| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๑๐. อนุรุทฺธมหาวิตกฺกสุตฺตวณฺณนา
10. Anuruddhamahāvitakkasuttavaṇṇanā
๓๐. ทสเม อปฺปิจฺฉสฺสาติ น อิจฺฉสฺสฯ อภาวโตฺถ เหตฺถ อปฺปสโทฺท ‘‘อปฺปฑํสมกสวาตาตปา’’ติอาทีสุ (อ. นิ. ๑๐.๑๑) วิยฯ ปจฺจเยสุ อปฺปิโจฺฉ ปจฺจยปฺปิโจฺฉ, จีวราทิปจฺจเยสุ อิจฺฉารหิโตฯ อธิคมปฺปิโจฺฉติ ฌานาทิอธิคมวิภาวเน อิจฺฉารหิโต ฯ ปริยตฺติอปฺปิโจฺฉติ ปริยตฺติยํ พาหุสจฺจวิภาวเน อิจฺฉารหิโตฯ ธุตงฺคปฺปิโจฺฉติ ธุตเงฺคสุ อปฺปิโจฺฉ ธุตงฺคภาววิภาวเน อิจฺฉารหิโตฯ สนฺตคุณนิคุหเนนาติ อตฺตนิ สํวิชฺชมานานํ ฌานาทิคุณานเญฺจว พาหุสจฺจคุณสฺส ธุตงฺคคุณสฺส จ นิคุหเนน ฉาทเนนฯ สมฺปชฺชตีติ นิปฺผชฺชติ สิชฺฌติฯ โน มหิจฺฉสฺสาติ มหติยา อิจฺฉาย สมนฺนาคตสฺส โน สมฺปชฺชติ อนุธมฺมสฺสปิ อนิปฺผชฺชนโตฯ ปวิวิตฺตสฺสาติ ปกาเรหิ วิวิตฺตสฺสฯ เตนาห ‘‘กายจิตฺตอุปธิวิเวเกหิ วิวิตฺตสฺสา’’ติฯ อารมฺภวตฺถุวเสนาติ ภาวนาภิโยควเสน เอกีภาโวว กายวิเวโกติ อธิเปฺปโต, น คณสงฺคณิกาภาวมตฺตนฺติ ทเสฺสติฯ กมฺมนฺติ โยคกมฺมํฯ
30. Dasame appicchassāti na icchassa. Abhāvattho hettha appasaddo ‘‘appaḍaṃsamakasavātātapā’’tiādīsu (a. ni. 10.11) viya. Paccayesu appiccho paccayappiccho, cīvarādipaccayesu icchārahito. Adhigamappicchoti jhānādiadhigamavibhāvane icchārahito . Pariyattiappicchoti pariyattiyaṃ bāhusaccavibhāvane icchārahito. Dhutaṅgappicchoti dhutaṅgesu appiccho dhutaṅgabhāvavibhāvane icchārahito. Santaguṇaniguhanenāti attani saṃvijjamānānaṃ jhānādiguṇānañceva bāhusaccaguṇassa dhutaṅgaguṇassa ca niguhanena chādanena. Sampajjatīti nipphajjati sijjhati. No mahicchassāti mahatiyā icchāya samannāgatassa no sampajjati anudhammassapi anipphajjanato. Pavivittassāti pakārehi vivittassa. Tenāha ‘‘kāyacittaupadhivivekehi vivittassā’’ti. Ārambhavatthuvasenāti bhāvanābhiyogavasena ekībhāvova kāyavivekoti adhippeto, na gaṇasaṅgaṇikābhāvamattanti dasseti. Kammanti yogakammaṃ.
สเตฺตหิ กิเลเสหิ จ สงฺคณนํ สโมธานํ สงฺคณิกา, สา อารมิตพฺพเฎฺฐน อาราโม เอตสฺสาติ สงฺคณิการาโม, ตสฺสฯ เตนาห ‘‘คณสงฺคณิกาย เจวา’’ติอาทิฯ อารทฺธวีริยสฺสาติ ปคฺคหิตวีริยสฺสฯ ตญฺจ โข อุปธิวิเวเก นินฺนตาวเสน ‘‘อยํ ธโมฺม’’ติ วจนโตฯ เอส นโย อิตเรสุปิฯ วิวฎฺฎนิสฺสิตํเยว หิ สมาธานํ อิธาธิเปฺปตํ, ตถา ปญฺญาปิฯ กมฺมสฺส-กตปญฺญาย หิ ฐิโต กมฺมวเสน ภเวสุ นานปฺปกาโร อนโตฺถติ ชานโนฺต กมฺมกฺขยกรํ ญาณํ อภิปเตฺถติ, ตทตฺถญฺจ อุสฺสาหํ กโรติฯ มานาทโย สตฺตสนฺตานํ สํสาเร ปปเญฺจนฺติ วิตฺถาเรนฺตีติ ปปญฺจาติ อาห ‘‘ตณฺหามานทิฎฺฐิปปญฺจรหิตตฺตา’’ติอาทิฯ เสสเมตฺถ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
Sattehi kilesehi ca saṅgaṇanaṃ samodhānaṃ saṅgaṇikā, sā āramitabbaṭṭhena ārāmo etassāti saṅgaṇikārāmo, tassa. Tenāha ‘‘gaṇasaṅgaṇikāya cevā’’tiādi. Āraddhavīriyassāti paggahitavīriyassa. Tañca kho upadhiviveke ninnatāvasena ‘‘ayaṃ dhammo’’ti vacanato. Esa nayo itaresupi. Vivaṭṭanissitaṃyeva hi samādhānaṃ idhādhippetaṃ, tathā paññāpi. Kammassa-katapaññāya hi ṭhito kammavasena bhavesu nānappakāro anatthoti jānanto kammakkhayakaraṃ ñāṇaṃ abhipattheti, tadatthañca ussāhaṃ karoti. Mānādayo sattasantānaṃ saṃsāre papañcenti vitthārentīti papañcāti āha ‘‘taṇhāmānadiṭṭhipapañcarahitattā’’tiādi. Sesamettha suviññeyyameva.
อนุรุทฺธมหาวิตกฺกสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Anuruddhamahāvitakkasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
คหปติวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Gahapativaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑๐. อนุรุทฺธมหาวิตกฺกสุตฺตํ • 10. Anuruddhamahāvitakkasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. อนุรุทฺธมหาวิตกฺกสุตฺตวณฺณนา • 10. Anuruddhamahāvitakkasuttavaṇṇanā
