| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๕. อนุโสตสุตฺตวณฺณนา
5. Anusotasuttavaṇṇanā
๕. ปญฺจเม อนุโสตํ คจฺฉตีติ อนุโสตคามีฯ กิเลสโสตสฺส ปจฺจนีกปฎิปตฺติยา ปฎิโสตํ คจฺฉตีติ ปฎิโสตคามีฯ ฐิตโตฺตติ ฐิตสภาโวฯ ติโณฺณติ โอฆํ ตริตฺวา ฐิโตฯ ปารงฺคโตติ ปรตีรํ คโตฯ ถเล ติฎฺฐตีติ นิพฺพานถเล ติฎฺฐติฯ พฺราหฺมโณติ เสโฎฺฐ นิโทฺทโสฯ อิธาติ อิมสฺมิํ โลเกฯ กาเม จ ปฎิเสวตีติ กิเลสกาเมหิ วตฺถุกาเม ปฎิเสวติฯ ปาปญฺจ กมฺมํ กโรตีติ ปาปญฺจ ปาณาติปาตาทิกมฺมํ กโรติฯ ปาปญฺจ กมฺมํ น กโรตีติ ปญฺจเวรกมฺมํ น กโรติฯ อยํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ฐิตโตฺตติ อยํ อนาคามี ปุคฺคโล ตสฺมา โลกา ปุน ปฎิสนฺธิวเสน อนาคมนโต ฐิตโตฺต นามฯ
5. Pañcame anusotaṃ gacchatīti anusotagāmī. Kilesasotassa paccanīkapaṭipattiyā paṭisotaṃ gacchatīti paṭisotagāmī. Ṭhitattoti ṭhitasabhāvo. Tiṇṇoti oghaṃ taritvā ṭhito. Pāraṅgatoti paratīraṃ gato. Thale tiṭṭhatīti nibbānathale tiṭṭhati. Brāhmaṇoti seṭṭho niddoso. Idhāti imasmiṃ loke. Kāme ca paṭisevatīti kilesakāmehi vatthukāme paṭisevati. Pāpañca kammaṃ karotīti pāpañca pāṇātipātādikammaṃ karoti. Pāpañca kammaṃ na karotīti pañcaverakammaṃ na karoti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ṭhitattoti ayaṃ anāgāmī puggalo tasmā lokā puna paṭisandhivasena anāgamanato ṭhitatto nāma.
ตณฺหาธิปนฺนาติ ตณฺหาย อธิปนฺนา อโชฺฌตฺถฎา, ตณฺหํ วา อธิปนฺนา อโชฺฌคาฬฺหาฯ ปริปุณฺณเสโขติ สิกฺขาปาริปูริยา ฐิโตฯ อปริหานธโมฺมติ อปริหีนสภาโวฯ เจโตวสิปฺปโตฺตติ จิตฺตวสีภาวํ ปโตฺตฯ เอวรูโป ขีณาสโว โหติ, อิธ ปน อนาคามี กถิโตฯ สมาหิตินฺทฺริโยติ สมาหิตฉฬินฺทฺริโยฯ ปโรปราติ ปโรวรา อุตฺตมลามกา, กุสลากุสลาติ อโตฺถฯ สเมจฺจาติ ญาเณน สมาคนฺตฺวาฯ วิธูปิตาติ วิทฺธํสิตา ฌาปิตา วาฯ วุสิตพฺรหฺมจริโยติ มคฺคพฺรหฺมจริยํ วสิตฺวา ฐิโตฯ โลกนฺตคูติ ติวิธสฺสาปิ โลกสฺส อนฺตํ คโตฯ ปารคโตติ ฉหากาเรหิ ปารคโตฯ อิธ ขีณาสโวว กถิโตฯ อิติ สุเตฺตปิ คาถาสุปิ วฎฺฎวิวฎฺฎเมว กถิตํฯ
Taṇhādhipannāti taṇhāya adhipannā ajjhotthaṭā, taṇhaṃ vā adhipannā ajjhogāḷhā. Paripuṇṇasekhoti sikkhāpāripūriyā ṭhito. Aparihānadhammoti aparihīnasabhāvo. Cetovasippattoti cittavasībhāvaṃ patto. Evarūpo khīṇāsavo hoti, idha pana anāgāmī kathito. Samāhitindriyoti samāhitachaḷindriyo. Paroparāti parovarā uttamalāmakā, kusalākusalāti attho. Sameccāti ñāṇena samāgantvā. Vidhūpitāti viddhaṃsitā jhāpitā vā. Vusitabrahmacariyoti maggabrahmacariyaṃ vasitvā ṭhito. Lokantagūti tividhassāpi lokassa antaṃ gato. Pāragatoti chahākārehi pāragato. Idha khīṇāsavova kathito. Iti suttepi gāthāsupi vaṭṭavivaṭṭameva kathitaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๕. อนุโสตสุตฺตํ • 5. Anusotasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๕. อนุโสตสุตฺตวณฺณนา • 5. Anusotasuttavaṇṇanā
