| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
४. अनुसया अनारम्मणकथावण्णना
4. Anusayā anārammaṇakathāvaṇṇanā
५५४-५५६. इदानि अनुसया अनारम्मणातिकथा नाम होति। तत्थ येसं अनुसया नाम चित्तविप्पयुत्ता अहेतुका अब्याकता, तेनेव च अनारम्मणाति लद्धि, सेय्यथापि अन्धकानञ्चेव एकच्चानञ्च उत्तरापथकानं; ते सन्धाय अनुसयाति पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। अथ नं अनारम्मणेन नाम एवंविधेन भवितब्बन्ति चोदेतुं रूपन्तिआदिमाह। कामरागोतिआदि कामरागानुसयतो अनञ्ञत्ता दस्सितं। सङ्खारक्खन्धो अनारम्मणोति पञ्हे चित्तसम्पयुत्तसङ्खारक्खन्धं सन्धाय पटिक्खिपति। अनुसयं जीवितिन्द्रियं कायकम्मादिरूपञ्च सङ्खारक्खन्धपरियापन्नं, तं सन्धाय पटिजानाति। इमिनावुपायेन सब्बवारेसु अत्थो वेदितब्बो। सानुसयोति पञ्हे पन अप्पहीनानुसयत्ता सानुसयता अनुञ्ञाता। न अनुसयानं पवत्तिसब्भावा। यो हि अप्पहीनो, न सो अतीतो, नानागतो, न पच्चुप्पन्नो च। मग्गवज्झकिलेसो पनेस अप्पहीनत्ताव अत्थीति वुच्चति। एवरूपस्स च इदं नाम आरम्मणन्ति न वत्तब्बं। तस्मा तं पटिक्खित्तं। तं पनेतं न केवलं अनुसयस्स, रागादीनम्पि तादिसमेव, तस्मा अनुसयानं अनारम्मणतासाधकं न होतीति।
554-556. Idāni anusayā anārammaṇātikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ anusayā nāma cittavippayuttā ahetukā abyākatā, teneva ca anārammaṇāti laddhi, seyyathāpi andhakānañceva ekaccānañca uttarāpathakānaṃ; te sandhāya anusayāti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ anārammaṇena nāma evaṃvidhena bhavitabbanti codetuṃ rūpantiādimāha. Kāmarāgotiādi kāmarāgānusayato anaññattā dassitaṃ. Saṅkhārakkhandho anārammaṇoti pañhe cittasampayuttasaṅkhārakkhandhaṃ sandhāya paṭikkhipati. Anusayaṃ jīvitindriyaṃ kāyakammādirūpañca saṅkhārakkhandhapariyāpannaṃ, taṃ sandhāya paṭijānāti. Imināvupāyena sabbavāresu attho veditabbo. Sānusayoti pañhe pana appahīnānusayattā sānusayatā anuññātā. Na anusayānaṃ pavattisabbhāvā. Yo hi appahīno, na so atīto, nānāgato, na paccuppanno ca. Maggavajjhakileso panesa appahīnattāva atthīti vuccati. Evarūpassa ca idaṃ nāma ārammaṇanti na vattabbaṃ. Tasmā taṃ paṭikkhittaṃ. Taṃ panetaṃ na kevalaṃ anusayassa, rāgādīnampi tādisameva, tasmā anusayānaṃ anārammaṇatāsādhakaṃ na hotīti.
अनुसया अनारम्मणातिकथावण्णना।
Anusayā anārammaṇātikathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (८७) ४. अनुसया अनारम्मणकथा • (87) 4. Anusayā anārammaṇakathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ४. अनुसयाअनारम्मणातिकथावण्णना • 4. Anusayāanārammaṇātikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ४. अनुसयाअनारम्मणातिकथावण्णना • 4. Anusayāanārammaṇātikathāvaṇṇanā
