| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationမဇ္ဈိမ နိကာယ ၁၂၇
The Middle-Length Suttas Collection 127
အနုရုဒ္ဓသုတ္တ
With Anuruddha
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
အထ ခေါ ပဉ္စကင်္ဂေါ ထပတိ အညတရံ ပုရိသံ အာမန္တေသိ: “ဧဟိ တွံ, အမ္ဘော ပုရိသ, ယေနာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ တေနုပသင်္ကမ; ဥပသင်္ကမိတွာ မမ ဝစနေန အာယသ္မတော အနုရုဒ္ဓဿ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒာဟိ: ‘ပဉ္စကင်္ဂေါ, ဘန္တေ, ထပတိ အာယသ္မတော အနုရုဒ္ဓဿ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတီ'တိ; ဧဝဉ္စ ဝဒေဟိ: ‘အဓိဝါသေတု ကိရ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ပဉ္စကင်္ဂဿ ထပတိဿ သွာတနာယ အတ္တစတုတ္ထော ဘတ္တံ; ယေန စ ကိရ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ပဂေဝတရံ အာဂစ္ဆေယျ; ပဉ္စကင်္ဂေါ, ဘန္တေ, ထပတိ ဗဟုကိစ္စော ဗဟုကရဏီယော ရာဇကရဏီယေနာ'”တိ၊
And then the master builder Pañcakaṅga addressed a man, “Please, mister, go to Venerable Anuruddha, and in my name bow with your head to his feet. Say to him, ‘Sir, the master builder Pañcakaṅga bows with his head to your feet.’ And then ask him whether he might please accept tomorrow’s meal from Pañcakaṅga together with the bhikkhu Saṅgha. And ask whether he might please come earlier than usual, for Pañcakaṅga has many duties, and much work to do for the king.”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ သော ပုရိသော ပဉ္စကင်္ဂဿ ထပတိဿ ပဋိဿုတွာ ယေနာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ၊ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ သော ပုရိသော အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစ: “ပဉ္စကင်္ဂေါ, ဘန္တေ, ထပတိ အာယသ္မတော အနုရုဒ္ဓဿ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ, ဧဝဉ္စ ဝဒေတိ: ‘အဓိဝါသေတု ကိရ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ပဉ္စကင်္ဂဿ ထပတိဿ သွာတနာယ အတ္တစတုတ္ထော ဘတ္တံ; ယေန စ ကိရ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ပဂေဝတရံ အာဂစ္ဆေယျ; ပဉ္စကင်္ဂေါ, ဘန္တေ, ထပတိ ဗဟုကိစ္စော ဗဟုကရဏီယော ရာဇကရဏီယေနာ'”တိ၊ အဓိဝါသေသိ ခေါ အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ တုဏှီဘာဝေန၊
“Yes, sir,” that man replied. He did as Pañcakaṅga asked, and Venerable Anuruddha consented with silence.
အထ ခေါ အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ပဉ္စကင်္ဂဿ ထပတိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ၊ အထ ခေါ ပဉ္စကင်္ဂေါ ထပတိ အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေသိ သမ္ပဝါရေသိ၊ အထ ခေါ ပဉ္စကင်္ဂေါ ထပတိ အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ အညတရံ နီစံ အာသနံ ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ၊ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ပဉ္စကင်္ဂေါ ထပတိ အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစ:
Then when the night had passed, Anuruddha robed up in the morning and, taking his bowl and robe, went to Pañcakaṅga’s home, where he sat on the seat spread out. Then Pañcakaṅga served and satisfied Anuruddha with his own hands with delicious fresh and cooked foods. When Anuruddha had eaten and washed his hands and bowl, Pañcakaṅga took a low seat, sat to one side, and said to him:
“ဣဓ မံ, ဘန္တေ, ထေရာ ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝမာဟံသု: ‘အပ္ပမာဏံ, ဂဟပတိ, စေတောဝိမုတ္တိံ ဘာဝေဟီ'တိ၊ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု: ‘မဟဂ္ဂတံ, ဂဟပတိ, စေတောဝိမုတ္တိံ ဘာဝေဟီ'တိ၊ ယာ စာယံ, ဘန္တေ, အပ္ပမာဏာ စေတောဝိမုတ္တိ ယာ စ မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ—ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ စေဝ နာနာဗျဉ္ဇနာ စ, ဥဒါဟု ဧကတ္ထာ ဗျဉ္ဇနမေဝ နာနန်”တိ?
“Sir, some senior bhikkhus have come to me and said, ‘Householder, develop the limitless release of heart.’ Others have said, ‘Householder, develop the expansive release of heart.’ Now, the limitless release of the heart and the expansive release of the heart: do these things differ in both meaning and phrasing? Or do they mean the same thing, and differ only in the phrasing?”
“တေန ဟိ, ဂဟပတိ, တံယေဝေတ္ထ ပဋိဘာတု, အပဏ္ဏကန္တေ ဣတော ဘဝိဿတီ”တိ၊
“Well then, householder, let me know what you think about this. Afterwards you’ll get it for sure.”
“မယှံ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဟောတိ: ‘ယာ စာယံ အပ္ပမာဏာ စေတောဝိမုတ္တိ ယာ စ မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ ဣမေ ဓမ္မာ ဧကတ္ထာ ဗျဉ္ဇနမေဝ နာနန်'”တိ၊
“Sir, this is what I think. The limitless release of the heart and the expansive release of the heart mean the same thing, and differ only in the phrasing.”
“ယာ စာယံ, ဂဟပတိ, အပ္ပမာဏာ စေတောဝိမုတ္တိ ယာ စ မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ စေဝ နာနာဗျဉ္ဇနာ စ၊ တဒမိနာပေတံ, ဂဟပတိ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ စေဝ နာနာဗျဉ္ဇနာ စ၊
“The limitless release of the heart and the expansive release of the heart differ in both meaning and phrasing. This is a way to understand how these things differ in both meaning and phrasing.
ကတမာ စ, ဂဟပတိ, အပ္ပမာဏာ စေတောဝိမုတ္တိ? ဣဓ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟရတိ, တထာ ဒုတိယံ တထာ တတိယံ တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟရတိ၊ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ … မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ … ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟရတိ, တထာ ဒုတိယံ တထာ တတိယံ တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, အပ္ပမာဏာ စေတောဝိမုတ္တိ၊
And what is the limitless release of the heart? It’s when a bhikkhu meditates spreading a heart full of love to one direction, and to the second, and to the third, and to the fourth. In the same way above, below, across, everywhere, all around, they spread a heart full of love to the whole world—abundant, expansive, limitless, free of enmity and ill will. They meditate spreading a heart full of compassion … They meditate spreading a heart full of rejoicing … They meditate spreading a heart full of equanimity to one direction, and to the second, and to the third, and to the fourth. In the same way above, below, across, everywhere, all around, they spread a heart full of equanimity to the whole world—abundant, expansive, limitless, free of enmity and ill will. This is called the limitless release of the heart.
ကတမာ စ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ? ဣဓ, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ ရုက္ခမူလံ မဟဂ္ဂတန္တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ရုက္ခမူလာနိ မဟဂ္ဂတန္တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယမ္ပိ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ ဂါမက္ခေတ္တံ မဟဂ္ဂတန္တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယမ္ပိ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ဂါမက္ခေတ္တာနိ မဟဂ္ဂတန္တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယမ္ပိ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ မဟာရဇ္ဇံ မဟဂ္ဂတန္တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယမ္ပိ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မဟာရဇ္ဇာနိ မဟဂ္ဂတန္တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယမ္ပိ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဘိက္ခု ယာဝတာ သမုဒ္ဒပရိယန္တံ ပထဝိံ မဟဂ္ဂတန္တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ အယမ္ပိ ဝုစ္စတိ, ဂဟပတိ, မဟဂ္ဂတာ စေတောဝိမုတ္တိ၊ ဣမိနာ ခေါ ဧတံ, ဂဟပတိ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ ဣမေ ဓမ္မာ နာနတ္ထာ စေဝ နာနာဗျဉ္ဇနာ စ၊
And what is the expansive release of the heart? It’s when a bhikkhu meditates determined on pervading the extent of a single tree root as expansive. This is called the expansive release of the heart. Also, a bhikkhu meditates determined on pervading the extent of two or three tree roots … a single village district … two or three village districts … a single kingdom … two or three kingdoms … this land surrounded by ocean. This too is called the expansive release of the heart. This is a way to understand how these things differ in both meaning and phrasing.
စတဿော ခေါ ဣမာ ဂဟပတိ, ဘဝူပပတ္တိယော၊ ကတမာ စတဿော? ဣဓ, ဂဟပတိ, ဧကစ္စော ‘ပရိတ္တာဘာ'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ပရိတ္တာဘာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဧကစ္စော ‘အပ္ပမာဏာဘာ'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပ္ပမာဏာဘာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဧကစ္စော ‘သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာ'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ၊ ဣဓ ပန, ဂဟပတိ, ဧကစ္စော ‘ပရိသုဒ္ဓါဘာ'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ပရိသုဒ္ဓါဘာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ၊ ဣမာ ခေါ, ဂဟပတိ, စတဿော ဘဝူပပတ္တိယော၊
Householder, there are these four kinds of rebirth in a future life. What four? Take someone who meditates determined on pervading ‘limited radiance’. When their body breaks up, after death, they’re reborn in the company of the gods of limited radiance. Next, take someone who meditates determined on pervading ‘limitless radiance’. When their body breaks up, after death, they’re reborn in the company of the gods of limitless radiance. Next, take someone who meditates determined on pervading ‘corrupted radiance’. When their body breaks up, after death, they’re reborn in the company of the gods of corrupted radiance. Next, take someone who meditates determined on pervading ‘pure radiance’. When their body breaks up, after death, they’re reborn in the company of the gods of pure radiance. These are the four kinds of rebirth in a future life.
ဟောတိ ခေါ သော, ဂဟပတိ, သမယော, ယာ တာ ဒေဝတာ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတန္တိ, တာသံ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတာနံ ဝဏ္ဏနာနတ္တဉှိ ခေါ ပညာယတိ နော စ အာဘာနာနတ္တံ၊ သေယျထာပိ, ဂဟပတိ, ပုရိသော သမ္ဗဟုလာနိ တေလပ္ပဒီပါနိ ဧကံ ဃရံ ပဝေသေယျ၊ တေသံ ဧကံ ဃရံ ပဝေသိတာနံ အစ္စိနာနတ္တဉှိ ခေါ ပညာယေထ, နော စ အာဘာနာနတ္တံ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဂဟပတိ, ဟောတိ ခေါ သော သမယော, ယာ တာ ဒေဝတာ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတန္တိ တာသံ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတာနံ ဝဏ္ဏနာနတ္တဉှိ ခေါ ပညာယတိ, နော စ အာဘာနာနတ္တံ၊
There comes a time, householder, when the deities gather together as one. When they do so, a difference in their color is evident, but not in their radiance. It’s like when a person brings several oil lamps into one house. You can detect a difference in their flames, but not in their radiance. In the same way, when the deities gather together as one, a difference in their color is evident, but not in their radiance.
ဟောတိ ခေါ သော, ဂဟပတိ, သမယော, ယာ တာ ဒေဝတာ တတော ဝိပက္ကမန္တိ, တာသံ တတော ဝိပက္ကမန္တီနံ ဝဏ္ဏနာနတ္တဉ္စေဝ ပညာယတိ အာဘာနာနတ္တဉ္စ၊ သေယျထာပိ, ဂဟပတိ, ပုရိသော တာနိ သမ္ဗဟုလာနိ တေလပ္ပဒီပါနိ တမှာ ဃရာ နီဟရေယျ၊ တေသံ တတော နီဟတာနံ အစ္စိနာနတ္တဉ္စေဝ ပညာယေထ အာဘာနာနတ္တဉ္စ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဂဟပတိ, ဟောတိ ခေါ သော သမယော, ယာ တာ ဒေဝတာ တတော ဝိပက္ကမန္တိ, တာသံ တတော ဝိပက္ကမန္တီနံ ဝဏ္ဏနာနတ္တဉ္စေဝ ပညာယတိ အာဘာနာနတ္တဉ္စ၊
There comes a time when those deities go their separate ways. When they do so, a difference both in their color and also in their radiance is evident. It’s like when a person takes those several oil lamps out of that house. You can detect a difference both in their flames and also in their radiance. In the same way, when the deities go their separate ways, a difference both in their color and also in their radiance is evident.
န ခေါ, ဂဟပတိ, တာသံ ဒေဝတာနံ ဧဝံ ဟောတိ: ‘ဣဒံ အမှာကံ နိစ္စန္တိ ဝါ ဓုဝန္တိ ဝါ သဿတန္တိ ဝါ', အပိ စ ယတ္ထ ယတ္ထေဝ တာ ဒေဝတာ အဘိနိဝိသန္တိ တတ္ထ တတ္ထေဝ တာ ဒေဝတာ အဘိရမန္တိ၊ သေယျထာပိ, ဂဟပတိ, မက္ခိကာနံ ကာဇေန ဝါ ပိဋကေန ဝါ ဟရီယမာနာနံ န ဧဝံ ဟောတိ: ‘ဣဒံ အမှာကံ နိစ္စန္တိ ဝါ ဓုဝန္တိ ဝါ သဿတန္တိ ဝါ', အပိ စ ယတ္ထ ယတ္ထေဝ တာ မက္ခိကာ အဘိနိဝိသန္တိ တတ္ထ တတ္ထေဝ တာ မက္ခိကာ အဘိရမန္တိ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဂဟပတိ, တာသံ ဒေဝတာနံ န ဧဝံ ဟောတိ: ‘ဣဒံ အမှာကံ နိစ္စန္တိ ဝါ ဓုဝန္တိ ဝါ သဿတန္တိ ဝါ', အပိ စ ယတ္ထ ယတ္ထေဝ တာ ဒေဝတာ အဘိနိဝိသန္တိ တတ္ထ တတ္ထေဝ တာ ဒေဝတာ အဘိရမန္တီ”တိ၊
It’s not that those deities think, ‘What we have is permanent, lasting, and eternal.’ Rather, wherever those deities cling, that’s where they take pleasure. It’s like when flies are being carried along on a carrying-pole or basket. It’s not that they think, ‘What we have is permanent, lasting, and eternal.’ Rather, wherever those flies cling, that’s where they take pleasure. In the same way, it’s not that those deities think, ‘What we have is permanent, lasting, and eternal.’ Rather, wherever those deities cling, that’s where they take pleasure.”
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ သဘိယော ကစ္စာနော အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစ:
When he had spoken, Venerable Sabhiya Kaccāna said to Venerable Anuruddha:
“သာဓု, ဘန္တေ အနုရုဒ္ဓ၊ အတ္ထိ စ မေ ဧတ္ထ ဥတ္တရိံ ပဋိပုစ္ဆိတဗ္ဗံ၊ ယာ တာ, ဘန္တေ, ဒေဝတာ အာဘာ သဗ္ဗာ တာ ပရိတ္တာဘာ ဥဒါဟု သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ အပ္ပမာဏာဘာ”တိ?
“Good, Honorable Anuruddha! I have a further question about this. Do all the radiant deities have limited radiance, or do some there have limitless radiance?”
“တဒင်္ဂေန ခေါ, အာဝုသော ကစ္စာန, သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ ပရိတ္တာဘာ, သန္တိ ပနေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ အပ္ပမာဏာဘာ”တိ၊
“In that respect, Friend Kaccāna, some deities there have limited radiance, while some have limitless radiance.”
“ကော နု ခေါ, ဘန္တေ အနုရုဒ္ဓ, ဟေတု ကော ပစ္စယော ယေန တာသံ ဒေဝတာနံ ဧကံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပန္နာနံ သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ ပရိတ္တာဘာ, သန္တိ ပနေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ အပ္ပမာဏာဘာ”တိ?
“What is the cause, Honorable Anuruddha, what is the reason why, when those deities have been reborn in a single order of gods, some deities there have limited radiance, while some have limitless radiance?”
“တေန ဟာဝုသော ကစ္စာန, တံယေဝေတ္ထ ပဋိပုစ္ဆိဿာမိ၊ ယထာ တေ ခမေယျ တထာ နံ ဗျာကရေယျာသိ၊ တံ ကိံ မညသိ, အာဝုသော ကစ္စာန, ယွာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ ရုက္ခမူလံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ, ယော စာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ရုက္ခမူလာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ ကတမာ စိတ္တဘာဝနာ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ?
“Well then, Friend Kaccāna, I’ll ask you about this in return, and you can answer as you like. What do you think, Friend Kaccāna? Which of these two kinds of mental development is more expansive: when a bhikkhu meditates determined on pervading as expansive the extent of a single tree root, or two or three tree roots?”
“ယွာယံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ရုက္ခမူလာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—အယံ ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ၊
“When a bhikkhu meditates on two or three tree roots.”
“တံ ကိံ မညသိ, အာဝုသော ကစ္စာန, ယွာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ရုက္ခမူလာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ, ယော စာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ ဂါမက္ခေတ္တံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ ကတမာ စိတ္တဘာဝနာ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ? “ယွာယံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ ဂါမက္ခေတ္တံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—အယံ ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ၊ “တံ ကိံ မညသိ, အာဝုသော ကစ္စာန, ယွာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ ဂါမက္ခေတ္တံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ, ယော စာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ဂါမက္ခေတ္တာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ ကတမာ စိတ္တဘာဝနာ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ? “ယွာယံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ဂါမက္ခေတ္တာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—အယံ ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ၊ “တံ ကိံ မညသိ, အာဝုသော ကစ္စာန, ယွာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ဂါမက္ခေတ္တာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ, ယော စာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ မဟာရဇ္ဇံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ ကတမာ စိတ္တဘာဝနာ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ? “ယွာယံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ မဟာရဇ္ဇံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—အယံ ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ၊ “တံ ကိံ မညသိ, အာဝုသော ကစ္စာန, ယွာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဧကံ မဟာရဇ္ဇံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ, ယော စာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မဟာရဇ္ဇာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ ကတမာ စိတ္တဘာဝနာ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ? “ယွာယံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မဟာရဇ္ဇာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—အယံ ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ၊ “တံ ကိံ မညသိ, အာဝုသော ကစ္စာန, ယွာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မဟာရဇ္ဇာနိ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ, ယော စာယံ ဘိက္ခု ယာဝတာ သမုဒ္ဒပရိယန္တံ ပထဝိံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ ကတမာ စိတ္တဘာဝနာ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ?
“What do you think, Friend Kaccāna? Which of these two kinds of mental development is more expansive: when a bhikkhu meditates determined on pervading as expansive the extent of two or three tree roots, or a single village district … two or three village districts … a single kingdom … two or three kingdoms … this land surrounded by ocean?”
“ယွာယံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခု ယာဝတာ သမုဒ္ဒပရိယန္တံ ပထဝိံ ‘မဟဂ္ဂတန်'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ—အယံ ဣမာသံ ဥဘိန္နံ စိတ္တဘာဝနာနံ မဟဂ္ဂတတရာ”တိ?
“When a bhikkhu meditates on this land surrounded by ocean.”
“အယံ ခေါ, အာဝုသော ကစ္စာန, ဟေတု အယံ ပစ္စယော, ယေန တာသံ ဒေဝတာနံ ဧကံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပန္နာနံ သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ ပရိတ္တာဘာ, သန္တိ ပနေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ အပ္ပမာဏာဘာ”တိ၊
“This is the cause, Friend Kaccāna, this is the reason why, when those deities have been reborn in a single order of gods, some deities there have limited radiance, while some have limitless radiance.”
“သာဓု, ဘန္တေ အနုရုဒ္ဓ၊ အတ္ထိ စ မေ ဧတ္ထ ဥတ္တရိံ ပဋိပုစ္ဆိတဗ္ဗံ၊ ယာဝတာ, ဘန္တေ, ဒေဝတာ အာဘာ သဗ္ဗာ တာ သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာ ဥဒါဟု သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ ပရိသုဒ္ဓါဘာ”တိ?
“Good, Honorable Anuruddha! I have a further question about this. Do all the radiant deities have corrupted radiance, or do some there have pure radiance?”
“တဒင်္ဂေန ခေါ, အာဝုသော ကစ္စာန, သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာ, သန္တိ ပနေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ ပရိသုဒ္ဓါဘာ”တိ၊
“In that respect, Friend Kaccāna, some deities there have corrupted radiance, while some have pure radiance.”
“ကော နု ခေါ, ဘန္တေ, အနုရုဒ္ဓ, ဟေတု ကော ပစ္စယော, ယေန တာသံ ဒေဝတာနံ ဧကံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပန္နာနံ သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာ, သန္တိ ပနေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ ပရိသုဒ္ဓါဘာ”တိ?
“What is the cause, Venerable Anuruddha, what is the reason why, when those deities have been reborn in a single order of gods, some deities there have corrupted radiance, while some have pure radiance?”
“တေန ဟာဝုသော ကစ္စာန, ဥပမံ တေ ကရိဿာမိ၊ ဥပမာယပိဓေကစ္စေ ဝိညူ ပုရိသာ ဘာသိတဿ အတ္ထံ အာဇာနန္တိ၊ သေယျထာပိ, အာဝုသော ကစ္စာန, တေလပ္ပဒီပဿ ဈာယတော တေလမ္ပိ အပရိသုဒ္ဓံ ဝဋ္ဋိပိ အပရိသုဒ္ဓါ၊ သော တေလဿပိ အပရိသုဒ္ဓတ္တာ ဝဋ္ဋိယာပိ အပရိသုဒ္ဓတ္တာ အန္ဓန္ဓံ ဝိယ ဈာယတိ;
“Well then, Friend Kaccāna, I shall give you a simile. For by means of a simile some sensible people understand the meaning of what is said. Suppose an oil lamp was burning with impure oil and impure wick. Because of the impurity of the oil and the wick it burns dimly, as it were.
ဧဝမေဝ ခေါ, အာဝုသော ကစ္စာန, ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ‘သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာ'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ, တဿ ကာယဒုဋ္ဌုလ္လမ္ပိ န သုပ္ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ ဟောတိ, ထိနမိဒ္ဓမ္ပိ န သုသမူဟတံ ဟောတိ, ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စမ္ပိ န သုပ္ပဋိဝိနီတံ ဟောတိ၊ သော ကာယဒုဋ္ဌုလ္လဿပိ န သုပ္ပဋိပ္ပဿဒ္ဓတ္တာ ထိနမိဒ္ဓဿပိ န သုသမူဟတတ္တာ ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စဿပိ န သုပ္ပဋိဝိနီတတ္တာ အန္ဓန္ဓံ ဝိယ ဈာယတိ၊ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ၊
In the same way, take some bhikkhu who meditates determined on pervading ‘corrupted radiance’. Their physical discomfort is not completely settled, their dullness and drowsiness is not completely eradicated, and their restlessness and remorse is not completely eliminated. Because of this they practice jhāna dimly, as it were. When their body breaks up, after death, they’re reborn in the company of the gods of corrupted radiance.
သေယျထာပိ, အာဝုသော ကစ္စာန, တေလပ္ပဒီပဿ ဈာယတော တေလမ္ပိ ပရိသုဒ္ဓံ ဝဋ္ဋိပိ ပရိသုဒ္ဓါ၊ သော တေလဿပိ ပရိသုဒ္ဓတ္တာ ဝဋ္ဋိယာပိ ပရိသုဒ္ဓတ္တာ န အန္ဓန္ဓံ ဝိယ ဈာယတိ;
Suppose an oil lamp was burning with pure oil and pure wick. Because of the purity of the oil and the wick it doesn’t burn dimly, as it were.
ဧဝမေဝ ခေါ, အာဝုသော ကစ္စာန, ဣဓေကစ္စော ဘိက္ခု ‘ပရိသုဒ္ဓါဘာ'တိ ဖရိတွာ အဓိမုစ္စိတွာ ဝိဟရတိ၊ တဿ ကာယဒုဋ္ဌုလ္လမ္ပိ သုပ္ပဋိပ္ပဿဒ္ဓံ ဟောတိ, ထိနမိဒ္ဓမ္ပိ သုသမူဟတံ ဟောတိ, ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စမ္ပိ သုပ္ပဋိဝိနီတံ ဟောတိ၊ သော ကာယဒုဋ္ဌုလ္လဿပိ သုပ္ပဋိပ္ပဿဒ္ဓတ္တာ ထိနမိဒ္ဓဿပိ သုသမူဟတတ္တာ ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စဿပိ သုပ္ပဋိဝိနီတတ္တာ န အန္ဓန္ဓံ ဝိယ ဈာယတိ၊ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ပရိသုဒ္ဓါဘာနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ၊
In the same way, take some bhikkhu who meditates determined on pervading ‘pure radiance’. Their physical discomfort is completely settled, their dullness and drowsiness is completely eradicated, and their restlessness and remorse is completely eliminated. Because of this they don’t practice jhāna dimly, as it were. When their body breaks up, after death, they’re reborn in the company of the gods of pure radiance.
အယံ ခေါ, အာဝုသော ကစ္စာန, ဟေတု အယံ ပစ္စယော ယေန တာသံ ဒေဝတာနံ ဧကံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပန္နာနံ သန္တေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ သင်္ကိလိဋ္ဌာဘာ, သန္တိ ပနေတ္ထ ဧကစ္စာ ဒေဝတာ ပရိသုဒ္ဓါဘာ”တိ၊
“This is the cause, Friend Kaccāna, this is the reason why, when those deities have been reborn in a single order of gods, some deities there have corrupted radiance, while some have pure radiance.”
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ သဘိယော ကစ္စာနော အာယသ္မန္တံ အနုရုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစ: “သာဓု, ဘန္တေ အနုရုဒ္ဓ၊
When he had spoken, Venerable Sabhiya Kaccāna said to Venerable Anuruddha, “Good, Honorable Anuruddha!
န, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ဧဝမာဟ: ‘ဧဝံ မေ သုတန်'တိ ဝါ ‘ဧဝံ အရဟတိ ဘဝိတုန်'တိ ဝါ; အထ စ ပန, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓေါ ‘ဧဝမ္ပိ တာ ဒေဝတာ, ဣတိပိ တာ ဒေဝတာ'တွေဝ ဘာသတိ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဟောတိ: ‘အဒ္ဓါ အာယသ္မတာ အနုရုဒ္ဓေန တာဟိ ဒေဝတာဟိ သဒ္ဓိံ သန္နိဝုတ္ထပုဗ္ဗဉ္စေဝ သလ္လပိတပုဗ္ဗဉ္စ သာကစ္ဆာ စ သမာပဇ္ဇိတပုဗ္ဗာ'”တိ၊
Venerable Anuruddha, you don’t say, ‘So I have heard’ or ‘It ought to be like this.’ Rather, you say: ‘These deities are like this, those deities are like that.’ Sir, it occurs to me, ‘Clearly, Venerable Anuruddha has previously lived together with those deities, conversed, and engaged in discussion.’”
“အဒ္ဓါ ခေါ အယံ, အာဝုသော ကစ္စာန, အာသဇ္ဇ ဥပနီယ ဝါစာ ဘာသိတာ, အပိ စ တေ အဟံ ဗျာကရိဿာမိ: ‘ဒီဃရတ္တံ ခေါ မေ, အာဝုသော ကစ္စာန, တာဟိ ဒေဝတာဟိ သဒ္ဓိံ သန္နိဝုတ္ထပုဗ္ဗဉ္စေဝ သလ္လပိတပုဗ္ဗဉ္စ သာကစ္ဆာ စ သမာပဇ္ဇိတပုဗ္ဗာ'”တိ၊
“Your words are clearly invasive and intrusive, Friend Kaccāna. Nevertheless, I will answer you. For a long time I have previously lived together with those deities, conversed, and engaged in discussion.”
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ သဘိယော ကစ္စာနော ပဉ္စကင်္ဂံ ထပတိံ ဧတဒဝေါစ: “လာဘာ တေ, ဂဟပတိ, သုလဒ္ဓံ တေ, ဂဟပတိ, ယံ တွဉ္စေဝ တံ ကင်္ခါဓမ္မံ ပဟာသိ, မယဉ္စိမံ ဓမ္မပရိယာယံ အလတ္ထမှာ သဝနာယာ”တိ၊
When he had spoken, Venerable Sabhiya Kaccāna said to Pañcakaṅga the master builder, “You’re fortunate, householder, so very fortunate, to have given up your state of uncertainty, and to have got the chance to listen to this exposition of the teaching.”
အနုရုဒ္ဓသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ သတ္တမံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
