Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๕. อนุตปฺปิยสุตฺตํ
5. Anutappiyasuttaṃ
๑๕. ตตฺร โข อายสฺมา สาริปุโตฺต ภิกฺขู อามเนฺตสิ – ‘‘ตถา ตถาวุโส, ภิกฺขุ วิหารํ กเปฺปติ ยถา ยถาสฺส วิหารํ กปฺปยโต กาลกิริยา อนุตปฺปา โหติฯ กถญฺจาวุโส, ภิกฺขุ ตถา ตถา วิหารํ กเปฺปติ ยถา ยถาสฺส วิหารํ กปฺปยโต กาลกิริยา อนุตปฺปา โหติ?
15. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘tathā tathāvuso, bhikkhu vihāraṃ kappeti yathā yathāssa vihāraṃ kappayato kālakiriyā anutappā hoti. Kathañcāvuso, bhikkhu tathā tathā vihāraṃ kappeti yathā yathāssa vihāraṃ kappayato kālakiriyā anutappā hoti?
‘‘อิธาวุโส, ภิกฺขุ กมฺมาราโม โหติ กมฺมรโต กมฺมารามตํ อนุยุโตฺต, ภสฺสาราโม โหติ…เป.… นิทฺทาราโม โหติ… สงฺคณิการาโม โหติ… สํสคฺคาราโม โหติ… ปปญฺจาราโม โหติ ปปญฺจรโต ปปญฺจารามตํ อนุยุโตฺตฯ เอวํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ตถา ตถา วิหารํ กเปฺปติ ยถา ยถาสฺส วิหารํ กปฺปยโต กาลกิริยา อนุตปฺปา โหติ ฯ อยํ วุจฺจตาวุโส – ‘ภิกฺขุ สกฺกายาภิรโต นปฺปชหาสิ สกฺกายํ สมฺมา ทุกฺขสฺส อนฺตกิริยาย’’’ฯ
‘‘Idhāvuso, bhikkhu kammārāmo hoti kammarato kammārāmataṃ anuyutto, bhassārāmo hoti…pe… niddārāmo hoti… saṅgaṇikārāmo hoti… saṃsaggārāmo hoti… papañcārāmo hoti papañcarato papañcārāmataṃ anuyutto. Evaṃ kho, āvuso, bhikkhu tathā tathā vihāraṃ kappeti yathā yathāssa vihāraṃ kappayato kālakiriyā anutappā hoti . Ayaṃ vuccatāvuso – ‘bhikkhu sakkāyābhirato nappajahāsi sakkāyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāya’’’.
‘‘ตถา ตถาวุโส, ภิกฺขุ วิหารํ กเปฺปติ ยถา ยถาสฺส วิหารํ กปฺปยโต กาลกิริยา อนนุตปฺปา โหติฯ กถญฺจาวุโส, ภิกฺขุ ตถา ตถา วิหารํ กเปฺปติ ยถา ยถาสฺส วิหารํ กปฺปยโต กาลกิริยา อนนุตปฺปา โหติ?
‘‘Tathā tathāvuso, bhikkhu vihāraṃ kappeti yathā yathāssa vihāraṃ kappayato kālakiriyā ananutappā hoti. Kathañcāvuso, bhikkhu tathā tathā vihāraṃ kappeti yathā yathāssa vihāraṃ kappayato kālakiriyā ananutappā hoti?
‘‘อิธาวุโส, ภิกฺขุ น กมฺมาราโม โหติ น กมฺมรโต น กมฺมารามตํ อนุยุโตฺต, น ภสฺสาราโม โหติ…เป.… น นิทฺทาราโม โหติ… น สงฺคณิการาโม โหติ… น สํสคฺคาราโม โหติ… น ปปญฺจาราโม โหติ น ปปญฺจรโต น ปปญฺจารามตํ อนุยุโตฺตฯ เอวํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ตถา ตถา วิหารํ กเปฺปติ ยถา ยถาสฺส วิหารํ กปฺปยโต กาลกิริยา อนนุตปฺปา โหติฯ อยํ วุจฺจตาวุโส – ‘ภิกฺขุ นิพฺพานาภิรโต ปชหาสิ สกฺกายํ สมฺมา ทุกฺขสฺส อนฺตกิริยายา’’’ติฯ
‘‘Idhāvuso, bhikkhu na kammārāmo hoti na kammarato na kammārāmataṃ anuyutto, na bhassārāmo hoti…pe… na niddārāmo hoti… na saṅgaṇikārāmo hoti… na saṃsaggārāmo hoti… na papañcārāmo hoti na papañcarato na papañcārāmataṃ anuyutto. Evaṃ kho, āvuso, bhikkhu tathā tathā vihāraṃ kappeti yathā yathāssa vihāraṃ kappayato kālakiriyā ananutappā hoti. Ayaṃ vuccatāvuso – ‘bhikkhu nibbānābhirato pajahāsi sakkāyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’’ti.
‘‘โย ปปญฺจมนุยุโตฺต, ปปญฺจาภิรโต มโค;
‘‘Yo papañcamanuyutto, papañcābhirato mago;
วิราธยี โส นิพฺพานํ, โยคเกฺขมํ อนุตฺตรํฯ
Virādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.
‘‘โย จ ปปญฺจํ หิตฺวาน, นิปฺปปญฺจปเท รโต;
‘‘Yo ca papañcaṃ hitvāna, nippapañcapade rato;
อาราธยี โส นิพฺพานํ, โยคเกฺขมํ อนุตฺตร’’นฺติฯ ปญฺจมํ;
Ārādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttara’’nti. pañcamaṃ;
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๕. อนุตปฺปิยสุตฺตวณฺณนา • 5. Anutappiyasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๔-๕. ภทฺทกสุตฺตาทิวณฺณนา • 4-5. Bhaddakasuttādivaṇṇanā