Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਥੇਰਗਾਥਾਪਾਲ਼ਿ • Theragāthāpāḷi |
੯. ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾ
9. Anuruddhattheragāthā
੮੯੨.
892.
‘‘ਪਹਾਯ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ, ਭਗਿਨੀ ਞਾਤਿਭਾਤਰੋ।
‘‘Pahāya mātāpitaro, bhaginī ñātibhātaro;
ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਹਿਤ੍વਾ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋવ ਝਾਯਤੁ॥
Pañca kāmaguṇe hitvā, anuruddhova jhāyatu.
੮੯੩.
893.
‘‘ਸਮੇਤੋ ਨਚ੍ਚਗੀਤੇਹਿ, ਸਮ੍ਮਤਾਲ਼ਪ੍ਪਬੋਧਨੋ।
‘‘Sameto naccagītehi, sammatāḷappabodhano;
੮੯੪.
894.
‘‘ਏਤਞ੍ਚ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ, ਰਤੋ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ।
‘‘Etañca samatikkamma, rato buddhassa sāsane;
ਸਬ੍ਬੋਘਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋવ ਝਾਯਤਿ॥
Sabboghaṃ samatikkamma, anuruddhova jhāyati.
੮੯੫.
895.
‘‘ਰੂਪਾ ਸਦ੍ਦਾ ਰਸਾ ਗਨ੍ਧਾ, ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਚ ਮਨੋਰਮਾ।
‘‘Rūpā saddā rasā gandhā, phoṭṭhabbā ca manoramā;
ਏਤੇ ਚ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋવ ਝਾਯਤਿ॥
Ete ca samatikkamma, anuruddhova jhāyati.
੮੯੬.
896.
‘‘ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਏਕੋ ਅਦੁਤਿਯੋ ਮੁਨਿ।
‘‘Piṇḍapātapaṭikkanto, eko adutiyo muni;
ਏਸਤਿ ਪਂਸੁਕੂਲਾਨਿ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਅਨਾਸવੋ॥
Esati paṃsukūlāni, anuruddho anāsavo.
੮੯੭.
897.
‘‘વਿਚਿਨੀ ਅਗ੍ਗਹੀ ਧੋવਿ, ਰਜਯੀ ਧਾਰਯੀ ਮੁਨਿ।
‘‘Vicinī aggahī dhovi, rajayī dhārayī muni;
ਪਂਸੁਕੂਲਾਨਿ ਮਤਿਮਾ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਅਨਾਸવੋ॥
Paṃsukūlāni matimā, anuruddho anāsavo.
੮੯੮.
898.
‘‘ਮਹਿਚ੍ਛੋ ਚ ਅਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ, ਸਂਸਟ੍ਠੋ ਯੋ ਚ ਉਦ੍ਧਤੋ।
‘‘Mahiccho ca asantuṭṭho, saṃsaṭṭho yo ca uddhato;
ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਾ ਇਮੇ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਾਪਕਾ ਸਂਕਿਲੇਸਿਕਾ॥
Tassa dhammā ime honti, pāpakā saṃkilesikā.
੮੯੯.
899.
‘‘ਸਤੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛੋ, ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਅવਿਘਾਤવਾ।
‘‘Sato ca hoti appiccho, santuṭṭho avighātavā;
ਪવਿવੇਕਰਤੋ વਿਤ੍ਤੋ, ਨਿਚ੍ਚਮਾਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੋ॥
Pavivekarato vitto, niccamāraddhavīriyo.
੯੦੦.
900.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਾ ਇਮੇ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੁਸਲਾ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਕਾ।
‘‘Tassa dhammā ime honti, kusalā bodhipakkhikā;
ਅਨਾਸવੋ ਚ ਸੋ ਹੋਤਿ, ਇਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਮਹੇਸਿਨਾ॥
Anāsavo ca so hoti, iti vuttaṃ mahesinā.
੯੦੧.
901.
‘‘ਮਮ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਯ, ਸਤ੍ਥਾ ਲੋਕੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ।
‘‘Mama saṅkappamaññāya, satthā loke anuttaro;
ਮਨੋਮਯੇਨ ਕਾਯੇਨ, ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ॥
Manomayena kāyena, iddhiyā upasaṅkami.
੯੦੨.
902.
‘‘ਯਦਾ ਮੇ ਅਹੁ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ, ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਦੇਸਯਿ।
‘‘Yadā me ahu saṅkappo, tato uttari desayi;
ਨਿਪ੍ਪਪਞ੍ਚਰਤੋ ਬੁਦ੍ਧੋ, ਨਿਪ੍ਪਪਞ੍ਚਮਦੇਸਯਿ॥
Nippapañcarato buddho, nippapañcamadesayi.
੯੦੩.
903.
‘‘ਤਸ੍ਸਾਹਂ ਧਮ੍ਮਮਞ੍ਞਾਯ, વਿਹਾਸਿਂ ਸਾਸਨੇ ਰਤੋ।
‘‘Tassāhaṃ dhammamaññāya, vihāsiṃ sāsane rato;
ਤਿਸ੍ਸੋ વਿਜ੍ਜਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਾ, ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ॥
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
੯੦੪.
904.
‘‘ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸવਸ੍ਸਾਨਿ , ਯਤੋ ਨੇਸਜ੍ਜਿਕੋ ਅਹਂ।
‘‘Pañcapaññāsavassāni , yato nesajjiko ahaṃ;
ਪਞ੍ਚવੀਸਤਿવਸ੍ਸਾਨਿ, ਯਤੋ ਮਿਦ੍ਧਂ ਸਮੂਹਤਂ॥
Pañcavīsativassāni, yato middhaṃ samūhataṃ.
੯੦੫.
905.
ਅਨੇਜੋ ਸਨ੍ਤਿਮਾਰਬ੍ਭ, ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ॥
Anejo santimārabbha, cakkhumā parinibbuto.
੯੦੬.
906.
ਪਜ੍ਜੋਤਸ੍ਸੇવ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਚੇਤਸੋ ਅਹੁ॥
Pajjotasseva nibbānaṃ, vimokkho cetaso ahu.
੯੦੭.
907.
‘‘ਏਤੇ ਪਚ੍ਛਿਮਕਾ ਦਾਨਿ, ਮੁਨਿਨੋ ਫਸ੍ਸਪਞ੍ਚਮਾ।
‘‘Ete pacchimakā dāni, munino phassapañcamā;
ਨਾਞ੍ਞੇ ਧਮ੍ਮਾ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੇ॥
Nāññe dhammā bhavissanti, sambuddhe parinibbute.
੯੦੮.
908.
‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਪੁਨਾવਾਸੋ, ਦੇવਕਾਯਸ੍ਮਿ ਜਾਲਿਨਿ।
‘‘Natthi dāni punāvāso, devakāyasmi jālini;
વਿਕ੍ਖੀਣੋ ਜਾਤਿਸਂਸਾਰੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਪੁਨਬ੍ਭવੋ॥
Vikkhīṇo jātisaṃsāro, natthi dāni punabbhavo.
੯੦੯.
909.
‘‘ਯਸ੍ਸ ਮੁਹੁਤ੍ਤੇਨ ਸਹਸ੍ਸਧਾ, ਲੋਕੋ ਸਂવਿਦਿਤੋ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਪ੍ਪੋ।
‘‘Yassa muhuttena sahassadhā, loko saṃvidito sabrahmakappo;
વਸੀ ਇਦ੍ਧਿਗੁਣੇ ਚੁਤੂਪਪਾਤੇ, ਕਾਲੇ ਪਸ੍ਸਤਿ ਦੇવਤਾ ਸ ਭਿਕ੍ਖੁ 7॥
Vasī iddhiguṇe cutūpapāte, kāle passati devatā sa bhikkhu 8.
੯੧੦.
910.
ਸਮਣਂ ਪਟਿਪਾਦੇਸਿਂ, ਉਪਰਿਟ੍ਠਂ ਯਸਸ੍ਸਿਨਂ॥
Samaṇaṃ paṭipādesiṃ, upariṭṭhaṃ yasassinaṃ.
੯੧੧.
911.
‘‘ਸੋਮ੍ਹਿ ਸਕ੍ਯਕੁਲੇ ਜਾਤੋ, ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋਤਿ ਮਂ વਿਦੂ।
‘‘Somhi sakyakule jāto, anuruddhoti maṃ vidū;
ਉਪੇਤੋ ਨਚ੍ਚਗੀਤੇਹਿ, ਸਮ੍ਮਤਾਲ਼ਪ੍ਪਬੋਧਨੋ॥
Upeto naccagītehi, sammatāḷappabodhano.
੯੧੨.
912.
‘‘ਅਥਦ੍ਦਸਾਸਿਂ ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ, ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਅਕੁਤੋਭਯਂ।
‘‘Athaddasāsiṃ sambuddhaṃ, satthāraṃ akutobhayaṃ;
ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤ੍વਾ, ਪਬ੍ਬਜਿਂ ਅਨਗਾਰਿਯਂ॥
Tasmiṃ cittaṃ pasādetvā, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
੯੧੩.
913.
‘‘ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਯਤ੍ਥ ਮੇ વੁਸਿਤਂ ਪੁਰੇ।
‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, yattha me vusitaṃ pure;
੯੧੪.
914.
‘‘ਸਤ੍ਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਮਨੁਸ੍ਸਿਨ੍ਦੋ, ਅਹਂ ਰਜ੍ਜਮਕਾਰਯਿਂ।
‘‘Sattakkhattuṃ manussindo, ahaṃ rajjamakārayiṃ;
ਚਾਤੁਰਨ੍ਤੋ વਿਜਿਤਾવੀ, ਜਮ੍ਬੁਸਣ੍ਡਸ੍ਸ ਇਸ੍ਸਰੋ।
Cāturanto vijitāvī, jambusaṇḍassa issaro;
ਅਦਣ੍ਡੇਨ ਅਸਤ੍ਥੇਨ, ਧਮ੍ਮੇਨ ਅਨੁਸਾਸਯਿਂ॥
Adaṇḍena asatthena, dhammena anusāsayiṃ.
੯੧੫.
915.
‘‘ਇਤੋ ਸਤ੍ਤ ਤਤੋ ਸਤ੍ਤ, ਸਂਸਾਰਾਨਿ ਚਤੁਦ੍ਦਸ।
‘‘Ito satta tato satta, saṃsārāni catuddasa;
ਨਿવਾਸਮਭਿਜਾਨਿਸ੍ਸਂ, ਦੇવਲੋਕੇ ਠਿਤਾ ਤਦਾ॥
Nivāsamabhijānissaṃ, devaloke ṭhitā tadā.
੯੧੬.
916.
‘‘ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੇ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਿ, ਸਨ੍ਤੇ ਏਕੋਦਿਭਾવਿਤੇ।
‘‘Pañcaṅgike samādhimhi, sante ekodibhāvite;
ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਲਦ੍ਧਮ੍ਹਿ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ વਿਸੁਜ੍ਝਿ ਮੇ॥
Paṭippassaddhiladdhamhi, dibbacakkhu visujjhi me.
੯੧੭.
917.
‘‘ਚੁਤੂਪਪਾਤਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਆਗਤਿਂ ਗਤਿਂ।
‘‘Cutūpapātaṃ jānāmi, sattānaṃ āgatiṃ gatiṃ;
ਇਤ੍ਥਭਾવਞ੍ਞਥਾਭਾવਂ, ਝਾਨੇ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੇ ਠਿਤੋ॥
Itthabhāvaññathābhāvaṃ, jhāne pañcaṅgike ṭhito.
੯੧੮.
918.
‘‘ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ ਮਯਾ ਸਤ੍ਥਾ…ਪੇ॰… ਭવਨੇਤ੍ਤਿ ਸਮੂਹਤਾ॥
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā…pe… bhavanetti samūhatā.
੯੧੯.
919.
‘‘વਜ੍ਜੀਨਂ વੇਲ਼ੁવਗਾਮੇ, ਅਹਂ ਜੀવਿਤਸਙ੍ਖਯਾ।
‘‘Vajjīnaṃ veḷuvagāme, ahaṃ jīvitasaṅkhayā;
ਹੇਟ੍ਠਤੋ વੇਲ਼ੁਗੁਮ੍ਬਸ੍ਮਿਂ, ਨਿਬ੍ਬਾਯਿਸ੍ਸਂ ਅਨਾਸવੋ’’ਤਿ॥
Heṭṭhato veḷugumbasmiṃ, nibbāyissaṃ anāsavo’’ti.
… ਅਨੁਰੁਦ੍ਧੋ ਥੇਰੋ…।
… Anuruddho thero….
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਥੇਰਗਾਥਾ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ੯. ਅਨੁਰੁਦ੍ਧਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Anuruddhattheragāthāvaṇṇanā