| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationඅඞ්ගුත්තර නිකාය 8.46
Numbered Discourses 8.46
5. උපෝසථවග්ග
5. Uposatha
අනුරුද්ධසුත්ත
Anuruddha and the Agreeable Deities
ඒකං සමයං භගවා කෝසම්බියං විහරති ඝෝසිතාරාමේ.
At one time the Buddha was staying near Kosambī, in Ghosita’s Monastery.
තේන ඛෝ පන සමයේන ආයස්මා අනුරුද්ධෝ දිවාවිහාරං ගතෝ හෝති පටිසල්ලීනෝ. අථ ඛෝ සම්බහුලා මනාපකායිකා දේවතා යේනායස්මා අනුරුද්ධෝ තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මන්තං අනුරුද්ධං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨංසු. ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ තා දේවතා ආයස්මන්තං අනුරුද්ධං ඒතදවෝචුං:
Now at that time Venerable Anuruddha had gone into retreat for the day’s meditation. Then several deities of the Lovable Host went up to Venerable Anuruddha, bowed, stood to one side, and said to him:
“මයං, භන්තේ අනුරුද්ධ, මනාපකායිකා නාම දේවතා තීසු ඨානේසු ඉස්සරියං කාරේම වසං වත්තේම. මයං, භන්තේ අනුරුද්ධ, යාදිසකං වණ්ණං ආකඞ්ඛාම තාදිසකං වණ්ණං ඨානසෝ පටිලභාම; යාදිසකං සරං ආකඞ්ඛාම තාදිසකං සරං ඨානසෝ පටිලභාම; යාදිසකං සුඛං ආකඞ්ඛාම තාදිසකං සුඛං ඨානසෝ පටිලභාම. මයං, භන්තේ අනුරුද්ධ, මනාපකායිකා නාම දේවතා ඉමේසු තීසු ඨානේසු ඉස්සරියං කාරේම වසං වත්තේමා”ති.
“Honorable Anuruddha, we are the deities called ‘Lovable’. We wield authority and control over three things. We can turn any color we want on the spot. We can get any voice that we want on the spot. We can get any pleasure that we want on the spot. We are the deities called ‘Lovable’. We wield authority and control over these three things.”
අථ ඛෝ ආයස්මතෝ අනුරුද්ධස්ස ඒතදහෝසි: “අහෝ වතිමා දේවතා සබ්බාව නීලා අස්සු නීලවණ්ණා නීලවත්ථා නීලාලඞ්කාරා”ති. අථ ඛෝ තා දේවතා ආයස්මතෝ අනුරුද්ධස්ස චිත්තමඤ්ඤාය සබ්බාව නීලා අහේසුං නීලවණ්ණා නීලවත්ථා නීලාලඞ්කාරා.
Then Venerable Anuruddha thought, “If only these deities would all turn blue, of blue color, clad in blue, adorned with blue!” Then those deities, knowing Anuruddha’s thought, all turned blue.
අථ ඛෝ ආයස්මතෝ අනුරුද්ධස්ස ඒතදහෝසි: “අහෝ වතිමා දේවතා සබ්බාව පීතා අස්සු …පේ…
Then Venerable Anuruddha thought, “If only these deities would all turn yellow …”
සබ්බාව ලෝහිතකා අස්සු …
“If only these gods would all turn red …”
සබ්බාව ඕදාතා අස්සු ඕදාතවණ්ණා ඕදාතවත්ථා ඕදාතාලඞ්කාරා”ති. අථ ඛෝ තා දේවතා ආයස්මතෝ අනුරුද්ධස්ස චිත්තමඤ්ඤාය සබ්බාව ඕදාතා අහේසුං ඕදාතවණ්ණා ඕදාතවත්ථා ඕදාතාලඞ්කාරා.
“If only these gods would all turn white …” Then those deities, knowing Anuruddha’s thought, all turned white.
අථ ඛෝ තා දේවතා ඒකා ච ගායි ඒකා ච නච්චි ඒකා ච අච්ඡරං වාදේසි. සේය්‍යථාපි නාම පඤ්චඞ්ගිකස්ස තූරියස්ස සුවිනීතස්ස සුප්පටිපතාළිතස්ස කුසලේහි සුසමන්නාහතස්ස සද්දෝ හෝති වග්ගු ච රජනීයෝ ච කමනීයෝ ච පේමනීයෝ ච මදනීයෝ ච; ඒවමේවං තාසං දේවතානං අලඞ්කාරානං සද්දෝ හෝති වග්ගු ච රජනීයෝ ච කමනීයෝ ච පේමනීයෝ ච මදනීයෝ ච. අථ ඛෝ ආයස්මා අනුරුද්ධෝ ඉන්ද්‍රියානි ඕක්ඛිපි.
Then one of those deities sang, one danced, and one snapped her fingers. Suppose there was a quintet made up of skilled musicians who had practiced well and kept excellent rhythm. They’d sound graceful, tantalizing, sensuous, lovely, and intoxicating. In the same way the performance by those deities sounded graceful, tantalizing, sensuous, lovely, and intoxicating. But Venerable Anuruddha averted his senses.
අථ ඛෝ තා දේවතා “න ඛ්වය්‍යෝ අනුරුද්ධෝ සාදියතී”ති තත්ථේවන්තරධායිංසු. අථ ඛෝ ආයස්මා අනුරුද්ධෝ සායන්හසමයං පටිසල්ලානා වුට්ඨිතෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්මා අනුරුද්ධෝ භගවන්තං ඒතදවෝච:
Then those deities, thinking “Master Anuruddha isn’t enjoying this,” vanished right there. Then in the late afternoon, Anuruddha came out of retreat and went to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened, adding:
“ඉධාහං, භන්තේ, දිවාවිහාරං ගතෝ හෝමි පටිසල්ලීනෝ. අථ ඛෝ, භන්තේ, සම්බහුලා මනාපකායිකා දේවතා යේනාහං තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා මං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨංසු. ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ, භන්තේ, තා දේවතා මං ඒතදවෝචුං: ‘මයං, භන්තේ අනුරුද්ධ, මනාපකායිකා නාම දේවතා තීසු ඨානේසු ඉස්සරියං කාරේම වසං වත්තේම. මයං, භන්තේ අනුරුද්ධ, යාදිසකං වණ්ණං ආකඞ්ඛාම තාදිසකං වණ්ණං ඨානසෝ පටිලභාම; යාදිසකං සරං ආකඞ්ඛාම තාදිසකං සරං ඨානසෝ පටිලභාම; යාදිසකං සුඛං ආකඞ්ඛාම තාදිසකං සුඛං ඨානසෝ පටිලභාම. මයං, භන්තේ අනුරුද්ධ, මනාපකායිකා නාම දේවතා ඉමේසු තීසු ඨානේසු ඉස්සරියං කාරේම වසං වත්තේමා(අ)ති. තස්ස මය්හං, භන්තේ, ඒතදහෝසි: ‘අහෝ වතිමා දේවතා සබ්බාව නීලා අස්සු නීලවණ්ණා නීලවත්ථා නීලාලඞ්කාරා(අ)ති. අථ ඛෝ, භන්තේ, තා දේවතා මම චිත්තමඤ්ඤාය සබ්බාව නීලා අහේසුං නීලවණ්ණා නීලවත්ථා නීලාලඞ්කාරා.
තස්ස මය්හං, භන්තේ, ඒතදහෝසි: ‘අහෝ වතිමා දේවතා සබ්බාව පීතා අස්සු …පේ… සබ්බාව ලෝහිතකා අස්සු …පේ… සබ්බාව ඕදාතා අස්සු ඕදාතවණ්ණා ඕදාතවත්ථා ඕදාතාලඞ්කාරා(අ)ති. අථ ඛෝ, භන්තේ, තා දේවතා මම චිත්තමඤ්ඤාය සබ්බාව ඕදාතා අහේසුං ඕදාතවණ්ණා ඕදාතවත්ථා ඕදාතාලඞ්කාරා.
අථ ඛෝ, භන්තේ, තා දේවතා ඒකා ච ගායි ඒකා ච නච්චි ඒකා ච අච්ඡරං වාදේසි. සේය්‍යථාපි නාම පඤ්චඞ්ගිකස්ස තූරියස්ස සුවිනීතස්ස සුප්පටිපතාළිතස්ස කුසලේහි සුසමන්නාහතස්ස සද්දෝ හෝති වග්ගු ච රජනීයෝ ච කමනීයෝ ච පේමනීයෝ ච මදනීයෝ ච; ඒවමේවං තාසං දේවතානං අලඞ්කාරානං සද්දෝ හෝති වග්ගු ච රජනීයෝ ච කමනීයෝ ච පේමනීයෝ ච මදනීයෝ ච. අථ ඛ්වාහං, භන්තේ, ඉන්ද්‍රියානි ඕක්ඛිපි.
අථ ඛෝ, භන්තේ, තා දේවතා ‘න ඛ්වය්‍යෝ අනුරුද්ධෝ සාදියතී(අ)ති තත්ථේවන්තරධායිංසු. කතිහි නු ඛෝ, භන්තේ, ධම්මේහි සමන්නාගතෝ මාතුගාමෝ කායස්ස භේදා පරං මරණා මනාපකායිකානං දේවානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජතී”ති?
“How many qualities do females have so that—when their body breaks up, after death—they are reborn in company with the Gods of the Lovable Host?”
“අට්ඨහි ඛෝ, අනුරුද්ධ, ධම්මේහි සමන්නාගතෝ මාතුගාමෝ කායස්ස භේදා පරං මරණා මනාපකායිකානං දේවානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජති. කතමේහි අට්ඨහි?
“Anuruddha, when they have eight qualities females—when their body breaks up, after death—are reborn in company with the Gods of the Lovable Host. What eight?
ඉධ, අනුරුද්ධ, මාතුගාමෝ යස්ස මාතාපිතරෝ භත්තුනෝ දේන්ති අත්ථකාමා හිතේසිනෝ අනුකම්පකා අනුකම්පං උපාදාය තස්ස හෝති පුබ්බුට්ඨායිනී පච්ඡානිපාතිනී කිඞ්කාරපටිස්සාවිනී මනාපචාරිනී පියවාදිනී.
Take the case of a female whose mother and father give her to a husband wanting what’s best for her, out of kindness and compassion. She would get up before him and go to bed after him, and be obliging, behaving nicely and speaking politely.
යේ තේ භත්තු ගරුනෝ හෝන්ති—මාතාති වා පිතාති වා සමණබ්‍රාහ්මණාති වා—තේ සක්කරෝති, ගරුං කරෝති, මානේති, පූජේති, අබ්භාගතේ ච ආසනෝදකේන පටිපූජේති.
She honors, respects, esteems, and venerates those her husband respects, such as mother and father, and ascetics and brahmins. And when they arrive she serves them with a seat and water.
යේ තේ භත්තු අබ්භන්තරා කම්මන්තා—උණ්ණාති වා කප්පාසාති වා—තත්ථ දක්ඛා හෝති අනලසා තත්‍රුපායාය වීමංසාය සමන්නාගතා අලං කාතුං අලං සංවිධාතුං.
She’s deft and tireless in her husband’s household duties, such as knitting and sewing. She understands how to go about things in order to complete and organize the work.
යෝ සෝ භත්තු අබ්භන්තරෝ අන්තෝජනෝ—දාසාති වා පේස්සාති වා කම්මකරාති වා—තේසං කතඤ්ච කතතෝ ජානාති අකතඤ්ච අකතතෝ ජානාති, ගිලානකානඤ්ච බලාබලං ජානාති ඛාදනීයං භෝජනීයඤ්චස්ස පච්චංසේන සංවිභජති.
She knows what work her husband’s domestic bondservants, employees, and workers have completed, and what they’ve left incomplete. She knows who is sick, and who is fit or unwell. She distributes to each a fair portion of fresh and cooked foods.
යං භත්තු ආහරති ධනං වා ධඤ්ඤං වා ජාතරූපං වා තං ආරක්ඛේන ගුත්තියා සම්පාදේති, තත්ථ ච හෝති අධුත්තී අථේනී අසෝණ්ඩී අවිනාසිකා.
She ensures that any income her husband earns is guarded and protected, whether money, grain, silver, or gold. She doesn’t overspend, steal, waste, or lose it.
උපාසිකා ඛෝ පන හෝති බුද්ධං සරණං ගතා ධම්මං සරණං ගතා සඞ්ඝං සරණං ගතා.
She’s a lay follower who has gone for refuge to the Buddha, his teaching, and the Saṅgha.
සීලවතී ඛෝ පන හෝති—පාණාතිපාතා පටිවිරතා, අදින්නාදානා පටිවිරතා, කාමේසුමිච්ඡාචාරා පටිවිරතා, මුසාවාදා පටිවිරතා, සුරාමේරයමජ්ජපමාදට්ඨානා පටිවිරතා.
She’s ethical. She doesn’t kill living creatures, steal, commit sexual misconduct, lie, or use alcoholic drinks that cause negligence.
චාගවතී ඛෝ පන හෝති. විගතමලමච්ඡේරේන චේතසා අගාරං අජ්ඣාවසති මුත්තචාගා පයතපාණිනී වෝස්සග්ගරතා යාචයෝගා දානසංවිභාගරතා.
She’s generous. She lives at home rid of the stain of stinginess, freely generous, open-handed, loving to let go, committed to charity, loving to give and to share.
ඉමේහි ඛෝ, අනුරුද්ධ, අට්ඨහි ධම්මේහි සමන්නාගතෝ මාතුගාමෝ කායස්ස භේදා පරං මරණා මනාපකායිකානං දේවානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජතීති.
When they have these eight qualities females—when their body breaks up, after death—are reborn in company with the Gods of the Lovable Host.
යෝ නං භරති සබ්බදා, නිච්චං ආතාපි උස්සුකෝ; තං සබ්බකාමදං පෝසං, භත්තාරං නාතිමඤ්ඤති.
She’d never look down on her husband, who’s always eager to work hard, always looking after her, and bringing whatever she wants.
න චාපි සෝත්ථි භත්තාරං, ඉස්සාවාදේන රෝසයේ; භත්තු ච ගරුනෝ සබ්බේ, පටිපූජේති පණ්ඩිතා.
And a good woman never scolds her husband with jealous words. Being astute, she reveres those respected by her husband.
උට්ඨාහිකා අනලසා, සඞ්ගහිතපරිජ්ජනා; භත්තු මනාපං චරති, සම්භතං අනුරක්ඛති.
She gets up early, works tirelessly, and manages the domestic help. She’s lovable to her husband, and preserves his wealth.
යා ඒවං වත්තති නාරී, භත්තු ඡන්දවසානුගා; මනාපා නාම තේ දේවා, යත්ථ සා උපපජ්ජතී”ති.
A lady who fulfills these duties according to her husband’s desire, is reborn among the gods called ‘Lovable’.”
ඡට්ඨං.
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
