Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៤. អនុរាធសុត្តំ
4. Anurādhasuttaṃ
៨៦. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា វេសាលិយំ វិហរតិ មហាវនេ កូដាគារសាលាយំ។ តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា អនុរាធោ ភគវតោ អវិទូរេ អរញ្ញកុដិកាយំ វិហរតិ។ អថ ខោ សម្ពហុលា អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា យេន អាយស្មា អនុរាធោ តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា អនុរាធេន សទ្ធិំ សម្មោទិំសុ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នា ខោ តេ អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា អាយស្មន្តំ អនុរាធំ ឯតទវោចុំ – ‘‘យោ សោ, អាវុសោ អនុរាធ, តថាគតោ ឧត្តមបុរិសោ បរមបុរិសោ បរមបត្តិបត្តោ, តំ តថាគតោ ឥមេសុ ចតូសុ ឋានេសុ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេតិ – ‘ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា, ‘ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា, ‘ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា, ‘នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា’’តិ?
86. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena āyasmā anurādho bhagavato avidūre araññakuṭikāyaṃ viharati. Atha kho sambahulā aññatitthiyā paribbājakā yena āyasmā anurādho tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā anurādhena saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te aññatitthiyā paribbājakā āyasmantaṃ anurādhaṃ etadavocuṃ – ‘‘yo so, āvuso anurādha, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, taṃ tathāgato imesu catūsu ṭhānesu paññāpayamāno paññāpeti – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā’’ti?
ឯវំ វុត្តេ, អាយស្មា អនុរាធោ តេ អញ្ញតិត្ថិយេ បរិព្ពាជកេ ឯតទវោច – ‘‘យោ សោ អាវុសោ តថាគតោ ឧត្តមបុរិសោ បរមបុរិសោ បរមបត្តិបត្តោ តំ តថាគតោ អញ្ញត្រ ឥមេហិ ចតូហិ ឋានេហិ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេតិ – ‘ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា, ‘ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា, ‘ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា, ‘នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា’’តិ។ ឯវំ វុត្តេ, អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា អាយស្មន្តំ អនុរាធំ ឯតទវោចុំ – ‘‘សោ ចាយំ ភិក្ខុ នវោ ភវិស្សតិ អចិរបព្ពជិតោ, ថេរោ វា បន ពាលោ អព្យត្តោ’’តិ។ អថ ខោ អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា អាយស្មន្តំ អនុរាធំ នវវាទេន ច ពាលវាទេន ច អបសាទេត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កមិំសុ។
Evaṃ vutte, āyasmā anurādho te aññatitthiye paribbājake etadavoca – ‘‘yo so āvuso tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto taṃ tathāgato aññatra imehi catūhi ṭhānehi paññāpayamāno paññāpeti – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā’’ti. Evaṃ vutte, aññatitthiyā paribbājakā āyasmantaṃ anurādhaṃ etadavocuṃ – ‘‘so cāyaṃ bhikkhu navo bhavissati acirapabbajito, thero vā pana bālo abyatto’’ti. Atha kho aññatitthiyā paribbājakā āyasmantaṃ anurādhaṃ navavādena ca bālavādena ca apasādetvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu.
អថ ខោ អាយស្មតោ អនុរាធស្ស អចិរបក្កន្តេសុ តេសុ អញ្ញតិត្ថិយេសុ បរិព្ពាជកេសុ ឯតទហោសិ – ‘‘សចេ ខោ មំ តេ អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា ឧត្តរិំ បញ្ហំ បុច្ឆេយ្យុំ។ កថំ ព្យាករមានោ នុ ខ្វាហំ តេសំ អញ្ញតិត្ថិយានំ បរិព្ពាជកានំ វុត្តវាទី ចេវ ភគវតោ អស្សំ, ន ច ភគវន្តំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខេយ្យំ, ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករេយ្យំ, ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆេយ្យា’’តិ?
Atha kho āyasmato anurādhassa acirapakkantesu tesu aññatitthiyesu paribbājakesu etadahosi – ‘‘sace kho maṃ te aññatitthiyā paribbājakā uttariṃ pañhaṃ puccheyyuṃ. Kathaṃ byākaramāno nu khvāhaṃ tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ vuttavādī ceva bhagavato assaṃ, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkheyyaṃ, dhammassa cānudhammaṃ byākareyyaṃ, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgaccheyyā’’ti?
អថ ខោ អាយស្មា អនុរាធោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា…បេ.… ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា អនុរាធោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘ឥធាហំ, ភន្តេ, ភគវតោ អវិទូរេ អរញ្ញកុដិកាយំ វិហរាមិ។ អថ ខោ, ភន្តេ, សម្ពហុលា អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា យេនាហំ តេនុបសង្កមិំសុ …បេ.… មំ ឯតទវោចុំ – ‘យោ សោ, អាវុសោ អនុរាធ, តថាគតោ ឧត្តមបុរិសោ បរមបុរិសោ បរមបត្តិបត្តោ តំ តថាគតោ ឥមេសុ ចតូសុ ឋានេសុ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេតិ – ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ វា, ន ហោតិ… ហោតិ ច ន ច ហោតិ, នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ វា’’’តិ?
Atha kho āyasmā anurādho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā anurādho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idhāhaṃ, bhante, bhagavato avidūre araññakuṭikāyaṃ viharāmi. Atha kho, bhante, sambahulā aññatitthiyā paribbājakā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu …pe… maṃ etadavocuṃ – ‘yo so, āvuso anurādha, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto taṃ tathāgato imesu catūsu ṭhānesu paññāpayamāno paññāpeti – hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, na hoti… hoti ca na ca hoti, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’’ti?
ឯវំ វុត្តាហំ, ភន្តេ, តេ អញ្ញតិត្ថិយេ បរិព្ពាជកេ ឯតទវោចំ – ‘‘យោ សោ, អាវុសោ, តថាគតោ ឧត្តមបុរិសោ បរមបុរិសោ បរមបត្តិបត្តោ, តំ តថាគតោ អញ្ញត្រ ឥមេហិ ចតូហិ ឋានេហិ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេតិ – ‘ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វា…បេ.… ‘នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វាតិ។ ឯវំ វុត្តេ, ភន្តេ, តេ អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា មំ ឯតទវោចុំ – ‘សោ ចាយំ ភិក្ខុ ន វោ ភវិស្សតិ អចិរបព្ពជិតោ ថេរោ វា បន ពាលោ អព្យត្តោ’តិ។ អថ ខោ មំ, ភន្តេ, តេ អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា នវវាទេន ពាលវាទេន ច អបសាទេត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កមិំសុ’’។
Evaṃ vuttāhaṃ, bhante, te aññatitthiye paribbājake etadavocaṃ – ‘‘yo so, āvuso, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, taṃ tathāgato aññatra imehi catūhi ṭhānehi paññāpayamāno paññāpeti – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vāti. Evaṃ vutte, bhante, te aññatitthiyā paribbājakā maṃ etadavocuṃ – ‘so cāyaṃ bhikkhu na vo bhavissati acirapabbajito thero vā pana bālo abyatto’ti. Atha kho maṃ, bhante, te aññatitthiyā paribbājakā navavādena bālavādena ca apasādetvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu’’.
‘‘តស្ស មយ្ហំ, ភន្តេ, អចិរបក្កន្តេសុ តេសុ អញ្ញតិត្ថិយេសុ បរិព្ពាជកេសុ ឯតទហោសិ – ‘សចេ ខោ មំ តេ អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្ពាជកា ឧត្តរិំ បញ្ហំ បុច្ឆេយ្យុំ។ កថំ ព្យាករមានោ នុ ខ្វាហំ តេសំ អញ្ញតិត្ថិយានំ បរិព្ពាជកានំ វុត្តវាទី ចេវ ភគវតោ អស្សំ, ន ច ភគវន្តំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខេយ្យំ, ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករេយ្យំ, ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆេយ្យា’’’តិ?
‘‘Tassa mayhaṃ, bhante, acirapakkantesu tesu aññatitthiyesu paribbājakesu etadahosi – ‘sace kho maṃ te aññatitthiyā paribbājakā uttariṃ pañhaṃ puccheyyuṃ. Kathaṃ byākaramāno nu khvāhaṃ tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ vuttavādī ceva bhagavato assaṃ, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkheyyaṃ, dhammassa cānudhammaṃ byākareyyaṃ, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgaccheyyā’’’ti?
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, អនុរាធ, រូបំ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ? ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’។ ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ? ‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។ ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ , ភន្តេ’’។ ‘‘វេទនា… សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ? ‘‘អនិច្ចំ ភន្តេ’’…បេ.… តស្មាតិហ…បេ.… ឯវំ បស្សំ…បេ.… នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាតិ’’។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ , bhante’’. ‘‘Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ bhante’’…pe… tasmātiha…pe… evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti’’.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, អនុរាធ, រូបំ តថាគតោតិ សមនុបស្សសី’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។ ‘‘វេទនំ… សញ្ញំ… សង្ខារេ… វិញ្ញាណំ តថាគតោតិ សមនុបស្សសី’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, អនុរាធ, រូបស្មិំ តថាគតោតិ សមនុបស្សសី’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។ ‘‘អញ្ញត្រ រូបា តថាគតោតិ សមនុបស្សសី’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។ ‘‘វេទនាយ…បេ.… អញ្ញត្រ វេទនាយ…បេ.… សញ្ញាយ… អញ្ញត្រ សញ្ញាយ… សង្ខារេសុ… អញ្ញត្រ សង្ខារេហិ… វិញ្ញាណស្មិំ… អញ្ញត្រ វិញ្ញាណា តថាគតោតិ សមនុបស្សសី’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpasmiṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Aññatra rūpā tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanāya…pe… aññatra vedanāya…pe… saññāya… aññatra saññāya… saṅkhāresu… aññatra saṅkhārehi… viññāṇasmiṃ… aññatra viññāṇā tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, អនុរាធ, រូបំ… វេទនា… សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ តថាគតោតិ សមនុបស្សសី’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpaṃ… vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, អនុរាធ, អយំ សោ អរូបី អវេទនោ អសញ្ញី អសង្ខារោ អវិញ្ញាណោ តថាគតោតិ សមនុបស្សសី’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, ayaṃ so arūpī avedano asaññī asaṅkhāro aviññāṇo tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ឯត្ថ ច តេ, អនុរាធ, ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សច្ចតោ ថេតតោ តថាគតេ អនុបលព្ភិយមានេ កល្លំ នុ តេ តំ វេយ្យាករណំ – ‘យោ សោ, អាវុសោ, តថាគតោ ឧត្តមបុរិសោ បរមបុរិសោ បរមបត្តិបត្តោ តំ តថាគតោ អញ្ញត្រ ឥមេហិ ចតូហិ ឋានេហិ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេតិ – ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ វា… នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ វា’’’តិ? ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘Ettha ca te, anurādha, diṭṭheva dhamme saccato thetato tathāgate anupalabbhiyamāne kallaṃ nu te taṃ veyyākaraṇaṃ – ‘yo so, āvuso, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto taṃ tathāgato aññatra imehi catūhi ṭhānehi paññāpayamāno paññāpeti – hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘សាធុ សាធុ, អនុរាធ! បុព្ពេ ចាហំ, អនុរាធ, ឯតរហិ ច ទុក្ខញ្ចេវ បញ្ញបេមិ, ទុក្ខស្ស ច និរោធ’’ន្តិ។ ចតុត្ថំ។
‘‘Sādhu sādhu, anurādha! Pubbe cāhaṃ, anurādha, etarahi ca dukkhañceva paññapemi, dukkhassa ca nirodha’’nti. Catutthaṃ.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. អនុរាធសុត្តវណ្ណនា • 4. Anurādhasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤. អនុរាធសុត្តវណ្ណនា • 4. Anurādhasuttavaṇṇanā