេ មលមត្តនោ’’តិ។ (ធ. ប. ២៣៩) –
Kammāro rajatasseva, niddhame malamattano’’ti. (dha. pa. 239) –
អាទីនិ សុត្តានិ អយោនិសោ គហេត្វា ‘‘សោតាបត្តិផលសច្ឆិកិរិយាយ បដិបន្នោ ឯកច្ចេ កិលេសេ ទុក្ខទស្សនេន បជហតិ, ឯកច្ចេ សមុទយនិរោធមគ្គទស្សនេន, តថា សេសាបីតិ ឯវំ សោឡសហិ កោដ្ឋាសេហិ អនុបុព្ពេន កិលេសប្បហានំ កត្វា អរហត្តបដិលាភោ ហោតី’’តិ ឯវរូបា នានាភិសមយលទ្ធិ ឧប្បន្នា, សេយ្យថាបិ ឯតរហិ អន្ធកសព្ពត្ថិកសម្មិតិយភទ្រយានិកានំ; តេសំ លទ្ធិវិវេចនត្ថំ អនុបុព្ពាភិសមយោតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អនុបុព្ពេន សោតាបត្តិមគ្គន្តិ បុដ្ឋោ បន ឯកស្ស មគ្គស្ស ពហុភាវាបត្តិភយេន បដិក្ខិបតិ។ ទុតិយំ បុដ្ឋោ ទុក្ខទស្សនាទិវសេន បដិជានាតិ។ តានិ វា ចត្តារិបិ ញាណានិ ឯកោ សោតាបត្តិមគ្គោយេវាតិ បដិជានាតិ, ផលំ បន ឯកមេវ ឥច្ឆតិ, តស្មា បដិក្ខិបតិ។ សកទាគាមិមគ្គាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។
Ādīni suttāni ayoniso gahetvā ‘‘sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno ekacce kilese dukkhadassanena pajahati, ekacce samudayanirodhamaggadassanena, tathā sesāpīti evaṃ soḷasahi koṭṭhāsehi anupubbena kilesappahānaṃ katvā arahattapaṭilābho hotī’’ti evarūpā nānābhisamayaladdhi uppannā, seyyathāpi etarahi andhakasabbatthikasammitiyabhadrayānikānaṃ; tesaṃ laddhivivecanatthaṃ anupubbābhisamayoti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Anupubbena sotāpattimagganti puṭṭho pana ekassa maggassa bahubhāvāpattibhayena paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho dukkhadassanādivasena paṭijānāti. Tāni vā cattāripi ñāṇāni eko sotāpattimaggoyevāti paṭijānāti, phalaṃ pana ekameva icchati, tasmā paṭikkhipati. Sakadāgāmimaggādīsupi eseva nayo.
៣៤៤. មគ្គេ ទិដ្ឋេ ផលេ ឋិតោតិ បញ្ហេ យស្មា ទុក្ខទស្សនាទីហិ ទស្សនំ អបរិនិដ្ឋិតំ, មគ្គទស្សនេន បរិនិដ្ឋិតំ នាម ហោតិ, តទា សោ ផលេ ឋិតោតិ សង្ខំ គច្ឆតិ, តស្មា បដិជានាតិ។
344. Magge diṭṭhe phale ṭhitoti pañhe yasmā dukkhadassanādīhi dassanaṃ apariniṭṭhitaṃ, maggadassanena pariniṭṭhitaṃ nāma hoti, tadā so phale ṭhitoti saṅkhaṃ gacchati, tasmā paṭijānāti.
៣៤៥. ទុក្ខេ ទិដ្ឋេ ចត្តារិ សច្ចានីតិ បុច្ឆា បរវាទិស្ស, ឯកាភិសមយវសេន បដិញ្ញា សកវាទិស្ស។ បុន ទុក្ខសច្ចំ ចត្តារិ សច្ចានីតិ អនុយោគេ ចតុន្នម្បិ នានាសភាវត្តា បដិក្ខេបោ តស្សេវ។
345. Dukkhediṭṭhe cattāri saccānīti pucchā paravādissa, ekābhisamayavasena paṭiññā sakavādissa. Puna dukkhasaccaṃ cattāri saccānīti anuyoge catunnampi nānāsabhāvattā paṭikkhepo tasseva.
រូបក្ខន្ធេ អនិច្ចតោ ទិដ្ឋេតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, សមុទ្ទតោ ឯកពិន្ទុស្ស រសេ បដិវិទ្ធេ សេសឧទកស្ស បដិវេធោ វិយ ឯកធម្មេ អនិច្ចាទិតោ បដិវិទ្ធេ សព្ពេបិ បដិវិទ្ធា ហោន្តីតិ លទ្ធិយា បដិញ្ញា បរវាទិស្ស។
Rūpakkhandhe aniccato diṭṭheti pucchā sakavādissa, samuddato ekabindussa rase paṭividdhe sesaudakassa paṭivedho viya ekadhamme aniccādito paṭividdhe sabbepi paṭividdhā hontīti laddhiyā paṭiññā paravādissa.
ចតូហិ ញាណេហីតិ ទុក្ខេ ញាណាទីហិ។ អដ្ឋហិ ញាណេហីតិ សាវកានំ សាធារណេហិ សច្ចញាណេហិ ចេវ បដិសម្ភិទាញាណេហិ ច។ ទ្វាទសហិ ញាណេហីតិ ទ្វាទសង្គបដិច្ចសមុប្បាទញាណេហិ។ ចតុចត្តារីសាយ ញាណេហីតិ ‘‘ជរាមរណេ ញាណំ, ជរាមរណសមុទយេ ញាណ’’ន្តិ ឯវំ និទានវគ្គេ វុត្តញាណេហិ។ សត្តសត្តតិយា ញាណេហីតិ ‘‘ជរាមរណំ, ភិក្ខវេ, អនិច្ចំ សង្ខតំ បដិច្ចសមុប្បន្នំ ខយធម្មំ វយធម្មំ វិរាគធម្មំ និរោធធម្ម’’ន្តិ (សំ. និ. ២.២០) ឯវំ តត្ថេវ វុត្តញាណេហិ។ សេសមេត្ថ បាឡិនយេនេវ វេទិតព្ពំ សទ្ធិំ សុត្តសាធនេនាតិ។
Catūhi ñāṇehīti dukkhe ñāṇādīhi. Aṭṭhahi ñāṇehīti sāvakānaṃ sādhāraṇehi saccañāṇehi ceva paṭisambhidāñāṇehi ca. Dvādasahi ñāṇehīti dvādasaṅgapaṭiccasamuppādañāṇehi. Catucattārīsāya ñāṇehīti ‘‘jarāmaraṇe ñāṇaṃ, jarāmaraṇasamudaye ñāṇa’’nti evaṃ nidānavagge vuttañāṇehi. Sattasattatiyā ñāṇehīti ‘‘jarāmaraṇaṃ, bhikkhave, aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhamma’’nti (saṃ. ni. 2.20) evaṃ tattheva vuttañāṇehi. Sesamettha pāḷinayeneva veditabbaṃ saddhiṃ suttasādhanenāti.
អនុបុព្ពាភិសមយកថាវណ្ណនា។
Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (១៨) ៩. អនុបុព្ពាភិសមយកថា • (18) 9. Anupubbābhisamayakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៩. អនុបុព្ពាភិសមយកថាវណ្ណនា • 9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៩. អនុបុព្ពាភិសមយកថាវណ្ណនា • 9. Anupubbābhisamayakathāvaṇṇanā
