Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๕. อนุโสตสุตฺตวณฺณนา
5. Anusotasuttavaṇṇanā
๕. ปญฺจเม อนุโสตํ คจฺฉตีติ สํสารโสตสฺส อนุกูลภาเวน คจฺฉติฯ ปจฺจนีกปฎิปตฺติยาติ สํสารโสตสฺส ปฎิกูลวเสน ปวตฺตนิพฺพิทานุปสฺสนาทิปฎิปตฺติยา ฯ ฐิตสภาโวติ อจลปฺปสาทาทิสมนฺนาคเมน ฐิตสภาโวฯ อนาคามี หิ อสฺสทฺธิเยหิ กามราคพฺยาปาเทหิ อกมฺปนิยจิตฺตตาย ตมฺหา โลกา อนาวตฺติธมฺมตาย จ ฐิตสภาโว นามฯ โอฆํ ตริตฺวาติ กาโมฆาทิจตุพฺพิธํ โอฆํ อติกฺกมิตฺวาฯ ปรตีรํ คโตติ นิพฺพานปารํ คโตฯ พฺราหฺมโณติ พาหิตปาปตาย พฺราหฺมโณติ สงฺขํ คโต ขีณาสโวฯ เตนาห ‘‘เสโฎฺฐ นิโทฺทโส’’ติฯ ปญฺจเวรกมฺมนฺติ ปาณาติปาตาทิปญฺจทุจฺจริตํฯ สหาปิ ทุเกฺขน สหาปิ โทมนเสฺสนาติ กิเลสปริยุฎฺฐาเน สติ อุปฺปเนฺนน ทุกฺขโทมนเสฺสน สทฺธิมฺปิฯ ปริปุณฺณนฺติ ติสฺสนฺนํ สิกฺขานํ เอกายปิ อนูนํฯ ปริสุทฺธนฺติ นิรุปกฺกิเลสํฯ พฺรหฺมจริยนฺติ เสฎฺฐจริยํฯ อิมินา วาเรน โสตาปนฺนสกทาคามิโน กถิตาฯ กิํ ปน เต รุทนฺตา พฺรหฺมจริยํ จรนฺตีติ? อาม, กิเลสโรทเนน โรทนฺตา จรนฺติ นาม, สีลสมฺปโนฺน ปุถุชฺชนภิกฺขุ เอเตฺถว สงฺคหิโตฯ
5. Pañcame anusotaṃ gacchatīti saṃsārasotassa anukūlabhāvena gacchati. Paccanīkapaṭipattiyāti saṃsārasotassa paṭikūlavasena pavattanibbidānupassanādipaṭipattiyā . Ṭhitasabhāvoti acalappasādādisamannāgamena ṭhitasabhāvo. Anāgāmī hi assaddhiyehi kāmarāgabyāpādehi akampaniyacittatāya tamhā lokā anāvattidhammatāya ca ṭhitasabhāvo nāma. Oghaṃ taritvāti kāmoghādicatubbidhaṃ oghaṃ atikkamitvā. Paratīraṃ gatoti nibbānapāraṃ gato. Brāhmaṇoti bāhitapāpatāya brāhmaṇoti saṅkhaṃ gato khīṇāsavo. Tenāha ‘‘seṭṭho niddoso’’ti. Pañcaverakammanti pāṇātipātādipañcaduccaritaṃ. Sahāpi dukkhena sahāpi domanassenāti kilesapariyuṭṭhāne sati uppannena dukkhadomanassena saddhimpi. Paripuṇṇanti tissannaṃ sikkhānaṃ ekāyapi anūnaṃ. Parisuddhanti nirupakkilesaṃ. Brahmacariyanti seṭṭhacariyaṃ. Iminā vārena sotāpannasakadāgāmino kathitā. Kiṃ pana te rudantā brahmacariyaṃ carantīti? Āma, kilesarodanena rodantā caranti nāma, sīlasampanno puthujjanabhikkhu ettheva saṅgahito.
เจโตวิมุตฺตินฺติ ผลสมาธิํฯ ปญฺญาวิมุตฺตินฺติ ผลญาณํฯ ฉหากาเรหิ ปารคโตติ อภิญฺญาปารคู, ปริญฺญาปารคู, ภาวนาปารคู, ปหานปารคู, สจฺฉิกิริยาปารคู, สมาปตฺติปารคูติ เอวํ ฉหิ อากาเรหิ สพฺพธมฺมานํ ปารํ ปริโยสานํ คโตฯ เสสเมตฺถ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
Cetovimuttinti phalasamādhiṃ. Paññāvimuttinti phalañāṇaṃ. Chahākārehi pāragatoti abhiññāpāragū, pariññāpāragū, bhāvanāpāragū, pahānapāragū, sacchikiriyāpāragū, samāpattipāragūti evaṃ chahi ākārehi sabbadhammānaṃ pāraṃ pariyosānaṃ gato. Sesamettha suviññeyyameva.
อนุโสตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Anusotasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๕. อนุโสตสุตฺตํ • 5. Anusotasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๕. อนุโสตสุตฺตวณฺณนา • 5. Anusotasuttavaṇṇanā