Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya

    7. අනුරුද්‌ධසුත්‌තං

    7. Anuruddhasuttaṃ

    229. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති අඤ්‌ඤතරං පුරිසං ආමන්‌තෙසි – ‘‘එහි ත්‌වං, අම්‌භො පුරිස, යෙනායස්‌මා අනුරුද්‌ධො තෙනුපසඞ්‌කම; උපසඞ්‌කමිත්‌වා මම වචනෙන ආයස්‌මතො අනුරුද්‌ධස්‌ස පාදෙ සිරසා වන්‌දාහි 1 – ‘පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති ආයස්‌මතො අනුරුද්‌ධස්‌ස පාදෙ සිරසා වන්‌දතී’ති; එවඤ්‌ච වදෙහි 2 – ‘අධිවාසෙතු කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස ස්‌වාතනාය අත්‌තචතුත්‌ථො භත්‌තං; යෙන ච කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පගෙවතරං ආගච්‌ඡෙය්‍ය; පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති 3 බහුකිච්‌චො බහුකරණීයො රාජකරණීයෙනා’’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො සො පුරිසො පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා යෙනායස්‌මා අනුරුද්‌ධො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො සො පුරිසො ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච – ‘‘පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති ආයස්‌මතො අනුරුද්‌ධස්‌ස පාදෙ සිරසා වන්‌දති, එවඤ්‌ච වදෙති – ‘අධිවාසෙතු කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස ස්‌වාතනාය අත්‌තචතුත්‌ථො භත්‌තං; යෙන ච කිර, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො පගෙවතරං ආගච්‌ඡෙය්‍ය; පඤ්‌චකඞ්‌ගො, භන්‌තෙ, ථපති බහුකිච්‌චො බහුකරණීයො රාජකරණීයෙනා’’’ති. අධිවාසෙසි ඛො ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො තුණ්‌හීභාවෙන.

    229. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho pañcakaṅgo thapati aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa, yenāyasmā anuruddho tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena āyasmato anuruddhassa pāde sirasā vandāhi 4 – ‘pañcakaṅgo, bhante, thapati āyasmato anuruddhassa pāde sirasā vandatī’ti; evañca vadehi 5 – ‘adhivāsetu kira, bhante, āyasmā anuruddho pañcakaṅgassa thapatissa svātanāya attacatuttho bhattaṃ; yena ca kira, bhante, āyasmā anuruddho pagevataraṃ āgaccheyya; pañcakaṅgo, bhante, thapati 6 bahukicco bahukaraṇīyo rājakaraṇīyenā’’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho so puriso pañcakaṅgassa thapatissa paṭissutvā yenāyasmā anuruddho tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ anuruddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so puriso āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca – ‘‘pañcakaṅgo, bhante, thapati āyasmato anuruddhassa pāde sirasā vandati, evañca vadeti – ‘adhivāsetu kira, bhante, āyasmā anuruddho pañcakaṅgassa thapatissa svātanāya attacatuttho bhattaṃ; yena ca kira, bhante, āyasmā anuruddho pagevataraṃ āgaccheyya; pañcakaṅgo, bhante, thapati bahukicco bahukaraṇīyo rājakaraṇīyenā’’’ti. Adhivāsesi kho āyasmā anuruddho tuṇhībhāvena.

    230. අථ ඛො ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො තස්‌සා රත්‌තියා අච්‌චයෙන පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන පඤ්‌චකඞ්‌ගස්‌ස ථපතිස්‌ස නිවෙසනං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං පණීතෙන ඛාදනීයෙන භොජනීයෙන සහත්‌ථා සන්‌තප්‌පෙසි සම්‌පවාරෙසි. අථ ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං භුත්‌තාවිං ඔනීතපත්‌තපාණිං අඤ්‌ඤතරං නීචං ආසනං ගහෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච –

    230. Atha kho āyasmā anuruddho tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena pañcakaṅgassa thapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ anuruddhaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ anuruddhaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho pañcakaṅgo thapati āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca –

    ‘‘ඉධ මං, භන්‌තෙ, ථෙරා භික්‌ඛූ උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවමාහංසු – ‘අප්‌පමාණං, ගහපති, චෙතොවිමුත්‌තිං භාවෙහී’ති 7. එකච්‌චෙ ථෙරා එවමාහංසු – ‘මහග්‌ගතං, ගහපති, චෙතොවිමුත්‌තිං භාවෙහී’ති. යා චායං, භන්‌තෙ, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති යා ච මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති – ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච, උදාහු එකත්‌ථා බ්‍යඤ්‌ජනමෙව නාන’’න්‌ති? ‘‘තෙන හි, ගහපති, තං යෙවෙත්‌ථ පටිභාතු. අපණ්‌ණකන්‌තෙ ඉතො භවිස්‌සතී’’ති. ‘‘මය්‌හං ඛො, භන්‌තෙ, එවං හොති – ‘යා චායං අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති යා ච මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති ඉමෙ ධම්‌මා එකත්‌ථා බ්‍යඤ්‌ජනමෙව නාන’’’න්‌ති. ‘‘යා චායං, ගහපති, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති යා ච මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච . තදමිනාපෙතං, ගහපති, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච’’.

    ‘‘Idha maṃ, bhante, therā bhikkhū upasaṅkamitvā evamāhaṃsu – ‘appamāṇaṃ, gahapati, cetovimuttiṃ bhāvehī’ti 8. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘mahaggataṃ, gahapati, cetovimuttiṃ bhāvehī’ti. Yā cāyaṃ, bhante, appamāṇā cetovimutti yā ca mahaggatā cetovimutti – ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā byañjanameva nāna’’nti? ‘‘Tena hi, gahapati, taṃ yevettha paṭibhātu. Apaṇṇakante ito bhavissatī’’ti. ‘‘Mayhaṃ kho, bhante, evaṃ hoti – ‘yā cāyaṃ appamāṇā cetovimutti yā ca mahaggatā cetovimutti ime dhammā ekatthā byañjanameva nāna’’’nti. ‘‘Yā cāyaṃ, gahapati, appamāṇā cetovimutti yā ca mahaggatā cetovimutti ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca . Tadamināpetaṃ, gahapati, pariyāyena veditabbaṃ yathā ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca’’.

    ‘‘කතමා ච, ගහපති, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති? ඉධ, ගහපති, භික්‌ඛු මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහරති, තථා දුතියං තථා තතියං තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං මෙත්‌තාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහරති. කරුණාසහගතෙන චෙතසා… මුදිතාසහගතෙන චෙතසා… උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා එකං දිසං ඵරිත්‌වා විහරති, තථා දුතියං තථා තතියං තථා චතුත්‌ථං; ඉති උද්‌ධමධො තිරියං සබ්‌බධි සබ්‌බත්‌තතාය සබ්‌බාවන්‌තං ලොකං උපෙක්‌ඛාසහගතෙන චෙතසා විපුලෙන මහග්‌ගතෙන අප්‌පමාණෙන අවෙරෙන අබ්‍යාබජ්‌ඣෙන ඵරිත්‌වා විහරති. අයං වුච්‌චති, ගහපති, අප්‌පමාණා චෙතොවිමුත්‌ති.

    ‘‘Katamā ca, gahapati, appamāṇā cetovimutti? Idha, gahapati, bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ tathā tatiyaṃ tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharati. Karuṇāsahagatena cetasā… muditāsahagatena cetasā… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ tathā tatiyaṃ tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharati. Ayaṃ vuccati, gahapati, appamāṇā cetovimutti.

    231. ‘‘කතමා ච, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති? ඉධ, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා එකං රුක්‌ඛමූලං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයං වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි 9 වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති , භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉධ පන, ගහපති, භික්‌ඛු යාවතා සමුද්‌දපරියන්‌තං පථවිං මහග්‌ගතන්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. අයම්‌පි වුච්‌චති, ගහපති, මහග්‌ගතා චෙතොවිමුත්‌ති. ඉමිනා ඛො එතං, ගහපති, පරියායෙන වෙදිතබ්‌බං යථා ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච.

    231. ‘‘Katamā ca, gahapati, mahaggatā cetovimutti? Idha, gahapati, bhikkhu yāvatā ekaṃ rukkhamūlaṃ mahaggatanti pharitvā adhimuccitvā viharati. Ayaṃ vuccati, gahapati, mahaggatā cetovimutti. Idha pana, gahapati, bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā rukkhamūlāni mahaggatanti pharitvā adhimuccitvā viharati. Ayampi 10 vuccati, gahapati, mahaggatā cetovimutti. Idha pana, gahapati, bhikkhu yāvatā ekaṃ gāmakkhettaṃ mahaggatanti pharitvā adhimuccitvā viharati. Ayampi vuccati, gahapati, mahaggatā cetovimutti. Idha pana, gahapati , bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā gāmakkhettāni mahaggatanti pharitvā adhimuccitvā viharati. Ayampi vuccati, gahapati, mahaggatā cetovimutti. Idha pana, gahapati, bhikkhu yāvatā ekaṃ mahārajjaṃ mahaggatanti pharitvā adhimuccitvā viharati. Ayampi vuccati, gahapati, mahaggatā cetovimutti. Idha pana, gahapati, bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā mahārajjāni mahaggatanti pharitvā adhimuccitvā viharati. Ayampi vuccati, gahapati, mahaggatā cetovimutti. Idha pana, gahapati, bhikkhu yāvatā samuddapariyantaṃ pathaviṃ mahaggatanti pharitvā adhimuccitvā viharati. Ayampi vuccati, gahapati, mahaggatā cetovimutti. Iminā kho etaṃ, gahapati, pariyāyena veditabbaṃ yathā ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca.

    232. ‘‘චතස්‌සො ඛො ඉමා ගහපති, භවූපපත්‌තියො. කතමා චතස්‌සො? ඉධ, ගහපති, එකච්‌චො ‘පරිත්‌තාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා පරිත්‌තාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉධ පන, ගහපති, එකච්‌චො ‘අප්‌පමාණාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අප්‌පමාණාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉධ පන, ගහපති, එකච්‌චො ‘සංකිලිට්‌ඨාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සංකිලිට්‌ඨාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉධ පන, ගහපති, එකච්‌චො ‘පරිසුද්‌ධාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා පරිසුද්‌ධාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. ඉමා ඛො, ගහපති, චතස්‌සො භවූපපත්‌තියො.

    232. ‘‘Catasso kho imā gahapati, bhavūpapattiyo. Katamā catasso? Idha, gahapati, ekacco ‘parittābhā’ti pharitvā adhimuccitvā viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā parittābhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Idha pana, gahapati, ekacco ‘appamāṇābhā’ti pharitvā adhimuccitvā viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā appamāṇābhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Idha pana, gahapati, ekacco ‘saṃkiliṭṭhābhā’ti pharitvā adhimuccitvā viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā saṃkiliṭṭhābhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Idha pana, gahapati, ekacco ‘parisuddhābhā’ti pharitvā adhimuccitvā viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā parisuddhābhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Imā kho, gahapati, catasso bhavūpapattiyo.

    ‘‘හොති ඛො සො, ගහපති, සමයො, යා තා දෙවතා එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතන්‌ති, තාසං එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතිතානං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌හි ඛො පඤ්‌ඤායති නො ච ආභානානත්‌තං . සෙය්‍යථාපි, ගහපති, පුරිසො සම්‌බහුලානි තෙලප්‌පදීපානි එකං ඝරං පවෙසෙය්‍ය. තෙසං එකං ඝරං පවෙසිතානං අච්‌චිනානත්‌තඤ්‌හි ඛො පඤ්‌ඤායෙථ, නො ච ආභානානත්‌තං; එවමෙව ඛො, ගහපති, හොති ඛො සො සමයො, යා තා දෙවතා එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතන්‌ති තාසං එකජ්‌ඣං සන්‌නිපතිතානං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌හි ඛො පඤ්‌ඤායති, නො ච ආභානානත්‌තං.

    ‘‘Hoti kho so, gahapati, samayo, yā tā devatā ekajjhaṃ sannipatanti, tāsaṃ ekajjhaṃ sannipatitānaṃ vaṇṇanānattañhi kho paññāyati no ca ābhānānattaṃ . Seyyathāpi, gahapati, puriso sambahulāni telappadīpāni ekaṃ gharaṃ paveseyya. Tesaṃ ekaṃ gharaṃ pavesitānaṃ accinānattañhi kho paññāyetha, no ca ābhānānattaṃ; evameva kho, gahapati, hoti kho so samayo, yā tā devatā ekajjhaṃ sannipatanti tāsaṃ ekajjhaṃ sannipatitānaṃ vaṇṇanānattañhi kho paññāyati, no ca ābhānānattaṃ.

    ‘‘හොති ඛො සො, ගහපති, සමයො, යා තා දෙවතා තතො විපක්‌කමන්‌ති, තාසං තතො විපක්‌කමන්‌තීනං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌චෙව පඤ්‌ඤායති ආභානානත්‌තඤ්‌ච. සෙය්‍යථාපි, ගහපති, පුරිසො තානි සම්‌බහුලානි තෙලප්‌පදීපානි තම්‌හා ඝරා නීහරෙය්‍ය. තෙසං තතො නීහතානං 11 අච්‌චිනානත්‌තඤ්‌චෙව පඤ්‌ඤායෙථ ආභානානත්‌තඤ්‌ච; එවමෙව ඛො, ගහපති, හොති ඛො සො සමයො, යා තා දෙවතා තතො විපක්‌කමන්‌ති, තාසං තතො විපක්‌කමන්‌තීනං වණ්‌ණනානත්‌තඤ්‌චෙව පඤ්‌ඤායති ආභානානත්‌තඤ්‌ච.

    ‘‘Hoti kho so, gahapati, samayo, yā tā devatā tato vipakkamanti, tāsaṃ tato vipakkamantīnaṃ vaṇṇanānattañceva paññāyati ābhānānattañca. Seyyathāpi, gahapati, puriso tāni sambahulāni telappadīpāni tamhā gharā nīhareyya. Tesaṃ tato nīhatānaṃ 12 accinānattañceva paññāyetha ābhānānattañca; evameva kho, gahapati, hoti kho so samayo, yā tā devatā tato vipakkamanti, tāsaṃ tato vipakkamantīnaṃ vaṇṇanānattañceva paññāyati ābhānānattañca.

    ‘‘න ඛො, ගහපති, තාසං දෙවතානං එවං හොති – ‘ඉදං අම්‌හාකං නිච්‌චන්‌ති වා ධුවන්‌ති වා සස්‌සත’න්‌ති වා, අපි ච යත්‌ථ යත්‌ථෙව තා 13 දෙවතා අභිනිවිසන්‌ති තත්‌ථ තත්‌ථෙව තා දෙවතා අභිරමන්‌ති. සෙය්‍යථාපි, ගහපති, මක්‌ඛිකානං කාජෙන වා පිටකෙන වා හරීයමානානං න එවං හොති – ‘ඉදං අම්‌හාකං නිච්‌චන්‌ති වා ධුවන්‌ති වා සස්‌සත’න්‌ති වා, අපි ච යත්‌ථ යත්‌ථෙව තා 14 මක්‌ඛිකා අභිනිවිසන්‌ති තත්‌ථ තත්‌ථෙව තා මක්‌ඛිකා අභිරමන්‌ති; එවමෙව ඛො, ගහපති, තාසං දෙවතානං න එවං හොති – ‘ඉදං අම්‌හාකං නිච්‌චන්‌ති වා ධුවන්‌ති වා සස්‌සත’න්‌ති වා, අපි ච යත්‌ථ යත්‌ථෙව තා දෙවතා අභිනිවිසන්‌ති තත්‌ථ තත්‌ථෙව තා දෙවතා අභිරමන්‌තී’’ති.

    ‘‘Na kho, gahapati, tāsaṃ devatānaṃ evaṃ hoti – ‘idaṃ amhākaṃ niccanti vā dhuvanti vā sassata’nti vā, api ca yattha yattheva tā 15 devatā abhinivisanti tattha tattheva tā devatā abhiramanti. Seyyathāpi, gahapati, makkhikānaṃ kājena vā piṭakena vā harīyamānānaṃ na evaṃ hoti – ‘idaṃ amhākaṃ niccanti vā dhuvanti vā sassata’nti vā, api ca yattha yattheva tā 16 makkhikā abhinivisanti tattha tattheva tā makkhikā abhiramanti; evameva kho, gahapati, tāsaṃ devatānaṃ na evaṃ hoti – ‘idaṃ amhākaṃ niccanti vā dhuvanti vā sassata’nti vā, api ca yattha yattheva tā devatā abhinivisanti tattha tattheva tā devatā abhiramantī’’ti.

    233. එවං වුත්‌තෙ, ආයස්‌මා සභියො කච්‌චානො 17 ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ! අත්‌ථි ච මෙ එත්‌ථ උත්‌තරිං පටිපුච්‌ඡිතබ්‌බං. යා තා, භන්‌තෙ, දෙවතා ආභා සබ්‌බා තා පරිත්‌තාභා උදාහු සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති? ‘‘තදඞ්‌ගෙන ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිත්‌තාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති. ‘‘කො නු ඛො, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ, හෙතු කො පච්‌චයො යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිත්‌තාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති?

    233. Evaṃ vutte, āyasmā sabhiyo kaccāno 18 āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca – ‘‘sādhu, bhante anuruddha! Atthi ca me ettha uttariṃ paṭipucchitabbaṃ. Yā tā, bhante, devatā ābhā sabbā tā parittābhā udāhu santettha ekaccā devatā appamāṇābhā’’ti? ‘‘Tadaṅgena kho, āvuso kaccāna, santettha ekaccā devatā parittābhā, santi panettha ekaccā devatā appamāṇābhā’’ti. ‘‘Ko nu kho, bhante anuruddha, hetu ko paccayo yena tāsaṃ devatānaṃ ekaṃ devanikāyaṃ upapannānaṃ santettha ekaccā devatā parittābhā, santi panettha ekaccā devatā appamāṇābhā’’ti?

    ‘‘තෙන හාවුසො කච්‌චාන, තංයෙවෙත්‌ථ පටිපුච්‌ඡිස්‌සාමි. යථා තෙ ඛමෙය්‍ය තථා නං බ්‍යාකරෙය්‍යාසි. තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන , ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා එකං රුක්‌ඛමූලං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං 19 භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.

    ‘‘Tena hāvuso kaccāna, taṃyevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, āvuso kaccāna , yvāyaṃ bhikkhu yāvatā ekaṃ rukkhamūlaṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati, yocāyaṃ 20 bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā rukkhamūlāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ katamā cittabhāvanā mahaggatatarā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bhante, bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā rukkhamūlāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – ayaṃ imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ mahaggatatarā’’ti.

    ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා රුක්‌ඛමූලානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso kaccāna, yvāyaṃ bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā rukkhamūlāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati, yocāyaṃ bhikkhu yāvatā ekaṃ gāmakkhettaṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ katamā cittabhāvanā mahaggatatarā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bhante, bhikkhu yāvatā ekaṃ gāmakkhettaṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – ayaṃ imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ mahaggatatarā’’ti.

    ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා එකං ගාමක්‌ඛෙත්‌තං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso kaccāna, yvāyaṃ bhikkhu yāvatā ekaṃ gāmakkhettaṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati, yocāyaṃ bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā gāmakkhettāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ katamā cittabhāvanā mahaggatatarā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bhante, bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā gāmakkhettāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – ayaṃ imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ mahaggatatarā’’ti.

    ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා ගාමක්‌ඛෙත්‌තානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso kaccāna, yvāyaṃ bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā gāmakkhettāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati, yocāyaṃ bhikkhu yāvatā ekaṃ mahārajjaṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ katamā cittabhāvanā mahaggatatarā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bhante, bhikkhu yāvatā ekaṃ mahārajjaṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – ayaṃ imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ mahaggatatarā’’ti.

    ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා එකං මහාරජ්‌ජං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso kaccāna, yvāyaṃ bhikkhu yāvatā ekaṃ mahārajjaṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati, yocāyaṃ bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā mahārajjāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ katamā cittabhāvanā mahaggatatarā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bhante, bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā mahārajjāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – ayaṃ imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ mahaggatatarā’’ti.

    ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, ආවුසො කච්‌චාන, ය්‌වායං භික්‌ඛු යාවතා ද්‌වෙ වා තීණි වා මහාරජ්‌ජානි ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, යොචායං භික්‌ඛු යාවතා සමුද්‌දපරියන්‌තං පථවිං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං කතමා චිත්‌තභාවනා මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘ය්‌වායං, භන්‌තෙ, භික්‌ඛු යාවතා සමුද්‌දපරියන්‌තං පථවිං ‘මහග්‌ගත’න්‌ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති – අයං ඉමාසං උභින්‌නං චිත්‌තභාවනානං මහග්‌ගතතරා’’ති? ‘‘අයං ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, හෙතු අයං පච්‌චයො, යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිත්‌තාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා අප්‌පමාණාභා’’ති.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, āvuso kaccāna, yvāyaṃ bhikkhu yāvatā dve vā tīṇi vā mahārajjāni ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati, yocāyaṃ bhikkhu yāvatā samuddapariyantaṃ pathaviṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ katamā cittabhāvanā mahaggatatarā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bhante, bhikkhu yāvatā samuddapariyantaṃ pathaviṃ ‘mahaggata’nti pharitvā adhimuccitvā viharati – ayaṃ imāsaṃ ubhinnaṃ cittabhāvanānaṃ mahaggatatarā’’ti? ‘‘Ayaṃ kho, āvuso kaccāna, hetu ayaṃ paccayo, yena tāsaṃ devatānaṃ ekaṃ devanikāyaṃ upapannānaṃ santettha ekaccā devatā parittābhā, santi panettha ekaccā devatā appamāṇābhā’’ti.

    234. ‘‘සාධු, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ! අත්‌ථි ච මෙ එත්‌ථ උත්‌තරිං පටිපුච්‌ඡිතබ්‌බං. යාවතා 21, භන්‌තෙ, දෙවතා ආභා සබ්‌බා තා සංකිලිට්‌ඨාභා උදාහු සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති? ‘‘තදඞ්‌ගෙන ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා සංකිලිට්‌ඨාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති. ‘‘කො නු ඛො, භන්‌තෙ, අනුරුද්‌ධ, හෙතු කො පච්‌චයො, යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා සංකිලිට්‌ඨාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති?

    234. ‘‘Sādhu, bhante anuruddha! Atthi ca me ettha uttariṃ paṭipucchitabbaṃ. Yāvatā 22, bhante, devatā ābhā sabbā tā saṃkiliṭṭhābhā udāhu santettha ekaccā devatā parisuddhābhā’’ti? ‘‘Tadaṅgena kho, āvuso kaccāna, santettha ekaccā devatā saṃkiliṭṭhābhā, santi panettha ekaccā devatā parisuddhābhā’’ti. ‘‘Ko nu kho, bhante, anuruddha, hetu ko paccayo, yena tāsaṃ devatānaṃ ekaṃ devanikāyaṃ upapannānaṃ santettha ekaccā devatā saṃkiliṭṭhābhā, santi panettha ekaccā devatā parisuddhābhā’’ti?

    ‘‘තෙන , හාවුසො කච්‌චාන, උපමං තෙ කරිස්‌සාමි. උපමායපිධෙකච්‌චෙ 23 විඤ්‌ඤූ පුරිසා භාසිතස්‌ස අත්‌ථං ආජානන්‌ති. සෙය්‍යථාපි, ආවුසො කච්‌චාන, තෙලප්‌පදීපස්‌ස ඣායතො තෙලම්‌පි අපරිසුද්‌ධං වට්‌ටිපි අපරිසුද්‌ධා. සො තෙලස්‌සපි අපරිසුද්‌ධත්‌තා වට්‌ටියාපි අපරිසුද්‌ධත්‌තා අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති; එවමෙව ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, ඉධෙකච්‌චො භික්‌ඛු ‘සංකිලිට්‌ඨාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති, තස්‌ස කායදුට්‌ඨුල්‌ලම්‌පි න සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධං හොති, ථිනමිද්‌ධම්‌පි න සුසමූහතං හොති , උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චම්‌පි න සුප්‌පටිවිනීතං හොති. සො කායදුට්‌ඨුල්‌ලස්‌සපි න සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධත්‌තා ථිනමිද්‌ධස්‌සපි න සුසමූහතත්‌තා උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චස්‌සපි න සුප්‌පටිවිනීතත්‌තා අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සංකිලිට්‌ඨාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. සෙය්‍යථාපි, ආවුසො කච්‌චාන, තෙලප්‌පදීපස්‌ස ඣායතො තෙලම්‌පි පරිසුද්‌ධං වට්‌ටිපි පරිසුද්‌ධා. සො තෙලස්‌සපි පරිසුද්‌ධත්‌තා වට්‌ටියාපි පරිසුද්‌ධත්‌තා න අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති; එවමෙව ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, ඉධෙකච්‌චො භික්‌ඛු ‘පරිසුද්‌ධාභා’ති ඵරිත්‌වා අධිමුච්‌චිත්‌වා විහරති. තස්‌ස කායදුට්‌ඨුල්‌ලම්‌පි සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධං හොති, ථිනමිද්‌ධම්‌පි සුසමූහතං හොති, උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චම්‌පි සුප්‌පටිවිනීතං හොති. සො කායදුට්‌ඨුල්‌ලස්‌සපි සුප්‌පටිප්‌පස්‌සද්‌ධත්‌තා ථිනමිද්‌ධස්‌සපි සුසමූහතත්‌තා උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චස්‌සපි සුප්‌පටිවිනීතත්‌තා න අන්‌ධන්‌ධං විය ඣායති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා පරිසුද්‌ධාභානං දෙවානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. අයං ඛො, ආවුසො කච්‌චාන, හෙතු අයං පච්‌චයො යෙන තාසං දෙවතානං එකං දෙවනිකායං උපපන්‌නානං සන්‌තෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා සංකිලිට්‌ඨාභා, සන්‌ති පනෙත්‌ථ එකච්‌චා දෙවතා පරිසුද්‌ධාභා’’ති.

    ‘‘Tena , hāvuso kaccāna, upamaṃ te karissāmi. Upamāyapidhekacce 24 viññū purisā bhāsitassa atthaṃ ājānanti. Seyyathāpi, āvuso kaccāna, telappadīpassa jhāyato telampi aparisuddhaṃ vaṭṭipi aparisuddhā. So telassapi aparisuddhattā vaṭṭiyāpi aparisuddhattā andhandhaṃ viya jhāyati; evameva kho, āvuso kaccāna, idhekacco bhikkhu ‘saṃkiliṭṭhābhā’ti pharitvā adhimuccitvā viharati, tassa kāyaduṭṭhullampi na suppaṭippassaddhaṃ hoti, thinamiddhampi na susamūhataṃ hoti , uddhaccakukkuccampi na suppaṭivinītaṃ hoti. So kāyaduṭṭhullassapi na suppaṭippassaddhattā thinamiddhassapi na susamūhatattā uddhaccakukkuccassapi na suppaṭivinītattā andhandhaṃ viya jhāyati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā saṃkiliṭṭhābhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Seyyathāpi, āvuso kaccāna, telappadīpassa jhāyato telampi parisuddhaṃ vaṭṭipi parisuddhā. So telassapi parisuddhattā vaṭṭiyāpi parisuddhattā na andhandhaṃ viya jhāyati; evameva kho, āvuso kaccāna, idhekacco bhikkhu ‘parisuddhābhā’ti pharitvā adhimuccitvā viharati. Tassa kāyaduṭṭhullampi suppaṭippassaddhaṃ hoti, thinamiddhampi susamūhataṃ hoti, uddhaccakukkuccampi suppaṭivinītaṃ hoti. So kāyaduṭṭhullassapi suppaṭippassaddhattā thinamiddhassapi susamūhatattā uddhaccakukkuccassapi suppaṭivinītattā na andhandhaṃ viya jhāyati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā parisuddhābhānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Ayaṃ kho, āvuso kaccāna, hetu ayaṃ paccayo yena tāsaṃ devatānaṃ ekaṃ devanikāyaṃ upapannānaṃ santettha ekaccā devatā saṃkiliṭṭhābhā, santi panettha ekaccā devatā parisuddhābhā’’ti.

    235. එවං වුත්‌තෙ, ආයස්‌මා සභියො කච්‌චානො ආයස්‌මන්‌තං අනුරුද්‌ධං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්‌තෙ අනුරුද්‌ධ! න, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො එවමාහ – ‘එවං මෙ සුත’න්‌ති වා ‘එවං අරහති භවිතු’න්‌ති වා; අථ ච පන, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා අනුරුද්‌ධො ‘එවම්‌පි තා දෙවතා , ඉතිපි තා දෙවතා’ත්‌වෙව භාසති. තස්‌ස මය්‌හං, භන්‌තෙ, එවං හොති – ‘අද්‌ධා ආයස්‌මතා අනුරුද්‌ධෙන තාහි දෙවතාහි සද්‌ධිං සන්‌නිවුත්‌ථපුබ්‌බඤ්‌චෙව සල්‌ලපිතපුබ්‌බඤ්‌ච සාකච්‌ඡා ච සමාපජ්‌ජිතපුබ්‌බා’’’ති. ‘‘අද්‌ධා ඛො අයං, ආවුසො කච්‌චාන, ආසජ්‌ජ උපනීය වාචා භාසිතා, අපි ච තෙ අහං බ්‍යාකරිස්‌සාමි – ‘දීඝරත්‌තං ඛො මෙ, ආවුසො කච්‌චාන, තාහි දෙවතාහි සද්‌ධිං සන්‌නිවුත්‌ථපුබ්‌බඤ්‌චෙව සල්‌ලපිතපුබ්‌බඤ්‌ච සාකච්‌ඡා ච සමාපජ්‌ජිතපුබ්‌බා’’’ති.

    235. Evaṃ vutte, āyasmā sabhiyo kaccāno āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavoca – ‘‘sādhu, bhante anuruddha! Na, bhante, āyasmā anuruddho evamāha – ‘evaṃ me suta’nti vā ‘evaṃ arahati bhavitu’nti vā; atha ca pana, bhante, āyasmā anuruddho ‘evampi tā devatā , itipi tā devatā’tveva bhāsati. Tassa mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘addhā āyasmatā anuruddhena tāhi devatāhi saddhiṃ sannivutthapubbañceva sallapitapubbañca sākacchā ca samāpajjitapubbā’’’ti. ‘‘Addhā kho ayaṃ, āvuso kaccāna, āsajja upanīya vācā bhāsitā, api ca te ahaṃ byākarissāmi – ‘dīgharattaṃ kho me, āvuso kaccāna, tāhi devatāhi saddhiṃ sannivutthapubbañceva sallapitapubbañca sākacchā ca samāpajjitapubbā’’’ti.

    එවං වුත්‌තෙ, ආයස්‌මා සභියො කච්‌චානො පඤ්‌චකඞ්‌ගං ථපතිං එතදවොච – ‘‘ලාභා තෙ, ගහපති, සුලද්‌ධං තෙ, ගහපති, යං ත්‌වඤ්‌චෙව තං කඞ්‌ඛාධම්‌මං පහාසි 25, මයඤ්‌චිමං 26 ධම්‌මපරියායං අලත්‌ථම්‌හා සවනායා’’ති.

    Evaṃ vutte, āyasmā sabhiyo kaccāno pañcakaṅgaṃ thapatiṃ etadavoca – ‘‘lābhā te, gahapati, suladdhaṃ te, gahapati, yaṃ tvañceva taṃ kaṅkhādhammaṃ pahāsi 27, mayañcimaṃ 28 dhammapariyāyaṃ alatthamhā savanāyā’’ti.

    අනුරුද්‌ධසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං සත්‌තමං.

    Anuruddhasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.







    Footnotes:
    1. වන්‌දාහි, එවඤ්‌ච වදෙහි (සී. පී.)
    2. එවඤ්‌ච වදෙති (සී. පී.)
    3. පඤ්‌චකඞ්‌ගො ථපති (සී. පී.)
    4. vandāhi, evañca vadehi (sī. pī.)
    5. evañca vadeti (sī. pī.)
    6. pañcakaṅgo thapati (sī. pī.)
    7. අප්‌පමාණා ගහපති චෙතොවිමුත්‌ති භාවෙතබ්‌බාති (ක.)
    8. appamāṇā gahapati cetovimutti bhāvetabbāti (ka.)
    9. අයං (ස්‍යා. කං. ක.)
    10. ayaṃ (syā. kaṃ. ka.)
    11. නීහරන්‌තානං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    12. nīharantānaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    13. යා (ක.)
    14. යා (ක.)
    15. yā (ka.)
    16. yā (ka.)
    17. කච්‌චායනො (සී.)
    18. kaccāyano (sī.)
    19. යොපායං (ක.)
    20. yopāyaṃ (ka.)
    21. යා තා (ක.)
    22. yā tā (ka.)
    23. උපමායමිධෙකච්‌චෙ (ක.)
    24. upamāyamidhekacce (ka.)
    25. පජහසි (ක.)
    26. යම්‌පිමං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    27. pajahasi (ka.)
    28. yampimaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 7. අනුරුද්‌ධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Anuruddhasuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 7. අනුරුද්‌ධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Anuruddhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact